หน่วยที่ 5 งานไม้เบื้องต้น

ความหมายของงานช่างไม้

      งานไม้     หมายถึง  งานช่างที่ใช้ฝีมือและความคิดสร้างสรรค์ต้องมีความอดทน ขยัน มีความรับผิดชอบสูง  สามารถนำทรัพยากรธรรมชาติที่เป็นไม้มาประดิษฐ์เป็นของเล่นของใช้ได้อย่างเหมาะสม ทั้งที่จะต้องมีทักษะในการใช้เครื่องมือและกระบวนการในการใช้ จึงจะสามารถทำงาน  ไม้ได้อย่างสวยงาม  เรียบร้อย มีประสิทธิภาพในการใช้เครื่องมือและใช้วัสดุ  ปัจจุบันไม้มีคุณค่ามาก  หายาก  เพราะป่าไม้ถูกทำลายไปเกือบหมด  จนต้องใช้วัสดุอื่น ๆ มาทดแทนไม้  เช่น  พลาสติก  โลหะ  งานช่างไม้ในงานช่างพื้นฐานเป็นงานช่างไม้เบื้องต้น  สามารถปฏิบัติได้ทั้งชายและหญิง  เช่น  การรู้จักเครื่องมือเครื่องใช้ วิธีการใช้วัสดุ  และการเก็บรักษา  การซ่อมบำรุงสิ่งของเครื่องใช้ภายในบ้าน  เช่น  เฟอร์นิเจอร์  ส่วนประกอบของอาคารบ้านเรือน  เป็นต้น

ความปลอดภัย

        ความปลอดภัยนับว่าเป็นความสำคัญอย่างหนึ่งในการทำงานเมื่อใดที่เข้าทำงานในโรงงานอุตสาหกรรมหรือบริษัทจะต้องปฏิบัติตามมาตรฐานความปลอดภัยก่อนเป็นอันดับแรกความปลอดภัยถูกตั้งขึ้นโดยสภานิติบัญญัติผ่านหน่วยงานการป้องกันความปลอดภัยและสุขภาพตามพระราชบัญญัติ มีการวางระเบียบการป้องกันของลูกจ้างในรูปแบบของการททำงานการนำกฎเกณฑ์ต่างๆ มาปฏิบัติ ปัจจุบันได้นำมาประยุกต์ในโรงเรียนด้วยนอกจากนี้ยังได้กำหนดกฎเกณฑ์ในเรื่องของงการรักษามลภาวะทางเสียงและอากาศเพิ่มเข้าไปในมาตรฐานความปลอดภัยด้วย

            ในการทำงานไม้จะต้องเตรียมความพร้อมเสมอในเรื่องความปลอดภัย ไม่ว่าจะเป็นเครื่องมือเครื่องจักรกลต่างๆ และพื้นที่ทำงาน เพราะบางครั้งการทำบางสิ่งโดยไม่ไตร่ตรองอาจเกิดอุบัติเหตุได้โดยไม่รู้ตัว การทำงานที่ประมาทจะเป็นอันตรายอย่างยิ่ง หรือให้เกิดความผิดพลาดต่องานได้ก่อนที่จะเริ่มทำงานจึงควรปฏิบัติดังนี้

            -  เรียนรู้เรื่องกฎความปลอดภัย

            -  ทำงานตามขั้นและเวลา

            -  รู้ว่าส่วนไหนและวิธีการป้องกันเมื่อเกิดอุบัติเหตุ

ความปลอดภัยในการทำงาน

     1.      ทำงานตามขั้นตอนที่ถูกต้อง

     2.      ปรึกษาผู้ให้คำแนะนำในการททำงาที่ถูกต้องและปลอดภัย

     3.      อย่าลืมคำว่า “ความถูกต้อง ต้องมาเป็นอันดับแรก”

     4.      คำขวัญที่ดีกล่าวได้ว่า “สิ่งที่ดีที่สุดคือ ความปลอดภัย”

