Taalachterstand

• Maak alles concreet. Gebruik visuele tekens en materialen - prenten, boeken, foto’s, voorwerpen, poppen, ...

• Ondersteun jouw communicatie (breng info over met een gebaar, een actie of een directe blik).

• Ga positief om met de thuistaal.

• Gebruik de thuistaal om de te leren taal begrijpelijker te maken (zet meertalige begeleider/ouders in of leer veelvoorkomende woorden/zinnen).

• Betrek het kind met meertalige muziek - gebruik gebaren om de liedjes verstaanbaar te maken.

• Zorg voor activiteiten die taalgebruik stimuleren in het spel. Als een kind de taal ook nodig heeft bij het spel, dan zal het er meer aandacht aan geven en dan ‘beklijft’ de taal beter.

• Zorg voor ‘veilige’ activiteiten die taal natuurlijk met zich meebrengt op een niet-bedreigende manier, bijvoorbeeld zand- en waterspel: er staat geen einddoel voorop dus is er ook geen angst om fouten te maken.

• Gebruik de naam van het kind regelmatig zodat het zich betrokken voelt.

• Gebruik rijke taal in combinatie met eenvoudige opdrachten, bijvoorbeeld “Eerst gaan we onze handen wassen. Was je handen maar met deze zeep. Hmmm, die ruikt zo heerlijk!”.

• Betrek het kind in sociale verantwoordelijkheden zoals het uitdelen van koekjes of werkjes.

• Betrek andere kinderen als focus in een gesprek.

• Moedig kinderen aan om goed te luisteren naar elkaar.

• Zorg voor activiteiten en routines die kind-kind interactie stimuleren.

• Betrek het kind in kleine groepjes met andere kinderen die een goed rolmodel vormen van de te leren taal.

• Zorg ook voor momenten waarop het kind samen kan spelen met anderen die dezelfde taal spreken, zodat kinderen elkaar kunnen helpen als ze iets niet verstaan.

• Zorg voor antwoordkansen door herhaling (bijvoorbeeld bij het vertellen van een verhaal).

• Blijf praten zelfs wanneer kinderen niet reageren.

• Aanvaard non-verbale antwoorden, zoals oogcontact en knikken.

• Bemoedig en prijs elke poging tot communicatie en elk gebruik van humor.

• Ga op zoek naar de sterktes van de leerling en zet hem in als expert.

• Stel realistische verwachtingen voorop, zowel voor de leerling als voor jezelf als leerkracht.

(Bron: Prodiagnostiek en de bundel ZILL met AN)

Het is belangrijk om aan ouders mee te geven dat ze best zelf thuis de taal gebruiken waar ze zich het meest comfortabel bij voelen om te spreken!

Kunnen de ouders goed Nederlands en willen ze dit graag stimuleren bij hun kinderen, dan kunnen volgende tips helpen:

• Zing samen kinderliedjes, leer versjes en kinderrijmpjes.

• Vertel veel verhalen en grappen, praat erover en laat het kind navertellen.

• Doe taalspelletjes en gebruik veel rijmwoorden.

• Laat je kind zelf regelmatig vertellen. Laat hem rustig zijn verhaal doen en neem de tijd om te luisteren.

• Bij foutief taalgebruik kan je je kind beter niet op zijn fout wijzen en onderbreken. Het is beter om het verkeerde op de juiste wijze te herhalen.

• Benoem regelmatig de dagelijkse taken en situaties: wat doen we en hoe doen we dit en waarom?

• Lees veel voor en laat je kind in boeken kijken. Gebruik prentenboeken om je kind verbanden te leren leggen in een verhaal en tussen gebeurtenissen. Biedt ook verschillende soorten boekjes aan. Een leuke tip is ook om samen met je kind een boekje te maken waarbij je kind zelf het verhaal kan verzinnen en de tekeningen kan maken. Ook regelmatig een bezoekje brengen aan de bib of spelotheek is zeer leerrijk.

• Digitale prentenboeken in de vorm van apps op de tablet:

  • Timo en het toverboek

  • Nippertje

  • Het lettercircus

  • Sproet, de stoutste pony van de stal

  • Fundels

  • De schoenen van de zeemeermin

  • Mama kwijt

• Luisterboeken:

  • Pluk van de Petteflet

  • Rikki, Ijsje en Max (geschikt voor kinderen vanaf 2 jaar)

• De website Meertaligheid biedt zeer veel concrete materialen en tips

• Inspiratie en voorbeelden voor succesvolle taaltrajecten kan je terugvinden via de website Taaltrajecten

• Zeer informatieve brochures en praktijkgidsen om door te nemen:

  • Brochures 'Eerste hulp bij anderstalige nieuwkomers' voor het kleuteronderwijs en het lager onderwijs

  • Praktijkgids voor lesgevers om het leesonderwijs te bevorderen bij laaggeletterde anderstalige jongeren

  • Praktijkgids voor lesgevers om het schrijfonderwijs te bevorderen bij laaggeletterde anderstalige jongeren

  • ZILL met AN is een bundel boordevol tips om klasleraren in het lager onderwijs te ondersteunen bij het opvangen van anderstalige nieuwkomers in de reguliere klas