บทที่06

            บทที่ 6 ชนิดของเครื่องรับวิทยุ AM

6.1 ชนิดของเครื่องรับวิทยุ AM

เครื่องรับวิทยุเป็นเครื่องที่ใช้ทางด้างอิเล็กทรอนิกส์ผลิตขึ้นมาได้จากอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่างๆประกอบร่วนกันเป็นวงจรเครื่องรับวิทยุเพื่อใช้ทำหน้าที่รับสัญญาคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่ส่งมาจากเครื่องรับวิทยุ มากำหนดผ่านเข้าเครื่องรับวิทยุในสถานนีวิยุกระจายเสียงที่ต้องการรับฟังโดยนำคลื่นวิทยุกนะจายเสียงของสถานีวิทยุที่ต้องมาแปลงกลับจากคลื่นผสมระหว่างคลื่นพาหะกับคลื่นเสียนให้เหลือกกลับมาเฉพาะคลื่นเสียนกโดยส่งเข้าหูฟัง Headphones หรื่อลำโฟง loudspeaker เปล่งเสียงออกมาในรูปของอากาศโดยรอบสั่นสะเทือน

   เครื่องรับวิทยุAMคือเครื่องรับวิทยุที่สมารถรับสัญญาวิทยุที่ส่งมาจากเครื่องส่งวิทยุกระจายเสียงAMเพิ่อฟังข้อมูลข่าวสารที่ได้รับเครื่องวิทยุAMถือว่าเป็นเครื่องรับวิทยุแบบเบื่องต้นที่ถูกสร้างมาใช้งานและถูกพัฒนาเรื่อยมาจนถึงปัจจุบันลักณะเครื่องรับวิทยุAMแบ่งได่เป็น 3 แบบดังนี้

1.เครื่องรับวิทยุแบบเบื้องต้น [Primitive Receiver]

2.เครื่องรับวิทุยแบบเลือกความถี่ TRF [Tuned Radio Frepuency Receiver]

3.เครื่องรับวิทยุแบบซุบเปอร์เฮตเตอร์โรดายน์ [Superheterodyne Receiver]

6.2เครื่องรับวิทยุAMแบบเบื้องต้น

เครื่องรับวิทยุAMแบบเบื้องต้นมีส่วนประกอบของเครื่องรับ5ส่วนคือ สายอากาศภาคปรับเลือกความถี่แต่สถานี [Tuned Ferquency] ภาคดีเทกเตอร์ [Detector]ภาคกรองความถี่และหูฟังเครื่องรับวิทยุAMแบบเบื้องต้นแสดงในรูปบล็อกไดอะแกรมได้ดังรูปที่ 6.1

แสดงบล็อกไดอะแกรมเครื่องรับวิทยุAMแบบเบื้องต้นเริ่มต้นจากสายอากาศจะรับคลื่นวิทยุAMทุกสถานีเข้ามารอที่ภาคปรับเลือกสัญญาความถี่ภาคปรับเลือกสัญญาความถี่ทำหน้าที่เลือกความถี่1วิทยุสถานีผ่านไปได้ส่วนความถี่สถานีอื่นๆที่ไม่ต้องการถูกกำจัดทิ้งไปส่งต่อความถี่วิทยุสถานีที่รับเข้ามาไปให้ภาคดีเทกเตอร์ทำหน้าที่ตัดรูปคลื่นวิทยุAMทุกสถานีผ่านไปได้ส่วนความถี่ภาคปรับเลือกความถี่ทำหน้าที่เลือกความถี่วิทยุ1สถานีผ่านไปได้ส่วนความถี่สถานีอื่นๆที่ไม่ต้องการถูกกำจัดทิ้งไปส่งต่อความถี่วิทยุสถานีที่รับเข้ามาไปให้ภาคดีเทกเตอร์ทำหน้าที่ตัดความถี่วิทยุAMทางซีกลบทิ้งไปเหลือความถี่วิทยุAMซีกบวกส่งต่อไปภาครองความถี่ทำหน้าที่พาหะออกไป

6.3เครื่องรับวิทยุAMแบบเลือกความถี่วิทยุ[TRF]

เครื่องรับวิทยุแบบTRFเป็นเครื่องรับวิทยุAMที่ถูกพัฒนาขึ้นมาจากเครื่องรับวิทยุAMแบบเบื้องต้นด้วยคุณภาพในการรับสัญญาไม่ดีของเครื่องAMแบบเบื้องต้นประสิทธิภาพในการเลือกรับสถานีไม่ดีเพราะสถานีที่มีความแรงมากๆจะได้ง่ายและไม่มีการขยายสัญญาให้แรงขี้นทำให้การรับฟังไม่ชัดเจน

