27 Vị Hồng Y tiềm năng kế vị ĐGH Phanxicô

Hồng Y Joseph Tobin, Tổng giám mục Newark, người Mỹ, 72 tuổi

Rất có thể các Hồng Y trên thế giới sẽ không chọn một vị giáo hoàng người Mỹ đầu tiên trong lịch sử, nhưng nếu họ sẵn sàng làm điều đó, HY Tobin dường như là ứng cử viên sáng giá nhất.

Ngài từng là Bề Trên Tổng Quyền của một dòng tu Công giáo lớn – Dòng Chúa Cứu Thế (Redemptorists, CSsR.). Sinh ra tại Detroit, Ngài đã sống và làm việc ở nhiều quốc gia trên thế giới, và nói thành thạo tiếng Ý, Tây Ban Nha, Pháp và Bồ Đào Nha. Ngài cũng có kinh nghiệm làm việc tại Vatican và từng đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng trong Giáo hội Hoa Kỳ.

Tobin từng là phó trưởng một văn phòng tại Vatican từ năm 2009 đến 2012, và sau đó được ĐGH Benedict bổ nhiệm làm tổng giám mục Indianapolis, bang Indiana. ĐGH Phanxicô đã phong Ngài làm hồng y vào năm 2016, và sau đó bổ nhiệm Ngài làm tổng giám mục Newark. 

Hồng Y Juan Jose Omella, Tổng giám mục Barcelona, người Tây Ban Nha, 79 tuổi

HY Omella được đánh giá là người khiêm tốn và tốt bụng. Sau khi thụ phong linh mục vào năm 1970, Ngài đã phục vụ với tư cách là một linh mục tại một số giáo xứ Tây Ban Nha và dành một năm làm nhà truyền giáo tại Zaire, nay gọi là Cộng hòa Dân chủ Congo.

HY Omella trở thành giám mục vào năm 1996 và được thăng chức lên Tổng giám mục Barcelona vào năm 2015. Chỉ một năm sau, ĐGH Phanxicô đã trao cho Ngài chiếc mũ hồng y đỏ.

Năm 2023, ĐGH mời HY Omella tham gia “Nội các” gồm 9 thành viên của mình - trong đó có các hồng y - để cố vấn về các vấn đề quản trị.

Hồng Y Peter Erdo, Hungary, 72 tuổi

HY Erdo, 72 tuổi, tổng giám mục của Budapest và giáo chủ của Hungary, đã hai lần được bầu làm chủ tịch Hội đồng các Giám mục châu Âu, vào các năm 2005 và 2011, điều này cho thấy Ngài được các hồng y châu Âu — nhóm cử tri đông nhất — đánh giá cao. Trong vai trò đó, HY Erdo đã có cơ hội làm quen với nhiều hồng y châu Phi vì hội đồng thường xuyên tổ chức các phiên họp với các hội đồng giám mục châu Phi. HY Erdo còn được biết đến rộng rãi hơn khi Ngài giúp tổ chức các cuộc họp của Vatican về gia đình dưới thời Giáo Hoàng Phanxicô vào năm 2014 và 2015, đồng thời có những bài phát biểu quan trọng, cũng như trong các chuyến thăm của Giáo Hoàng đến Budapest vào năm 2021 và 2023.

Hồng Y Reinhard Marx, Đức, 71 tuổi

HY Marx, 71 tuổi, tổng giám mục của Munich và Freising, được Giáo Hoàng Phanxicô chọn làm cố vấn chủ chốt vào năm 2013. Sau đó, Ngài được bổ nhiệm làm người đứng đầu hội đồng giám sát tài chính Vatican trong giai đoạn cải cách và thắt chặt chi tiêu. Là cựu chủ tịch hội đồng giám mục Đức, HY Marx là người ủng hộ mạnh mẽ cho tiến trình đối thoại gây tranh cãi mang tên “Con đường thượng hội đồng” (Synodal path) trong Giáo hội Đức, được khởi xướng vào năm 2020 nhằm phản ứng trước vụ bê bối lạm dụng tình dục của hàng giáo sĩ tại đây. Kết quả là Ngài bị giới bảo thủ nhìn nhận với sự hoài nghi, vì họ cho rằng tiến trình này đe dọa đến sự hiệp nhất của Giáo hội, khi nó bao gồm cả các cuộc tranh luận về vấn đề độc thân linh mục, đồng tính luyến ái và truyền chức cho phụ nữ. HY Marx đã gây chú ý vào năm 2021 khi Ngài bất ngờ đề nghị từ chức tổng giám mục để chuộc lỗi cho hồ sơ bê bối lạm dụng nghiêm trọng của Giáo hội Đức, nhưng Giáo hoàng Phanxicô đã nhanh chóng từ chối đơn từ chức và yêu cầu Ngài tiếp tục nhiệm vụ. 

Hồng Y Marc Ouellet, Canada, 80 tuổi

HY Ouellet, 80 tuổi, người Canada, từng lãnh đạo Văn phòng Giám mục có ảnh hưởng lớn của Vatican trong hơn một thập kỷ, cơ quan phụ trách chính việc xem xét các ứng viên tiềm năng để đứng đầu các giáo phận trên toàn thế giới. Giáo Hoàng Phanxicô vẫn giữ Ngài lại trong vị trí này cho đến năm 2023, dù Ngài được bổ nhiệm bởi Giáo Hoàng Benedict XVI, và do đó đã góp phần lựa chọn nhiều giám mục có xu hướng giáo điều hơn — phù hợp với sở thích của vị giáo hoàng người Đức. Dù được xem là bảo thủ hơn Đức Phanxicô, HY Ouellet vẫn chọn những giám mục có tầm nhìn mục vụ, phản ánh quan điểm của Đức Phanxicô rằng các giám mục nên “mang mùi chiên” — nghĩa là gần gũi và thấu hiểu giáo dân của mình.

