ტორფის სახეობები და გამოყენება 

ტორფი წარმოადგენს ორგანულ მასას, რომელიც წარმოიქმნება მცენარეულობის ნაწილებისგან, რომლებიც ნაწილობრივ დაიშალა მჟავე გარემოში. ამ პროცესში გამოირჩევა რამდენიმე ტიპი, რომელიც განსხვავდება მათი წარმოშობის პირობების, თვისებებისა და გამოყენების მიხედვით.

ტორფის სახეობები:

1.      ჰუმუსოვანი ტორფი
ჰუმუსოვანი ტორფი შედგება ძირითადად მცენარეული ნარჩენებისგან, რომლებიც შეიცავს ბევრ ორგანულ ნივთიერებას. ის ღია ფერისაა და ჩვეულებრივ გამოიყენება როგორც სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულებისთვის, რადგან მდიდარია სასარგებლო მინერალებით.

2.      მორგლოვანი (მჟავე) ტორფი
ეს ტიპი ძირითადად წარმოიქმნება ისეთ ტერიტორიებზე, სადაც ტორფის ფორმირება ხდება მჟავე გარემოში. მისი pH დაბალია, რაც უფრო მეტად ხელს უწყობს მჟავების წარმოქმნას. მორგლოვანი ტორფი გავრცელებულია ისეთ ადგილებში, როგორიცაა ტორფიანი ჭალები და ჭაობები.

3.      რკინიანი (ფერული) ტორფი
ეს ტიპი შეიცავს მეტალების ოსიდებს, როგორც რკინას, რომელიც კონცენტრირდება ტორფის სტრუქტურაში. მას ხშირად იყენებენ მრეწველობაში და ზოგჯერ სასოფლო-სამეურნეო მიზნებისთვისაც.

4.      მტკნარი ტორფი
მტკნარი ტორფი წარმოიქმნება ტორფის დაგროვებისას წყალში, სადაც მცენარეული ნარჩენები გამძლეა მტკნარ გარემოში. მისი ფერი უფრო ღია და ადვილად იწვევს მის სწრაფ დაშლას.

ტორფის გამოყენება:

1.      ენერგეტიკა
ტორფი შეიძლება გამოყენებულ იქნას როგორც საწვავი (ტორფი-ცამეტი ელექტროსადგურები ან ტორფის კოტლები), რადგან მისი წვა იძლევა დიდი ენერგიის წარმოქმნას. თუმცა, ამჟამად ტორფი ნაკლებად გამოიყენება ენერგეტიკაში, რადგან უფრო ეფექტური და ეკოლოგიურად სუფთა ალტერნატივები არსებობს.

2.      ნიადაგის გასაუმჯობესებელი
ტორფი გამოიყენება როგორც ნიადაგის გამდიდრებისა და strukturalizacia-სთვის. მისი გამოყენება ხელს უწყობს ნიადაგის წყლის შეკავებას, აუმჯობესებს მის პერელაპტიკას და გაზრდის სასარგებლო მიკროორგანიზმების რაოდენობას. გლეხები ხშირად იყენებენ ტორფს როგორც ორგანულ სასუქს.

3.      ბიომასა
ტორფი გამოიყენება როგორც ბიომასა, რომელიც შეიძლება გადაიქცეს ბიოენერგიად (წვის ან გარდაქმნის გზით). ზოგიერთი ქვეყანა მას ახორციელებს ენერგიის მიღებისთვის, თუმცა საქართველოში ასეთი პრაქტიკა ნაკლებად გავრცელებულია.

4.      ტორფის მინიატურული გამოყენება
ტორფი შეიძლება გამოიყენონ როგორც სამშენებლო მასალა (გარდა იმისა, რომ შესაძლოა იყენებდნენ ტორფის ბლოკებს) ან სხვა მცირე მასალის ნაწილებად. ამასთანავე, გამოიყენება მისი ნაწილაკები დამხმარე ნივთიერებების სახით, მაგალითად, ყვავილების და ბოსტნეულის ქოთნებისთვის.

5.      ექიმობრივი და ქიმიური გამოყენება
ტორფი შეიცავს ორგანულ ნივთიერებებს, რომელთა გარკვეული კომპონენტები შეიძლება გამოყენებულ იქნას მედიცინაში ან ქიმიურ ინდუსტრიაში. ის გამოიყენება როგორც საწყისი მასალა ცალკეული ქიმიური ნივთიერებების დასამზადებლად, რომლებიც უფრო რთული პროცესების შედეგად მიიღება.

ტორფის ეკოლოგიური ასპექტები:

ტორფის მომპოვების პროცესში შეიძლება მოხდეს ეკოსისტემების დარღვევა, როგორიცაა წყლის რესურსების ცვლილება, ბიომრავალფეროვნების შემცირება და ე.წ. "ტორფის ჭაობების" გაჩეხვა. ამიტომ, ტორფის მოპოვებისას ყოველთვის უნდა განხორციელდეს ეკოლოგიური და გარემოსდაცვითი კვლევები, რათა მინიმუმამდე დაიყვანოს შესაძლო ზიანი გარემოსათვის.

დასკვნა:

ტორფი არის მრავალფუნქციური რესურსი, რომელიც გამოიყენება სხვადასხვა ინდუსტრიაში, თუმცა მისი გამოყენება უნდა იყოს ძალიან გააზრებული და რეგულირებული, რათა არ მოახდინოს გარემოზე უარყოფითი გავლენა.