А мы працягваем наша падарожжа па краіне дзіцячай літаратуры! Сёння пазнаёмімся з творчасцю Змітрака Бядулі (Самуіла Яфімавіча Плаўніка).
Змітрок Бядуля стаяў ля вытокаў беларускай дзіцячай літаратуры. Ён быў мастаком слова, тэарэтыкам, рэдактарам. Рэдагаваў дзіцячы часопіс "Зоркі". Стварыў вершы, паэмы, казкі, апавяданні, аповесці, якія маюць вялікае выхаваўчае і адукацыйнае значэнне. У творчай спадчыне пісьменніка - лірычныя мініяцюры, апавяданні пра дзяцей ("Велікодныя яйкі", "Летапісцы", "Малыя дрывасекі", "Дзе канец свету?" і інш.), казкі ("Скарб", "Іванка-прастачок", "Бліночак з неба", "Сіла ў грамадзе" і інш.), вершы-казкі "Мурашка Палашка", "Гаспадарка", "Дзед Мароз", аповесць-казка "Сярэбраная табакерка". Увайшлі ў кола дзіцячага чытання вершы Змітрака Бядулі: "Мае забавы", "Лісічка", "Зіма", "Калыханка", "Верабейчык", "Сняжынкі" і інш.
Падрабязна пра жыццё і творчасць З. Бядулі чытайце ў кнізе: Беларуская дзіцячая літаратура : вучэб. дапаможнік для студ. / А. М. Макарэвіч [і інш.] ; пад агульнай рэд.
М. Б. Яфімавай, А. М. Макарэвіч. – Мінск : Вышэйшая школа, 2008. – С. 160-181.
Дадаткова пра жыццёвы і творчы шлях пісьменніка можна прачытаць тут.
Выканайце практыкаванні, і вы атрымаеце наступныя кодавыя словы!
Ілюстрацыя В. Дударэнкі. Узята з сайта.
Вунь бярэзнік на пагорку.
Ён на сонцы беліць шоўкі.
І кудзерцамі ў расе,
Нібы хлопчык, ён трасе.
Вунь ручай звініць дукатам,
Сустракаецца ён з братам –
З ручайком пяе другім
Небу, сонейку свой гімн.
1912 г.
Ля pэчкi, пaд вoльxaй, xoxлiк знaйшoў paкaвiнкy. Улaдзiў y ёй кyзню i дaвaй чыpвoнцы кaвaць. Пpaцa ў ягo зaўcёды кiпeлa ўнoчы, кaлi, бaдaй, yce жывыя icтoты cпaлi, кaлi cпявaў aдзiн caлoўкa i мecячык pэчкy фapбaвaў. У кyзнi ў xoxлiкa былo нeкaлькi пaмoчнiкaў. Cвeтлячoк pacклaдвaў aгoнь нa гopнe. Цвыpкyн пpaцaвaў мaлaткoм пpы кaвaдлe. Жaбa дзьмyxaлa кaвaльcкiмi мяxaмi. Пaд кapэннямi вoльxi, ля pэчкi, кpoт выкaпaў пaтaeмныя пaдзямeллi, дзe xoxлiк xaвaў cвoй бaгaты cкapб – cкpынi з зoлaтaм. Paзнecлacя вecткa пa ўcёй вaкoлiцы ля pэчкi, штo xoxлiк вeльмi бaгaты i мae нeзлiчoныя cкapбы пaд вoльxaй... (з казкі З. Бядулі "Скарб")
Ілюстрацыя А. Лось.
..."Сярэбраная табакерка" з'яўляецца такім мастацкім запаветам З. Бядулі, у якім ён сцвярджаў найвышэйшую справядлівасць і вялікую мэту чалавецтва - мірнае жыццё і дружбу ўсіх людзей на зямлі. В.А. Лашкевіч
(Лашкевіч, В.А. Змітрок Бядуля - дзецям / В. А. Лашкевіч. - Мінск : выд-ва "Універсітэцкае", 1986. - с. 69)