Jose Mourinho chỉ còn là con ngựa già hết thời chinh chiến

Đâu rồi những hình ảnh oai phong của Người Đặc Biệt với những nắm đấm vung trên lãnh địa đối phương, đâu rồi những màn tính toán chiến lược khiến mọi người cam tâm chịu phục, đâu rồi những chiến thắng lớn trước những đối thủ lớn? Hết rồi, chỉ còn một ông già Mourinho ăn lương hưu mà thôi!

Ngày 14/10/2017 là ngày cuối cùng mà Jose Mourinho được tận hưởng cảm giác “đua vô địch Premier League”. Man United của ông bằng điểm Man City, chỉ xếp thứ hai do kém 1 bàn thắng. Và họ hăm hở bước đến đấu trường Anfield của Liverpool.

Thày trò HLV Juergen Klopp đang ở chuỗi phong độ kém cỏi vào thời điểm đó. 7 trận chỉ thắng 1, hàng loạt trụ cột bị chấn thương. Sadio Mane vắng mặt. Hàng phòng ngự gồm Simon Mignolet, Alberto Moreno, Dejan Lovren, Joel Matip và Joe Gomez đá sai vị trí, và Emre Can.

Trong khi Man United tràn trề sức mạnh, thắng 6 trận trước đó và có 5 trận ghi ít nhất 3 bàn trở lên. Nhưng những gì đã xảy ra lại khiến mọi người bối rối. Để Marcus Rashford trên băng ghế dự bị, Mourinho xếp Ashley Young ở cánh phải như một lá khiên thứ hai ngoài Antonio Valencia nhằm khoá chặt Philippe Coutinho.

Và Anthony Martial dành phần lớn thời gian để đá như một hậu vệ trái. Tiền đạo Romelu Lukaku bị cô đơn trên hàng công và có ít lần chạm bóng hơn thủ môn Mignolet. Kết cục hòa 0-0, thứ quen thuộc với bậc thầy phòng ngự Mourinho. Một điểm, trong cuộc đua marathon dài này? “Một điểm tại Anfield là OK”, Mourinho nói.

Thế nhưng, với một số người, trận đấu này đã cho thấy sự thay đổi, sự tự diễn biến ở chính HLV này. Đâu rồi một chiến binh HLV trẻ đặc biệt, người thích kiểm soát một đối thủ lớn từ chân răng kẽ tóc, và sau đó lao xuống đường biên với nắm đấm ở trên cao?

Mourinho đã dẫn dắt Tottenham 17 trận ở mọi mặt trận trong thời kỳ có thể được gọi là giai đoạn trung niên của sự nghiệp. Ở tuổi trung niên (57), ông vẫn còn giá trị huấn luyện, nhưng Mourinho không còn là phiên bản trẻ trung, hiếu chiến và mưu mẹo nữa rồi.

Một trong những yếu tố đó chính là hiệu suất trong những trận đấu lớn. Một Mourinho trẻ trung đã tuyên bố bản thân với Premier League bằng cách đánh bại Man United trong trận đấu đầu tiên dẫn dắt Chelsea.

Mất cả Kane và Eriksen, Mourinho càng có cớ chui vào lớp vỏ phòng ngự trong trận gặp Man City

Không những thế, mùa giải 2004/05 đó, ông thống trị mọi đối thủ tại Premier League. Arsenal “Bất khả chiến bại” không bao giờ đánh bại Mourinho; Tottenham gặp Chelsea của Mourinho 4 lần, thậm chí không ghi được bàn thắng nào; Liverpool dù vừa vô địch Champions League, nhưng thua Mourinho cả 5 trận đụng độ đầu tiên. Chelsea rất chủ động và luôn nguy hiểm trong những trận đấu đó.

Cho đến chức vô địch Premier League cuối cùng của Mourinho vào mùa giải 2014/15, kỷ lục của Mourinho trước các đại kình địch vẫn rất ấn tượng. Nhưng kể từ sau thời điểm đó tỉ lệ thắng của ông đã giảm gần một nửa. Trận hoà 0-0 tại Anfield năm 2017 đã cho thấy Mourinho phiên bản thận trọng. Cùng lúc, Man City đánh bại Stoke 7-2, để rồi kiếm thêm 19 điểm và vô địch.

Cho đến nay, Mourinho đã thể hiện cả những mặt tốt và mặt xấu tại Tottenham. Và một trong số những tiêu cực là chuyện Mourinho đã thất bại trong tất cả các trận đấu với các đội trong Top 10, chỉ giành chiến thắng 2-1 trước Wolves. Spurs đã bị đánh bại bởi Man United, Chelsea và Liverpool.

Hiện nay, Mourinho còn vừa mất Christian Eriksen (đến Inter Milan), và trước đó là tiền đạo Harry Kane (chấn thương). Mourinho đã ký hợp đồng với một cầu thủ chạy cánh mới là Steven Bergwijn, nhưng việc Spurs quyết định không chiêu mộ tiền đạo khiến HLV này khó có thể nghĩ ra cách đánh bại Man City, ngoài phương án phòng ngự.

Đó sẽ là Mourinho thời hiện đại, chứ không phải trước đây, chống lại Pep Guardiola, một kẻ thù không thay đổi. Điều trớ trêu là Guardiola đã đóng một vai trò quan trọng như vậy trong cuộc biến đổi đối thủ của mình.

Pep cũng là người góp phấn khiến Mourinho tự chuyển hoá bản thân

“Đặt xe buýt” đã từng là điều Mourinho phàn nàn về những gì đối phương đã làm, nhưng nó lại trở thành chiến thuật của Mourinho trong chiến thắng đẹp nhất, khi dẫn dắt Inter Milan loại Barcelona của Guardiola trong trận bán kết Champions League năm 2010.

Inter bảo vệ lợi thế 3-1 ở lượt đi trên sân Nou Camp trong khi phải thi đấu với 10 người trong hơn một giờ. Một bậc thầy phòng ngự? Chính xác. Mourinho đã tạo ra rất nhiều tuyến phòng thủ.

Ngay cả Samuel Eto’o cũng đã chơi như một trung vệ. Các cầu thủ của Barca phải cầm bóng đi qua những hàng ngang gồm 5-6 người. Thật khó để tìm thấy không gian với kiểu bố trí đội hình ấy. Inter sống sót dù chỉ sở hữu 24% bóng và Mourinho buộc các cầu thủ cứ có bóng là phá, tuyệt đối không để mất bóng, bị mất vị trí và bị ép.

Mourinho ca ngợi đó là “thất bại đẹp đẽ nhất” bởi Barca thắng 1-0 nhưng lại bị loại, và một thói quen chiến thuật được hình thành. Mourinho tiếp tục giành chiến thắng trước Pep – Barca trên tư cách HLV của Real Madrid khi vô địch La Liga 2011/12.

Tuy nhiên, đó chỉ là thành công hiếm hoi của ông trước kình địch này trong giai đoạn làm chủ Kền kền Trắng. Còn lại, đa phần là thất bại.

Với Man United, ngoài màn ngược dòng với chiến thắng 3-2 gây sốc để trì hoãn Man City giành danh hiệu mùa 2017/18, thì sự thận trọng nói chung không mang lại kết quả.

Ta phải quay trở lại vào tháng 4/2018 để tìm chiến thắng cuối cùng của Mourinho trong một trận đấu quan trọng. Đó là chiến thắng 2-1 trước Arsenal nhờ bàn thắng muộn của Marouane Fellaini.

Chiến thuật phản công thận trọng của Mourinho trông giống như chiến thật “dựa dây” của Muhammad Ali? Có vẻ thôi, chứ mọi thứ đã khác rồi. Thế mạnh đầu tiên của Mourinho là sự nhạy bén về chiến thuật và giỏi phá lối chơi của đối thủ. Nhưng không ai ngờ rằng sẽ có lúc Mourinho sẽ từ bỏ những thế mạnh đó.

Về lâu dài, Spurs sẽ không thể có năng lực chinh phục ngôi vương Premier League, cũng như “chất đặc biệt” của Mourinho sẽ không thể quay trở lại bởi ông thiếu động lực để có thể chiến thắng trong những trận đấu lớn. Ông chỉ còn là cái bóng của chính mình, khác xa với quá khứ chinh chiến oai hùng.

Theo: Jonny Alien