Στοιχεία της περιοχής

Επίσημα και ανεπίσημα στοιχεία

Όρια της περιοχής

Τα όρια της περιοχής Καφηρέα (Κάβο Ντόρου), σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή φτάνουν ως και τις ανατολικές ακτές του χωριού Καλλιανού και συγκεκριμένα στη θέση Σωτείρα , πρώην «Γκιάλπηδες».

Χωριά

Τα περισσότερα χωριά που απαρτίζουν αυτά του Κάβο Ντόρου βρίσκονται στην βόρεια πλευρά του όρους Όχη, στην πλειοψηφία αποτελούν τον πυρήνα του Καφηρέα ενώ ανήκαν στην ομώνυμη κοινότητα.

Τα χωριά Αγίοι, Καστρί, η θέση Λιβάδι, Ποτάμι και πλατανιστός είναι κτισμένα την δυτική και νοτιοδυτική πλευρά του Κάβο Ντόρου.

 Κάτοικοι

Οι κάτοικοι των εκεί οικισμών ως «Καβοντορίτες» αποκαλούν τους κατοίκους των χωριών πέριξ του ακρωτηρίου (δηλ. της Αμυγδαλιάς, της Πρινιάς κτλ).

Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ανέρχονται σε 530 κατοίκους , ανεπίσημα οι μόνιμοι είναι περίπου 300 κάτοικοι.

Οι κάτοικοι στην πλειοψηφία τους εκεί (εκτός από τα Αντιά) γνωρίζουν και μιλούν την αρβανίτικη διάλεκτο, σε αυτό το γλωσσικό ιδίωμα επίσης τα ελληνικά τα αναφέρουν «Ρωμαίικα».

Θαλάσσια περιοχή

Στενό Καφηρέα

Στενό Καφηρέα, θεωρείται το πέρασμα μεταξύ των Νησιών Ευβοίας και Άνδρου, δηλ από το ακρωτήρι Κάβο Μαντέλος (Καμαντέλος) ως το ακρ. Καφηρέα, παράλληλα όλο το θαλάσσιο τμήμα από την Μακρόνησο, την Κέα και την Άνδρο θεωρείται ως στενό ή (θαλάσσια) περιοχή Καφηρέα, στην ναυτική ορολογία θεωρείται ως μεγάλο και μικρό «μπουγάζι» αντίστοιχα.

Φάροι στην περιοχή

Στην θαλάσσια περιοχή του Καφηρέα, λειτουργούν οι επί μέρους φάροι και συγκεκριμένα στη νησίδα-βράχος αράπης, στο ακρωτήρι Φάσσας της Άνδρου, Ακρ. Αγίου Νικολάου της Κέας , στην νησίδα Μαντήλι της Ευβοίας και η νότια άκρη της Μακρόνησου.

Φάρος Μανδήλι

Απέναντι από τους οικισμούς Καστρί και Αγίοι, σε απόσταση μισό μίλι (νοτιοδυτικά) βρίσκεται η νησίδα Μανδήλι όπου λειτουργεί κυλινδρικός φάρος από το 1925, ύψους 10 μ. και το εστιακό του ύψος είναι 85 μ. χρησιμεύει για την είσοδο και έξοδο από το στενό του Καφηρέα.

Βράχος αράπης

Σε απόσταση μισό μίλι ΒΑ του ακρ. Καφηρέα, βρίσκεται η βραχονησίδα Αραπης όπου υπάρχει φάρος από το 1925, ύψους 5 μ και το εστιακό ύψος 25μ.

Φάρος Φάσσα

Ο φάρος Φάσσα βρίσκεται στη ΒΑ πλευρά της Άνδρου και διαθέτει κτιριακή εγκατάσταση, ενώ αποτελεί τον σημαντικότερο στην περιοχή, κατασκευάστηκε το 1856 έχοντας ύψος 25 μ. και το εστιακό του φτάνει τα 210 μ. (από τα χωριά του Καφηρέα, είναι έντονη η λάμψη του κατά τις νυχτερινές ώρες) και χρησιμεύει για την ασφαλή διέλευση των πλοίων εκεί.

Κτιριακή υποδομή

Δημοτικά σχολεία

Στην περιοχή όσο αφορά το κομμάτι παιδεία, είναι κτισμένα μονοθέσια σχολεία α’ βάθμιας εκπαίδευσης, τα περισσότερα λόγο έλλειψης μαθητών είναι κλειστά και λειτουργούν ελάχιστα, τα οποία αριθμούν ως και δυο μαθητές.

Οδικό δίκτυο-Μεταφορές

Το πρώτο οδικό δίκτυο, δημιουργήθηκε στα μέσα της δεκαετίας

 του 60 από εξειδικευμένη μονάδα του στρατού (Μ.Ο.Μ.Α.) τις οποίας παράρτημα τότε έδρευσε στο Κόμητο ως και τα μέσα της δεκαετίας του 80.

Η μετακίνηση των κατοίκων από και προς την Κάρυστο, γινόταν από περιπατητικά μονοπάτια, μέσω των θέσεων «Λοίτρα», και γενικότερα από τις υπώρειες του όρους Όχη καθώς και δια θαλάσσης με καΐκι το οποίο εξυπηρετούσε τους εκεί κατοίκους.

