Μεταγνώση

μεταγνωση.pptx

Από τις σημειώσεις μαθήματος στις επιστήμες της αγωγής της Α. Στυλιανού-Γεωργίου, 2012

Περισσότερα:

στο δικτυακό τόπο "Μαθηματικά της Φύσης και της Ζωής" ο οποίος φιλοξενεί το σημαντικό έργο της ομάδας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Φλώρινας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, που με την καθοδήγηση του καθηγητή Χαράλαμπου Λεμονίδη, εργάζεται για τον εκσυγχρονισμό της διδασκαλίας των Μαθηματικών.Ειδικότερα στο σύνδεσμο http://mathslife.eled.uowm.gr/sites/default/files/usersfiles/tell1.pdf περιγράφονται τα τεστ αξιολόγησης των μεταγνωστκών ικανοτήτων. Ειδικότερα, αναφέρονται:Οι μεταγνωστικές ικανότητες πρέπει να εντοπίζονται και να αξιολογούνται (εκτιμώνται). Απαιτούνται, όμως, αξιόπιστες και έγκυρες μέθοδοι μέτρησης, αλλά και κατάλληλα εκπαιδευμένοι δάσκαλοι. Η αξιολόγηση των μεταγνωστικών ικανοτήτων μπορεί να γίνει με παρατήρηση της συμπεριφοράς των μαθητών στην τάξη, μέσα από μια φυσική διαδικασία, με παιγνιώδη τρόπο, ώστε να αφεθούν οι μαθητές στην αβίαστη έκφραση και να συλλέξει ο δάσκαλος χρήσιμα δεδομένα όσον αφορά τον ατομικό τρόπο μάθησης, αλλά και τον ομαδικό. Οι ερευνητές συνιστούν διάφορες μεθόδους μέτρησης, ανάλογα με την ηλικία και το πεδίο μάθησης,αλλά απαιτούν χρόνο, και ανάλογη εκπαίδευση για για τη καταγραφή ανάλυση και εκτίμηση των αποτελεσμάτων των μεταγνωστικών μετρήσεων στην τάξη.

  • Metamemory Battery Individual and Group (ατομικά και ομαδικά) τεστ από τους Kurtz, Reid, Borkowski & Cavanaugh (1982) με τη μορφή 30λεπτης συνέντευξης. Η ατομική εκδοχή πραγματοποιείται με προσωπική συνέντευξη και θεωρείται από τις πιο κατάλληλες μεθόδους μέτρησης μεταγνωστικών ικανοτήτων σε μαθητές δημοτικού, διεξάγεται εύκολα και οι μαθητές ανταποκρίνονται καλά. Επίσης, παρέχονται πληροφορίες οι οποίες είναι χρήσιμες όσον αφορά το ατομικό επίπεδο των μαθητών. Το ομαδικό τεστ μέτρησης μεταμνήμης (Metamemory Battery-Group administered test) εφαρμόστηκε από τους Belmont & Borkowski (1988), και διανεμήθηκε σε ομάδες μαθητών να γίνει γραπτώς. Η ομαδική εκδοχή, μετρά τη γνώση της μνήμης και τις στρατηγικές της, είναι κατάλληλη για εφαρμογή στην τάξη και έχει τα ίδια πλεονεκτήματα όπως και η ατομική εκδοχή.
  • Οι Cornoldi, Gobbo & Mazzoni, (1991), υιοθέτησαν την τεχνική της συνέντευξης (Interview Technique), αλλά και της παρατήρησης, με ατομικά ερωτηματολόγια. Αποτελεί μέθοδο με υψηλή αξιοπιστία και εγκυρότητα, εφαρμόζεται εύκολα και οι μαθητές ανταποκρίνονται καλά.
  • Η Metacognitive Knowledge Monitoring Assessment (KMA) είναι μια μέτρηση που σχεδιάστηκε για την εκτίμηση της ικανότητας ρύθμισης της γνώσης και την ικανότητα της ρύθμισης της μάθησης διαφοροποιώντας το τι είναι γνωστό και τι άγνωστο. Οι μαθητές ζητούνται να δείξουν ποια προβλήματα ή ασκήσεις θεωρούν δύσκολο να λυθούν, ή ποια από αυτά δεν θα επιχειρούσαν να λύσουν, ποια από αυτά είναι ικανοί να λύσουν ή ακόμα και αν τα λύσουν δεν θα είναι σίγουροι για το αποτέλεσμα. Οι προβλέψεις τους συγκρίνονται με τις πραγματικές επιδόσεις τους και εξάγονται συμπεράσματα (Tobias and Everson, 1996). Η μέθοδος μέτρησης θεωρείται έγκυρη και αξιόπιστη και κατά κάποιο τρόπο φυσική διαδικασία, με εύρος εφαρμογής, από μαθητές δημοτικού μέχρι φοιτητές.
  • Η τεχνική της λεγόμενης ‘stimulated recall’, είναι συνεντεύξεις μαθητών, στις οποίες παρακινούνται να συζητήσουν τις γνωστικές διαδικασίες για την επίλυση ενός προβλήματος. Χρησιμοποιήθηκε από τους Peterson, Swing, Braveman & Buss (1992). Είναι ένα είδος πρωτοκόλλου, στο οποίο καταγράφονται αναφορές των γνωστικών και μεταγνωστικών στρατηγικών των μαθητών. Οι αναφορές των μαθητών κωδικοποιούνται σε διάφορες κατηγορίες όπως: προσοχή, κατανόηση, λόγοι μη κατανόησης, γνωστικές διαδικασίες και πορεία διδασκαλίας. Αποτελεί έναν αξιόπιστο και έγκυρο τρόπο διάγνωσης της πορείας κατανόησης του μαθητή, αλλά δυστυχώς χρειάζεται χρόνο και απαιτεί ανταπόκριση από τους μαθητές, οι οποίοι καλούνται να εκφράσουν προφορικά την πορεία σκέψης τους.
  • Τέλος, έχουμε τη μέθοδο μέτρησης που πρότεινε ο Markman (1977), Awareness of Incomplete Instructions, η οποία εκτιμά την ικανότητα μετακατανόησης με δυο δραστηριότητες, σχεδιασμένες να εκτιμούν αν τα παιδιά δεν μπορούν να κατανοήσουν οδηγίες. Δίνονται δραστηριότητες με ελλιπείς οδηγίες εκτέλεσης, με στόχο αυτά να συνειδητοποιήσουν ότι δεν έχουν αρκετές πληροφορίες σχετικές με την εκτέλεση της δραστηριότητας. Η εκτίμηση της μεταγνωστικής τους ικανότητας γίνεται με τη μέτρηση του πόσες φορές θα επιχειρήσουν τη λύση του προβλήματος, μέχρι να αναγνωρίσουν ότι οι πληροφορίες τους είναι ανεπαρκείς. Αυτή η μέθοδος έχει άριστα αποτελέσματα αξιοπιστίας και εγκυρότητας, είναι φυσική διαδικασία και εύκολα προσαρμόζεται ειδικά στις τρεις πρώτες τάξεις του Δημοτικού σχολείου.


