เขาสามมุขเป็นเนินเขาสูงประมาณ 45 เมตร ตั้งอยู่ระหว่างบ้านอ่างศิลาและหาดบางแสนในอำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี โดยมี ศาลเจ้าแม่เขาสามมุข ตั้งอยู่บริเวณเชิงเขา ถือเป็นสถานที่สำคัญทั้งในด้านการท่องเที่ยว วัฒนธรรม และตำนานความรักที่เล่าขานกันมายาวนาน

เขาสามมุขเป็นแนวรอยเลื่อนตัวของเปลือกโลกและประกอบด้วยหินรอยเลื่อนชนิดหินบด (cataclasite) มากที่สุดเกือบทั้งเขา  เป็นจุดท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงควบคู่กับหาดบางแสน  เป็นทั้งที่ตั้งของศาลเจ้าแม่สามมุขอันศักดิ์สิทธิ์  และเป็นจุดชมวิบนยอดเขาสูงที่มีฝูงลิงอาศัยอยู่จำนวนมาก  นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ที่ไปเล่นน้ำที่หาดบางแสน  ก่อนกลับบ้าน  มักจะแวะเที่ยวที่นี่เช่นกัน  อีกทั้งยังเป็นบริเวณที่มีร้านอาหารทะเลอร่อยๆอยู่หลายร้าน 

เป็นศาลเจ้าจีนที่ตั้งอยู่ภายใต้หลืบผาหิน  บริเวณเชิงเขาสามมุขด้านทิศเหนือหันหน้าออกสู่ทะเล  โดยย้ายมาจากบริเวณด้านตะวันตกของเขาสามมุข  ศาลแห่งนี้มักมีผู้คนแวะมากราบไหว้ขอพร  และบนบานกันอยู่เสมอ  โดยผู้ที่ได้รับผลสำเร็จตามคำขอจะแก้บนโดยการจุดประทัด  และซื้อสร้อยมุขมาถวายแด่รูปปั้นเจ้าแม่  นับเป็นกิจกรรมที่นักท่องเที่ยวชาวจีน  ฮ่องกง  และไต้หวัน  นิยมปฏิบัติกันมาก  ชั้นบนของศาลเจ้าแม่ฯ เป็นวิหารพระพุทธรูปและพระโพธิสัตว์ให้สักการะ  บริเวณหน้าวิหารมีระเบียงชมวิวทะเลด้วย
ที่ศาลเจ้าแห่งนี้เป็นที่เลื่องลือถึงความศักดิ์สิทธิ์มาช้านาน โดยเฉพาะกับความเชื่อของแม่ค้าและชาวประมง ที่ก่อนจะออกทะเล มักไหว้ขอพรที่ศาลเจ้าแม่สามมุข โดยของไหว้ที่นิยมก็คือ มะพร้าวอ่อน ขนมเปี๊ยะ และผลไม้ นอกจากนี้ยังมีผู้ศรัทธาแวะเวียนมากราบไหว้ขอพรอย่างสม่ำเสมอ โดยผู้ที่ได้รับผลสำเร็จตามคำขอ จะแก้บนโดยการจุดประทัด และซื้อสร้อยมุขมาถวายแด่รูปปั้นเจ้าแม่นั่นเอง

ตำนานความรักอันแสนโศกของ "แสน" และ "สาวมุก" เป็นเรื่องเล่าที่สะท้อนให้เห็นถึงความรักอันบริสุทธิ์และความขัดแย้งทางชนชั้นในสังคมไทยสมัยก่อน เรื่องราวนี้เกิดขึ้นที่หมู่บ้านอ่างศิลา จังหวัดชลบุรี ซึ่งเป็นชุมชนชาวประมงริมทะเลที่มีประวัติศาสตร์อันยาวนาน 

ความรักของทั้งคู่ลึกซึ้งถึงขนาดที่พวกเขาสัญญาว่าจะแต่งงานกัน แสนถอดแหวนให้มุกเป็นคำมั่นสัญญา และทั้งคู่สาบานต่อกันที่หน้าเชิงเขาว่า "จะรักกันชั่วนิรันดร์ หากผิดคำสาบาน ต้องกระโดดหน้าผาแห่งนี้ตายตามกัน" 

ในวันแต่งงานของแสน มุกแอบเข้าไปในพิธีและวางแหวนคู่รักไว้ที่มือของแสน เมื่อแสนรู้ว่ามุกมา ก็พยายามตามหา แต่สายเกินไป มุกได้กระโดดหน้าผาไปแล้ว ด้วยความรักและคำสาบาน แสนจึงตัดสินใจกระโดดตามไป