Culturele Informatiewetenschap

Periode: 2009-2012

Niveau: Master

Onderwijsinstelling: Universiteit van Amsterdam

Modules:

    • Wetenschapsfilosofie

      • Schakelprogramma

      • De module Wetenschapsfilosofie bestond uit:

        • Algemene hoorcolleges bedoeld voor alle studenten Geesteswetenschappen

        • Werkcolleges met een opleidingsspecifieke component

      • Leerdoelen:

        • Inzicht verwerven in vraagstukken en standpunten over de eenheid en verscheidenheid van de methodologie, aard, structuur en ontwikkeling van de wetenschappen, in het bijzonder de geesteswetenschappen

        • Inzicht verwerven in de culturele plaats van de verschillende wetenschappen en de manier waarop zij georganiseerd worden

        • Inzicht verwerven in specifieke methodologische kwesties binnen de eigen opleiding

      • Opdrachten en tentamens:

      • Punt: 7,5/10

    • Representatie en retrieval

      • Schakelprogramma

      • Het centrale thema van deze module is het bijeen brengen van informatie en gebruikers door het toegankelijk maken of ‘ontsluiten’ van de oorspronkelijke informatie. Dit thema wordt van twee kanten bekeken: vanuit de zoeker (gebruiker) en vanuit de aanbieder. Aandacht wordt besteed aan het zoeken op het Internet. Ook het zoeken naar niet-digitale informatie zoals bijvoorbeeld opgeslagen in bibliotheken, archieven en musea wordt behandeld. Representatie en surrogate records krijgen ruime aandacht, evenals de hierbij gebruikte beschrijvingsregels en informatietalen (classificaties, thesauri en andere vocabulaires). In dit kader komen ook mark-up talen (bijv. XML) en record formats (bijv. MARC) aan de orde. Praktische oefeningen vormen een belangrijk onderdeel van deze module.

      • Leerdoel:

        • Het verkrijgen van inzicht in en praktische ervaring met information storage en retrieval

      • Opdrachten:

      • Punt: 7,8/10

    • Informatie in organisaties

      • Schakelprogramma

    • Een organisatie zonder informatie-infrastructuur, hoe rudimentair dan ook, is niet voor te stellen. In veel gevallen is informatie voor een bedrijfsproces zowel de trigger als het eindproduct. Informatie speelt in menig bedrijfsproces de rol van input, throughput en output. De behoefte aan structuur van de informatievoorziening, het informatiebeheer, is van alle tijden. De technologische en maatschappe­lijke ontwikkelingen leiden ertoe dat het op efficiënte en effectieve wijze hebben van toegang tot infor­matie steeds complexer wordt. Goed informatiebeheer binnen een organisatie behelst zowel interne als externe informatiestromen; van A(rchief), B(ibliotheek) tot D(ocumentatie), van G(egevens) tot W(ijsheid) en van A(naloog) tot D(igitaal). De module probeert de verbinding tussen organisatie en informatie duidelijk te maken op twee manieren. De eerste is door het maken van een analyse van de informatiesituatie van een organisatie in de culturele erfgoedsector, aan de hand van een casus. Ook wordt er een informatieplan opgesteld. Daarnaast worden de wetenschappelijke invalshoeken bestudeert aan de hand van een monografie.

    • Eindtermen: De student is na afronding van de module in staat de informatie-infrastructuur van een organisatie te analyseren en te beoordelen, en voorstellen voor verbetering te doen aan de hand van kwaliteitsbehoef­ten en –normen, gebruikerseisen en -wensen, technologische, maatschappelijke en juridische rand­voorwaarden. Hij/zij kan:

      • Het geheel aan informatiestromen beschrijven;

      • Het doel, de functie en de positionering van de informatie voor een gegeven organisatie analyseren en beschrijven;

      • de samenhang beschrijven tussen bedrijfsprocessen en de informatie-infrastructuur;

      • kwaliteitsbehoeften en –normen, gebruikerseisen en -wensen, technologische, maatschappelijke en juridische rand- voorwaarden voor goed informatiebeheer in kaart brengen.