Πολλοί κάτοικοι παλαιότερα μετακινούνταν προς το νησί Άνδρου για εύρεση εργασίας, προμήθεια αγαθών πρώτης ανάγκης καθώς και αγορά οικόσιτων ζώων και συγκεκριμένα βοοειδών.

Ηλεκτροδότηση-Τηλεπικοινωνίες

Η ηλεκτροδότηση και τοποθέτηση στύλων μεταφοράς και ηλεκτροφωτισμού, ξεκίνησε από τις αρχές του 70  και σταδιακά συνεχίστηκε στα επί μέρους χωριά ή συνοικισμών και θέσεων εντός και εκτός των επιμέρους οικισμών.

Τα πρώτα τηλέφωνα εκεί, σαν είδος τηλεγραφείου, υπήρχαν από το 1950 και έπειτα (χωριά Αμυγδαλιά κτλ) ενώ αρχικά μερικά σπίτια ή καφενεία που διέθεταν τηλέφωνο αποτελούσαν και τηλεφωνικά κέντρα της περιοχής που εξυπηρετούσαν τους κατοίκους.

Προβλήματα

Το οδικό δίκτυο για πολλές δεκαετίες αποτέλεσε ένα μεγάλο πρόβλημα, καθότι το μεγαλύτερο μέρος του επαρχιακού αυτού δικτύου αποτελούνταν από ένα βατό χωματόδρομο όπου τους χειμερινούς μήνες (νεροφαγώματα κτλ) δυσχέραινε τις μετακινήσεις των κατοίκων εκεί. Μέχρι το 2014 υπήρχε ασφαλτόστρωση ως τα Αντιά (στις ανεμογεννήτριες) με σποραδικές εμφανίσεις ασφάλτου, εντός των οικισμών, πλέον εργασίες που πραγματοποιήθηκαν το μεγαλύτερο μέρος του οδικού δικτύου  έχει καλυφτεί με άσφαλτο, στην παρούσα φάση  η εσωτερική οδοποιία του χωριού Ευαγγελισμού είναι χωμάτινη, περιλαμβάνοντας όλη την διαδρομή μέσω του οικισμού ως τη θέση «πύργος» προς το Καψούρι, τα υπόλοιπα σημεία προς τη Πρινιά και Σχίζαλη καθώς και όλο το «πέταλο» του Κάβο Ντόρου προς το Καλλιανού συμπεριλαμβανομένου τον θέσεων «Καλαμάκι», «Λιοφάτα» καθώς και του ακρωτηρίου.

 

Παράλληλα οικισμοί με αξιόλογη  ή υποψήφια προς τουριστική ή παραθεριστική αξιοποίηση, όπως οι Αγίοι, Καστρί και Ποτάμι ο δρόμος προς αυτά κυρίως κατά μήκος των ακτών είναι χωματόδρομος όπου η βατότητα του σε κάποια σημεία δεν υφίσταται.

Ύδρευση

Μερικοί οικισμοί, ιδίως το καλοκαίρι, αντιμετωπίζουν πρόβλημα ύδρευσης εξαιτίας της μερικής έλλειψης υποδομών (μεγαλύτερων δεξαμενών ή κατασκευή ομβροδεξαμενών). Το χωριό Ζαχαριά και οι γειτονικοί οικισμοί έχουν το πιο βελτιωμένο σύστημα ύδρευσης.

 Ανεμογεννήτριες

Ανεμογεννήτριες στο Καφηρέα έχουν τοποθετηθεί από το 1997 περίπου 10 μονόπτερες βόρεια του χωριού Καστρί, ενώ από το 2000 στο χωριό Αντιά όπου και το μεγαλύτερο πάρκο 

στην περιοχή.

Διοικητικά

Με την διοικητική διάθρωση όπου και τέθηκε σε εφαρμογή από το 2010 με το σχέδιο «Καλλικράτης» όλα τα χωριά θα ανήκουν στο Δήμο Καρυστίας με έδρα την Κάρυστο.

Εκκλησιαστική διοίκηση

Εκκλησιαστική διοίκηση         

Η περιοχή εκκλησιαστικά υπάγεται στη επαρχία της ιεράς Μητρόπολης  Καρυστίας και Σκύρου, με έδρα την Κύμη, διαθέτει περίπου 11 ενοριακούς ναούς ενώ τα παρεκκλήσια ή εξωκκλήσια να είναι κατά προσέγγιση περίπου 50.

Για την ιστορία να αναφερθεί ότι μέχρι και το 1970, οι κάτοικοι ακολουθούσαν το παλαιό ημερολόγιο.

Πίνακας στοιχείων της περιοχής

παρατηρήσεις: Το κοινοτικό διαμέρισμα Πλατανιστού είχε το περισσότερο πληθυσμό τη περίοδο 1907-1950,

το κοινοτικό διαμέρισμα Κομήτου τη περίοδο 1920-1951 και της Αμυγδαλιάς από το 1940-1951.