ผมอยากขยายความประเด็น ‘บ้านและที่อยู่อาศัย’ ให้ชัดเจนขึ้น เพราะเรื่องเล่าข้างต้นอาจชวนให้ไขว้เขวได้ว่า ‘บ้าน’ นั้นมีแต่มิติความรู้สึกส่วนตัว หรืออยู่ที่ ‘ใจ’ ของปัจเจกล้วนๆ ไม่เกี่ยวกับบริบทสังคม อีกทั้งนักวิชาการหลายคนมักจะย้ำว่า ความเป็นส่วนตัว (privacy) เป็นมิติสำคัญมิติหนึ่งของบ้าน บ้านจึงถูกเข้าใจว่าเป็นพื้นที่ส่วนตัว (private space) ที่คนในบ้านมีเสรีภาพอย่างเต็มที่ที่จะทำอะไรตามใจปรารถนาในบ้านของตน ต่างกับโลกนอกบ้านที่มีกฎระเบียบสังคมให้ต้องทำตาม 

แม้ว่าจะติดตามได้ยาก แต่เชื่อได้ว่าจำนวนคนไร้บ้านเพิ่มขึ้นทุกปี โดยองค์การสหประชาชาติได้บันทึกว่ามีคนประมาณ 1.6 พันล้านคน ที่อาศัยอยู่ในประเทศยากจนทั่วโลก และมีประมาณ 15 ล้านคนในประเทศเหล่านั้นที่ถูกขับไล่ออกจากที่พำนักของตัวเองในแต่ละปี แต่กระนั้นก็น่าแปลกไม่น้อย ที่การอาศัยอยู่ในประเทศร่ำรวยหรือเศรษฐกิจดี ไม่ได้รับประกันการมีที่ซุกหัวนอนที่เรียกว่า “บ้าน” 

ทุกสิ่งมีความหมายต่างกันออกไปสำหรับแต่ละคน ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ ความคิด ว่าเราจะนิยามแต่ละอย่างว่าอย่างไร ที่พักอาศัยเองก็เช่นกัน หากแปลตามความหมายแล้วจะเป็นเพียง ที่พักอาศัยสำหรับหลับนอน แต่ปัจจุบันบ้านสำหรับทุกคนไม่ได้ถูกนิยามเอาไว้เพียงแค่นั้น 

ก็เหมือนกับชีวิตมนุษย์ที่หนทางลดเลี้ยวเคี้ยวคด ชีวิตเราไม่เคยตรงไปตรงมา แผนการชีวิตผิดพลาดได้เสมอ ปัจจัยต่าง ๆ มากมายสามารถถาโถมเข้ามาในชีวิต ทั้งที่เราคาดถึงและคาดไม่ถึง และแปรเปลี่ยนชีวิตเรา ชีวิตของคนไร้บ้านก็เช่นกัน  

ครอบครัวไหนที่มีผู้สูงอายุ และกำลังมองหาบ้านใหม่ อาจจะต้องคำนึงถึงรายละเอียดต่างๆ ของแบบบ้าน มากกว่าครอบครัวทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นเรื่องความปลอดภัย หรือเรื่องความสะดวกสบายในการเคลื่อนไหว สำหรับใครที่ยังสงสัยว่าเกณฑ์การเลือกบ้านที่เหมาะกับผู้สูงอายุมีอะไรบ้าง วันนี้เรามีคำแนะนำดีๆ มาฝาก 

อุบัติเหตุ พลัดตก หกล้ม เป็นอุบัติเหตุที่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุ ส่วนหนึ่งมาจากสภาพร่างกายที่ไม่แข็งแรง และอีกส่วนหนึ่งมาจาก สภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม ไม่เอื้ออำนวยความสะดวกให้แก่ผู้สูงอายุ ดังนั้น การเตรียมที่อยู่อาศัยให้เหมาะสมกับผู้สูงอายุจึง เป็นสิ่งที่จำเป็น สำหรับบทความนี้เราจะพูดถึงการเตรียม ห้องน้ำ ห้องนั่งเล่น ห้องครัว และ ห้องนอนผู้สูงอายุ เพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้สะดวกยิ่งขึ้น และลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุ 

ความเหลื่อมล้ำในสังคม ที่หลายๆ คนต้องผจญกับผลกระทบทางเศรษฐกิจ จากการเลิกจ้าง กลายเป็นคนตกงานไม่มีรายได้ ลุกลามไปถึงปัญหาภายในครอบครัว การหย่าร้าง ปัญหาสุขภาพจิตและสุขภาพกาย ปัญหาจากสิ่งเสพติด สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นผลผลักดันให้หลาย ๆ ชีวิตต้องออกมาจาก “บ้าน” ที่เคยอบอุ่น กลายเป็นคนไร้บ้าน อาศัยหลับนอนในพื้นที่สาธารณะ เช่น สถานีขนส่ง สวนสาธารณะ ริมคลอง ข้างถนน ใต้สะพานลอย 

