Αρχάμπολη

Αρχάμπολη, μια αινιγματική πόλη του Κάβο Ντόρου με τα ίχνη της να ανάγονται ήδη από τους μυθιστορικούς χρόνους, ωστόσο τόσο το όνομα της, η ιστορία της και η ταύτιση της με κάποιο επιμέρους πόλισμα ή θέση που υπήρξε στον Καφηρέα, κατά την αρχαιότητα, παραμένουν άγνωστα.

Εικάζεται ότι η κύρια πόλη που υπήρχε έχει βυθιστεί και με τα απομεινάρια της να διακρίνονται στον βυθό. Φήμες, μύθοι και ιστορίες που συνοδεύουν αυτήν την εξαφανισμένη πολιτεία του Καφηρέα, παραμένοντας ακόμα και σήμερα ένα αίνιγμα από ιστορική και όχι μόνο άποψη.

Έδρα του μυθικού βασιλιά Ναύπλιου; Ομηρική πόλη ή μια ιστορία που δεν συνέβη ποτέ; Είναι μόνο μερικές από τις εκδοχές μεταξύ των ερευνητών που ασχολήθηκαν με αυτό το άγνωστο τοπίο και χώρο και οι απαντήσεις τους να παραμένουν ακόμα μετέωρες και ατεκμηρίωτες.

Για την εξαφάνιση της πολλά έχουν ειπωθεί από κάποιο σεισμό και παλιρροιακό κύμα μέχρι και το ηφαίστειο της Σαντορίνης και στο τσουνάμι που προκλήθηκε μετά, είναι μόνο μερικές από τις θεωρίες που αφορούν την Αρχάμπολη. Το βέβαιο είναι ότι τα διάφορα φυσικά φαινόμενα προκάλεσαν μια ριζική αλλοίωση στην επιφάνεια και στην μορφολογία του εδάφους της, που δεν αποκλείεται στην εποχή των μύθων και της ιστορίας να ήταν μια πόλη επί των άκρων του νησιού εποπτεύοντας το Μυρτώο πέλαγος.

Βυζαντινή εποχή

Η πορεία της θα συνεχιστεί και κατά την Βυζαντινή εποχή με την ιστορία να την διαδέχεται με άλλο όνομα και ιδιότητα. Βυζαντινοί χρονογράφοι δίνουν αόριστες αναφορές για μια θέση «Ανεμοπύλες» με πολλούς μελετητές να την ταυτίζουν με την «Αρχάμπολη» και η οποία τότε ίσως να αποτελούσε μια πολίχνη ή οικισμό στην ακρόπολη της οποίας, στην σημερινή θέση «παλαιοχώρα» να ήταν το φρούριο της, αυτό των Ανεμοπυλών.

Κατά μήκος της περιοχής ή ίσως επί υψηλοτέρου σημείου (προτού ίσως υποστεί μια καθίζηση) να εκτείνονταν ένας κατοικημένος οικισμός που καταλάμβανε τον χώρο της χαράδρας της Αρχάμπολης.

Ο όρμος της περιοχής αυτής διαφορετικός από ότι σήμερα, πιθανώς προσβάσιμος και κατάλληλος-με την παρουσία μικρών μόλων- για αγκυροβόλιο πλοίων της εποχής.

Μια άλλη λιγότερο διαδεδομένη θεωρία, σύμφωνα με την οποία ο όρμος της Αρχάμπολης θα αποτελούσε σταθμό και επίνειο των Βυζαντινών και ότι στο μέρος αυτό γίνονταν εξόρυξη χρυσού. Μύθος ή πραγματικότητα, το ακρωτήριο του Καφηρέα αργότερα θα χαρακτηριστεί ως αυτό του χρυσού.

Περιηγητές

Οι πρώτοι περιηγητές που θα αντικρύσουν αυτήν την άγνωστη περιοχή της Αρχάμπολης στα μέσα του 19ου αιώνα θα μείνουν εκστασιασμένοι, προσπαθώντας παράλληλα να δώσουν μια δική τους ερμηνεία και ταύτιση αυτής της θέσης με κάποια άλλη από τις πόλεις ή θέσεις του Καφηρέα στην αρχαιότητα, οι οποίες αναφέρονται και επισημαίνονται μέσα από τα συγγράμματα των αρχαίων συγγραφέων.

