Các thư viện hiện đại – từ thư viện trường học, thư viện công cộng đến kho lưu trữ tài liệu – đều là không gian:
Kín gió để yên tĩnh, nhưng lại dễ bị tích tụ khí CO₂, bụi mịn và độ ẩm không ổn định.
Sách, tài liệu giấy, tài liệu số hóa rất nhạy cảm với ẩm, mốc, côn trùng và không khí ô nhiễm.
Không khí trong thư viện thường thiếu lưu thông, khó thoát khí cũ do đóng kín cửa sổ, sử dụng điều hòa trung tâm mà không cấp gió tươi.
Người sử dụng thư viện đông vào các thời điểm cao điểm, khiến CO₂ tăng cao, ảnh hưởng đến tập trung, buồn ngủ, mệt mỏi.
Mục tiêu tổng thể: Đảm bảo không khí trong thư viện luôn sạch, ổn định và dễ chịu, đồng thời duy trì điều kiện lý tưởng để bảo quản tài liệu và hỗ trợ hiệu quả học tập – nghiên cứu.
Mục tiêu cụ thể:
Duy trì CO₂ dưới 800–1000 ppm trong giờ cao điểm.
Đảm bảo độ ẩm trong khoảng 45–55% RH để bảo quản sách, tài liệu in và thiết bị điện tử.
Kiểm soát bụi mịn (PM2.5) dưới 25–35 µg/m³.
Tạo dòng không khí lưu thông nhẹ nhàng, không gây tiếng ồn, đảm bảo không gian yên tĩnh.
Thiết bị đề xuất:
ERV (quạt thông gió thu hồi năng lượng) vận hành êm, phù hợp lắp âm trần trong không gian yên tĩnh.
Bộ lọc HEPA và than hoạt tính giúp loại bỏ bụi mịn, mùi sách cũ, VOC từ keo in, hóa chất xử lý giấy.
Cảm biến CO₂, bụi mịn, VOC, kết nối bộ điều khiển thông minh để giám sát chất lượng không khí liên tục.
Đặc điểm lắp đặt:
Gió tươi được cấp đều, lọc sạch trước khi vào không gian đọc sách và kho lưu trữ.
Hệ thống hút khí âm trần hoặc âm tường, giảm tiếng ồn, không gây nhiễu âm thanh cho người đọc.
A - II. Kiểm soát độ ẩm bằng thiết bị hút ẩm/bù ẩm
Giải pháp hút ẩm:
Sử dụng máy hút ẩm chuyên dụng công suất lớn cho khu vực cần độ ẩm ổn định như kho thành phẩm, khu sản xuất giấy, điện tử, bao bì,...
Tránh hiện tượng nước đọng, nấm mốc, lỗi sản phẩm do ẩm cao.
Giải pháp bù ẩm:
Trong mùa hanh khô, điều hòa chạy thường xuyên gây khô không khí → máy bù ẩm lạnh hoặc siêu âm giúp duy trì độ ẩm ổn định, tránh khô giấy, giòn gáy sách.
Vận hành thông minh:
Hệ thống điều chỉnh độ ẩm tự động theo cảm biến, tránh dao động lớn ảnh hưởng đến chất lượng tài liệu.
1. Khảo sát thực tế:
Đánh giá từng khu vực: phòng đọc, phòng lưu trữ, phòng máy tính, không gian mở.
Xác định mức độ sử dụng, mật độ người, loại tài liệu lưu trữ.
2. Thiết kế và lựa chọn thiết bị:
Tùy diện tích, chia khu vực kiểm soát khí riêng biệt.
Ưu tiên thiết bị vận hành yên tĩnh, tiết kiệm điện, có kết nối điều khiển trung tâm.
3. Thi công và lắp đặt:
Lắp thiết bị âm trần hoặc dạng đặt sàn giấu kín, đảm bảo thẩm mỹ và tối ưu không gian.
Bố trí các đầu hút – cấp gió khéo léo, tránh ảnh hưởng người đọc.
4. Vận hành và bảo trì:
Theo dõi định kỳ chất lượng không khí qua cảm biến.
Bảo trì thiết bị, thay lọc định kỳ, vệ sinh hệ thống 3–6 tháng/lần.
C. Chi phí tham khảo