HY Ouellet là người bảo vệ chế độ độc thân linh mục trong Giáo hội Công giáo Rôma (Latin Rite) và giữ vững lệnh cấm truyền chức cho phụ nữ, nhưng Ngài cũng kêu gọi vai trò lớn hơn cho phụ nữ trong việc quản trị Giáo Hội. Ngài có mối quan hệ tốt với Giáo Hội Mỹ Latinh, từng đứng đầu Ủy ban Giáo hoàng về Mỹ Latinh của Vatican hơn mười năm. Từ năm 2019, văn phòng của Ngài đảm nhiệm việc điều tra các giám mục bị cáo buộc bao che cho các linh mục lạm dụng, một công việc có thể khiến Ngài mất lòng nhiều người bị trừng phạt, nhưng đồng thời cũng giúp Ngài có được nhiều thông tin bí mật và có khả năng gây bất lợi cho các hồng y khác. 

*NB: Hồng Y Ouellet đã phong chức linh mục cho Tom Sơn tại Québec, Canada, ngày 1 nov 2003.

Hồng Y Pietro Parolin, Italy, 70 tuổi

HY Parolin, 70 tuổi, người Ý, là quốc vụ khanh của Giáo Hoàng Phanxicô từ năm 2014 và được xem là một trong những ứng cử viên hàng đầu cho ngôi vị giáo hoàng, nhờ vị trí nổi bật trong hệ thống phẩm trật của Giáo Hội Công Giáo. Là một nhà ngoại giao kỳ cựu, Ngài từng giám sát thỏa thuận gây tranh cãi giữa Tòa Thánh và Trung Quốc về việc bổ nhiệm giám mục, và có liên quan – nhưng không bị buộc tội – trong vụ đầu tư thất bại vào bất động sản ở London của Vatican, dẫn đến phiên tòa năm 2021 đối với một hồng y khác và chín người liên quan.

Từng là đại sứ Tòa Thánh tại Venezuela, HY Parolin có hiểu biết sâu rộng về Giáo hội Mỹ Latinh. Ngài được xem là người có thể tiếp nối truyền thống của Giáo Hoàng Phanxicô, nhưng theo một cách thận trọng và dè dặt hơn, mang tính nội bộ ngoại giao nhiều hơn — đồng thời có thể đưa một người Ý trở lại ngôi vị giáo hoàng sau ba vị tiền nhiệm ngoại quốc: Thánh Gioan Phaolô II (Ba Lan), Benedict (Đức) và Phanxicô (Argentina). Tuy nhiên, dù đã quản lý bộ máy hành chính của Vatican, HY Parolin lại thiếu kinh nghiệm mục vụ thực tế. Mối liên hệ của Ngài với vụ bê bối tài chính ở London, nơi văn phòng của Ngài bị mất hàng chục triệu đô vì các thương vụ tồi tệ và những doanh nhân mờ ám, có thể là điểm bất lợi lớn đối với Ngài. 

Hồng Y Robert Prevost, USA, 69 tuổi

Ý tưởng về một giáo hoàng người Mỹ từ lâu đã bị coi là điều cấm kỵ, do ảnh hưởng địa chính trị to lớn mà Hoa Kỳ đã nắm giữ. Tuy nhiên, HY Prevost, 69 tuổi, sinh ra tại Chicago, có thể trở thành người đầu tiên phá vỡ điều cấm kỵ đó. Ngài có kinh nghiệm sâu rộng ở Peru, ban đầu là một nhà truyền giáo, sau đó trở thành tổng giám mục, và hiện đang giữ chức tổng trưởng của Thánh bộ Giám mục quyền lực tại Vatican — cơ quan chịu trách nhiệm xem xét và phê duyệt các đề cử giám mục trên toàn thế giới.

Rõ ràng Giáo Hoàng Phanxicô đã chú ý đến HY Prevost trong nhiều năm, khi cử Ngài đến lãnh đạo giáo phận Chiclayo ở Peru vào năm 2014. Ngài giữ vị trí này cho đến năm 2023, khi được Đức Phanxicô đưa về Rôma để đảm nhận chức vụ hiện tại. HY Prevost cũng là chủ tịch Ủy ban Giáo hoàng về Mỹ Latinh — một vị trí giúp Ngài thường xuyên tiếp xúc với giới lãnh đạo Giáo hội ở khu vực vẫn có số lượng tín hữu Công giáo đông đảo nhất thế giới.

Ngoài vấn đề quốc tịch, điểm bất lợi của HY Prevost có thể là tuổi đời tương đối trẻ so với nhiều hồng y khác, nếu các vị hồng y trong Mật nghị không muốn chọn một vị giáo hoàng có khả năng trị vì thêm hai thập kỷ nữa.

Hồng Y Robert Sarah, Guinea, Phi châu, 79 tuổi

HY Sarah, 79 tuổi, người Guinea, Phi châu, là cựu tổng trưởng Thánh bộ Phụng tự của Vatican, từ lâu đã được xem là niềm hy vọng lớn nhất cho khả năng có một giáo hoàng người châu Phi. Được giới bảo thủ yêu mến, HY Sarah sẽ đại diện cho một sự trở lại với kiểu giáo hoàng giáo điều và coi trọng phụng vụ như thời Đức Gioan Phaolô II và Đức Benedict.

