Η μετάβαση από την υγρή στην αέρια φάση ονομάζεται εξαέρωση και μπορεί να είναι εξάτμιση ή ατμοποίηση ή βρασμός.
Ατμοποίηση
Ατμοποίηση ενός υγρού είναι η μετατροπή του σε αέριο σε χώρο όπου δεν υπάρχουν, εκτός των ατμών του υγρού, άλλα αέρια.
Πρακτικά σημαίνει παραγωγή ατμού σε κλειστό σύστημα, όπου δεν υπάρχει παρουσία ατμών άλλου αερίου παρά μόνο από το ίδιο το ρευστό. Για παράδειγμα, ατμοποίηση συμβαίνει στο ψυκτικό ρευστό στο εσωτερικό του ψυκτικού κυκλώματος.
Όταν αναφερόμαστε στη θερμοκρασία ατμοποίησης, θα πρέπει πάντοτε να καθορίζουμε ποια είναι η πίεση που επικρατεί, διότι η θερμοκρασία ατμοποίησης εξαρτάται άμεσα από την επικρατούσα πίεση. Όσο μεγαλύτερη είναι η επικρατούσα πίεση, τόσο μεγαλύτερη είναι η θερμοκρασία ατμοποίησης. Το νερό, για παράδειγμα, μπορεί να ατμοποιηθεί σε θερμοκρασία κάτω από 100 °C όταν βρισκόμαστε σε μεγάλο υψόμετρο, ενώ ατμοποιείται στους 120 °C όταν επικρατεί απόλυτη πίεση 2 atm.
Εξάτμιση
Μετατροπή υγρού σε ατμό μπορεί να γίνει, όπως γνωρίζουμε από την εμπειρία μας, και με παρουσία άλλων αερίων.
Όταν θερμαίνουμε νερό σε ένα ανοιχτό δοχείο έχουμε παρατηρήσει πως το νερό σιγά-σιγά μετατρέπεται σε ατμό. Η μετατροπή σε ατμό, στην περίπτωση αυτή γίνεται με παρουσία και άλλων αερίων (αυτών που συνθέτουν τον ατμοσφαιρικό αέρα) και σε οποιαδήποτε θερμοκρασία.
Εξάτμιση ενός υγρού είναι η μετατροπή του σε αέριο από την ελεύθερη επιφάνειά του, σε χώρο με παρουσία και άλλων αερίων και μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε θερμοκρασία.
Βρασμός
Όταν θερμαίνουμε νερό σε ένα ανοιχτό δοχείο έχουμε παρατηρήσει ότι σε μια συγκεκριμένη θερμοκρασία αρχίζουν να δημιουργούνται φυσαλίδες αερίου από όλη τη μάζα του υγρού, που ανεβαίνουν προς την επιφάνεια.
Βρασμός ενός υγρού είναι η μετατροπή του σε αέριο από όλη τη μάζα του και για δεδομένη πίεση συμβαίνει πάντοτε σε συγκεκριμένη θερμοκρασία.
Για κάθε πίεση, υπάρχει μια τιμή της θερμοκρασίας στην οποία το υγρό μεταβαίνει στην αέρια φάση. Η θερμοκρασία αυτή λέγεται σημείο βρασμού ή σημείο ζέσης και εξαρτάται άμεσα από την πίεση που επικρατεί.
Κανονικά σημεία βρασμού
Συμπύκνωση είναι το αντίστροφο φαινόμενο της ατμοποίησης. Σ' αυτή έχουμε μετατροπή ατμού σε υγρό. Τα ζευγάρια πίεσης-θερμοκρασίας που ισχύουν για την ατμοποίηση ενός σώματος ισχύουν και για τη συμπύκνωση.
Κατά τη συμπύκνωση έχουμε αποβολή θερμότητας από το σώμα προς το περιβάλλον.
«Σε συνθήκες σταθερή πίεση η θερμοκρασίες ατμοποίησης και συμπύκνωσης παραμένουν σταθερές και αλλάζει μόνο η φάση»