Οι κάτοικοι της περιοχής, βοσκοί που καθημερινά είχαν εξοικειωθεί και ήταν συνυφασμένη με αυτό τον τόπο, που ξεκινούσε από τις υπώρειες του όρους Όχη, θα την αναφέρουν «Αρχάμπολη» ονομασία και λέξη που είχε επικρατήσει από την εποχή του εποικισμού των αρβανιτών.

Η περιοχή της Αρχάμπολης θεωρείται μια αρχαία πόλη, χωρίς όνομα και ιστορία, με απλές εξιστορήσεις, θεωρίες και εκδοχές μύθων να συνοδεύουν αυτόν τον τόπο, χωρίς να εξακριβωθεί αν ήταν πραγματικότητες ή απλές μυθιστορηματικές αφηγήσεις.

Ανεξάρτητα των θεωριών αποτελεί ένα διαχρονικό κομμάτι του Κάβο Ντόρου που χάνεται στην μυθολογία, ζει στην αρχαιότητα, διανύει πορεία στους Ρωμαϊκούς χρόνους και εμφανίζεται στο προσκήνιο κατά τους Βυζαντινούς χρόνους. Το όνομα της θα το δανειστεί από τους εποίκους της περιοχής κατά τον 15ο αιώνα, θα μείνει κληροδότημα μέχρι και σήμερα και θα είναι γνωστή με αυτήν την ονομασία σε ντόπιους και ξένους επισκέπτες.

Σήμερα αν και δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή, είναι από της περιοχές του Καφηρέα την οποία επισκέπτονται αρκετοί άνθρωποι (για τα δεδομένα της περιοχής)-κυρίως για ψάρεμα - από την Ελλάδα αλλά και από το εξωτερικό, και οφείλεται στην όμορφη και πλούσια αμμουδιά που διαθέτει αλλά, κυρίως, στο γεγονός ότι αποτελεί ένα ιδιαίτερο τοπίο.

Οι φωτογραφίες (εικόνα 2 και 3) προέρχονται από τον αναγνώστη Κυριάκο και

οι φωτογραφίες (εικόνα 4, 5 και 6) προέρχονται από κάτοικο της περιοχής και αποτελούν μέρος της σελίδας.

Η εικόνα 1 προέρχεται από σελίδα του διαδικτύου

Ιστορία

Αναφορά της Αρχάμπολης από έναν περιηγητή του 19ου αιώνα

Ο Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής (1809-1892) ήταν φαναριώτης λόγιος, ρομαντικός ποιητής της Α' Αθηναϊκής Σχολής, πεζογράφος, καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και διπλωμάτης.

Στα μέσα του 19ου αιώνα θα πραγματοποιήσει οδοιπορικό στην Εύβοια, στο πλαίσιο της οποίας θα επισκεφτεί την περιοχή του Κάβο Ντόρου και συγκεκριμένα στο χωριό Ευαγγελισμός (τότε Δράμεσι) και στην τοποθεσία της Αρχάμπολης. Αργότερα τις εντυπώσεις του από αυτό το ταξίδι θα τις καταγράψει σε βιβλίο του, που εκδόθηκε το 1852 στο Παρίσι.

Παρατίθεται απόσπασμα από τις περιγραφές του

«..Όταν έφτασα στην άκρη του φαραγγιού έμεινα θαμπωμένος. Πότε τοπίο τόσο άγριο και γραφικό δεν είχε παρουσιαστεί στα μάτια μου. Ένα τεράστιο βάραθρο, η ανοίχτη πληγή του βουνού, θα λέγες του ξεσκισμένου από ένα βίαιο σεισμό. κατεβαίνει από τα ψηλότερα μέρη της Όχης.»

Πηγές του άρθρου βικιπαίδεια

Ραγκαβής, Αλέξανδρος Ρίζος.Memoire sur la partiemeridionale de l' ile d' Eubee /Παρίσι 1852, σελ. 53

παραλία Αρχάμπολης (εικόνα 1)

Όπως φαίνεται μέσα απο τη θάλασσα (εικόνα 2)

(Εικόνα 3)

παραλία Αρχάμπολης (εικόνα 4)

(Εικόνα 5)

πλαγιά της χαράδρας της περιοχής (εικόνα 6)