    • Opdrachten:

    • Punt: 7,9/10

    • Evaluatie van de informatievoorziening

      • Om te zorgen dat mensen de informatie krijgen die zij nodig hebben moeten de voorzieningen zo goed mogelijk zijn afgestemd op behoeften en gewoonten van de gebruiker. De module Evaluatie van de informatievoorziening is erop gericht te onderzoeken in hoeverre dat het geval is. In de eerste helft van de module staat de gebruiker centraal. Aandacht wordt besteed aan informatie(zoek)gedrag en de meer specifieke onderwerpen klanttevredenheid en usability studies. De tweede helft is vooral gewijd aan evaluatie van diverse producten, diensten en voorzieningen. Onder meer wordt ingegaan op de beoordeling van elektronische tijdschriften, analyse van web logfiles en effecten van onderwerpsontsluiting. De module probeert je aan de hand van deze onderzoeksterreinen vertrouwd te maken met evaluatief onderzoek op het vakgebied. Op elk van de onderdelen lees je een aantal artikelen om kennis te maken met verschillende opvattingen en invalshoeken. Je bevindingen leg je vast in een viertal werkstukken.

      • Eindtermen:

        • Het verkrijgen van inzicht in de stand van zaken van het onderzoek op diverse deelgebieden van de culturele informatiewetenschap

        • Ontwikkeling van het vermogen de onderzoeksliteratuur kritisch te lezen

        • Het verwerven van vaardigheden om zelfstandig onderzoek te verrichten op het gebied van de culturele informatiewetenschap

        • Het bevorderen van een onderzoeksattitude

      • Opdrachten:

      • Opdracht 2: Ontwerp een usability study voor de website van de bibliotheek van de Haagse Hogeschool.

      • Opdracht 2 Usability Study (+ bijbehorende presentatie)

      • Opdracht 3: Maak een uitgewerkte opzet voor een onderzoek naar het gebruik van e-books.

      • Opdracht 3 e-Books (+ bijbehorende presentatie)

        • Opdracht 4: Maak een opzet voor een onderzoek naar de meerwaarde van (LibraryThing for Libraries) tags ten opzichte van titelwoorden en / of trefwoorden.

        • Opdracht 4 Tags

      • Punt: 8/10

    • Informatielogistiek

      • Leerdoelen:

      • Zelfstandig inzicht te verwerven in de interne informatie-organisatie van instellingen in de (culturele) informatiesector, met een accent op twee thema’s:

      • 1. auteursrecht

      • 2. samenwerking tussen erfgoedinstellingen

      • Een voor de module relevante onderzoeksvraag op te stellen en deze op wetenschappelijk verantwoorde wijze te beantwoorden

      • De gebruikte bronnen kritisch te gebruiken

      • Het werk van anderen kritisch te evalueren.

      • Opdrachten:

        • Recensies:

      • Punt: 8/10

    • Integratiemodule Culturele Informatiewetenschap

      • Leerdoelen:

        • De verschillende aspecten van de culturele informatiewetenschap kunnen toepassen in de context van een wetenschappelijke vraagstelling

        • Inzicht hebben in de samenhang van de in de opleiding aangeboden onderdelen.

      • Inhoud:

      • Aan de hand van een complexe wetenschappelijke vraagstelling wordt nagegaan welke informatiewetenschappelijke invalshoeken relevant zijn, en welke methoden en technieken zinvol kunnen worden toegepast. Op basis daarvan wordt een gezamenlijk onderzoeksproject uitgevoerd. Een en ander mondt uit in reflectie over de aard en interdisciplinariteit van het vakgebied.

      • Onderzoeksproject: „Wat doen studenten in de bibliotheken van het hoger onderwijs?‟ Eindrapport

      • Punt: 8/10

    • Information retrieval

      • Leerdoel:

      • Information retrieval gaat over het bij elkaar brengen van de informatiebehoeften van gebruikers, en de documenten en informatie beschikbaar in een collectie. Het doel is om, gegeven een gebruikers zoekvraag, precies de relevante informatie of documenten terug te geven. De voornaamste uitgangspunten zijn zowel de (technische) ontwikkelingen in de moderne information retrieval, als inzichten in de gebruikers van moderne informatiesystemen. De module relateert de moderne information retrieval aan de klassieke benaderingen, maar de nadruk ligt op automatische onsluitingstechnieken. Er wordt verder ingegaan op diverse recente ontwikkelingen, zoals het zoeken op het Internet. Ook is er veel aandacht voor gebruikersstudies, experimenten, en evaluaties van information retrieval systemen.

      • Gastcolleges:

      • Continue toegang tot Cultureel Erfgoed

      • Project en tentamen:

      • Punt: 7,3/10

    • Masterscriptie Culturele Informatiewetenschap

    • Studenten en hun ‘Personal Information Management’

    • Onderzoeksvraag: “Welke tools en strategieën hanteren studenten voor het bewaren, beheren en organiseren van hun studiegerelateerde informatie?”

Bijlagen: