Народныя гульні, гаданні і паданні для выкарыстання ў музейнай дзейнасці
Праводзіцца ў экспазіцыі "Сялянская хата. Святліца"
Колькасць гульцоў не абмежавана. Кожны ўдзельнік мае свой набор з пяці «камушкаў». Сядаюць у кола і дамаўляюцца, на які лік гуляць. Выйграе той, хто першы набярэ неабходную колькасць «балаў».
Спачатку трэба раскінуць «камушкі», а потым збіраць іх адмысловам чынам: спачатку два, потым тры, чатыры і ўсе пяць. Падкінуць усе пяць каменьчыкаў разам і старацца іх хуценька адначасова схапіць. Калі зробіш памылку, ход пераходзіць да іншага
Праводзіцца ў музейным двары або на іншай адкрытай пляцоўцы
Колькасць гульцоў не абмежавана. Удзельнікі становяцца ў круг, па лічылцы выбіраюць "гаспадара", які заходзіць у сярэдзіну круга. Карагод спявае песню:
Ой на гары мак, мак
На даліне так, так.
Макі-макі, маковачкі!
Залатыя галовачкі!
Праспявалі гэту песню, спыніліся і пытаюцца ў "гаспадара":
- Ці паспеў мак?
Гаспадар робіць выгляд, што арэ зямлю, i адказвае:
- Не паспеў. Толькі зямлю пад мак узорваю.
Карагод зноў ідзе з песняй:
Ой на гары мак, мак
На даліне так, так.
Макі-маковачкі, маковачкі,
Залатыя галовачкі!
Праспявалі, спыніліся i пытаюцца:
- Цi паспеў мак?
"Гаспадар" робіць выгляд, што сее мак, i адказвае:
- Толькі сею!
Абышоў яго карагод з песням i пытаецца зноў:
- Ці ўзышоў мак?
"Гаспадар" адказвае:
- Толькі што ўзышоў — вось такі!—i паказвае рукой, які вырас мак над зямлёй.
Наступны раз у яго запытваюць:
- Цi зацвіў мак?
"Гаспадар" адказвае:
- Зацвіў,- i, растапырыўшы пальцы, iмiтye iмi кветку маку.
Потым карагод пытаецца:
- Цi адцвіў мак?
"Гаспадар" паказвае рукамі, як ападаюць пялёстачкі маку, i адказвае:
- Адцвіў!
Пасля пecнi — новае пытанне:
- Цi паспеў мак?
Калі гаспадар скажа: «Паспеў», - усе зноў спяваюць песню:
Ой на гары мак, мак
На даліне так, так.
Макі-макі, маковачкі,
Залатыя галовачкі!
Бедзем трэсці мак!
Будзем трэсці так!
Карагод пры гэтых словах падыходзіць да "гаспадара", а той iмкнецца выбегчы з круга i ўцячы ад іншых удзельнікаў. Тыя яго ловяць.
Удзельнік-"гаспадар" павінна выбегчы з круга i ўцячы ад іншых гульцоў; калі гэта яму не ўдаецца зрабіць, ён выконвае заданні, якія яму называюць іншыя (паскакаць на адной назе, прысесці на ёй тры разы)