Γενικές πληροφορίες

    Το Φανάρι βρίσκεται στο νομό Καρδίτσας και απέχει από την πόλη περίπου 15 χλμ. ΒΔ. Είναι χτισμένο σε περίοπτη θέση, σκαρφαλωμένο στις πλαγιές ενός λόφου, την κορυφή του οποίου κοσμεί το βυζαντινό φρούριο. Είναι χτισμένο περιμετρικά του λόφου, αλλά κατά κύριο λόγο η πλειοψηφία των κτισμάτων, η αγορά κι η πλατεία του χωριού βρίσκονται στο δυτικό μέρος. Αν και ημιορεινός οικισμός (υψόμετρο 220 μ.) εν τούτοις γεωγραφικά κατατάσσεται στην οροσειρά των Αγράφων (βλ. σελίδα με ιστορικά στοιχεία). Το Φανάρι σήμερα είναι χαρακτηρισμένο ως οικισμός ιδιαίτερης οικιστικής φυσιογνωμίας κι αν υπήρχε μέριμνα από τους διάφορους φορείς, ώστε να μην αλλοιωθούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δόμησης που υπήρχαν μέχρι το πρόσφατο παρελθόν, θα μπορούσε να αποτελεί παραδοσιακό οικισμό, καθώς το σύνολο σχεδόν των κτισμάτων του αποτελούνταν από λιθόκτιστες οικίες που προσέδιδαν ξεχωριστή ομορφιά. 

    Δείγμα παλιάς εξώπορτας και της τεχνικής τής κατασκευής της στην φωτογραφία, όπως διατηρείται μέχρι σήμερα. Δυστυχώς ο σύγχρονος πολιτισμός επέδρασε αρνητικά στον τομέα αυτό κι έτσι σήμερα το παραδοσιακό αυτό στοιχείο εξέλιπε σε σημαντικό βαθμό, παρόλα αυτά όμως διατηρεί ακόμα κι έτσι μεγάλο μέρος από την παλιά αρχιτεκτονική του. Θα πρέπει πάντως να επισημάνουμε εδώ την αξιέπαινη προσπάθεια του συλλόγου του χωριού, για την αναπαλαίωση κάποιων κτιρίων στην αγορά, ώστε να αναδειχθεί η ομορφιά που σήμερα σκεπάστηκε κάτω από τα σύγχρονα επικονιάσματα.

    Το Φανάρι μετά την εφαρμογή του  Καποδίστρια αποτέλεσε την έδρα του Δήμου Ιθώμης τον οποίο αποτελούσαν οχτώ δημοτικά διαμερίσματα: 1) Το Φανάρι, 2) ο Αγιος Ακάκιος (Γόλιτσα), 3) ο Ελληνόπυργος (Γράλιστα), 4) τα Κανάλια (Λάσδα), 5) η Καππά (Καπούα), 6) η Λοξάδα (Λυκουσάδα), 7) ο Πύργος και 8) το Χάρμα (Χάρμενα), ενώ σήμερα μετά τη δημιουργία του Καλλικράτη, έχει υπαχθεί στον ευρύτερο δήμο Μουζακίου.

   Το Φανάρι σύμφωνα με την απογραφή του '91 είχε πληθυσμό 871 κατοίκων και στο χωριό υπάγεται κι ο οικισμός Κόμπελος με 87 κατοίκους, ενώ στην απογραφή του 2001 έχουν καταγραφεί στο Φανάρι 722 κάτοικοι και στον Κόμπελο 82. O οικισμός του Κόμπελου βρίσκεται χαμηλά στη θεσσαλική πεδιάδα, λίγο πριν το λόφο του Φαναρίου, και απετέλεσε παρακλάδι του κεντρικού χωριού, καθώς λόγω του ευφορότερου εδάφους σε σχέση με το επικλινές και τραχύ του Φαναρίου, κατοικήθηκε από Φαναριώτες που διατηρούσαν εκεί τους μπαξέδες τους.

    Κύρια σημερινή ασχολία των κατοίκων είναι η γεωργία και κατά δεύτερο λόγο η κτηνοτροφία, με βασική καλλιέργεια το βαμβάκι και το καλαμπόκι, αλλά και το σιτάρι, τα οπωροκηπευτικά κα. Μία από τις σημαντικότερες παλιές ασχολίες των Φαναριωτών υπήρξε και η αγγειοπλαστική, υπήρξαν δε φημισμένα τα κεραμικά των συγχωριανών μας, σε σημείο μάλιστα  οι Φαναριώτες  να αποκαλούνται στην ευρύτερη περιοχή με την ονομασία "τσουκαλάδες".

    Χωριό με πλούσια ιστορία και αλλοτινό κεφαλοχώρι, το Φανάρι, όπως κι η συντριπτική πλειοψηφία της ελληνικής υπαίθρου, υπήρξε θύμα της αστυφιλίας που εκδηλώθηκε μετά τα μισά του περασμένου αιώνα. Ένα χωριό που έσφυζε από ζωή και πολλές δραστηριότητες, υπήρξε έδρα Ειρηνοδικείου, σταθμού Χωροφυλακής, Αγρονομείου, Συμβολαιογραφείου και 8ταξίου Γυμνασίου, σήμερα μαραζώνει και μέρα με τη μέρα ερημώνει.