บทที่ 4 ศาสนิกชนที่ดี

บทที่ 4  ศาสนิกชนที่ดี

1. พิธีกรรมทางศาสนา พิธีกรรมหมายถึง ระเบียบแบบแผน ข้อพึงปฏิบัติทางศาสนา

         ก.  พิธีกรรมทางพระพุทธศาสนา   แบ่งเป็น 3 ประเภท ได้แก่

         1. พิธีกรรมเกี่ยวกับวินัยสงฆ์ เช่น พิธีอุปสมบท  พิธีทอดกฐิน

         2. พิธีกรรมเกี่ยวกับชีวิตประจำวัน เช่น พิธีมงคลสมรส  พิธีงานศพ  พิธีงานทำบุญอัฐิ

         3. พิธีกรรมเกี่ยวกับวันสำคัญทางศาสนา เช่น วันเข้าพรรษา วันวิสาขบูชา

         หลักการจัดพิธีกรรม  ควรยึดหลัก 4 ประการ คือ

                     ถูกต้องตามหลักศาสนา

                     ประหยัด

                     มีประโยชน์

                     ไม่ขัดกับประเพณีนิยม

         ประโยชน์ของการเข้าร่วมพิธีกรรมทางศาสนา

                     ทำให้จิตใจงดงาม

                     รักษาวัฒนธรรมประเพณี

                     ช่วยดำรงรักษาพระศาสนาให้คงอยู่

         ข.  พิธีถวายสังฆทาน เป็นพิธีทำบุญทางศาสนาอย่างหนึ่ง นิยมปฏิบัติเพื่ออุทิศส่วนกุศลให้ผู้เสียชีวิต  หรือ ทำบุญวันเกิด

                     สังฆทาน คือ ทานที่อุทิศแด่พระสงฆ์ โดยไม่ระบุว่าเป็นรูปใด

                     เครื่องสังฆทาน ส่วนมากใช้อาหารปรุงเสร็จแล้ว หรืออาจมีเครื่องใช้อย่างอื่นตามวัตถุประสงค์ของผู้ถวาย

         ขั้นตอนการถวายสังฆทาน

                     เมื่อพระสงฆ์พร้อมแล้ว   กล่าวอาราธนาศีล   แล้วรับสมาทานศีล จบแล้วกล่าวคำถวายสังฆทาน ประเคนของสังฆทาน  กรวดน้ำ รับพร  เสร็จพิธี

         ขั้นตอนการทำบุญงานมงคล

                     ขั้นเตรียมการ

                                 1. กำหนดวัน เวลาทำบุญ

                                 2. อาราธนาพระสงฆ หรือ นัดหมายเชิญพระสงฆ์

                                 3. เตรียมของใช้ในพิธี

                                 4. เตรียมสถานที่

                                 5. เตรียมเครื่องไทยธรรม  เครื่องไทยธรรมหมายถึงสิ่งของที่จะถวายพระสงฆ์ เป็นสิ่งของเครื่องใช้จำเป็นสำหรับพระ และ เณร  และควรได้มาด้วยความสุจริต 

                     ขั้นตอนในวันทำบุญงานมงคล

                                 1. เจ้าภาพคอยรับและนำพระเข้าสถานที่

                                 2. เจ้าภาพประเคนเครื่องรับรอง

                                 3. เจ้าภาพจุดธูปเทียนบูชาพระ แล้วกราบนมัสการ

                                 4. เจ้าภาพอาราธนาศีล/รับศีล

                                 5. เจ้าภาพอาราธนาพระปริตร  พระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์

                                 6. เจ้าภาพฟังพระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์

                             7. ก่อนพระสวดจบ เตรียมบาตร ภัตตาหารมาตั้งไว้ให้พร้อม พระสวดจบ ยกภัตตาหารถวาย

                                 8. พระฉันเสร็จ ถวายเครื่องไทยธรรม

                                 9. พระสงฆ์อนุโมทนา กล่าว ยถา....... เจ้าภาพเริ่มกรวดน้ำ  เสร็จ จบพิธี

                                 10. เจ้าภาพส่งพระสงฆ์กลับวัด

2. มารยาทของศาสนิกชนที่ดี   มารยาทที่ชาวพุทธพึงปฏิบัติให้ถูกต้องมีดังนี้ 

         2.1 การกราบพระรัตนตรัย   / กราบแบบเบญจางคประดิษฐ์ 

         2.2 การกราบศพ / กราบ 1 ครั้ง ตั้งมือ 

         2.3 การไหว้  / ไหว้ผู้อาวุโส / ไหว้บุคคลทั่วไปที่เคารพ 

3. การพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนา

         3.1 การสวดมนต์ไหว้พระ  ทำให้ผู้สวดมีจิตใจสงบไม่ฟุ้งซ่าน

         3.2 การแผ่เมตตา  เป็นการส่งความปรารถนาดีให้กับมนุษย์และสัตว์ทั้งหลาย

         3.3 การบริหารจิตและเจริญปัญญา  เป็นการฝึกจิตใจให้สงบ มั่นคง มีสติสัมปชัญญะ สมาธิ และปัญญาในการดำนเนินชีวิต

                     สติ  หมายถึง  ความระลึกได้ คือ ก่อนจะทำหรือพูดสิ่งใด ต้องระลึกได้เสมอว่า สิ่งนั้นดีหรือไม่ สมควรหรือไม่

                     สัมปชัญญะ  หมายถึง  ความรู้ตัว ว่าขณะนั้นกำลังทำอะไรอยู่

                     สมาธิ  หมายถึง ความตั้งมั่นแนวแน่ของจิต

                     ปัญญา หมายถึง  ความรอบรู้วิธีทำให้เกิดปัญญา

ประโยชน์ของการบริหารจิตและเจริญปัญญา

·   เรียนหนังสือได้ดี

·   มีความจำแม่นยำ

·   ทำสิ่งใดไม่พลาด

·   ทำงานได้มากมีประสิทธิภาพ

·   เป็นคนอารมณ์เย็น มีความสุข

·   อยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างเป็นสุข