Asesu
Asesu
Mae asesu yn rhan annatod o'r broses ddysgu, gydag ymarferwyr yn gweithio gyda dysgwyr er mwyn helpu i adnabod eu cryfderau, meysydd iddyn nhw eu datblygu a'u camau dysgu nesaf. Mae 3 prif ddiben i asesu:
Cefnogi dysgwyr unigol yn barhaus o ddydd i ddydd
Pennu cynnydd dysgwyr unigol dros amser, llunio darlun ohono, a myfyrio arno
Deall cynnydd grwpiau er mwyn myfyrio ar arferion
Dylai asesiad ystyried:
lle mae dysgwyr o ran eu dysgu
lle mae angen iddynt fynd o ran eu dysgu
beth sydd angen ei wneud er mwyn iddynt gyrraedd yno, gan ystyried unrhyw rwystrau rhag dysgu
Ni fydd asesu yn ddigwyddiad unigol. Bydd yn barhaus ac yn rhoi darlun cyfannol o gyflawniadau dysgwyr ar hyd y continwwm 3-16. Bydd asesu yn llywio cynllunio ar gyfer y dyfodol er mwyn cefnogi cynnydd dysgwyr.
Mae partneriaeth ddysgu effeithiol gyda dysgwyr a rhieni yn bwysig.
Y dysgwyr yw prif berchnogion gwybodaeth asesu a dylent chwarae rhan allweddol yn eu proses o ddysgu. Mae asesu, cynllunio cwricwlwm ac addysgeg yn gyd-ddibynnol ac mae angen eu cynllunio ochr yn ochr â’i gilydd.
Newid...
Pam mae angen i ni newid?
Mae rhai prosesau asesu yn ddiangen ac nid ydynt yn cyd-fynd gydag egwyddorion Cwricwlwm i Gymru
Mae angen i asesu adlewyrchu’r newidiadau i’r weledigaeth, y cwricwlwm a’r addysgeg yn effeithiol.
Beth sydd angen i ni ei newid?
Mae angen i ni:
Gynyddu'r pwyslais ar asesu ffurfiannol effeithiol ac ar drafod ac asesu’r dysgu gyda dysgwyr.
Annog mwy o ddeialog broffesiynol rhwng yr holl staff o fewn ysgolion a rhwng ysgolion gyda ffocws ar: asesu er mwyn galluogi cynnydd disgyblion, sut i gynnal trafodaeth effeithiol am eu dysgu gyda dysgwyr a dulliau o gynllunio ac adolygu camau nesaf dysgwyr, a thrwy hynny ddyfnhau’r dysgu.
Sut ydym yn mynd ati i wneud y newidiadau hynny?
Mae angen i ni:
Gynnwys yr holl randdeiliaid wrth ddatblygu’r weledigaeth ar gyfer asesu a phwrpas y prosesau.
Gymryd amser i fyfyrio a chynllunio. Er enghraifft, y ffordd orau o ddefnyddio'r Datganiadau o’r hyn sy’n Bwysig, egwyddorion cynnydd a disgrifiadau dysgu i gynllunio prosesau asesu.
Ystyried yn ofalus y pwrpas/rheswm dros unrhyw asesu. Er enghraifft, a yw’n berthnasol? Pa ddefnydd a wneir o wybodaeth asesu?
PWY SYDD ANGEN BETH O ASESU?
Beth sydd ei angen ar ddysgwyr?
Adborth amserol am eu cynnydd presennol a chyfeiriad ar gyfer eu camau dysgu nesaf. Er enghraifft, ar ffurf adborth dyddiol gan oedolion, cyfoedion, hunan asesu yn y dosbarth a hefyd o asesiadau cyfnodol.
Dathlu ac atgyfnerthu llwyddiannau a chymhelliant ar gyfer dysgu pellach.
