Embedded Files
Delen op Social Media
Wat zijn de risico's van het delen van je locatie?
Tegenwoordig geven steeds meer applicaties en sociaalnetwerksites de mogelijkheid om je locatie te delen met je volgers/vrienden. Over het algemeen wordt deze dienst gebruikt om familie en vrienden mee te bereiken, om te laten weten welke plekken je leuk vond, om nieuwe mensen te leren kennen of om lokale vrienden te laten weten waar je bent (Walrave & van Ouytsel, 2014). Naast dat er privé gebruik wordt gemaakt van deze dienst, zijn er steeds bedrijven die hier gebruik van maken in het kader van reclame door bijvoorbeeld kortingen aan te bieden wanneer iemand incheckt op de betreffende locatie. Walrave en van Ouytsel (2014) noemen dit ‘de advertenties van de toekomst’ en waarschuwen voor de risico’s die het delen van je locatie met zich mee brengt:
Stalking
Het ontmoeten van mensen die je liever niet had gezien.
Negatief beoordeeld worden op basis van je bezochte locaties.
Op ‘stalking’ na zijn de gevolgen niet echt ernstig te noemen. Toch is het belangrijk om jongeren er op te attenderen dat het vrijgeven van je locatie nadelige gevolgen kan hebben. In alle content die online wordt geplaatst blijft steeds de vraag: Mag iedereen dit van mij zien? Welke (nadelige) gevolgen zou dit voor mij of anderen kunnen hebben?
Hoe kun je je online reputatie beschadigen?
Op internet delen we veel over ons persoonlijke leven, maar wat binnen een bepaalde context goed lijkt om te delen, hoeft binnen een andere context niet perse geschikt te zijn. Het delen van informatie kan op deze manier je onlinereputatie flink aantasten en je onlinereputatie heeft weer invloed op je dagelijkse reputatie (Walrave & van Ouytsel, 2014). Volgens Amerikaans onderzoek blijken de volgende punten invloed te hebben op je reputatie:
Vrienden
Je lijkt mooier wanneer je knappe vrienden hebt
Complimenten (van anderen over jou) maken je geloofwaardig en een interessante collega.
Negatieve berichten over gedrag hebben een positief effect op het beeld van een man.
Negatieve berichten over gedrag hebben een negatief effect op het beeld van een vrouw.
Romantische relaties
Potentiële partners kijken eerder naar foto's dan teksten over een persoon die ze opzoeken.
Werk
Online reputatie kan dienen als bewijs voor de gebreken van een sollicitant.
Privé informatie kan de baankansen van een sollicitant negatief en positief beïnvloeden.
Op basis van negatieve statusupdates over werkgevers kan ontslag het gevolg zijn.
Online reputatie kan dienen als bewijs voor talenten van een sollicitant.
Sexting
Wat is sexting?
Sexting is een samenvoeging van de Engelse woorden 'sex' en 'texting' en betekent: "Het verzenden van seksueel expliciete beelden of tekstberichten door middel van mobiele telefoons of internetapplicaties" (Walrave & van Ouytsel, 2014). Zij noemen ook een aantal kenmerken van sexting:
Door de snelle ontwikkeling van technologie beperkt sexting zich niet meer alleen tot sms'en
Er bestaan verschillende gradaties van sexting, deze lopen op van een seksueel suggestief sms'je tot filmpjes van 'soloseksuele daden'.
Sexting komt voor in alle leeftijdsfases waarbij iedere fase andere oorzaken, kenmerken en gevolgen met zich mee brengt.
Virtuele seks in combinatie met onlinetelefoniediensten is ook een vorm van sexting.
Waarom doen jongeren aan sexting?
Op de vraag waarom jongeren aan sexting doen zijn veel antwoorden te geven. Onderstaande figuur geeft een overzichtelijk antwoord op deze vraag en omschrijft de verschillende drijfveren voor jongeren om seksuele beelden van zichzelf of van een ander te verspreiden.
Dat Social Media een prachtige gelegenheid is voor jongeren om zichzelf te profileren en contacten aan te gaan is onderhand wel duidelijk. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat Facebook voornamelijk door jongeren gebruikt wordt om informatie te verkrijgen door middel van zwakke banden met een grote en diverse kennissenkring. Dit staat haaks op de vorm van informatie verkrijgen door middel van sterke, hechte banden met bijvoorbeeld familie en goede vrienden (Walrave & van Ouytsel, 2014). Naast dat Social Media veel mogelijkheden biedt, neemt het ook risico’s met zich mee. De meeste mensen die werken met jongeren zijn van een heel aantal risico’s wel op de hoogte, maar hier staan de meest belangrijke nog eens op een rijtje. We bespreken onder andere risico’s en gevolgen rondom het delen op sociaalnetwerksites, sexting en grooming. Daarnaast is er nog aandacht voor de online strafbare feiten.
Bron: 'Mediawijs online, jongeren en social media' (2014), Michel Walrave en Joris van Ouytsel, p. 62
Wat zijn de risico's van sexting?
Het belangrijkste risico van sexting is uiteraard dat de teksten of beelden verspreid worden op het internet zonder toestemming van de betreffende persoon van wie de teksten of beelden zijn. De gevolgen hier van kunnen variëren van pesterijen tot het afpersen van het slachtoffer. Daarnaast kan het betreffende materiaal ook aan anderen getoond worden zonder dat anderen in het bezit komen van het materiaal. Dit is vaak minder ernstig, maar kan ook pesterijen tot gevolg hebben. Een andere variant van sexting, namelijk tussen een jongere en volwassene, kan ook plaatsvinden in het groomingsproces. Dit wordt verder uitgelegd onder het kopje ‘Grooming’.
Welk advies geef je jongeren bij sexting?
In het advies aan jongeren rondom sexting maken Walrave en van Ouytsel (2014) onderscheid tussen preventief advies en advies wanneer er iets mis is gegaan.
Voorkom dat je slachtoffer wordt van sextingmisbruik:
Als niet iedereen je foto mag zien, plaats hem dan niet online!
Beleef je seksualiteit op andere manieren
Ook als iemand er (herhaaldelijk) om vraagt stuur je niet zomaar een sexy foto door.
Denk goed na over je eigen reactie, ook wanneer iemand jou al een sexy foto heeft gestuurd.
Meld het verspreiden van sextingberichten, helemaal wanneer de persoon op de foto nergens van af weet.
Zorg dat je altijd veilig aan sexting doet, wanneer je ervoor kiest om dit te doen:
Ga nooit herkenbaar op de foto
Zorg dat sexting altijd op vrijwillige basis gebeurt
Verzeker je ervan dat de ander zich ook prettig voelt bij jouw berichten.
Bij twijfel, niet doen!
Weet naar wie je een bericht stuurt. Dit is bij voorkeur iemand die je ook offline kent en waarvan je weet dat je deze persoon kunt vertrouwen.
Verwijder je sextingberichten achteraf en zorg ervoor dat de ontvanger dit ook doet.
Wanneer er iets is mis gegaan:
Wanneer je sextingbericht verspreid raakt, hoeft dit geen grote gevolgen te hebben. Onderneem direct actie, maar ga niet van het ergste uit.
Pas je privacyinstellingen van je profielpagina('s) aan.
Zoek contact met de verspreider en vraag hem de foto te verwijderen.
Zoek contact met de provider en vraag hem de foto te verwijderen.
Zoek hulp in je omgeving.
Zoek je eigen foto op op internet, om te zorgen dat deze zoveel mogelijk verwijderd kan worden.
Wees je vanaf nu bewust van je online reputatie en zorg dat dit je niet nog eens overkomt.
Grafiek: percentage twaalf- tot achttienjarigen die in 'het afgelopen jaar' aan sexting hebben gedaan
*Bron: Schermgaande jeugd (2014) Patti Valkenburg, p. 279
Grooming
Wat is grooming?
Grooming is een term die wordt gebruikt voor de fase waarin een volwassene, de ‘groomer’, een kind voorbereid op misbruik. Belangrijke doelen hierbij zijn het toegang verkrijgen tot het kind, bereidwilligheid kweken en het afdwingen van geheimhouding van het contact (Walrave & van Ouytsel, 2014).
Wat is de risicogroep voor grooming?
Uit onderzoek is gebleken dat grooming nimmer op dezelfde manier gebeurt (Walrave & van Ouytsel, 2014). Het kunnen inschatten van onlinecontacten en de risico’s die hier aan verbonden zijn is dus essentieel. Dat is op zich al een lastig gegeven, want grooming komt het meeste voor onder dertien- en veertienjarigen. Laat dit nu net de doelgroep zijn die toch al niet bekend staat om het adequaat kunnen inschatten van risicovolle situaties. Walrave & van Ouytsel (2014) benoemen dat uit onderzoek is gebleken dat jongeren met onderstaande kenmerken sowieso tot de risicogroep behoren:
Welk (preventief) advies geef je jongeren bij onlinegrooming?
Om te voorkomen dat jongeren ten prooi vallen aan onlinegrooming is het ten eerste belangrijk dat ze over het algemeen weerbaar worden gemaakt tegen grensoverschrijdend seksueel gedrag (Walrave & van Ouytsel, 2014). Daarnaast is het bijzonder belangrijk voor een jongere om in zijn omgeving een volwassene te hebben met wie hij kan praten. In een (preventief) gesprek over grooming kun je jongeren sowieso dit advies mee geven:
Als begeleider is het belangrijk dat je bewust bent van een aantal dingen tijdens een gesprek over grooming. Ten eerste blijkt uit onderzoek dat jongeren meestal van een stereotiep beeld uitgaan wanneer zij denken aan een groomer, hierdoor zien ze minder risico in het contact aangaan met vreemden die jong en aantrekkelijk zijn (Walrave& van Ouytsel, 2014). Ten tweede is het goed om je bewust te zijn van het feit dat de meeste slachtoffers van grooming meisjes zijn, maar dat ongeveer 25% (homoseksuele) jongen is. Daarnaast is het belangrijk om zelf te beseffen dat online seksueel misbruik niet alleen een persoonlijke ontmoeting of seksueel getinte foto’s of videobeelden omvat. In groomingsituaties kan het praten over seksuele thema’s ook opgevat worden als seksueel misbruik.
Wanneer je online misbruik wilt melden kun je voor informatie terecht bij een website die geïnitieerd is door Digibewust. Klik hier om naar de website te gaan. Om informatie op te vragen over aangifte doen bij de politie kun je hier terecht.
Wat is nou eigenlijk strafbaar in Nederland?
Dit is een ingewikkelde vraag. Ten eerste zijn online delicten een stuk lastiger op te lossen, aangezien iemand via internet anoniem stappen kan ondernemen. Die stappen zijn vervolgens gemakkelijk uit te wissen en daar komt nog bij dat de snelheid waarmee iets zich verspreid op internet zo hoog is dat de bron lastig te achterhalen is. Toch is wel duidelijk dat steeds meer strafbare feiten uit het gewone dagelijkse leven zich nu ook online gaan afspelen en daar moet wat mee gebeuren. Hieronder staan de strafbare feiten op een rijtje, deze zijn afkomstig van de website www.vraagdepolitie.nl (2015):
Sexting
Sexting op zichzelf is geen strafbaar feit. Toch ligt dit voor jongeren iets ingewikkelder. Feitelijk gezien spreekt de Nederlandse wet over kinderpornografie wanneer er sprake is van beeld- of videomateriaal van een jongere die onder de 18 jaar is. Het maken, bezitten, verspreiden van en kijken naar kinderpornografie is wel strafbaar en daarmee is sexting indirect ook strafbaar. Dit geldt ook voor jongeren die foto’s van zichzelf maken en verspreiden of wanneer je als jongere een foto van iemand anders maakt, bezit, verspreid of er naar kijkt. Dat is natuurlijk best lastig, want uiteindelijk is deze vorm van experimenteren ook onderdeel van de seksuele ontwikkeling die past bij een adolescent. Om deze reden is besloten dat jongeren in Nederland niet snel vervolgd worden hierom.
Grooming
Sinds 2010 is grooming een verboden in Nederland (Politie, 2015). Hiermee is het strafbaar voor een volwassene om online contact te zoeken met een minderjarige om afspraken te maken voor (cyber)seks. Het lastige met grooming is, dat het nodig is om te bewijzen dat een volwassene het contact met de minderjarige is aangegaan met dit doel. Daarom is het ontzettend belangrijk dat er bewijslast wordt verzameld. Met deze bewijslast kan er aangifte worden gedaan bij de politie.
Cyberpesten
Ondanks dat pesten heel vervelend kan zijn, is het niet verboden. Wel is het verboden om iemand te beledigen of bedreigen. Wanneer hier sprake van is, kan er melding worden gedaan bij de politie.
Phishing en 'Trojaanse paarden'
Het proberen te ontlokken van iemands privégegevens of inloggegevens zonder dat deze persoon zich er bewust van is met wie hij deze informatie deelt wordt phishing genoemd en is strafbaar. Het plaatsen van een ‘Trojaans paard’ is ook strafbaar. Het is goed om te weten dat wanneer iemand een dergelijk programma (onbewust) op zijn computer of laptop heeft staan de mogelijkheid bestaat dat andere mensen jou kunnen zien via je eigen webcam.
Selfies en portretrecht
Iedereen heeft het recht om zelf te beslissen wat er gebeurt met beelden die van ons zijn gemaakt. Het is verboden in Nederland om een beeld te reproduceren of openbaar te maken zonder toestemming van degene die afgebeeld staat. Dit geldt ook wanneer degene die het beeld wil verspreiden zelf de eigenaar of auteur is van het portret. Wel wordt in bepaalde situaties het stilzwijgend toestemming geven toegepast. Bijvoorbeeld wanneer een foto wordt gemaakt in een publieke ruimte of van bekende personen. Wanneer bedrijven gebruik willen maken van een foto hebben ze altijd toestemming nodig. Deze toestemming geldt dan voor een specifiek doeleinde waarmee de foto gebruikt kan worden. Het geeft ze dus geen recht om de foto voor alle mogelijke doeleinden te gebruiken (Walrave & van Ouytsel, 2014).
Page updated
Google Sites
Report abuse