Risk is de verzamelnaam voor een grote hoeveelheid versies en varianten van soortgelijke turn-based strategie bordspellen, afgeleid van het oorspronkelijk door Miro en later door Parker Brothers uitgegeven bordspel (Parker Brothers is sinds 1992 een merk van Hasbro). Risk is bedacht in 1957 door de Franse Academy Award-winnaar Albert Lamorisse en oorspronkelijk door Miro uitgebracht onder de titel "La Conquête du Monde".
Risk is een klassieker onder de strategiespellen en is één van de meest gespeelde bordspellen ter wereld.
Gedurende de 50'er jaren vormde Parker Brothers een alliantie met het Franse bedrijf Miro in Parijs voor de productie en distributie van hun spellen in Frankrijk. Als ruil produceerde en distribueerde vervolgens Parker Brother spellen van Miro in de Verenigde Staten.
In de zomer van 1957 benaderde de heer Boisseau van Miro Parker Brothers met het spel "La Conquête du Monde", een spel uitgevonden door de Franse Academy Award-winnaar Albert Lamorisse tijdens een vakantie in oftewel Nederland oftewel Duitsland (over welk land het nu precies is geweest is nog discussie). Deze oorspronkelijke Franse versie is uitermate zeldzaam en kostbaar.
Na 2 jaar testen werden de Franse regels aangepast aan de Amerikaanse smaak en in 1959 lanceerde Parker Brothers het spel "Risk Continental Game". De naam "RISK" wordt over het algemeen toegeschreven aan de kleinkinderen van een verkoper bij Parker Brothers wier voornamen met respectievelijk R, I, S en K beginnen. Het woord is echter tevens Engels voor risico.
De beschrijving van de eerste versie was (vertaald) "Je gaat het meest ongewone spel spelen van alle spellen die de afgelopen jaren zijn uitgekomen. Het is niet moeilijk, maar omdat het zo ongewoon is zul je baat hebben bij het lezen van de regels voor het beginnen van het spelen van het spel. Er wordt geen poging gedaan om je de speelstrategie bij te brengen omdat elke speler zijn eigen stijl zal ontwikkelen tijdens het spelen van het spel".
Vanaf de eerste Risk-versie in 1959 (waar slechts 1 leger per land geplaatst mocht worden) tot de enorme veelvoud van Riskversies gedurende de 50 jaar daarop volgend hebben vele speelwijzen de revue gepasseerd. Enkele van de grootste wijzigingen in de Hasbro uitgave van het bordspel in de loop der jaren waren de introductie van opdrachten en de hoeveelheid beschikbare legers bij aanvang. Nog steeds verschillen de regels weer per nieuwe editie en per land-uitgave. Dit komt voornamelijk doordat de basisregels van Risk statische strategieën stimuleren en de regels zowel officieel als door spelers zelf werden aangepast om het spel speelbaar te houden. In November 2009 maakte Sony bekend de filmrechten over het bordspel gekocht te hebben.
Kaart - Er wordt gespeeld op een kaart (het bord) met een thema. Het bekendste is de weergave van de wereldkaart ten tijde van Napoleon, maar er zijn honderden zoniet duizenden andere thema's zoals weergaven van het romeinse rijk, Europa tijdens verschillende periodes of zelfs puur de wiskundige indeling van de territoria op de kaart in een boomstructuur.
Territoria - Op de kaart zijn verschillende territoria weergegeven. Het bekendst is de opdeling van de wereldkaart ten tijde van Napoleon in 42 of 43 territoria die dan overeenkomen met "landen". De territoriums zijn onderling verbonden om het mogelijk te maken om territoriums te veroveren.
Gedefinieerde groepen territoria De territoriums zijn gegroepeerd. Het bekendst is de opdeling in continenten op de wereldkaart ten tijde van Napoleon. Bij de kaart van Nederland zijn dit dan weer provincies en bij wetenschap fictie kaarten kunnen de groepen weer bestaan uit werelden. Wanneer een speler een voorgedefinieerde groep territoriums compleet in handen heeft staat daar een vergoeding in legers tegenover. Deze vergoeding bestaat uit een vaste waarde die vaak afhankelijk is gemaakt van het aantal connecties van de territoriums in de groep met die daarbuiten: hoe meer connecties hoe hoger de vergoeding omdat dit het vasthouden van de groep territoriums bemoeilijkt. De vergoeding wordt uitgereikt tijdens de "versterkingsfase" in de beurt van de speler.