บ้านหรือที่พักอาศัยเป็นหนึ่งในปัจจัยที่มีความสำคัญสำหรับการดำเนินชีวิต ไม่ใช่เฉพาะในฐานะของปัจจัย 4 เท่านั้น แต่ยังมีความสำคัญในฐานะของทรัพย์สินที่สร้างความมั่นคงในชีวิต และการเพิ่มศักยภาพในกิจกรรมทางเศรษฐกิจของครัวเรือนอีกด้วย 

เรื่องใหญ่ในชีวิตคนเราที่ต้องตัดสินใจมักมีอยู่ไม่กี่เรื่อง ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือการ “ซื้อบ้านใหม่” นั่นเองครับ แม้ขั้นตอนการซื้อบ้านหรือคอนโด จะไม่ได้มีหลักการตายตัว และขึ้นอยู่กับความต้องการ เงื่อนไขในการใช้ชีวิต และความเหมาะสมของแต่ละคน แต่วันนี้ GoBear จะขอแนะนำหลักการ 5 ข้อ ถึงสิ่งที่เพื่อนๆควรนำมาพิจารณาในการเลือกซื้อบ้านใหม่  เผื่อไว้เป็นแนวทางให้เพื่อนๆ สามารถค้นหาบ้านหรือคอนโดที่เหมาะสมกับตัวเองได้นะครับ 

บ้านหลังแรก เป็นความฝันของมนุษย์เงินเดือนทุกคน สิ่งที่จำเป็นต่อการตัดสินใจเลือก “ซื้อบ้าน” เช่น วัตถุประสงค์ในการซื้อบ้าน ราคา และทำเลที่ตั้ง พื้นที่ใช้สอย สิ่งอำนวยความสะดวก และคุณภาพของเจ้าของโครงการ

อาจารย์ไตรรัตน์เล่าถึงแรงบันดาลใจที่ทำให้สนใจและเริ่มศึกษาวิจัยเรื่องการออกแบบบ้านที่เหมาะกับผู้สูงอายุให้ฟังอย่างเป็นกันเองว่า “ผมศึกษาและทำวิจัยเกี่ยวกับสภาพแวดล้อมที่เหมาะกับผู้สูงอายุและผู้พิการมาเป็นเวลากว่า 10 ปีแล้ว ส่วนตัวเกิดจากคุณพ่อของผมมีอายุมากขึ้น เข่าไม่ค่อยดี จึงอยากให้ท่านย้ายลงมานอนชั้นล่างของบ้าน แต่คุณพ่อไม่ยอมย้าย ท่านบอกว่าพื้นที่ไม่เหมาะสม ตอนนั้นผมเลยไปคุยกับพี่ชายว่าถ้าอย่างนั้นเราซื้อที่แล้วสร้างบ้านอีกหลังอยู่ใกล้ๆ กัน แต่คุณพ่อก็ไม่ยอมย้ายไปอีก จนวันหนึ่งคุณพ่อล้มเลยต้องบังคับให้ท่านย้ายลงมานอนด้านล่าง จึงเป็นที่มาของงานวิจัยเรื่องการออกแบบห้องนอนแบบไหนเหมาะสมกับผู้สูงอายุ จึงเริ่มต้นการศึกษาวิจัยตั้งแต่ตอนนั้นเรื่อยมา” 

เป็นที่ทราบกันว่า ปัญหาคนไร้บ้านคือปัญหาเรื้อรังที่เกิดขึ้นทั่วโลก องค์การสหประชาชนเผยว่าทุกวันนี้ มีคนไร้บ้านร่วมกว่า 100 ล้านคน 

เปิดเหตุผลของคนไร้บ้าน เมื่อเป็นตัวเองไม่ได้ก็เป็นคน…ที่ไม่ต้องแคร์สายตาชาวบ้านไปเลยมั้ย วันนี้เราจะพูดถึงคนไร้ที่พึ่ง ที่เป็นคนป่วยจิตเวช คือ เขาก็คือคนที่มีหัวใจเหมือนกัน และการสื่อสารให้สังคมคนทั่วไปได้เข้าใจเป็นสิ่งสำคัญ แต่โครงสร้างและสวัสดิการรัฐต่างหาก ที่สำคัญยิ่งกว่า