Trước đó, Ngài từng đứng đầu Văn phòng bác ái Cor Unum của Vatican và đã nhiều lần bất đồng với Giáo Hoàng Phanxicô, trong đó nghiêm trọng nhất là vụ việc liên quan đến cuốn sách mà ông cùng viết với Đức Benedict, trong đó nhấn mạnh “tính cần thiết” của chế độ độc thân linh mục trong Giáo hội Latin. Cuốn sách được phát hành đúng lúc Đức Phanxicô đang cân nhắc khả năng cho phép phong chức linh mục cho những người đã lập gia đình trong vùng Amazon để giải quyết tình trạng thiếu linh mục. Vụ việc này bị hiểu như một nỗ lực của HY Sarah nhằm thao túng Đức Benedict, mượn uy tín đạo đức và tên tuổi của Đức Benedict để chống lại lập trường của Đức Phanxicô.

Đức Phanxicô sau đó đã sa thải thư ký của Đức Benedict và vài tháng sau thì cho HY Sarah nghỉ hưu khi ông đến tuổi 75. Ngay cả những người ủng hộ HY Sarah cũng thừa nhận rằng vụ việc này đã làm tổn hại nghiêm trọng đến cơ hội được bầu làm giáo hoàng của ông. 

Hồng Y Christoph Schoenborn, Áo, 80 tuổi

HY Schoenborn, 80 tuổi, tổng giám mục của Vienna, Áo, từng là học trò của Giáo hoàng Benedict, vì vậy trên lý thuyết Ngài có nền tảng học thuật giáo điều đủ để thu hút sự ủng hộ từ giới bảo thủ. Tuy nhiên, Ngài lại gắn liền với một trong những động thái gây tranh cãi nhất của Giáo Hoàng Phanxicô khi lên tiếng bảo vệ việc Giáo Hoàng mở rộng vòng tay đón nhận những người Công giáo đã ly hôn và tái hôn dân sự. Ngài gọi đó là một “sự phát triển hữu cơ của giáo lý,” chứ không phải là sự đứt gãy như một số người bảo thủ lên án. Vấn đề này cũng mang tính cá nhân đối với Schoenborn, vì cha mẹ Ngài ly hôn khi Ngài còn là thiếu niên.

Ngài từng bị chỉ trích từ phía Vatican khi công khai phê phán việc trước đây Tòa Thánh không trừng phạt những kẻ lạm dụng tình dục cấp cao, trong đó có cả người tiền nhiệm của Ngài tại Vienna. HY Schoenborn cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với các liên minh dân sự và vai trò phụ nữ làm phó tế trong Giáo hội. Ngài từng đóng vai trò then chốt trong việc biên tập bản cập nhật năm 1992 của Sách Giáo lý của Giáo hội Công giáo — cuốn cẩm nang về giáo huấn của Giáo hội mà Đức Benedict đã khởi xướng khi còn đứng đầu Bộ Giáo lý Đức tin. 

Hồng Y Luis Tagle, Philippines, 67 tuổi

HY Tagle, 67 tuổi, người Philippines, được xem là ứng cử viên châu Á sáng giá nhất nếu Giáo Hoàng Phanxicô muốn để lại dấu ấn bằng một giáo hoàng người gốc Á đầu tiên trong lịch sử. Đức Phanxicô đã đưa vị tổng giám mục nổi tiếng của Manila đến Rôma để đứng đầu Thánh bộ Truyền giảng Tin Mừng cho các Dân tộc — cơ quan phụ trách nhu cầu mục vụ của Giáo hội Công giáo tại phần lớn châu Á và châu Phi. Vai trò của Ngài càng trở nên quan trọng hơn khi Giáo Hoàng Phanxicô cải tổ bộ máy hành chính Vatican và nâng cao vị thế của thánh bộ này.

HY Tagle thường nhắc đến nguồn gốc Trung Hoa của mình — bà ngoại Ngài là người gốc Hoa di cư sang Philippines — và Ngài nổi tiếng với lối diễn đạt đầy cảm xúc, nhất là khi nói về tuổi thơ. Ngài có nhiều kinh nghiệm mục vụ, quản lý và trong công việc tại Vatican: trước khi chuyển đến Rôma, Ngài từng đứng đầu Caritas Internationalis, liên đoàn các tổ chức bác ái Công giáo toàn cầu.

Tuy nhiên, chính vì tuổi đời còn khá trẻ so với nhiều vị hồng y khác (67 tuổi) nên một số người cho rằng HY Tagle có thể bị đánh giá là “quá trẻ” để được bầu làm giáo hoàng trọn đời, và các hồng y có thể sẽ nghiêng về một ứng viên lớn tuổi hơn, người mà họ cho rằng sẽ có một triều đại ngắn hơn và dễ dự đoán hơn.

