Khám nữ

QUY TRÌNH CHẨN ĐOÁN NGUYÊN NHÂN VÔ SINH NỮ

A. Hỏi bệnh sử

- Tình trạng sức khỏe nói chung đặc biệt là các bệnh lý nội tiết.

- Chu kỳ kinh nguyệt: tuổi bắt đầu hành kinh, kinh nguyệt đều hya không đều, chu kỳ bao nhiêu ngày, đau bụng khi hành kinh không.

- Các thuốc đã và đang sử dụng.

- Tiền sử phẫu thuật đặc biệt là phẫu thuật vùng tiểu khung.

- Các bệnh lý phụ khoa đặc biệt là các viêm nhiễm phụ khoa.

- Quan hệ tình dục: tần xuất quan hệ, đau khi quan hệ.

- Tiền sử thai nghén: số lần đẻ, phá thai, chửa ngoài tử cung, sảy thai.

- Phương pháp tránh thai đã sử dụng trước đó.

B. Thăm khám lâm sàng

1. Thăm khám toàn thân

- Tìm các nguyên nhân có thể dẫn tới hiếm muộn như: chậm phát triển, thừa cân, béo phì, rậm lông có thể là biểu hiện của hội chứng buồng trứng đa nang.

- các bệnh lý nội tiết: bệnh lý tuyến giáp, bệnh lý tuyến thượng thận, đái tháo đường, cao huyết áp,...

2. Khám phụ khoa

- Thăm khám bộ phận sinh dục ngoài: Kém phát triển hay bình thường, có cường Androgen hay không?

- Đánh giá tình trạng viêm nhiễm âm đạo, tổn thương cổ tử cung (lộ tuyến cổ tử cung, polype, u đế, khoét chóp hay cắt cụt CTC, ...)

- Tử cung: kích thước, tư thế tử cung, các bất thường tử cung (u xơ, tử cung dị dạng,...)

- Phần phụ: khối viêm phần phụ, khối u buồng trứng.

- Khám vú: tuyến vú có phát triển hay không, có tiết dịch hay tiết sữa không, có u vú không.

C. Các thăm dò chẩn đoán nguyên nhân vô sinh nữ

1. Các xét nghiệm cơ bản trong chẩn đoán vô sinh nữ

- Xét nghiệm HIV, HbsAg, TPHA, Chlamydia, kháng thẻ kháng lao để sàng lọc nguyên nhân có thể gây viêm dính tiểu khung và tắc vòi trứng do Chlamydia, do lao và các bệnh lây qua đường tình dục.

- Xét nghiệm nội tiết FSH, LH, E2, Prolactin được thực hiện vào n

nh nhằm sàng lọc các rối loạn phóng noãn, buồng trứng đa nang, vô sinh do tăng Prolactin, giảm dự trữ buồng trứng.

- Xét nghiệm AMH đánh giá dự trữ buồng trứng.

2. Siêu âm trong chẩn đoán vô sinh nữ

- Siêu âm tổng quát tiểu khung: đánh giá tình trạng tiểu khung, 2 buồng trứng và các bất thường khác.

- Siêu âm đếm nang thứ cấp: nếu số lượng nang thứ cấp ở cá 2 buồng trứng dưới 4 nang thì tiên lượng đáp ứng kém với kích thích buồng trứng.

- Siêu âm theo dỗi sự phát triển của nang noãn: trong khi kích thích buồng trứng bằng các phác đồ kích thích nang noãn.

- Siêu âm bơm nước buồng tử cung: khi có nghi ngờ polype buồng tử cung, vách ngăn tử cung, dính buồng tử cung.

3. Chụp X-quang tử cung - vòi tử cung

- Là phương pháp thăm dò ống cổ tử cung, buồng tử cung và 2 vòi tử cung nhờ bơm chất cản quang từ cổ tử cung vào buồng tử cung.

- Đây là thăm dò cơ bản thường quy đối với các trường hợp vô sinh nữ.

- Chụp HSG được thực hiện vào thời điểm sạch kinh từ 3 đến 6 ngày. Bệnh nhân phải được khám phụ khoa trước khi chụp để loại trừ viêm nhiễm sinh dục, có thai, rong huyết.

Bs. Hồ Văn Thắng