Ευρωπαϊκές Πολιτικές

Η πλέον σημαντική δεξιότητα, είναι, σήμερα, η πνευματική δύναμη, όχι η φυσική. Και είναι η ψυχή και ο νους των ανθρώπων οι σημαντικότεροι παράγοντες ανάπτυξης και ευημερίας παρά η παραδοσιακή εργασία. Η ανάδυση της κοινωνίας της γνώσης σημαίνει ολοένα και περισσότερη αύξηση του αριθμού των ατόμων με υψηλή ακαδημαϊκή μόρφωση και εκπαίδευση σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Η γνώση είναι σήμερα το βασικό κλειδί ανάπτυξης και προόδου. Η κοινωνία της γνώσης δημιουργεί αυξημένη ζήτηση καλώς εκπαιδευμένου εργατικού δυναμικού που κατέχει τις δεξιότητες που στηρίζουν την οικονομική πρόοδο και την κοινωνική συνοχή"( Θεοφιλίδης, 2012, σ. 66-67).

Όπως επισημαίνει ο μελετητής της σύγχρονης ευρωπαϊκής εκπαίδευσης Neave (1988), η εκπαίδευση διαμορφώνεται λιγότερο ως τομέας κοινωνικής πολιτικής και περισσότερο ως τομέας οικονομικής πολιτικής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το αποτέλεσμα διεργασιών στο πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό γίγνεσθαι από την εποχή του μεσοπολέμου μέχρι σήμερα (Γκόβαρης, & Ρουσσάκης, 2008) και η Ελλάδα, ως μέλος της, συνδιαμορφώνει και αναλαμβάνει δράσεις για την υλοποίηση των στόχων που υιοθετεί το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Η Στρατηγική της Λισσαβόνας

Στις 23 και 24 Μαρτίου 2000 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συνήλθε στην Λισσαβόνα "για να συμφωνήσει ένα νέο στρατηγικό σχέδιο για την Ένωση προκειμένου να ενισχυθεί η απασχόληση, η οικονομική μεταρρύθμιση και η οικονομική συνοχή στο πλαίσιο μιας οικονομίας βασισμένης στην γνώση" (Τσαούσης, 2009). Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισσαβόνα το Μάρτιο του 2000, θέσπισαν τη «Στρατηγική της Λισσαβόνας», με σκοπό να καταστεί η Ευρωπαϊκή Ένωση η πλέον ανταγωνιστική οικονομία στον κόσμο και να επιτευχθεί ο στόχος της πλήρους απασχόλησης πριν από το έτος 2010 βασιζόμενοι σε τρεις πυλώνες, τον οικονομικό, τον κοινωνικό και τον περιβαλλοντικό, ενώ για την επίτευξη των στόχων εκδόθηκε κατάλογος με αριθμητικούς στόχους και τέθηκε σε εφαρμογή η ανοικτή μέθοδος συντονισμού (ΑΜΣ) η οποία περιλαμβάνει την κατάρτιση εθνικών σχεδίων δράσης[1]. Η στρατηγική της Λισσαβόνας όπως διαμορφώθηκε μέσω μιας σειράς Ευρωπαϊκών Συμβουλίων, κυρίως, στοχεύει στη προετοιμασία για αλλαγή σε μια δυναμική και ανταγωνιστική οικονομία της γνώσης με "συνεχή προσπάθεια προσαρμογής στις εξελίξεις της πληροφορίας", στην καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και των επενδύσεων σε ανθρώπινους πόρους και την προστασία του περιβάλλοντος και τη διασφάλιση της αειφόρου ανάπτυξης (Γκόβαρης, & Ρουσσάκης, 2008).

Το πρόγραμμα "Ευρώπη 2020"[2]

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έθεσε πέντε φιλόδοξους στόχους – για την απασχόληση, την καινοτομία, την εκπαίδευση, την κοινωνική ένταξη και το κλίμα/την ενέργεια – προς επίτευξη μέχρι το 2020. Κάθε κράτος μέλος έχει υιοθετήσει τους δικούς του εθνικούς στόχους σε κάθε έναν από αυτούς τους τομείς. Συγκεκριμένες δράσεις τόσο σε επίπεδο Ε.Ε. όσο και σε εθνικό επίπεδο στηρίζουν τη στρατηγική αυτή.

