بیمارهای دهان و دندان در کودکان

اطلاعات کمی در زمینه بهداشت دهان در برنامه آموزش رسمی متخصصین غیر رشته‌های دندانپزشکی ارائه می‌شود. بدین منظور در کتاب "بیماریهای دهان و دندان در کودکان- برای متخصصین غیر دندانپزشک" عناوین مختلفی جهت آشنایی با مبانی، بهداشت و پیشگیری، و بیماری­های دهان و دندان ارائه شده است. بطور خلاصه، محتوی بخش‌های مختلف این کتاب عبارتند از:

o فصل اول: نگاهی به رشد و تکامل، ساختمان، و عمالکرد دهان و دندان در انسان تحت مباحث رویان شناسی، کالبد شناسی، بافت شناسی، زیست شناسی، تن کرد شناسی، و ایمنی شناسی.

o فصل دوم: بهداشت و پیشگیری از بیماریهای دهان و دندان در کودکان با بررسی تاثیر متقابل سلامت دهان و سلامت عمومی بر یکدیگر، نقش تغذیه، شناسایی کودکان پر خطر، معاینه دهان، توصیه ها و مراقبت‌های بهداشتی، و راهنمایی و آموزش والیدین.

o فصل سوم: این فصل به نحوه گرفتن شرح حال، انجام معاینه، تشخیص­های افتراقی، و علائم مربوط به بیش از یکصد بیماری دهان و دندان در کودکان اختصاص دارد. عناوین ارائه شده شامل بیماری­های بافت نرم، بیماری­های بافت سخت، فوریت‌های دهان و دندان، و بالاخره موارد متفرقه دیگری چون شکاف کام و لب، بوی نامطبوع دهان، مشکلات عادتی و رفتاری، و ضایعات ناشی از کودک از آزاری می‌باشد.

o فصل چهارم: در این فصل تظاهرات دهانی بیش از 130 بیماری در گروهای مادرزادی-ارثی، متابولیک-ذخیره­ای، هورمونی، نقص ایمنی، خونی، بافت همبند، عفونی، تنفسی، گوارشی، تغذیه­ای، پوستی، ادراری-تناسلی، عصبی، روان­تنی، بدخیمی­ها و اثرات برخی داروها و سموم ارائه شده است. همچنین در انتهای این فصل بخشی نیز به استفاده از بزاق و سلول­های دهان در تشخیص برخی بیماری­های و اندازه گیری سطح خونی داروها، هورمون­ها، پادتن­ها، و سموم اختصاص یافته است.

o فصل پنجم: بیماری­های دهان و دندان در کودکان با نیاز­های خاص مراقبتی، مانند کودکان با بیماری­های ژنتیک، بیماری­های مزمن قلبی-عروقی، خونی، ریوی، کلیوی، عفونی، نقص ایمنی، بدخیمی­ها، و کودکان با ناتوانایی­های ذهنی یا جسمی در این فصل بطور جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است.

o فصل ششم: اشاره به عنوان­هایی است که در فصول دیگر به آن پرداخته نشده است، از جمله: بهداشت دهان در سنین بلوغ، ورزش و بهداشت دهان، سفید کردن دندان­ها، موارد درخواست رادیوگرافی و انجام جراحی­های دندان در کودکان، و مدیریت رفتار کودکان.

o فصل هفتم: بیشترین و موثرترین توصیه­ها همواره مواردی هستند که در جهت پیشگیری از بروز بیماری­ها و آموزش مراقبین کودک داده می­شوند. خلاصه­ای از راهنمایی­های عمومی که باید توسط پزشکان و متخصصین در خصوص رعایت بهداشت دهان و دندان کودک در منزل به والدین ارائه شوند در این فصل گنجانده شده است.

o ضمائم: در این قسمت مطالبی که نیاز به دسترسی سریع دارند مانند تشخیص افتراقی ضایعات دهان برحسب مشخصات ظاهری و یا آسیب شناسی آنها، راهنمایی­های دارویی، و برخی جداول ارائه شده اند.

در تهیه کتاب حاضر از بیش از یکصد منبع مختلف پزشکی و دندانپزشکی از جمله کتب، مجلات، پایگاه­های اطلاعاتی دانشگاهی، انجمن­ها و سازمان­های علمی و غیره استفاده شده و طیف گسترده­ای از مطالب مربوط به بیماریهای دهان و دندان در کودکان به همراه تصاویر و جداول در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است. مطالعه این کتاب را به دانشجویان، پزشکان، و متخصصین غیر دندانپزشک که با بیماریهای کودکان در ارتباط هستند توصیه میکنم.

دکتر فرمهر ابطحی