แสดงบล็อกไดอะแกรมเครื่องรับวิทยุAMแบบTRFเริ่มต้นจากสายอากาศจะรับคลื่นวิทยุAMเข้ามารอที่ภาคเลือกความถี่ชุด1ภาคปรับเลือกความถี่1ทำหน้าที่เลือกความถี่วิทยุของสถานิวทยุAMหนึ่งสถานีผ่านไปได้ส่วนสถานีวิทยุความถี่อื่นๆที่ไม่ต้องถูกกำจัดทิ้งไปส่งต่อสาถนีวิทยุที่รับเข้ามาไปให้ภาคขยายRFทำการขยายสัญญาณสถานีรับเข้ามาให้มีความแรงเพิ่มขี้นส่งต่อไปให้ภาคปรับสัญญาณความถี่ชุดที่2ซึ่งถูกปรับแต่งให้มีค่าความถี่  เรโซแนนซ์เท่ากับภาคปรับความถี่ชุดที่หนึ่งคือตอบสนองต่อความถี่เท่ากัน        

ส่งต่อสถานีวิทยุความถี่ที่รับมาไปให้ภาคดีเทกเตอร์และกรองความถี่AMทางซีกลบทิ้งไปเหลือเฉพาะความถี่AMซีกบวกส่งต่อไปกรองความถี่เคลื่นพาหะออกไปเหลือเฉพาะความถี่เสียงส่งต่อไปให้ภาคขยายเสียงให้มีระดับความแรงเพิ่มขึ้นส่งต่อไปให้ลำโฟงเปลี่ยนสัญญาณในรูปสัญญาณไฟฟ้าให้เป็นรูปแบบเสียงในรูปสัญญาณทางกลลำโฟงเกิดการสั่นเป็นสัญญาณเสียงดังออกมาจากวงจรเครื่องรับวิทยุAMแบบTRFแสดงดังรูป

6.4หลักการของซุปเปอร์เฮดเดอร์โรดายน์

หลังการของซูปเปอร์เฮดเดอร์โรดายน์เป็นหลักการพัฒนาขี้นมาจากข้อเสียของเครื่องรับวิทยุAMแบบTRFเนื่องจากเครื่องรับวิทยุAMแบบTRFแม้ว่าถูกพัฒนาขึ้นมาเพิ่มให้มีความไวในการรับสัญญาณดีขึ้น

สามารถแยกรับสัญญาณแต่ละช่องสถานีได้ดีมากขี้นมีการขยายเสียงให้มรความดังมากขึ้นแต่สิ่งเหล่านี้มความยุ่งยากในการจัดทำและจัดการกับระบบมากเพราะต้องใช่วงจรปรับเลือกสัญญาณความถี่จำนวนมากชุดเพิ่มให้แยกสัญญาณได้ดีมากขึ้นการเพิ่มขยายสัญญาณความถี่วิทยุAMให้แรงมากขึ้นเพื่มความไวในการขับคลื่นได้ดีมากขึ้น

1.นำสัญญาณความถี่วิทยุจากสถานีที่รับวิทยุกับสัญญาณความถี่วิทยุที่ถูกกำเนิดขึ้นมาภายในเครื่องรับวิทยุไปทำการเฮตเตอร์โรดายน์กัน

2.วงจรปรับเลือกความถี่วิทยุถูกติดตั้งไว้ในส่วนก่อนหน้าภาคที่ทำเฮตเตอร์โรดายน์เท่านั้นและต้องทำให้การเลือกรับสัญญาณวิทยุจากสถานีโดยตรง

3.หลังจากทำเฮตเตอร์โรดายน์แล้วจะถูกวงจรเลือกรับความถี่เอาเฉพาะความถี่ผลต่างที่มีค่าความถี่คงที่ค่าหนึ่ง

4.วงจรเลือกรับความถี่IFนี้ถูกสร้างขี้นมาใรกระป๋องโลหะเพื่อป้องกันนหารแพร่กระจายของความถี่IFออกไปภายนอกได้

5.ความถี่IFที่ใช่เป็นความถี่ในย่านต่ากว่าความถี่ที่ใช่เป็นพาหะของสถานีส่ง

6.การนำความถี่IFไปใช่ในเครื่องรับวิทยุซุปเปอร์เฮตเตอร์โรดายน์สามารถสร้างวงจรขยายสัญญาณความถี่IFมีอันตราการขยายเสียงสูง

6.5เครื่องรับวิทยุAMแบบซุปเปอร์เฮตเตอร์โรดายน์

เครื่องรับวิทยุAMแบบซุปเปอร์เฮตเตอร์โรดายน์มักนิยมเรียกสั้นว่าเครื่องรับวิทยุAMแบบซุปเปอร์เฮตมักนิยมใช่งานกันอย่างแพร่หลายด้วยคุณสมบัติที่ดีหลายประการดังนี้

1.มีความไวในการรับสัญญาณวิทยุแต่ล้ะสถานี

2.มีความขัดเจนดีสัญญาณที่ได้รับจะไม่ผิดเพี้ยน

3.แยกการรับสัญญาณได้ดีสามารถเลือกรับความถี่ที่ต้องการได้

4.ไม่เกิดการรบกวนกับเครื่องรับวิทยุที่อยู่ใกล้เคียง

5.มีระดับความดังของสัญญาณเสียงที่ได้รับได้ใกล้เคียงกันทุดสถานี

6.สามารถนำหลักการของซุปเปอร์เฮตเตอร์โรดายน์ไปพัฒนาใช่งานกับระบบสื่อตสารด้วยคลื่นวิทยุแบบอื่นๆเช่นเครื่องที่ได้รับวิทยุกระจายเสียงFMเครื่องรับโทรทัศน์