Charakterystyka czterech obszarów zawodów
Cztery obszary, 12 sektorów i 24 dziedziny tworzą pierwszą polską INTERAKTYWNĄ SIEĆ ZAWODÓW BRANŻOWYCH I KIERUNKÓW STUDIÓW. Jej teoretyczną podstawę tworzą zawody na dwóch przeciwstawnych biegunach dzielących świat zawodów na cztery obszary:
DANE/INFORMACJE – IDEE/POMYSŁY
LUDZIE – RZECZY/PRZEDMIOTY
Dokonana charakterystyka obszarów zawodów oparta jest na wielu teoriach dotyczących podziału zawodów (A. Roe, J.L. Holland, B.A. Klimow, D. Prediger, T.J.G. Tracey, C.G Jung, H. Gardner, S. Reiss, M. Suchar), własnych badaniach oraz doświadczeniach zawodowych i bogatej literaturze przedmiotu dotyczącej problematyki podziałów zawodów wg różnych kryteriów.
Struktura dokonanej charakterystyki obszaru zawodów zawiera następujące informacje:
Główne cele przedmiot pracy w obszarze zawodów.
Przedmiot pracy i dominująca aktywność.
Funkcja psychiczna przejawiana w procesie pracy w obszarze zawodów wg koncepcji typów psychicznych C.G. Junga.
Podstawowa kompetencja zawodowa wg modelu dyspozycji zawodowych M. Suchara.
Przejawiana inteligencja wg koncepcji inteligencji wielorakich H, Gardnera.
Pragnienia/potrzeby i wnikające z nich cenione wartości w odniesieniu do wykonywanej pracy.
Cechy osobowości wynikające z posiadanych kompetencji, potrzeb i cenionych wartości i charakterystyk typów osobowości i środowisk zawodowych J.D. Hollanda oraz podziału zawodów wg skłonności zawodowych B. A Klimowa.
Wymagania psychofizyczne stawiane kandydatom do pracy w obszarze zawodu; zdolności, osiągnięcia szkolne.
Wykonywane grupy/pola zadań zawodowych.
Przykłady zawodów.
Podsumowaniem powyżej zaprezentowanych charakterystyk jest tabela zbiorcza zawierająca syntetyczne i najważniejsze informacje dotyczące czterech opisywanych obszarów zawodów.
Więcej informacji o zaprezentowanym podziale świata zawodów zamieściłam w książce Planowanie kariery a Interaktywna Sieć Zawodów.
Wszystkim użytkownikom Interaktywnej Sieci Zawodów a przede wszystkim młodzieży, życzę trafnego, racjonalnego i opartego na rzetelnej wiedzy wyboru kierunku dalszej nauki i zdobycie kwalifikacji zawodowych zgodnych preferowaną aktywnością. A jej rodzicom, doradcom zawodowym i nauczycielom pogłębienia wiedzy o zróżnicowanych możliwościach kształcenia w polskim systemie edukacji.
Krystyna Lelińska
Opracowano na podstawie: K. Lelińska, Planowanie kariery a Interaktywna sieć zawodów. Warszawa 2016, Wyd. Difin, s. 210-222.