Hồng Y Matteo Zuppi, Italy, 69 tuổi

HY Zuppi, 69 tuổi, Tổng giám mục của Bologna và chủ tịch hội nghị giám mục Ý, được bầu vào năm 2022, có mối liên hệ chặt chẽ với Cộng đồng Sant'Egidio, một tổ chức từ thiện Công giáo có trụ sở tại Rome, từng có ảnh hưởng dưới thời Đức Giáo hoàng Francis, đặc biệt trong đối thoại liên tôn. HY Zuppi là thành viên trong nhóm của Sant'Egidio giúp đàm phán kết thúc cuộc nội chiến Mozambique vào những năm 1990 và sau này được Đức Giáo Hoàng Francis bổ nhiệm làm sứ giả hòa bình cho cuộc chiến của Nga ở Ukraine. Đức Giáo Hoàng Francis đã phong ông làm hồng y vào năm 2019 và sau đó làm rõ rằng Ngài muốn ông đảm nhiệm vai trò lãnh đạo hội đồng giám mục Ý, một dấu hiệu thể hiện sự ngưỡng mộ của Ngài đối với vị giám mục này, người giống như Đức Giáo Hoàng Francis, được biết đến như một "linh mục đường phố". Trong một dấu hiệu khác về xu hướng tiến bộ và sự gần gũi với Đức Giáo Hoàng Francis, HY Zuppi đã viết phần giới thiệu cho ấn bản tiếng Ý của cuốn "Building a Bridge" của Cha James Martin, một linh mục Dòng Tên người Mỹ, về sự cần thiết của Giáo hội trong việc cải thiện sự tiếp cận với cộng đồng LGBTQ+. HY Zuppi sẽ là ứng cử viên trong truyền thống của Đức Giáo Hoàng Francis, phục vụ những người ở bên lề xã hội, mặc dù tuổi trẻ của ông có thể sẽ là yếu tố bất lợi đối với các hồng y muốn có một triều giáo hoàng ngắn. Gia đình ông có những mối liên hệ mạnh mẽ với các tổ chức: Cha của Zuppi làm việc cho tờ báo Vatican L'Osservatore Romano, và mẹ của ông là cháu gái của Hồng y Carlo Confalonieri, trưởng đoàn Hồng y trong những năm 1960 và 1970. 

Hồng Y Peter Kodwo Appiah Turkson, Ghana, 76 tuổi

HY Turkson có thể sẽ là vị giáo hoàng da đen đầu tiên sau nhiều thế kỷ. Ngài đã lên tiếng về các vấn đề như khủng hoảng khí hậu, nghèo đói và công bằng kinh tế, đồng thời vẫn khẳng định các quan điểm truyền thống của Giáo Hội về chức linh mục, hôn nhân giữa một người nam và một người nữ, và đồng tính luyến ái. Tuy nhiên, quan điểm của Ngài về vấn đề đồng tính đã trở nên mềm mỏng hơn và Ngài cho rằng luật pháp ở nhiều quốc gia châu Phi là quá hà khắc. Ngài cũng từng lên tiếng phản đối tham nhũng và ủng hộ nhân quyền. 

Hồng Y José Tolentino Calaça de Mendonça,Bồ Đào Nha,59 tuổi

HY Tolentino là một trong những ứng cử viên trẻ tuổi nhất có thể kế nhiệm ĐGH Phanxicô, điều này có thể bất lợi cho ông – các hồng y tham vọng có thể không muốn chờ thêm 20 hoặc 30 năm nữa mới có cơ hội tranh cử vào vị trí cao nhất. Ngài từng gây tranh cãi vì bày tỏ sự cảm thông với các quan điểm khoan dung về các mối quan hệ đồng giới và liên kết với một nữ tu dòng Biển Đức theo chủ nghĩa nữ quyền, người ủng hộ việc phong chức cho phụ nữ và ủng hộ quyền lựa chọn phá thai. Ngài có quan điểm gần gũi với Giáo Hoàng Phanxicô trong hầu hết các vấn đề và cho rằng Giáo Hội cần phải đối thoại với văn hóa hiện đại. 

Hồng Y Mario Grech, Malta, 68 tuổi 

HY Grech từng được xem là một người theo đường lối truyền thống, nhưng bắt đầu tiếp nhận những quan điểm cấp tiến hơn sau khi Giáo Hoàng Phanxicô được bầu vào năm 2013. Những người ủng hộ ông cho rằng sự thay đổi quan điểm này cho thấy khả năng phát triển và thích nghi của ông. Ông đã chỉ trích các nhà lãnh đạo chính trị châu Âu vì tìm cách hạn chế hoạt động của các tàu NGO, và bày tỏ sự ủng hộ đối với việc phong chức nữ phó tế. 

Hồng Y Pierbattista Pizzaballa, Italy, 60 tuổi

Từ năm 2020, HY Pizzaballa đảm nhiệm vai trò Thượng phụ Latinh của Jerusalem – một vị trí then chốt trong việc bảo vệ quyền lợi cho cộng đồng Kitô hữu thiểu số tại Thánh địa. Sau cuộc tấn công của Hamas vào Israel ngày 7 tháng 10 năm 2023, HY Pizzaballa đã đề nghị tự mình làm con tin để đổi lấy các em nhỏ đang bị Hamas giam giữ ở Gaza. Ngài đã đến thăm Gaza vào tháng 5 năm 2024 sau nhiều tháng đàm phán. Người ta kỳ vọng Ngài sẽ tiếp tục một số phương hướng lãnh đạo của Giáo Hoàng Phanxicô, mặc dù Ngài rất ít khi đưa ra phát biểu công khai về các vấn đề gây tranh cãi. 

Hồng y Gérald Cyprien Lacroix, Canada, 67 tuổi

HY Gérald, Tổng Giám mục Québec, Canada, năm nay 67 tuổi. Trước đây, Ngài từng có nhiều năm làm nhà truyền giáo và giảng dạy tại chủng viện ở Colombia.

Ngài từng tạm thời rút lui khỏi các nhiệm vụ của mình sau khi có cáo buộc liên quan đến lạm dụng tình dục, điều mà Ngài đã phủ nhận. Năm ngoái, Ngài trở lại với công việc sau khi một cuộc điều tra do Giáo Hội tiến hành kết luận rằng không có bằng chứng nào cho thấy Ngài có hành vi sai trái. 

Hồng y Charles Maung Bo, Myanmar, 76 tuổi

HY Bo hiện là tổng giám mục Yangon tại Myanmar, một quốc gia tín đồ Phật giáo chiếm đa số. HY Bo nổi tiếng với những phát biểu mạnh mẽ phê phán chính quyền quân sự nước này, vốn từng vấp phải cáo buộc tấn công các làng Công giáo và nhà thờ.