     5.      หลีกเลี่ยงการเล่นอย่างคึกคะนอง และให้ความสนใจป้ายเตือนต่างๆ ในโรงเรียน

การป้องกันตัวในการทำงาน

1. เสื้อผ้าที่หลวมจะโดนเครื่องจักรดึงหรือกระชากได้เสื้อที่มีแขวนยาวควนติดกระดุมข้อมือให้แน่นหรือพับให้ถึงข้อศอก เสื้อผ้าที่ควรใช้ทำงานไม่ควรเป็นเสื้อแขนสั้นหรือเสื้อฝึกงาน

2.  ควรถอดแหวน นาฬิกา และเครื่องประดับอื่นๆก่อนที่จะทำงานกับเครื่องมือ และเครื่องจักร

3.   ควรสวมแว่นป้องกันแสงหรือป้องกันสายตาประกอบด้วยเครื่องบังเพื่อป้องกันดวงตาจากเศษไม้ตะปู ขี้เลื่อย และรอยเปื้อนต่างๆ ดังรูปที่ 2.3

4.      ควรสวมเสื้อป้องกันหูเมื่อทำงานรอบๆ เครื่องจักรในระยะเวลานานๆ

5.   ควรเก็บหรือรวบรวมผมที่ยาวให้ห่างจากเครื่องจักรที่กำลังทำงาน การผูกผมไว้ด้านหลังหรือใช้ผ้าคลุมผม จะช่วยป้องกันอุบัติเหตุได้ส่วนหนึ่ง

การใช้เครื่องมือ

1.   เรียนรู้เกี่ยวกับการใช้เครื่องมือที่ถูกต้อง และเข้าใจกฎความปลอดภัยของเครื่องมือและเครื่องจักรที่ซื้อมา ตลอดจนเรียนรู้คำเตือนจากป้ายสัญญาณ เช่น ป้ายหยุดดังรูปที่ 2.4

2.   เครื่องตัดไม้ที่คมจะช่วยให้ทำงานได้ง่ายและดีส่วนใบมีดที่ไม่คมจะทำให้ลื่นและอาจพลาดไปถูกส่วนต่างๆ ของร่างกายได้

3.      ไม่ควรทดสอบความคมของเครื่องมือด้วยอวัยวะของร่างกาย แต่ควรใช้ไม้หรือกระดานแทน

4.      นิ้วมือควรจะให้ห่างจากคมมีดของเครื่องมือ และใช้ไม้หรือวัสดุอื่นตัด ดังรูป 2.5

5.      ต้องระวังเป็นพิเศษเมื่อใช้นิ้วหรือมือในการสตาร์ตเครื่องจักร

6.   ต้องมั่นใจว่าเครื่องจักรที่ใช้อยู่ในสภาพดีควรตรวจสอบความเรียบร้อยว่าไม่แตกหักหรือหลวมเพื่อป้องกันอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้น

7.   ต้องไม่ใช้เครื่องมือผิดวิธี เช่น ไม่ควรใช้สิ่วเปิดกล่องไม้หรือกระป๋อง ต้องใช้เครื่องมือให้เป็นไปตามจุดมุ่งหมายเฉพาะอย่าง

การเก็บรักษาเครื่องมือ

1.      ดูแลรักษาความสะอาดบนโต๊ะฝึกงานและพื้นที่รอบๆ

2.      เก็บเครื่องมือให้เรียบร้อยเมื่อใช้งานเสร็จ

3.      ตรวจสอบเครื่องมือด้วยน้ำมันหรือจาระบีเพื่อรักษาเครื่องมือที่เป็นโลหะ

4.      ควรเก็บเศษวัสดุดิบใส่ในกล่องหรือถังเก็บ

5.   ทำความสะอาดทุกครั้งเมื่อเสร็จงาน เพราะความสะอาดในโรงงานเป็นความปลอดภัยอย่างหนึ่ง