พิธีลอยโคม หรือ "ยี่เป็ง" เป็นประเพณีของชาวล้านนา ที่มีการปล่อยโคมลอยขึ้นสู่ท้องฟ้าเพื่อขับไล่สิ่ง     ชั่วร้าย ขอพร และบูชาพระธาตุเกศแก้วจุฬามณีบนสวรรค์ ซึ่งมักจะจัดขึ้นในวันเพ็ญเดือนยี่ (เดือนสิบสองไทย) ควบคู่ไปกับการลอยกระทง.  

ลักษณะของโคมลอย

   โคมลอยทำจากกระดาษว่าวเป็นหลัก.มีลักษณะคล้ายรูปทรงกระบอก หรือรูปทรงสี่เหลี่ยมคล้ายกล่องข้าว หรือบางครั้งก็ทำเป็นรูปทรงกลมเรียกว่า "ฮ้งมดส้ม". โคมจะพองตัวขึ้นเมื่อได้รับความร้อนจากไฟที่อยู่ด้านใน และจะลอยได้ตราบเท่าที่เพลิงยังมอด. 

ความสัมพันธ์กับประเพณียี่เป็ง

• พิธีลอยโคมเป็นส่วนหนึ่งของประเพณียี่เป็ง ซึ่งเป็นเทศกาลสำคัญของชาวล้านนา. 

• มีการจัดกิจกรรมต่างๆ ควบคู่ไปกับการลอยโคม เช่น การทำบุญ ฟังธรรม การจุดผางประทีป และการประกวดกระทง. 

ข้อควรระวัง 

• ควรปล่อยโคมลอยในพื้นที่โล่งกว้าง และห่างไกลจากสิ่งกีดขวาง เช่น สายไฟฟ้า หรือต้นไม้.

• หลีกเลี่ยงการปล่อยโคมในพื้นที่เสี่ยงอัคคีภัย เช่น สนามบิน หรือบริเวณป่า

• ไม่ปล่อยโคมเกินช่วงเวลาที่กำหนด เพื่อป้องกันอันตรายจากไฟไหม้.