ปัญญายุทธ์

คำอธิบายนิทานปัญญายุทธ์ สร้างสรรค์ขึ้นโดยทีมงานปัญญายุทธ์ ซึ่งเป็นคนไทย เนื้อหาทั้งหมดสงวนลิขสิทธิ์ หากต้องการนำไปใช้เพื่อการค้าหรือการกุศล โปรดขออนุญาต ---------- ปัญญายุทธ์คือวิชาที่ว่าด้วยการมองโลกอย่างเข้าใจ คิดอย่างพลิกแพลง และใช้ชีวิตอย่างมีกลยุทธ์ นิทาน ปัญญายุทธ์ เสริมสร้าง วิทยายุทธ์ แห่งปัญญา พัฒนา ศาสตราวุธ ทางสมอง อยากมีความคิดที่แกร่งกล้า ต้องฝึกปรือปัญญายุทธ์ เมื่อคิดอย่างลึกซึ้ง จึงเข้าถึงปัญญายุทธ์ ปัญญายุทธ์ ฉุดช่วยคน ให้ได้หลุดพ้น ความทุกข์เข็ญ ปลุกปลอบใจ ให้ร่มเย็น ให้ได้มองเห็น ความเป็นจริง

https://www.youtube.com/watch?v=FO7j8nJ9u_E&list=PLmBa52aWK_6vyvRUIwqNzsZ5E_f8A_36G

กลยุทธ์การสร้างเสริมทักษะชีวิตในศตวรรษที่ 21

“สื่อการสอนนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการ Thai MOOC (thaimooc.org) และเผยแพร่ภายใต้สัญญาอนุญาตสิทธิ์แบบ Creative Commons ด้วยเงื่อนไข CC BY NC SA”

เกริ่นนำ

ครูสมพร แซ่โค้ว เป็นชาวสุราษฎร์ธานี โดยกำเนิด เป็นลูกชาวสวนมะพร้าว ที่มีชีวิตอยู่กับธรรมชาติ.. อยู่กับต้นมะพร้าว..ลูกมะพร้าว..

เมื่อมีคนมาซื้อมะพร้าว ก็มีลิงมาขึ้นมะพร้าว..และก็มีการตีลิง คุณแม่ของครูสมพรนั้นไม่ชอบให้มีการตีลิง จึงสั่งห้ามไม่ให้ลิงเข้าสวน ดังนั้นมะพร้าวก็ขายไม่ได้...ครูสมพรจึงนำคำของแม่ มาเป็นแรงจูงใจ เพื่อเป็น "ครูสอนลิง" เพื่อที่ลิงจะได้ไม่ต้องถูกรังแก และถูกตี

ก่อนจะตั้ง "วิทยาลัยฝึกลิงเพื่อการเกษตร Monkey Training Collage" ครูสมพรได้ใช้โอกาสนี้ ไปพบท่าน "พุทธทาส" ที่สวนโมกข์ เพื่อสนทนาธรรม และได้เรียนปรึกษา เรื่อง ตั้งโรงเรียนฝึกลิงนี้..

ท่านพุทธทาส..ได้เอาจริตของครูสมพรเป็นที่ตั้ง และแนะนำว่า "ฝึกลิงให้เหมือนแม่รักลูก"

อายุ ๑๗-๑๘ ปี ตอนคุณแม่ครูสมพรเสียชีวิตไปแล้ว..ครูสมพรเริ่มคิดจะตั้ง "โรงเรียนฝึกลิง" เลยไปเที่ยวศึกษาวิชา "ฝึกลิง" จากภูมิปัญญาท้องถิ่นที่มีอยู่ ตามสวนข้างๆ บ้าน...แล้วมาประยุกต์ใช้แบบ "เลือกเอาแต่สิ่งดีๆ มา"

อายุยังไม่ ๒๐ ปี ครูสมพรก็ตั้งโรงเรียนแล้ว โดยเลือกลิงป่า ตัวที่มีวัยพอประมาณ ไม่อ่อนไม่แก่จนเกินไป มาฝึก..เป็นที่ทราบกันดีในหมู่ผู้ฝึกลิงว่า..ลิงที่เอามาฝึกต้องมีอายุเกินหนึ่งปี..ไม่งั้นจะเป็นการ "พรากอกลูกไปจากอกแม่"...ครูสมพรพูดอย่างติดตลก...

หลักสูตรฝึกลิงของครูสมพร

หลักสูตรการศึกษาปัจจุบัน เรามีชั้นอนุบาล, ประถมศึกษา, มัธยมศึกษา, อุดมศึกษา...วิทยาลัยฝึกลิงเพื่อการเกษตรของครูสมพร ก็มีหลักสูตรเหมือนกัน...

หลักสูตรอนุบาล รับนักเรียนลิงที่มีอายุ ๑ ปีขึ้นไป..เพราะว่าที่นี่เป็นโรงเรียนฝึกลิง..ไม่ใช่โรงเรียนเลี้ยงลิง..ลิงที่อายุน้อยกว่า ๑ ปี ต้องให้อยู่กับแม่..เพราะว่า พ่อ-แม่...เป็นรากแก้วของลูก....สร้างความมั่นคงทางอารมณ์ สร้างภูมิคุ้มกันให้กับลูก..