Οι Στόχοι του Προγράμματος[2]

Στόχος της στρατηγικής "Ευρώπη 2020" είναι μια ανάπτυξη: έξυπνη, με αποτελεσματικότερες επενδύσεις στην εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία, διατηρήσιμη, χάρη στην αποφασιστική μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και σε μια πιο ανταγωνιστική βιομηχανία και χωρίς αποκλεισμούς, με ιδιαίτερη έμφαση στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στη μείωση της φτώχειας. Η στρατηγική επικεντρώνεται σε πέντε φιλόδοξους στόχους στους τομείς της απασχόλησης, της έρευνας, της εκπαίδευσης, της μείωσης της φτώχειας και του κλίματος/της ενέργειας.

Για να διασφαλιστεί η επιτυχία της στρατηγικής "Ευρώπη 2020", θεσπίστηκε ένα αποτελεσματικό σύστημα οικονομικής διακυβέρνησης που θα συντονίζει τις δράσεις πολιτικής μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών.

Έξυπνη ανάπτυξη σημαίνει βελτίωση των επιδόσεων της ΕΕ στους παρακάτω τομείς:

  • εκπαίδευση (ενθάρρυνση των ατόμων για μάθηση, σπουδές και βελτίωση των δεξιοτήτων τους)
  • έρευνα/καινοτομία (δημιουργία νέων προϊόντων/υπηρεσιών που ευνοούν την ανάπτυξη και την απασχόληση και συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων)
  • ψηφιακή κοινωνία (αξιοποίηση των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών)


[1] http://www.espa.gr/el/pages/DictionaryFS.aspx?item=397

[2]Διαλέξεις Ε.Κ.Δ.Δ.Α. Σαράντος Ψυχάρης

Θεοφιλίδης, Χ. (2012). Σχολική Ηγεσία και Διοίκηση. Από τη Γραφειοκρατία στη Μετασχηματιστική Ηγεσία. Εκδόσεις Γρηγόρη: Αθήνα.Γκόβαρης, Χ. & Ρουσσάκης, Ι., (2008). Ευρωπαϊκή Ένωση: Πολιτικές στην Εκπαίδευση. Αθήνα, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. 3O Κ.Π.Σ. \ 2Ο Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ. \ Α.Π. Α2 ΜΕΤΡΟ 2.1 \ ΕΝΕΡΓΕΙΑ 2.1.1.\ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΡΑΞΕΩΝ 2.1.1.στ «Επιμόρφωση Στελεχών Διοίκησης της Εκπαίδευσης» ISBN: 978-960-407-186-9.Neave, G. (1988). Education and social policy: demise on an ethic or change of values?Oxford Review of Education, 4 (3), 273-283.

1η Δραστηριότητα

Αναζητείστε "Πως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα δώσει ώθηση στην έξυπνη ανάπτυξη" σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στη συνέχεια, τοποθετηθείτε για τους στόχους της ως προς τη "Δημιουργία ενιαίας ψηφιακής αγοράς βασισμένης στο γρήγορο/πολύ γρήγορο Διαδίκτυο και σε διαλειτουργικές εφαρμογές".

2η Δραστηριότητα

"Ο όρος "κοινωνία της γνώσης" επινοήθηκε από τον αμερικανικό κοινωνιολόγο Daniel Bell για να περιγράψει τη μετάβαση από τη βιομηχανική κοινωνία σε μια άλλη....Η κοινωνία της γνώσης είναι μια μανθάνουσα κοινωνία. Έχουμε σήμερα περισσότερη δημόσια εκπαίδευση, υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής στη τριτοβάθμια εκπαίδευση και περισσότερη εκπαίδευση ενηλίκων (Θεοφιλίδης, 2012)". Αναφέρετε χαρακτηριστικά της κοινωνίας της γνώσης.

3η Δραστηριότητα

Καταθέστε τις απόψεις σας για τα ερωτήματα που θέτει ο Θεοφιλίδης (2012) με αναφορές στο Στυλιανίδη(2008):

Κατά πόσο το παραδοσιακό σχολείο, όπως το βιώσαμε, μπορεί να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις που δημιουργεί για την εκπαίδευση η σύγχρονη κοινωνία και ποιες οι αναγκαιότητες για το σύγχρονο σχολείο;