HY Bo chịu chức linh mục năm 1976, trở thành tổng giám mục Yangon vào năm 2003. Trước đó Ngài đã phục vụ mục vụ tại nhiều giáo xứ ở miền trung và đông bắc Myanmar.

Ngài từng giữ chức chủ tịch hội đồng giám mục Công giáo Myanmar (2000 - 2006) và được Giáo Hoàng Phanxicô tấn phong hồng y vào năm 2015.

HY Bo cũng đảm nhiệm vai trò chủ tịch Liên hội đồng Giám mục châu Á (FABC), góp phần kết nối và nâng cao tiếng nói của Giáo Hội tại châu lục này.

Hồng Y Fridolin Ambongo Besungu, Congo, 65 tuổi

HY Ambongo hiện là tổng giám mục Kinshasa - thủ đô của Cộng hòa Dân chủ Congo. Ngài cũng là chủ tịch Liên hội đồng Giám mục châu Phi.

Ngài được xem là một trong những gương mặt tiêu biểu đại diện cho cộng đồng Công giáo đang phát triển nhanh chóng tại châu Phi, và đang đứng trước khả năng trở thành vị Giáo hoàng da màu đầu tiên trong lịch sử.

HY Ambongo thuộc nhóm hồng y có lập trường phản đối việc ban phép lành cho các cặp đôi đồng giới, bất chấp sự cởi mở của Giáo hoàng Phanxicô về vấn đề này.

Chính quan điểm dứt khoát này thu hút cho Hồng y Ambongo sự ủng hộ từ khối hồng y bảo thủ, nhưng cũng có thể khiến ông gặp khó trong việc chinh phục các vị hồng y ôn hòa.

Hồng y Ambongo chịu chức linh mục khi mới 28 tuổi, từng giảng dạy thần học luân lý tại Đại học Công giáo Congo ở Kinshasa.

Theo tiểu sử chính thức của Vatican, Ngài đã đóng vai trò tích cực trong các nỗ lực chống dịch Ebola. Ngài được Giáo hoàng Phanxicô tấn phong hồng y năm 2019, và là thành viên Hội đồng hồng y cố vấn của ngài. 

Hồng Y Jean-Marc Aveline, Pháp, 66 tuổi

HY Aveline là Tổng giám mục Marseille, thành phố cảng Địa Trung Hải của Pháp, chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi các làn sóng nhập cư và tị nạn.

Theo giáo sư Kurt Martens, chuyên gia về giáo luật tại Đại học Công giáo Mỹ, HY Aveline có thể là một vị "giáo hoàng có nhiều điểm chung với" Giáo hoàng Phanxicô.

Hồng y này từng gặp gỡ thường xuyên Giáo hoàng Phanxicô, và chính là người thuyết phục người đứng đầu Giáo Hội đến Marseille để thảo luận về các vấn đề di cư và khủng hoảng nhân đạo tại Địa Trung Hải.

HY Aveline sinh ra tại Algeria khi nơi đây còn là thuộc địa của Pháp. Tuy nhiên Ngài và gia đình đã chuyển đến Pháp sau khi Algeria giành độc lập.

Ngài được truyền chức linh mục vào năm 1984, và được Giáo hoàng Phanxicô tấn phong hồng y vào năm 2022.

Hồng Y Kevin Farrell, 77 tuổi, người Mỹ gốc Ireland

Sau khi Giáo hoàng Phanxicô qua đời vào thứ Hai Phục Sinh, một tổng giám mục Mỹ gốc Ireland hiện đang đảm nhiệm vai trò người đứng đầu tạm thời của Vatican.

HY Kevin Farrell, 77 tuổi, người đã công bố tin về cái chết của vị lãnh đạo Giáo hội Công giáo, sẽ giữ chức camerlengo – hay còn gọi là “người quản lý”, Hồng Y Nhiếp Chính – cho đến khi một giáo hoàng mới được bầu chọn.

Là một phần trong nhiệm vụ của mình trong thời kỳ trống ngôi giáo hoàng, HY Farrell sẽ điều hành bộ máy hành chính của Vatican và giúp tổ chức mật nghị hồng y – quá trình chọn ra người kế nhiệm Giáo hoàng Phanxicô.

Trong một tuyên bố ngắn vào thứ Hai để thông báo về sự ra đi của giáo hoàng, HY Farrell ca ngợi vị giáo hoàng đã hiến dâng cuộc đời mình cho Giáo hội.

Kevin Farrell là ai?
Farrell, mang quốc tịch Mỹ, sinh tại Dublin vào ngày 2 tháng 9 năm 1947.
Sau khi học tập tại Tây Ban Nha và Ý, vị hồng y này đã làm việc cho Giáo hội Công giáo tại Mexico và Hoa Kỳ.

Năm 1984, Farrell trở thành linh mục tại thủ đô Washington, Mỹ. Gần hai thập kỷ sau, vào năm 2001, Ngài được thăng chức làm giám mục phụ tá của Washington.

Trong vai trò này, Ngài từng làm việc dưới quyền của cựu hồng y quá cố Theodore McCarrick, người bị Vatican tước bỏ chức vị vào năm 2019 vì lạm dụng trẻ em và người lớn. Farrell nhiều lần phủ nhận việc biết đến hành vi sai trái của McCarrick vào thời điểm đó.

Chín năm sau khi được bổ nhiệm làm giám mục Dallas vào năm 2007, Farrell nhận được cuộc gọi từ Giáo hoàng Phanxicô yêu cầu Ngài chuyển đến Rome để đứng đầu Văn phòng Giáo dân – một lĩnh vực then chốt trong cải cách của vị giáo hoàng người Argentina. Ngài được phong Hồng y năm 2016.