Επίσης:

Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΤΑΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΤΟΥΣ

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΕΤΑΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Eπιστημονικές & παιδαγωγικές δεξιότητες για τα στελέχη της εκπαίδευσης, 2008

Βικιπαίδεια

Παράδειγμα αξιολόγησης μεταγνώσης στη διδασκαλία

Αναζητήσετε πως θα μπορούσατε με την χρήση εκπαιδευτικού λογισμικού της ειδικότητάς σας να αξιολογήσετε μεταγνωστικές ικανότητες των μαθητών

Μελέτη περίπτωσης

Ο Ειδήμονας Μαθητής έναντι του Αρχάριου Μαθητή

Η Έμιλυ και η Μόνικα μόλις έμαθαν ότι θα έχουν διαγώνισμα σε ένα κεφάλαιο του βιβλίου, το οποίο αναφέρεται στις συνέπειες της μόλυνσης του περιβάλλοντος στο οικοσύστημα. Το διαγώνισμα είναι προγραμματισμένο για την επόμενη μέρα του τελικού σχολικού αγώνα μπάσκετ. Οι δύο τους είναι οπαδοί της ομάδας και για το λόγο αυτό δεν μπορούν να χάσουν τον αγώνα.

Οι πιο κάτω περιγραφές αναφέρονται στον τρόπο μελέτης των δύο κοριτσιών…

Έμιλυ:

Η Έμιλυ είναι λίγο ανήσυχη, όχι μόνο γιατί το διαγώνισμα είναι την επόμενη μέρα από τον αγώνα, αλλά κυρίως επειδή γνωρίζει πως τα διαγωνίσματα με ερωτήσεις ανοικτού τύπου είναι δύσκολα για αυτήν. Αν και θεωρεί πως είναι καλή και εργατική μαθήτρια, αντιλαμβάνεται την αδυναμία της και γνωρίζει ότι θα πρέπει να είναι πολύ προσεχτική με την προετοιμασία της. Συνειδητοποιεί πως πρέπει να αφιερώσει αρκετό χρόνο και, πιθανό, να πρέπει να φύγει από το σπίτι για να μπορέσει να μελετήσει χωρίς να αποσπάται από την οικογένειά της ή από τηλεφωνήματα. Λίγες ημέρες πριν από το διαγώνισμα, η Έμιλυ παίρνει τις σημειώσεις της και πηγαίνει στη βιβλιοθήκη. Της αρέσει να διαβάζει εκεί, διότι οι καρέκλες και τα θρανία είναι άνετα, ο φωτισμός είναι καλός και υπάρχει ελάχιστος θόρυβος. Η Έμιλυ θυμάται ότι όταν μελετά για διαγωνίσματα πολλαπλής επιλογής, συνήθως, αρχίζει γράφοντας ορισμούς για όλες τις σημαντικές λέξεις. Ωστόσο, γνωρίζει ότι διαβάζοντας για το διαγώνισμα πρέπει να εφαρμόσει άλλες στρατηγικές μελέτης. Αν και θα της πάρει περισσότερο χρόνο, η Έμιλυ αποφασίζει να προετοιμαστεί για το διαγώνισμα υπογραμμίζοντας τις σημαντικές πληροφορίες του κεφαλαίου και αναδιοργανώνοντάς τις, έτσι ώστε να μπορεί να τις μάθει πιο εύκολα. Αυτή η στρατηγική φάνηκε να τη βοήθησε πολύ στο παρελθόν και τώρα είναι πρόθυμη να αφιερώσει τον απαραίτητο χρόνο για να την εφαρμόσει και πάλι.

Κατά τη διάρκεια της μελέτης της, σταματά κατά περιόδους για να αξιολογήσει την πρόοδό της. Το πρόγραμμα που έκανε λειτουργεί όπως το υπολόγισε; Παραμένει συγκεντρωμένη; Κατανοεί το περιεχόμενο; Η Έμιλυ κάνει αυτοκριτική και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κατανόησή της βελτιώθηκε μέσω της οπτικής αναπαράστασης των σχέσεων που προκύπτουν μεταξύ των ιδεών που αναπτύσσονται. Αφού ολοκληρώσει το σχεδιάγραμμα, η Έμιλυ ασκεί αυτοέλεγχο, σχεδιάζοντας ένα διάγραμμα του κεφαλαίου απεικονίζοντας όλες τις σχέσεις, χωρίς να κοιτάζει τις σημειώσεις της. Κατά τη διάρκεια των επόμενων ημερών, αναθεωρεί το σχεδιάγραμμά της και συζητά με τους συμμαθητές της αυτά που έμαθε. Όταν προκύπτουν αντίθετες απόψεις, οι Έμιλυ ελέγχει ξανά το κείμενο και, αν το θεωρήσει αναγκαίο, συμβουλεύεται την εκπαιδευτικό της. Το προηγούμενο απόγευμα πριν το διαγώνισμα, κάνει μια τελική επανάληψη πριν πάει στον αγώνα.

Μόνικα:

Η Μόνικα είναι επίσης ανήσυχη για το επερχόμενο διαγώνισμα, διότι γνωρίζει ότι, συνήθως, έχει καλύτερα αποτελέσματα στα διαγωνίσματα με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής. Δεν μπορεί να καταλάβει γιατί συμβαίνει αυτό, αλλά πιστεύει πως αν διαβάσει περισσότερο θα μπορέσει να τα πάει καλύτερα. Νομίζει πως, αν αφιερώσει λίγο περισσότερο χρόνο στο να διαβάσει και να ξαναδιαβάσει το κεφάλαιο και να απομνημονεύσει το βασικό λεξιλόγιο, θα είναι έτοιμη για το διαγώνισμα. Ωστόσο, δε σκέφτεται πού, πότε και πώς θα μελετήσει. Αποφασίζει, αμέσως, ότι θα μελετήσει το προηγούμενο βράδυ, ώστε να έχει περισσότερες πιθανότητες να θυμάται αυτά που θα έχει διαβάσει. Γνωρίζει πως το διαγώνισμα είναι προγραμματισμένο για την επόμενη μέρα από τον αγώνα, και πιστεύει πως αυτό είναι μεγάλη ατυχία και αδικία. Ανησυχεί για το γεγονός ότι θα ξεκινήσει το διάβασμα μετά τον αγώνα, αλλά δεν μπορεί να σκεφτεί κάποια άλλη λύση. Το να χάσει το παιχνίδι δεν είναι καν λύση για αυτήν και η ιδέα του να ξεκινήσει το διάβασμα μία ή δύο μέρες νωρίτερα ή να μελετήσει με ένα διαφορετικό τρόπο δεν περνά καν από το μυαλό της.

(Ertmer & Newby, 1996)


Αναγνωρίστε τα είδη μεταγνωστικής γνώσης (δηλωτική, διαδικαστική, συνθηκών) και τις μεταγνωστικές δεξιότητες (σχεδιασμός, παρακολούθηση/έλεγχος, αξιολόγηση) που αναφέρονται στη μελέτη περίπτωσης.