Perchnogaeth ar wybodaeth asesu a chwarae rhan ganolog mewn cynllunio ar gyfer cynnydd pellach:
cynyddu ehangder a dyfnder gwybodaeth;
dyfnhau’r ddealltwriaeth o’r syniadau a’r disgyblaethau o fewn meysydd;
coethni a soffistigeiddrwydd cynyddol wrth ddefnyddio a chymhwyso sgiliau;
creu cysylltiadau a throsglwyddo dysgu i gyd-destunau newydd;
cynyddu effeithiolrwydd fel dysgwr.
Dealltwriaeth dda o sut maen nhw'n dysgu ac yn datblygu fel dysgwyr hyderus, annibynnol.
Amgylchedd dysgu sy'n eu galluogi i asesu eu dysgu yn effeithiol, i drafod camgymeriadau neu gamdybiaethau yn hyderus ac i roi a derbyn adborth yn barchus.
Beth sydd ei angen ar ymarferwyr?
Gwybodaeth berthnasol, ymarferol, hygyrch y gellir ei defnyddio'n hyblyg i gynllunio ar gyfer dilyniant dysgwyr, yn ddyddiol yn y dosbarth ac o asesiadau cyfnodol.
Gwneud defnydd da o asesu ffurfiannol a sicrhau ymateb effeithiol i adborth
Gallu rhoi eu hamser a'u hegni i addysgu, a chydnabod bod cymryd amser i siarad â dysgwyr a gwrando arnynt, yn asesu gwerthfawr.
Gallu asesu’r dysgwr trwy ddefnyddio data mwy ansoddol, gan ddefnyddio dull mwy cyfannol o adolygu cynnydd a nodi camau nesaf. Dylid canolbwyntio ar les a metawybyddiaeth yn ogystal â chynnydd academaidd. Er enghraifft, ystyried gwaith dysgwyr, eu datblygiad fel dysgwyr a derbyn mewnbwn gan rieni / staff cymorth / asiantaethau allanol.
Yr amser i gymryd rhan mewn deialog broffesiynol effeithiol a rheolaidd ar gynnydd dysgwyr gyda chydweithwyr eraill ac arweinwyr yr ysgol a, phan fo’n berthnasol, rhwng ysgolion. Er enghraifft, ymgysylltu â chymheiriaid, deialog broffesiynol, cyfarfodydd trosglwyddo.
Beth sydd ei angen ar arweinwyr ysgolion?
Prosesau syml, effeithiol ar gyfer nodi cynnydd dysgwyr a chael darlun clir o addysgu a dysgu. Dylent wedyn ddefnyddio’r wybodaeth hon i gynllunio cyfeiriad strategol effeithiol ar gyfer yr ysgol a rhannu’r wybodaeth yn briodol â gwahanol randdeiliaid a chynulleidfaoedd.
Meithrin amgylchedd sy’n seiliedig ar gyd-ymddiriedaeth a pharch, yn hytrach nag ar gydymffurfio ac adrodd.
Sicrhau dysgu proffesiynol effeithiol i'r holl staff er mwyn iddynt ddatblygu arferion asesu ffurfiannol cryf.
Trafodaethau rheolaidd a gwybodus ar asesu rhwng arweinwyr canol, uwch arweinwyr a llywodraethwyr, er mwyn cefnogi cynllunio strategol ar gyfer datblygu’r ysgol.
Beth sydd ei angen ar rieni/gofalwyr?
Derbyn gwybodaeth a sicrwydd am gynnydd eu plentyn/plant a dathlu ei lwyddiannau academaidd a’i lwyddiannau fel person ifanc.
Bod yn rhan o gyfathrebu amrywiol a rheolaidd gyda'r ysgol i rannu gwybodaeth am gynnydd eu plentyn/plant a gwybod sut orau i gefnogi dysgu pellach a chynnydd.
Darllen pellach:
Canllaw Cwricwlwm i Gymru
Assessment for Learning: Using the right tools and resources to notice and respond to progress across the curriculum (Cwricwlwm Seland Newydd)
Assessing and monitoring Pupil Progress EEF https://educationendowmentfoundation.org.uk/tools/assessing-and-monitoring-pupil-progress/