Hồng Y Mykola Bychok, Ukraine, 45 tuổi

Sinh ngày 13 tháng 2 năm 1980 tại Ternopil, Ukraine, Bychok cảm nhận được tiếng gọi trở thành linh mục khi mới 15 tuổi và đã cùng các linh mục thuộc Dòng Chúa Cứu Thế (Redemptorists) tham gia các cuộc Đại Phúc và tĩnh tâm tại nhiều nơi.

Cuộc sống và lòng nhiệt thành rao giảng Lời Chúa của các nhà truyền giáo Dòng Chúa Cứu Thế đã gây ấn tượng sâu sắc với ông, và vào năm 1997 ông chính thức gia nhập dòng tu này. Sau đó, ông theo học thần học tại Ukraine và Ba Lan, khấn trọn đời vào năm 2003 và được truyền chức linh mục vào ngày 3 tháng 5 năm 2005.

Bychok đã đảm nhiệm nhiều vai trò khác nhau trong Giáo hội, bao gồm làm nhà truyền giáo tại Prokopyevsk, Nga, và sau đó là cha xứ kiêm quản lý tài chính của tỉnh dòng tại Ukraine. Ông cũng từng phục vụ tại Hoa Kỳ với vai trò phó xứ của giáo xứ Công giáo Ukraine Thánh Gioan Tẩy Giả ở Newark, New Jersey.

Vào tháng 1 năm 2020, ĐGH Phanxicô đã bổ nhiệm ông làm Giám mục Giáo phận Công giáo Ukraine Thánh Phêrô và Phaolô tại Melbourne, Úc. Lễ tấn phong giám mục của ông diễn ra vào ngày 7 tháng 6 năm 2020. Sự lãnh đạo của GM Bychok được đánh dấu bằng nỗ lực xây dựng cộng đồng người Ukraine hải ngoại tại Úc và giải quyết các thách thức như thế tục hóa và việc thu hút giới trẻ đến với Giáo hội.

ĐGH Phanxicô đã phong Hồng y cho Bychok vào ngày 7 tháng 12 năm 2024, khiến ông trở thành Hồng y trẻ nhất vào thời điểm đó. Bychok bày tỏ sự bất ngờ và phấn khởi khi nhận được vinh dự này, đồng thời nhấn mạnh rằng đây không chỉ là một thành tựu cá nhân mà còn là sự ghi nhận dành cho toàn thể Giáo hội Công giáo Hy Lạp Ukraine và cộng đồng của họ tại Úc. 

Hồng Y Anders Arborelius, Thụy Điển, 75 tuổi

Tổng Giám mục Anders Arborelius của Stockholm, 75 tuổi, người đã cải đạo từ Tin Lành sang Công Giáo khi 20 tuổi, là hồng y Công giáo đầu tiên của Thụy Điển.
Mặc dù Thụy Điển từng chủ yếu theo đạo Tin Lành Luther và hiện nay phần lớn là một quốc gia thế tục, đây là một trong số ít các nước châu Âu mà Giáo hội Công giáo Rôma đã phát triển trong những năm gần đây. Việc Đức Giáo hoàng Phanxicô phong hồng y cho ông vào năm 2017 được xem là một nỗ lực nhằm tiếp cận các quốc gia nơi người Công giáo là thiểu số.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, Hồng y Arborelius cho biết những thách thức lớn nhất mà Giáo hội đang đối mặt là xây dựng cầu nối trong một thế giới phân cực, trao quyền ảnh hưởng lớn hơn cho phụ nữ trong Giáo hội và giúp các gia đình truyền đạt đức tin.
Ông cũng cảnh báo về các luồng chính trị có thể gây chia rẽ trong Giáo hội. “Ở một số nơi trong Giáo hội, có nguy cơ bị chia rẽ vì nhiều vấn đề khác nhau,” ông nói. “Chúng ta không nên hình thành các phe phái trong Giáo hội Công giáo.”
Hồng y Arborelius, một tu sĩ thuộc dòng Cát Minh, giống như Đức Giáo hoàng Phanxicô, đã bày tỏ sự ủng hộ đối với người di cư. Tuy nhiên, ông phản đối việc ban phép lành cho các cặp đôi đồng tính. Năm 2006, ông từng cho rằng quyết định của Giáo hội Tin Lành Thụy Điển cho phép ban phép lành như vậy sẽ khiến đối thoại giữa Giáo hội này và Giáo hội Công giáo Rôma trở nên khó khăn hơn.

Hồng y Gerhard Müller

HY Müller là một giáo sĩ người Đức đến từ Mainz và được xem là một người bảo vệ mạnh mẽ cho phe truyền thống trong Giáo Hội, đặc biệt là những người mong muốn phục hồi Thánh lễ bằng tiếng Latin.

Vị hồng y 77 tuổi này đã trở thành một nhà phê bình gay gắt ĐGH Phanxicô sau khi ngài bị Đức Giáo Hoàng sa thải khỏi chức vụ quan trọng tại Vatican — Tổng trưởng Bộ Giáo lý Đức tin — vào năm ngoái.

HY Müller kiên quyết phản đối việc nới lỏng các quy định liên quan đến đồng tính luyến ái, cho rằng đó là “một tình trạng của chế độ toàn trị”.

Tuy nhiên, Ngài cũng từng có mối liên hệ với các nhà thần học Giải phóng cánh tả — những người đấu tranh cho công bằng xã hội và cho người nghèo — nhưng chỉ sau khi Ngài được Gustavo Gutiérrez, cha đẻ của phong trào Thần học Giải phóng, thuyết phục rằng phong trào này phù hợp với giáo lý Công giáo.

