หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ศาสนาของเรา
บทที่ 1 ความสำคัญของพระพุทธศาสนา
บทที่ 1 ความสำคัญของพระพุทธศาสนา
1. ความสำคัญของพระพุทธศาสนา 2 ด้านหลัก ได้แก่
1.1. พระพุทธศาสนาเป็นมรดกทางวัฒนธรรม
1.2. พระพุทธศาสนาเป็นหลักในการพัฒนาชาติไทย
โดยมีรายละเอียด ดังนี้
.1. พระพุทธศาสนาเป็นมรดกทางวัฒนธรรม แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่
- มรดกทางด้านรูปธรรม
ศาสนวัตถุ เช่น พระพุทธรูป รอยพระพุทธบาท
ศาสนสถาน เช่น วัด โบสถ์ วิหาร เจดีย์
พระพุทธรูป
รอยพระพุทธบาท
วิหาร
เจดีย์
- มรดกทางด้านจิตใจ
หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาได้ส่งผลต่อจิตใจคนไทยให้เป็น
คนอ่อนโยน เอื้อเฟื้อ กตัญญูกตเวที ฯลฯ
1.2. พระพุทธศาสนาเป็นหลักในการพัฒนาชาติไทย 2 ด้าน ได้แก่
1 การพัฒนาด้านกายภาพและสิ่งแวดล้อม มีหลักธรรมที่นำมาใช้ในการพัฒนา เช่น
ภาวนา 4 หมายถึง การเจริญ การทำให้เกิด
· กายภาวนา การปฏิบัติตนต่อสิ่งต่างๆ ในทางที่ดี
· ศีลภาวนา การฝึกตนให้มีวินัย
· จิตภาวนา การฝึกจิตตนให้เข้มแข็ง
· ปัญญาภาวนา การฝึกปัญญาตนให้เข้าใจสิ่งต่างๆ
ไตรสิกขา คือ ข้อปฏิบัติตนให้เกิดการพัฒนา
· ศีล คือ ข้อปฏิบัติเพื่อควบคุมกาย วาจาให้เหมาะสม
· สมาธิ คือ ข้อปฏิบัติเพื่อฝึกจิตใจให้เกิดคุณธรรม
· ปัญญา คือข้อปฏิบัติเพื่อให้เห็นแนวทางที่ถูกต้อง
อริยสัจ 4 คือ หลักธรรมที่ใช้แก้ปัญหาความทุกข์และความ
เดือดร้อนในชีวิต
· ทุกข์ ความไม่สบายกาย ไม่สบายใจ
· สมุทัย สาเหตุของทุกข์
· นิโรท ความดับทุกข์
· มรรค ข้อปฏิบัติให้ถึงการดับทุกข์
-การพัฒนาด้านจิตใจ หลักธรรมที่นำมาใช้พัฒนาจิตใจคือ หลัก โอวาท 3 ได้แก่
· การไม่ทำความชั่ว
· การทำความดี
· การทำจิตใจให้บริสุทธิ์ผ่องใส
2. พุทธประวัติ พระพุทธศาสนากำเนิดในประเทศอินเดีย ประมาณ 2,500 กว่าปีมาแล้ว ศาสดาของพระพุทธศาสนา คือ พระพุทธเจ้า (ให้ดูคลิบ และทำใบงาน)
องค์ประกอบของพระไตรปิฎก แบ่งออกเป็น 3 หมวด ดังนี้
1. พระวินัยปิฎก เป็นหมวดว่าด้วยพระวินัย คือ ข้อบัญญัติควบคุมความประพฤติของพระภิกษุ
2. พระสุตตันตปิฎก เป็นหมวดที่ว่าด้วย พระธรรมเทศนา คำบรรยายธรรมต่างๆ รวมทั้งชาดก
3. พระอภิธรรมปกฎก คือหลักธรรมและคำอธิบายที่เป็นหลักวิชา