نامه شماره اول

کتابخانه دیجیتال و تازه‌های نشر جامعه باستان‌شناسی ایران - سعید باقی زاده - نامه شماره1

فارسی

1-1- معرفی کتاب:

باستان پژوه

این کتاب حاوی مجموعه مقالاتی است که از نشست­های انجمن علمی دانشجویان باستان شناسی دانشگاه تهران گرداوری شده و به کوشش مرتضی خانی پور و رضا ناصری به چاپ رسیده است. ناشر این کتاب انتشارات آریارمنا است. این کتاب مجموعه ای از 13 مقاله در موضوعات گوناگون است که در نشست های انجمن علمی باستان شناسی دانشگاه تهران به صورت سخنرانی ایراد شده است. کتاب شامل 276 صفحه و به صورت مصور (رنگی) می باشد.

فهرست مقالات این کتاب به شرح زیر است:

عزت الله نگهبان دستاورد پنج دهه تلاش علمی و چالش پاسداری آن از بابک کوفگر و همایون خوش اقبال

نوسنگی شدن و نوسنگی در غرب ایران از حجت دارابی

محوطه شماره 14 بمپور، گورستانی از هزاره سوم پ.م. در جنوب شرق ایران از مهدی رهبر

پویایی دولت‌های اولیه به صورت تجارب سیاسی از هنری رایت، ترجمه شادی کلانتر و زینب هادی

شواهدی تازه از تدفین دوره ساسانی در آتشکده پلنگ گرد کرمانشاه از شکوه خسروی

نمادنگاری مذهبی در سکه‌های ایرانی باستان از وستا سرخوش کرتیس

سفال‌های ساسانی دشت نیشابور از میثم لباف خانیکی

پیشنهادی جهت تعیین کاربری بنای چارقاپی قصر شیرین: 2-بررسی باستان شناسی از علی هژبری

ملاحظاتی درباره یک گونه منحصربفرد از سکه های شاپور یکم از احسان شواربی

باستان‌شناسی و علوم باستان شناسی از کامیار عبدی

تحلیل‌های فضایی در تشخیص کف‌های استقراری تپه میمنت آباد شمال فلات مرکزی ایران از روح الله یوسفی زشک

باستان‌شناسی زمین لرزه‌های تاریخی از فرانک بحرالعلومی و مولودسادات عظیمی

2-1- معرفی مجله:

مجله بررسی‌های تاریخی

نشریه‌ای در تاریخ، تاریخ نظامی ایران و تحقیقات ایران‌شناسی (۱۳۴۵-۱۳۵۷ خورشیدی) بود. انتشار مجله بررسی‌های تاریخی از سال ۱۳۴۵ آغاز شد. طبق اساسنامه مجله، از رئیس گروه تاریخ دانشگاه تهران و دو تن مورخ، یک استاد باستانشناسی، یک استاد زبان و ادبیات فارسی و یک استاد حقوق دعوت می‌شد تا برای بررسی مقالات در جلسات هیئت تحریریه که دو هفته یک بار تشکیل می‌شد، شرکت کنند. شماره اول و دوم مجله در یک جلد در شهریور ۱۳۴۵ منتشر شد. با این نشریه، در طول سیزده سال انتشار بسیاری از پژوهشگران، مورخان و ادیبان همکاری داشتند، از جمله: ابراهیم پورداوود، عباس زریاب خویی، محمدتقی مصطفوی،حسین محبوبی اردکانی، محمدامین ریاحی، محمدابراهیم باستانی پاریزی، ایرج افشار و محمدجواد مشکور. در دوره‌های این نشریه جمعاً ۸۰۳ مقاله و ۱۵۰۰ سند تاریخی ـ سیاسی به چاپ رسید. بررسی های تاریخی شامل مقالاتی پژوهشی در زمینه‌های گوناگون ازجمله تاریخ، تشکیلات و کتابشناسی نظامی، اسناد و فرمان‌های تاریخی، تک‌نگاری‌های تاریخی و جغرافیایی، فرهنگ و تمدن ایران پیش و پس از اسلام و نیز در موضوعات دین، ادبیات، قوم‌شناسی، باستان‌شناسی، هنر، سکه‌شناسی، نشان‌ها و آیین دربار و سرانجام روابط سیاسی، نظامی، فرهنگی و تجاری ایران با کشورهای دیگر است که برخی از آنها از اعتبار ویژه‌ای برخوردار است. این نشریه هر دو ماه یک بار (سالانه شش شماره) با قطع ۲۴ در ۱۷ سانتیمتر در دویست تا سیصد صفحه به چاپ می‌رسید. ۷۷ شماره و دو شماره مخصوص جمعاً ۷۹ شماره، از این مجله منتشر شد. تیراژ آن در سال سیزدهم ۳۱۰۰ نسخه بود و در چاپخانه ارتش چاپ می‌شد. وزارت اطلاعات و جهانگردی، مجله بررسی‌های تاریخی را، زیرنظر ستاد بزرگ ارتشتاران، و با کمک وزارت فرهنگ و هنر و وزارت خارجه به زبان‌هایانگلیسی و فرانسه ترجمه و در میان ایرانشناسان و دانشگاه‌های خارجی توزیع می‌کرد. اولین شماره ترجمه‌شده در شهریور ۱۳۵۰/سپتامبر ۱۹۷۱ به چاپ رسید و تا ۱۳۵۷ سه شماره از آن چاپ و منتشر شد. برای دانلود این مجله می توان به آدرس‌های زیر مراجعه نمود:

پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی http://www.ensani.ir/fa/mags/hi-fbht/magazines.aspx

کتابخانه نور http://www.noormags.ir/view/fa/magazine/334

3-1- معرفی وبگاه اینترنتی

سایت انتشارات میراث فرهنگی کشور (WWW.richtbook.ir)

انتشارات پژوهشگاه میراث فرهنگی در تارنمای خود اقدام به بارگذاری و فروش اینترنتی کتب منتشرشده خود پرداخته که در زمینه‌های حفاظت و مرمت ابنیه و آثار فرهنگی، باستان شناسی، مردم شناسی، گردشگری، زبان و کتیبه های باستانی و هنرهای سنتی می باشد. این تارنما در بخش های خود اقدام به معرفی کتب نموده و دسترسی به خرید اینترنتی این کتب را مهیا نموده است. در زمینه باستان شناسی، 46 کتاب در این تارنما معرفی و قابل خرید می باشد که بایستی برای این خرید ابتدا در سایت موردنظر عضو شده و سپس با استفاده از تسهیلات موجود می توان برای خرید کتاب اقدام کرد.

غیر فارسی

کتاب

1-1-2- کتاب:

Digital Methods and Remote Sensing in Archaeology; Archaeology in the Age of Sensing

این کتاب از مجموعه کتاب­های انتشارات اسپرینگر (Springer) است که در قالب مجموعه روش‌های کمی در حوزه علوم انسانی و اجتماعی، در سال 2016، به ویراستاری مائوریزیو فورته و استفانو کامپانو به چاپ رسیده است. رویکرد این کتاب به صورت مقالاتی در خصوص کاربرد GIS و پردازش اطلاعات و تصاویر در باستان شناسی تدوین شده است. این کتاب در واقع خلاصه ای از مقالات منتشرشده در کنفرانس عصر سنجش (The Age of Sensing) است که در دانشگاه دوک، دورهام انگلیس برگزار گردید. کتاب در 496 صفحه، 20 مقاله و شش بخش به چاپ رسیده است.

بخش اول به بررسی استفاده از تکنولوژی در جمع‌آوری داده‌ها می‌پردازد و در این بخش دو مقاله قرارگرفته اند. بخش دوم درباب پردازش دیجیتالی تصاویر صحبت شده است و همانند بخش قبلی دو مقاله چاپ شده است.

بخش سوم درباب چشم اندازها بحث می شود و شش مقاله در این خصوص گردآوری شده است.

بخش چهارم در باب شبیه سازی و تجسم سازی با چهار مقاله صحبت می­گردد.

بخش پنجم در خصوص تفسیر با استفاده از سنجش از راه دور با سه مقاله است.

بخش شش و پایانی در خصوص استفاده از سنجش از راه دور در مدیریت میراث فرهنگی با دو مقاله صحبت شده است. در پایان هم نمایه ای از واژگان به کار رفته قرار دارد. این کتاب یکی از جدیدترین کتاب های منتشرشده در خصوص سنجش از راه دور و GIS در باستان شناسی است که امیدوار هستیم بتواند راه های جدیدی در تفسیر ما از داده های باستان شناسی باز نماید.