โรงเรียนหรือครูบาอาจารย์ เหมือน "รากฝอย" พอเราเอา รากฝอย มาเป็นรากแก้ว..ผลเป็นอย่างไร..ก็ล้มระเนระนาดกันไปเลย

หลักสูตรอนุบาล..ประมาณ ๓ เดือน...ให้ลิงรู้จักแต่มะพร้าวสีน้ำตาล..(ทฤษฎีการวางเงื่อนไข) ถ้าเป็นนักเรียนในโรงเรียนสอนคน..ครูมีหน้าที่สอนในสิ่งที่ถูก..ส่วนสิ่งที่ผิดนั้น..เขาจะเรียนรู้เอง

ในหลักสูตรอนุบาล ๓ เดือนนี้...สอนให้ลิงรู้จักแค่ "มะพร้าวสีน้ำตาล และ มือหมุน ตีนถีบเท่านั้น (ยังไม่สอนปากกัด)"

วิธีสอน

(๑) ให้ความรักก่อน ให้ความรู้..อย่าเพิ่งเข้าไปใกล้ลิง..ไม่งั้นลิงมันจะกัดเอา..ต้องค่อยๆ ให้ความคุ้นเคย..มีความอดทน.."จะเข้าทางต้องใช้พร้าเป็นอาวุธ จะเข้าหานุชเนื้อนิ่มต้องยิ้มหัว" ตอนนี้ลิงเป็นนุชเนื้อนิ่ม.."ถ้าเราอยู่กับมันสองต่อสอง ดูซิว่ามันจะรักใคร" การเข้าหาลิง..เพื่อเปลี่ยนพฤติกรรมจากสัตว์ป่าสู่สัตว์เลี้ยงนี่ต้องใช้เวลาฝึกกันถึง ๑ เดือนทีเดียว..โดยใช้เวลาวันละ ๑ ชั่วโมง..ระหว่างที่จะเข้าหา..ครูสมพรก็จะมีอุปกรณ์..เครื่องหมุนมะพร้าวให้ลิงดู (อุปกรณ์การสอน-สื่อการสอน)

(๒) ทำจากง่ายไปหายาก ตามคำโบราณ "เดินทีละก้าว กินข้าวทีละคำ ทำทีละอย่าง" ค่อยๆ สอนจากง่ายไปยาก..พอลิงใกล้ชิดกับครู ก็จะคลายความวิตกกังวล...เราก็เริ่มสอนเขาได้..การสอน "พูดให้จำ ทำให้ดู ไม่ใช่ดีแต่พูด"

(๓) มีความเพียรและอดทนในการสอน พอใกล้ชิดกับลิงแล้วก็จับมือลิงมาหมุนลูกมะพร้าว..ทำอย่างนี้อีก ๑ เดือน จากนั้นก็สอนให้ลิงใช้ตีนถีบลูกมะพร้าว..สอนอีก ๑ เดือน..ระหว่างนี้ต้องผูกลิงไว้ด้วยโซ่เหล็กไม่งั้นลิงจะหนี..พอเขากัดโซ่เหล็กฟันเขาเลือดไหล..พอเขาใกล้ชิดกับครู คลายความกังวลแล้ว..เพราะเขาได้ความรัก..เขาก็จะเลิกกัดโซ่เหล็ก

(๔) สื่อการสอน..อุปกรณ์คือของจริง..สื่อการสอนทุกอย่าง ครูสมพรใช้ของจริงหมด.ไม่ใช่ของที่อยู่ในห้อง LAB แม้แต่ห้องเรียนก็เป็นห้องธรรมชาติ อยู่กลางสวน

(๕) ต้องประเมินผล..หลักสูตรไม่ขึ้นอยู่กับระยะเวลา..แต่ขึ้นอยู่กับการประเมินผลว่าจะผ่านหรือไม่ผ่าน...อนุบาลประเมินผลว่า ลิงขึ้นต้นไม้ต้องเอาลูกสีน้ำตาลลงมา..ถ้าเอาลูกสีเขียวลงมา..ครูต้องกลับไปฝึกใหม่ (สะท้อนภาพหลักสูตรการเรียนของเรา..กำหนดเวลาตายตัวว่า ผ่านไป ๔ เดือน ต้องประเมินผล "ได้ ตก" แล้วนะ)..ลองถามตัวเองว่า.."เรียนมาถึงป่านนี้แล้วได้อะไรกันบ้าง...หรือเกิดมาเพื่อเพิ่มพลเมือง" ถ้าลิงรู้จักมะพร้าวสีน้ำตาล มือหมุน ตีนถืบ...ใน ๓ เดือน ผ่านอนุบาล..ถ้าไม่ผ่านก็กลับไปฝึกใหม่..นี่คือการประเมินผล

เอาละครับ..ต้องจบบันทึกนี้เสียแล้วครับ..ได้แค่หลักสูตรอนุบาล ตอนต่อไป..จะเป็นหลักสูตรสอนลิง ระดับประถม มัธยม และอุดมศึกษานะครับ..คอยติดตามอ่านว่าจะเป็นอย่างไรต่อไป...

ตอนนี้..ได้คติสอนใจว่าอย่างไรหรือไม่..

ที่มา https://www.gotoknow.org/posts/86999