Totaal aantal territoria Bovenop de voorgedefinieerde groep territoriums is het totaal aantal territoriums dat een speler in handen heeft een ander kern concept. Het geeft een aanvullende mogelijkheid om een vergoeding in eenheden te verkrijgen. Afhankelijk van het aantal krijgt de speler een hoeveelheid extra eenheden in zijn beurt tijdens de versterkingsfase. Het bekendst is de regel: totaal aantal eenheden / 3 in de hasbro napoleon wereldkaart versie.
Eenheden Elke speler heeft een aantal eenheden om te plaatsen op de territoriums en waarmee hij kan aanvallen of verdedigen. Aanvallen kan naar een aangrenzend territorium tijdens de beurt van een speler (in sommige versies met beperkingen). Verdedigen gebeurt buiten de beurt van een speler. Aanvallen en verdedigen gebeurd door gebruik te maken van dobbelstenen (fysiek of virtueel).
Totaal aantal eenheden Het totaal aantal eenheden van de speler die zich op het bord bevindt is een indicatie van zijn sterkte. D.w.z. een speler die slechts een territorium heeft met daarop honderden eenheden is sterker dan een speler die een veelvoud van territoriums heeft met daarop op elk slechts een eenheid. De bekendste weergave van een eenheden is die van het leger van Napoleon. Daarnaast is de spreiding van het totaal aantal eenheden over de territoria ook een indicatie van de sterkte van de speler en zijn mogelijkheid om doelen te verwezenlijken.
Groepen van eenheden De eenheden kunnen ook gegroepeerd worden in entiteiten, dit heeft geen invloed op het spel en is bedoeld om het bord overzichtelijker te maken. Het bekendst is de indeling van 1 leger eenheden, 3 leger eenheden, 5 leger eenheden en 10 leger eenheden. Bij computerversies wordt dit meestal achterwege gelaten en is er slechts een nummer dat het aantal eenheden weergeeft.
Kaarten Er zijn vele variaties op het concept van kaarten binnen risk maar in basis komt het erop neer dat de speler bij bepaalde acties een beloning krijgt in de vorm van kaarten. Een voorbeeld is het veroveren van een territoria. De kaarten kunnen dan ingezet worden voor velerlei doelen. In de reguliere versie kan er door een combinatie van kaarten te gebruiken een aantal legers verkregen worden. Deze hoeveelheid is soms dezelfde waarde tijdens elke inruil en soms ophogend: bij elke inruil wordt het aantal te verkrijgen eenheden verhoogd. Vooral deze laatste (officiële) variant wordt het meest gespeeld tijdens toernooien, online risk portals en door professionals omdat het de doorlooptijd in combinatie met de regel dat degene die een andere speler verslaat zijn kaarten verkrijgt enorm terugbrengt.
Dobbelstenen De overgrote meerderheid van Risk versies gebruikt het concept van dobbelstenen. De speler kan in zijn beurt dobbelstenen gebruiken om een aangrenzend territorium aan te vallen. En buiten zijn beurt om zijn zijn territorium te verdedigen. Over het algemeen zijn de dobbelsteen regels gelijk: de aanvaller kan 3 dobbelstenen gebruiken en de verdediger kan 2 dobbelstenen gebruiken. Over de te gebruiken hoeveelheid dobbelstenen, het aangeven hiervan en het vervolgens verplaatsen van eenheden naar het veroverde territorium bestaan veel verschillende regels.
Winnen De wijze waarop een speler het spel kan winnen verschilt en is niet kort samen te vatten. Oorspronkelijk (1959) was het doel simpelweg de gehele wereldkaart te veroveren, maar in de loop der tijd kwamen daar opdrachten (missies) bij zoals "vernietig de blauwe legers", "verover de kastelen", of compleet andere manieren om te winnen zoals Paranoia Risk waarbij de speler juist moet voorkomen dat een andere speler uitgeschakeld wordt om te winnen.