این کتاب را می­توانید از آدرس زیر به صورت رایگان دریافت کنید:

http://s9.picofile.com/file/8300509084/Forte_Campana_2016_Digital_Methods_and_Remote_Sensing_in_Archaeology.pdf.html

2-1-2- معرفی کتاب:

Historic Cities of Islamic World

این کتاب بسیار مهم ویراسته چارلز ادموند بوسورث (Charles Edmond Bosworth) است که در سال 2007 میلادی توسط انتشارات بریل (Brill) در لیدن هلند چاپ شده است. کتاب به بررسی شهرهای تاریخی و مهم جهان اسلام می پردازد که شامل 83 شهر جهان اسلام است. از ایران شهرهای همدان، اصفهان، کرمان، مشهد، نیشابور، قزوین، ری، شیراز، تبریز، تهران و یزد در این کتاب توسط نویسندگان مورد بررسی قرار گرفته است. فهرست شهرها بر اساس حروف الفبای انگلیسی بوده و هر شهر توسط یک یا چند نویسنده نوشته شده است. در پایان هر شهر، فهرستی از منابع موردنظر درباره تاریخ این شهر آمده است. در توصیف هر شهر، بررسی جغرافیایی در ابتدا آمده است، سپس تاریخ شهر نوشته شده و در نهایت به بررسی آثار و ابنیه های شهر موردنظر پرداخته شده است و در انتها کتاب شناسی شهر آمده است. در پایان کتاب هم نمایه واژگان شهرها آمده است و سپس تصویرهایی از شهرهای مورد نظر آمده است.

این کتاب را می­توانید از آدرس زیر به صورت رایگان دریافت کنید:

http://s8.picofile.com/file/8300509534/Bosworth_E_Historic_Cities_of_the_Islamic_World.pdf.html

2-2- معرفی مجله: مجله آسیای باستان Ancient Asia

این مجله ارگان رسمی جامعه باستان شناسی جنوب آسیا است که برای اولین بار در سال 2006 به چاپ رسیده است. شماره دوم این مجله در سال 2010 بوده و از سال 2012 تاکنون به صورت سالانه منتشر شده است

آن گونه که در تارنمای این مجله آمده است حوزه پوششی این مجله از دوران سنگ تا عصر حاضر؛ شامل باستان شناسی، تاریخ، انسان شناسی، هنر، معماری، سکه شناسی، نشانه شناسی و قوم شناسی می باشد. به لحاظ جغرافیایی هم این مجله از سریلانکا تا ایران را در بر می گیرد. تاکنون در این مجله، 6 مقاله درباره ایران به چاپ رسیده که یک مقاله درباره قبور عصر آهن در گیلان از یوسف فلاحیان، یک مقاله درباره عصر سنگ خوزستان از دیناروند و مهران پور و 4 مقاله دیگر درباره باستان شناسی جنوب شرق ایران از جمله بمپور و سیستان به چاپ رسیده است. انتشار و بارگذاری مقالات در این مجله رایگان و آزاد می باشد. دریافت مقالات مجله رایگان است:

https://www.ancient-asia-journal.com

3-2- معرفی وبگاه اینترنتی

سایت دانشگاه شیکاگو، موسسه شرق‌شناسی (https://oi.uchicago.edu)

این دانشگاه و این موسسه بسیار معتبر جهانی که در حوزه مطالعات باستان‌شناسی در ایران و خاورمیانه از سالیان دور به تحقیق و کنکاش پرداخته اکنون با مجموعه‌ای غنی از دستاوردها، یافته‌ها، نوشته‌ها و آثاری روبه‌رو است که می‌تواند راهگشای مطالعات بسیار مهمی در این حوزه باشد. ریاست این موسسه اکنون با پرفسور کریستوفر وود است که یکی از محققان سومرشناس مشهور جهان می‌باشد. ریاست قبلی این موسسه با پرفسور گیل اشتاین بود که در سال 2017 جای خود را به کریستوفر وود داده است. این موسسه اکنون بسیاری از یافته‌ها و داده‌های خود رو بر روی وبسایت خود قرار داده تا محققان بتوانند بدون هیچ گونه مسئله‌ای از این یافته‌ها استفاده نمایند. برای مثال مجموعه عکس‌ها و آثار به‌دست آمده از پروژه تل باکون فارس در این سایت قرار داده شده که می‌تواند مفید فایده باشد.