Ngài cũng là một trong những người chỉ trích mạnh mẽ nhất đối với cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden vì ủng hộ việc phá thai.

Hồng y Lazarus You Heung-sik, 74 tuổi, Hàn Quốc

Hồng y Lazarus You Heung-sik, một thành viên của Phong trào Focolare, hiện đang giữ chức Tổng trưởng Bộ Giáo sĩ tại Rôma, được Đức Giáo hoàng Phanxicô bổ nhiệm vào năm 2021 sau hơn mười lăm năm phục vụ với tư cách là giám mục giáo phận tại Hàn Quốc.

Sinh ra tại Hàn Quốc năm 1951 trong thời kỳ Chiến tranh Triều Tiên, cha của Ngài mất tích trong cuộc xung đột và Lazarus lớn lên không có cha. Khi còn là thiếu niên, Ngài trở thành người đầu tiên trong gia đình theo Công giáo và được rửa tội lúc 16 tuổi. Ngài bị thu hút bởi đức tin nhờ các "người tiên phong" của Công giáo Hàn Quốc, đặc biệt là thánh Anrê Kim. Sau đó, Ngài đã thuyết phục mẹ và các anh chị em mình gia nhập Giáo hội. Ngài từng chia sẻ: “Khi người khác thấy niềm vui của chúng ta là Kitô hữu, họ sẽ được lan truyền.”

Các nữ tu đã khuyến khích Ngài trở thành linh mục, và Ngài bắt đầu con đường tu trì từ năm 18 tuổi, học tại Đại học Công giáo Hàn Quốc ở Seoul trước khi sang Rôma và lấy bằng thần học tín lý tại Đại học Giáo hoàng Lateranô.

Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã bổ nhiệm Ngài làm giám mục phụ tá của Daejeon vào ngày 24 tháng 6 năm 2003, và hai năm sau đó Ngài kế nhiệm Giám mục Joseph Kyeong Kap-ryong trở thành giám mục chính tòa. Ngày 29 tháng 5 năm 2007, Đức Giáo hoàng Bênêđictô XVI đã bổ nhiệm Ngài vào Hội đồng Giáo hoàng Cor Unum.

Ngài đứng đầu Caritas Korea từ 2004 đến 2008, và trong vai trò này đã có bốn chuyến thăm tới thủ đô Bình Nhưỡng của Bắc Triều Tiên.

Năm 2021, Đức Giáo hoàng Phanxicô bổ nhiệm Ngài làm Tổng trưởng Bộ Giáo sĩ, thay thế Hồng y Benjamin Stella, và một năm sau đó, vào ngày 27 tháng 8 năm 2022, Ngài được phong hồng y.

Sau đó, Ngài được bổ nhiệm làm thành viên của các cơ quan khác của Giáo triều Rôma như Bộ Giám mục; Bộ Truyền giảng Tin Mừng (ban phụ trách các Vấn đề Căn bản về Loan báo Tin Mừng trên thế giới); Bộ Phụng tự và Kỷ luật Bí tích; Bộ Văn hóa và Giáo dục; Bộ Văn bản Luật và Ủy ban Giáo hoàng về Quốc gia Vatican.

Tuy nhiên, là một hồng y Đông Á mới, Ngài được đánh giá là một ứng viên thỏa hiệp tiềm năng, và xu hướng của Ngài không dễ đoán định.

Những người quen biết Ngài nhận xét Ngài là người thông minh, lịch thiệp, có trí nhớ tốt và óc hài hước.

Dù Ngài là người bảo vệ mạnh mẽ luật độc thân linh mục, quan điểm của Ngài về những vấn đề gây tranh cãi như Tuyên Ngôn “Fiducia Supplicans”(“Cầu xin sự tin tưởng”, liên quan cộng đồng LGBTQ), Tự Sắc “Traditionis Custodes”(Liên quan đến Phụng Vụ Roma trước cuộc cải tổ năm 1970) và các cải cách mục vụ khác phần lớn vẫn chưa được biết rõ. Người ta cho rằng Ngài có xu hướng tiến bộ, hay như một nguồn tin nói, “gây áp lực lên truyền thống.”

Quan điểm gây tranh cãi nhất của Ngài có lẽ là sự ủng hộ nhiệt tình đối với các thỏa thuận bí mật giữa Vatican và Bắc Kinh về việc bổ nhiệm giám mục. Ngài cũng được xem là khá thân cận với chế độ Kim ở Bắc Triều Tiên và đã bốn lần đến thăm quốc gia này. Tại Hàn Quốc, Ngài được biết đến là người chưa bao giờ công khai phản đối chế độ cộng sản Bắc Triều Tiên qua ba thế hệ, vi phạm nhân quyền hay chương trình vũ khí hạt nhân của nước này.

Tóm lại, những phát biểu và hành động của Hồng y Heung-sik thể hiện sự chú trọng đến việc hỗ trợ linh mục, thúc đẩy đào tạo liên tục, giải quyết sự cô lập trong hàng giáo sĩ và tham gia vào tiến trình thượng hội đồng. Với tư cách là người Hàn Quốc đầu tiên đứng đầu một bộ của Giáo triều Rôma, Ngài cũng mang lại sự chú ý lớn hơn đến các vấn đề của Giáo hội tại châu Á và trên toàn cầu.

Hồng Y Pablo Virgilio Siongco David, 66 tuổi, Philippines

Trong danh sách ứng viên kế nhiệm Giáo hoàng Francis, Hồng y Pablo Virgilio Siongco David, 66 tuổi, đến từ Philippines, được xem là một ứng viên tiềm năng nhưng không quá nổi bật. Ngài là một trong những hồng y cuối cùng được Giáo hoàng Francis bổ nhiệm vào tháng 12/2024.

