การที่บุคคลมีโอกาสสะท้อนความคิด ของตนเอง เป็นการเปิดโอกาสในการสังเกตและวิเคราะห์ความคิดของตน และพัฒนาความมีระเบียบและทักษะในการสร้างและจัดลําดับความคิด ได้สื่อสารความคิดของตนกับผู้อื่นถึงสิ่งที่ตนเข้าใจ และพัฒนาทักษะการวิเคราะห์และสังเคราะห์ของตนเอง ช่วยส่งเสริมให้เป็นนักคิดที่ดีขึ้นในการตั้งคําถามและให้เหตุผล (รัชนีกร ทองสุขดี. 2545 :47-48) ความสําคัญของการสะท้อนความคิดมีหลายประการดังนี้

1) สร้างความท้าทายที่สร้างสรรค์ในการนําเสนอความคิดของตน

2) เปิดโอกาสในการจับประเด็นหรือหวนคิดถึงสิ่งที่คิดในรูปแบบที่ถาวรหรือปรับเสริมความคิดใหม่

3) เป็นการพัฒนาความมีระเบียบและทักษะในการสร้างและจัดลําดับความคิด

4) เปิดโอกาสในการสังเกตและวิเคราะห์ความคิดของตนเอง

5) เปิดโอกาสในการสื่อสารความคิดของตนเองกับผู้อ่ืนถึงสิ่งที่ตนเองเข้าใจ และพัฒนาทักษะการวิเคราะห์และสังเคราะห์ของตนเอง

6) เป็นการเชื่อมโยงองค์ความรู้เก่ากับองค์ความรู้ใหม่ และเป็นการเติมเต็มระหว่างทฤษฎีกับการปฏิบัติ

7) ช่วยส่งเสริมให้เป็นนักคิดที่ดีขึ้นในการตั้งคําถามและให้เหตุผล กรีนและด๊อบสัน (นภเนตร ธรรมบวร. 2542 : 20-21 ; อ้างอิงจาก Greene. 1973; & Dobson. 1993 ) กล่าวว่า ในการสะท้อนหรือการวิเคราะห์ตนเองนั้น ผู้สะท้อนความคิดจําเป็นต้องมีเวลาหยุดคิด และนึกทบทวนไปถึงสิ่งที่ตนทําหรือปฏิบัติในขณะเดียวกันผู้สะท้อนความคิด จําเป็นต้องมีโอกาสพูดคุยเกี่ยวกับประสบการณ์หรือเรื่องราวที่ผ่านของตนกับบุคคล

สรุปได้ว่า การสะท้อนการความคิดเกิดขึ้นจากการที่ผู้เรียนได้รับ หรือรวบรวมข้อมูลเบื้องต้นจากการเรียนรู้ทั้งในและนอกห้องเรียน และนํามาพินิจพิเคราะห์อย่างใคร่ครวญ จนเกิดความเข้าใจในความคิดของตนอย่างถ่องแท้ก่อนที่จะสื่อสารกับผู้อื่นด้วยการพูดหรือเขียน เป็นวิธีการสําคัญที่ช่วยให้ผู้เรียนได้คิดเกี่ยวกับพัฒนาการเรียนรู้ของตน และสามารถเชื่อมโยงเนื้อหาส่วนต่างๆ เข้าด้วยกัน จนเกิดการเรียนรู้ด้วยตนเองได้ในที่สุด นอกจากนี้การสะท้อนความคิดยังส่งผลต่อบรรยากาศแห่งการเรียนรู้ในวันต่อๆ ไป ตลอดระยะเวลาของภาคเรียน และช่วยให้ผู้สอนสามารถนําข้อมูลจากการสะท้อนความคิดของผู้เรียน ไปปรับปรุงการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ในวันต่อไปหรือในครั้งต่อไปด้วยเมื่อผู้เรียนได้รับทราบหลักการของการสะท้อนความคิดเห็นแล้ว เพื่อฝึกฝนให้ตนเองมีทักษะในการสะท้อนความคิดเห็นแล้ว จึงควรทดลองตั้งคําถามในใจและตอบคําถามที่ตนเองได้ดําเนินโครงงานไปแล้วโดยอาจเริ่มต้นตามลําดับขั้นตอนของการทําโครงงาน ซึ่งการทดลองฝึกสะท้อนความคิดเห็นต่อการทําโครงงานจึงอาจจะเริ่มตั้งแต่ทําโครงงาน ไม่จําเป็นต้องรอให้การทําโครงงานเสร็จสิ้นแล้วก็ได้อย่างไรก็ตามเมื่อเสร็จสิ้นโครงการแล้ว ผู้เรียนควรสะท้อนความคิดอย่างจริงจัง และบันทึกผลการรสะท้อนความคิดนั้นไว้เป็นหลักฐานด้วย