ยำผักเฮือด เมนูแห่งฤดูกาล
ยำผักเฮือด เมนูแห่งฤดูกาล
ยำ ผักเฮือด คือหนึ่งในเมนูอาหารพื้นบ้านที่สะท้อนถึงภูมิปัญญาท้องถิ่นของชาวล้านนา โดยเฉพาะในเขตภาคเหนือของประเทศไทย
ผักเฮือด เป็นชื่อพื้นเมืองของพืชใบเดี่ยวชนิดหนึ่ง ใบมีลักษณะรูปไข่ถึงรี สีเขียวเข้ม ผิวใบมัน ขอบใบเรียบ ใบอ่อนจะมีสีชมพูอ่อน หรือชมพูอมเขียว มักขึ้นตามไร่นา หรือข้างทางในพื้นที่ที่มีความชื้น โดยเฉพาะช่วงฤดูฝน ผักเฮือดสามารถเก็บกินได้ทั้งปี โดยนิยมใช้เฉพาะยอดอ่อนในการปรุงอาหาร
ในอดีต “ผักเฮือด” มักถูกมองว่าเป็นพืชป่าไร้ค่า แต่สำหรับชาวบ้านแล้ว กลับเห็นคุณค่าในด้านการนำมาเป็นอาหาร และยาสมุนไพร ซึ่งสามารถใช้บรรเทาอาการปวดท้อง แก้ท้องอืด และบำรุงร่างกายได้ดี จากความเชื่อพื้นบ้าน ผักเฮือดถือเป็น “ยาเย็น” ที่เหมาะกับการรับประทานช่วงฤดูร้อนหรือช่วงที่ร่างกายร้อนเกินไป
เมนู “ยำผักเฮือด” จึงเกิดขึ้นจากวิถีชีวิตของชาวบ้านที่ใช้พืชในท้องถิ่นมาประกอบอาหารอย่างเรียบง่าย ด้วยการนำผักเฮือดมาลวกหรือย่าง แล้วโขลกรวมกับเครื่องแกงที่มีส่วนผสมของสมุนไพรพื้นบ้าน เช่น ข่า กระเทียม หอมแดง พริก และถั่วเน่า เพิ่มรสชาติด้วยเกลือ หรือรสดี จากนั้นนำมายำหรือคลุกเคล้าให้เข้ากัน บางพื้นที่อาจใส่แคบหมู หรือปลาทูย่างโขลกเพิ่มเพื่อความหอมมัน โดยรสชาติที่ได้จะมีความเผ็ดร้อน เค็ม และกลิ่นหอมเฉพาะตัวของสมุนไพร
เมนูนี้นิยมรับประทานกับข้าวเหนียวร้อน ๆ โดยเฉพาะในช่วงฤดูฝนที่ผักเฮือดอุดมสมบูรณ์ ถือเป็นอาหารง่าย ๆ ที่เปี่ยมด้วยคุณค่าและแฝงไปด้วยภูมิปัญญาการกินของชาวล้านนา
แหล่งที่มาและผู้ให้ข้อมูล:
ชื่อ: นางเขียว สนธิ
ที่อยู่: ตำบลเมืองคอง อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่