Ý THỨC MỚI

路 逢 劍 客 須 呈 Lộ phùng kiếm khách tu trình 不 遇 詩 人 莫 獻 Bất ngộ thi nhân mạc hiến 逢 人 且 說 三 分 Phùng nhân thả thuyết tam phân 未 可 全 施 一 片 Vị khả toàn thi nhất phiến. Nếu gập kiếm khách thì tặng kiếm Không gập thi nhân chẳng tặng thi Gập người chớ nên nói ra hết Chừa lại cho mình một chút chi.

TAM ĐỘC

Hiện nay chúng ta tu có vấp phải lỗi này không ? Thí dụ trong giới xuất gia, có người tới học đạo, hỏi: Làm thế nào để diệt tham sân si ? Các vị trả lời rất rành rẽ, muốn hết tham phải tu hạnh bố thí, muốn đoạn trừ sân phải tu hạnh từ bi nhẫn nhục, muốn dứt sạch si mê phải quán 12 nhân duyên, hay giới phân biệt quán. Giải thích bố thí phải bố thí như thế nào, Quán từ bi phải quán ra sao, Quán 12 nhân duyên hay giới phân biệt quán thì phải quán như thế nào. Giải thích một cách rõ ràng tường tận. Nhưng chính bản thân mình khi đối duyên xúc cảnh thì vẫn tham, vẫn sân, vẫn si. Như vậy là sao ? Vì người mong cầu muốn dứt trừ tham sân si, được chúng ta hướng dẫn thì họ nỗ lực tu hành. Còn chúng ta nhờ nghe học nên hiểu biết, nhưng lòng chưa thiết tha loại bỏ nên không tu, tham sân si vẫn còn nguyên vẹn. TRG 114

Kinh Phạm Động trong Trường A-hàm có ghi lại giai đoạn Phật đi du hóa gặp hai người Phạm chí, thầy thì dùng đủ cách để chê Phật, trò cũng dùng đủ cách để khen Phật. Khi về tinh xá Phật dạy các Tỳ kheo: Nếu gặp người hủy báng Phật, Pháp, Tăng, các ngươi chớ sinh oán giận, hoặc có ác ý với người ta, vì như vậy sẽ bị hãm nịch. Và khi gặp người khen ngợi tán thán Phật, Pháp, Tăng, các ngươi lấy đó làm vui mừng kiêu hãnh cũng bị hãm nịch. Vì khi vui mừng kiêu hãnh hay oán giận có ác ý thì không thấy đúng lẽ thật, mờ tối không có trí tuệ nên bi ưu khổ não bủa vây. trg 164