Báo New York Times dẫn lời các chuyên gia cho hay, dù Hồng y Tagle, cũng đến từ Philippines, thu hút nhiều sự chú ý hơn, nhưng chính việc Hồng y David có phần kín tiếng hơn có thể trở thành lợi thế, dù tuổi đời tương đối trẻ của Ngài lại có thể là bất lợi.

Với mong muốn truyền đạt giáo lý Công giáo hiệu quả hơn đến giáo dân, Ngài đã thành lập một chương trình hàng tuần trên YouTube. Ngài cũng thường xuyên tham gia các hoạt động cộng đồng như làm sạch sông ngòi trong khu vực, một phần để chứng minh rằng các lãnh đạo Công giáo không nên chỉ ở trong những tòa nhà sang trọng mà phải gần gũi với đời sống người dân.

Không chỉ vậy, Ngài còn được biết đến với tên gọi thân mật là Hồng y Ambo, được phong linh mục khi mới 24 tuổi, và nổi tiếng với việc tập trung phục vụ người nghèo, nhấn mạnh vai trò không thể thiếu của Giáo hội đối với các vấn đề xã hội.

Ngài từng được các giám mục châu Á giao phụ trách một ủy ban về "tính hiệp hành", điều mà Ngài gọi là đóng góp lớn nhất của ĐGH Phanxicô, giúp Giáo Hội trở nên "bao trùm hơn" và bớt khép kín.

Hồng Y Fernando Filoni, 79 tuổi, Italy

Là một nhà ngoại giao người Ý với khả năng nói nhiều thứ tiếng, Hồng y Filoni được coi là một ứng cử viên tiềm năng cho chức vụ giáo hoàng một phần nhờ vào thời gian dài và những đóng góp nổi bật trong công tác ngoại giao ở nước ngoài. Ông đã phục vụ tại Sri Lanka, Iran, Brazil, Jordan và Hồng Kông, nơi ông sinh sống trong thời gian làm đại diện chính thức của Vatican tại Philippines, và cũng là người chịu trách nhiệm về quan hệ giữa Vatican và Trung Quốc.

Hồng y Filoni có mối quan hệ gần gũi với cả Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II và Benedict XVI, nhưng các nhà phân tích cho rằng Đức Giáo hoàng Phanxicô có vẻ không ưa thích ông.

Với kinh nghiệm quốc tế và vai trò giám sát các nhiệm vụ, Hồng y Filoni đã tham gia các cuộc họp trước kỳ mật nghị tuần này để bầu chọn người kế nhiệm Đức Giáo hoàng Phanxicô, và ông đã quen biết nhiều vị cử tri bầu chọn.

Hồng y Filoni chưa từng quản lý một giáo xứ hay giáo phận, những vai trò thường được coi là điều kiện tiên quyết quan trọng cho một giáo hoàng. Tuy nhiên, các chuyên gia Vatican đã khen ngợi sự tận tụy của ông với công việc ngoại giao. Ông là một trong số ít những nhân vật phương Tây nổi bật vẫn ở lại Iraq trong suốt cuộc chiến. Ông đã chứng kiến các cuộc bắt cóc, giết người, tình trạng chăm sóc sức khỏe suy giảm và cơ sở hạ tầng đổ vỡ, tác động trực tiếp đến người dân nước này, và ông được coi là người bảo vệ các tín hữu Kitô giáo thiểu số ở đó. 

Hồng y Claudio Gugerotti, 69 tuổi, Italy

Các quan chức Vatican đã nhắc đến Hồng y Claudio Gugerotti như một nhân tố có thể quyết định trong kỳ mật nghị bầu chọn giáo hoàng mới nhờ vào mối quan hệ của ông với các giáo hội và các nhân vật có ảnh hưởng trên toàn thế giới.

Hồng y Gugerotti, 69 tuổi, là người Ý và nói được các ngôn ngữ như Armenia, Anh, Hy Lạp, Kurdish và Nga. Trong những năm gần đây, ông đã lãnh đạo văn phòng của Vatican giám sát các Giáo hội Công giáo Đông phương, 23 tổ chức tự trị, chủ yếu ở Đông Âu, với nghi lễ và truyền thống riêng của họ.

Mặc dù có nhiều mối quan hệ, nhưng một số nhà quan sát Vatican cho rằng khả năng ông trở thành ứng cử viên giáo hoàng là khá mơ hồ vì ông chưa từng đảm nhiệm vai trò mục vụ nào với tư cách giám mục. Kinh nghiệm mục vụ được xem là điều kiện tiên quyết để trở thành giáo hoàng, đặc biệt sau khi Đức Giáo hoàng Phanxicô đã đưa yếu tố này vào trọng tâm trong triều đại của mình.

Hồng y Gugerotti hiểu rõ khu vực từng thuộc Liên Xô, một khu vực quan trọng trong ngoại giao của Giáo Hội, nhất là sau khi Nga xâm lược Ukraine. Ông đã phục vụ như đại diện của giáo hoàng tại các quốc gia từng là nước cộng hòa thuộc Liên Xô như Belarus và Georgia, và vào năm 2015, ông cũng đảm nhận vai trò này tại Ukraine.

Một số người Ukraine đã làm việc với ông cho biết rằng ông chưa làm đủ để khẳng định rõ ràng, giữa các lời kêu gọi hòa bình, rằng Nga mới là bên xâm lược trong cuộc chiến. 

-----------------------------------

"Gió muốn thổi đâu thì thổi." (Ga 3,8)

Chúng ta hiệp ý cầu nguyện cho Giáo Hội.

*Nguồn: AP, Reuters, BBC, CNN...

25-4-2025

Tom Sơn sưu tầm và chuyển ngữ.