بیمارهای دهان و دندان در کودکان
اطلاعات کمی در زمینه بهداشت دهان در برنامه آموزش رسمی متخصصین غیر رشتههای دندانپزشکی ارائه میشود. بدین منظور در کتاب "بیماریهای دهان و دندان در کودکان- برای متخصصین غیر دندانپزشک" عناوین مختلفی جهت آشنایی با مبانی، بهداشت و پیشگیری، و بیماریهای دهان و دندان ارائه شده است. بطور خلاصه، محتوی بخشهای مختلف این کتاب عبارتند از:
o فصل اول: نگاهی به رشد و تکامل، ساختمان، و عمالکرد دهان و دندان در انسان تحت مباحث رویان شناسی، کالبد شناسی، بافت شناسی، زیست شناسی، تن کرد شناسی، و ایمنی شناسی.
o فصل دوم: بهداشت و پیشگیری از بیماریهای دهان و دندان در کودکان با بررسی تاثیر متقابل سلامت دهان و سلامت عمومی بر یکدیگر، نقش تغذیه، شناسایی کودکان پر خطر، معاینه دهان، توصیه ها و مراقبتهای بهداشتی، و راهنمایی و آموزش والیدین.
o فصل سوم: این فصل به نحوه گرفتن شرح حال، انجام معاینه، تشخیصهای افتراقی، و علائم مربوط به بیش از یکصد بیماری دهان و دندان در کودکان اختصاص دارد. عناوین ارائه شده شامل بیماریهای بافت نرم، بیماریهای بافت سخت، فوریتهای دهان و دندان، و بالاخره موارد متفرقه دیگری چون شکاف کام و لب، بوی نامطبوع دهان، مشکلات عادتی و رفتاری، و ضایعات ناشی از کودک از آزاری میباشد.
o فصل چهارم: در این فصل تظاهرات دهانی بیش از 130 بیماری در گروهای مادرزادی-ارثی، متابولیک-ذخیرهای، هورمونی، نقص ایمنی، خونی، بافت همبند، عفونی، تنفسی، گوارشی، تغذیهای، پوستی، ادراری-تناسلی، عصبی، روانتنی، بدخیمیها و اثرات برخی داروها و سموم ارائه شده است. همچنین در انتهای این فصل بخشی نیز به استفاده از بزاق و سلولهای دهان در تشخیص برخی بیماریهای و اندازه گیری سطح خونی داروها، هورمونها، پادتنها، و سموم اختصاص یافته است.
o فصل پنجم: بیماریهای دهان و دندان در کودکان با نیازهای خاص مراقبتی، مانند کودکان با بیماریهای ژنتیک، بیماریهای مزمن قلبی-عروقی، خونی، ریوی، کلیوی، عفونی، نقص ایمنی، بدخیمیها، و کودکان با ناتواناییهای ذهنی یا جسمی در این فصل بطور جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است.
o فصل ششم: اشاره به عنوانهایی است که در فصول دیگر به آن پرداخته نشده است، از جمله: بهداشت دهان در سنین بلوغ، ورزش و بهداشت دهان، سفید کردن دندانها، موارد درخواست رادیوگرافی و انجام جراحیهای دندان در کودکان، و مدیریت رفتار کودکان.
o فصل هفتم: بیشترین و موثرترین توصیهها همواره مواردی هستند که در جهت پیشگیری از بروز بیماریها و آموزش مراقبین کودک داده میشوند. خلاصهای از راهنماییهای عمومی که باید توسط پزشکان و متخصصین در خصوص رعایت بهداشت دهان و دندان کودک در منزل به والدین ارائه شوند در این فصل گنجانده شده است.
o ضمائم: در این قسمت مطالبی که نیاز به دسترسی سریع دارند مانند تشخیص افتراقی ضایعات دهان برحسب مشخصات ظاهری و یا آسیب شناسی آنها، راهنماییهای دارویی، و برخی جداول ارائه شده اند.
در تهیه کتاب حاضر از بیش از یکصد منبع مختلف پزشکی و دندانپزشکی از جمله کتب، مجلات، پایگاههای اطلاعاتی دانشگاهی، انجمنها و سازمانهای علمی و غیره استفاده شده و طیف گستردهای از مطالب مربوط به بیماریهای دهان و دندان در کودکان به همراه تصاویر و جداول در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است. مطالعه این کتاب را به دانشجویان، پزشکان، و متخصصین غیر دندانپزشک که با بیماریهای کودکان در ارتباط هستند توصیه میکنم.
دکتر فرمهر ابطحی