Embedded Files
De Individualpsychologie van Alfred Adler onderscheidt zich op enkele wezenlijke punten van andere psychologische scholen: ze beschouwt de mens als een geheel, een eenheid, ongeacht in hoeveel stukjes we hem verder verdelen.
Zo’n onderverdeling, zoals in de psychoanalytische in een "ik", een "het" en een"super‑ik", een verdeling in bewustzijn en het onderbewuste, weer een andere, naar de functies, in denken, voelen, willen en handelen, is als werkbasis noodzakelijk. Door geledingen aan te brengen is men in staat de mens beter te leren kennen. Men moet echter oppassen de diverse delen te beschouwen als zelfstandige krachten, waarover de mens zelf niet vrij kan beschikken. In deze tijd helt men namelijk steeds meer over naar de mening, dat eigenaardig vooroordeel dat ons menszijn door zulke krachten wordt bepaald.
De Individualpsycholoog beschouwt de mens als een doelgerichte eenheid en beziet alles wat hij doet vanuit het doel.
Met andere woorden: de finale benadering heeft in deze psychologie voorrang op de natuurwetenschappelijke, causale benadering.
De Individualpsychologie kijkt dus niet in eerste instantie naar oorzaken en motieven, maar naar het doel, de beweegreden. Daarom wordt zij ook wel Teleoanalyse genoemd.
De inzichten, die de individuele mens zich vormt spelen een beslissende rol; die zijn belangrijker dan de feiten waarom het gaat. De mens handelt eerder op grond van zijn ideeën dan op grond van feiten.
In het vormen van onze mening zijn wij relatief vrij. Deze zogenaamde vrije scheppende kracht geeft de mens de verantwoording voor alles wat hij doet en ontneemt hem de vele mogelijke verontschuldigingen die andere psychologische stelsels hem vaak bieden. De Individualpsycholoog ziet in de mens een sociaal wezen. Dit is een oeroud begrip. Aristoteles spreekt al van Zoön Politikon en bedoelt daarmee, dat de mens een maatschappijvormend wezen is, meestal werkzaam in zijn natuurlijke omgeving.
Adler spreekt hier van de "ijzeren logica” van de menselijke samenleving.
De Individualpsychologie is een gebruikpsychologie. Dit in tegenstelling tot de zogenaamde "bezitpsychologiën", die de mens beschrijven als een wezen, dat "bepaalde eigenschappen bezit". Voor de Individualpsychologie komt het echter niet zozeer aan op het bezit zelf als op wat de enkeling doet met wat hij heeft, maar hoe hij dat gebruikt.
De Individualpsychologie is een optimistische psychologie. Dat wil zeggen, dat het optimisme aanvaard wordt als een gerechtvaardigde levensbeschouwing, terwijl het pessimisme daarentegen als ongerechtvaardigd gezien wordt. De sociale gelijkwaardigheid van alle mensen is een van de voornaamste principes. Daarbij speelt geen van de gebruikelijke verschillen met betrekking tot ras, geslacht, leeftijd, opleiding, stand e.d., een rol. Iedereen, zelfs het kleinste kind, is gelijkwaardige partner in een gemeenschappelijke opdracht.
Zo vormt de Individualpsychologie de basis én de praktijk van een nieuwe pedagogiek, die mensenkennis voor iedereen begrijpelijk wil maken. Hierbij moet men echter niet denken aan intellectueel onderzoek, maar aan een veranderingsproces, dat diep in de persoonlijkheid ingrijpt. Zij wil de crisis van het individualisme overwinnen en op een hoger vlak een synthese tussen persoon en samenleving zoeken. Het doel van een Individualpsychologische levenshouding is: versterkte werkelijkheidszin en verantwoordelijkheidsgevoel. Onder de oppervlakte aanwezige haatgevoelens moeten te vervangen zijn door wederzijdse welwillendheid. Maar dat alles is alleen te bereiken door een bewuste ontwikkeling van het gemeenschapsgevoel en het opgeven van onze vooroordelen.
Page updated
Google Sites
Report abuse