Polowanie na meteor

(La Chasse au météore)

Źródło opracowania: Łowcy meteorów, tł. Wojciech Natanson

„Nasza Księgarnia”, Warszawa 1957

Ilustracje: G. Roux

ASTOR (rodzina)

Anglo-amerykańska rodzina bogatych kapitalistów, liderów biznesu i filantropów. Założycielem jej był John Jacob (1763-1848), potentat futrzarski, właściciel Amerykańskiej Kompanii Futrzarskiej. Wspomina o niej autor.

ANTAR

(właśc. ANTARA IBN SZADDAD)

Poeta i wojownik arabski, żył w VI w. n. e. Jego życie i nadzwyczajne przygody są tematem anonimowego eposu rycerskiego „Sirat Antara” („Żywot Antary”), zredagowanego ok. XIII w., popularnego w Europie w okresie romantyzmu. Wspomina o nim „Dziennik Whastoński”.

ANTINOUS

Słynny z piękności młody Grek z Bitynii w Azji Mniejszej, żył w II w. n. e. Wspomniany przez autora jako przeciwieństwo (pod względem urody) Zefiryna Xirdala.

BERTA

Amerykanka, pokojówka Arkadii Stanfort (de do­mo Walker). Czekała ze swą panią na przyjazd jej męża Setha Stanforta do Whastonu w związku z planowanym rozwodem Stanfortów.

BEVERAGI

Delegat San Marino na Konferencję Międzynarodową poświęconą sprawie złotego meteoru odkrytego przez Forsytha i Hudelsona.

BRILLAT-SAVARIN JEAN ANTHELME

(1755-1826), wyższy urzędnik sądowy za czasów Napoleona I. Znany w całej Europie smakosz, autor książki pt. „Fizjologia smaku”, w której w dowcipny sposób sławi rozkosze dobrego jedzenia. Wspomina o nim whastońskie pismo satyryczne „Mucha” [w oryg. „Punch”].

DOWÓDCY OKRĘTÓW:

amerykańskiego, angielskiego i francuskiego. Przypłynęli na Grenlandię jako siły zbrojne mające zapewnić porządek podczas upadku meteoru Forsytha-Hudelsona.

ERYK CZERWONY

(w oryg. ERIK LE ROUGE)

Norweski wojownik i żeglarz, ur. ok. 940 r., w 986 r. założył dwie kolonie na Grenlandii, które przetrwały aż do XIV w. Wspomina o nim autor.

FORSYTH DEAN

Amerykanin, 45 lat, kawaler. Astronom amator, zamieszkały w Whaston w stanie Wirginia, wuj Francisa Gordona. Siwiejący mężczyzna o po­krytej zmarszczkami, zakończonej bródką twa­rzy, lekko przygarbionych ramionach i potężnym karku. Ubierał się dosyć niedbale i nosił okulary. Był człowiekiem o pobudliwym, skłonnym do gnie­wu charakterze. W tym samym czasie co je­go przyjaciel, a jednocześnie rywal na polu as­tro­nomii, Sydney Hudelson, odkrył krążący po orbicie okołoziemskiej meteor ze złota, co stało się przyczyną zaciętych sporów, w które wplą­ta­ne zostały także rodziny obu odkrywców. W ocze­kiwaniu na upadek meteoru udał się w to­wa­rzystwie swojego siostrzeńca Francisa Gor­do­na, służącego Omikrona, oraz doktora Hu­del­so­na i jego córki na Grenlandię. Po upadku i wy­bu­chu bolidu pogodził się ze swoim prze­ciw­nikiem.

GOULD (rodzina)

Amerykańska rodzina bogatych właścicieli linii kolejowych w USA. Gould Jay (1836-1892), założyciel rodziny, pozostawił po sobie majątek wart 77 mln dolarów. Wspomina o niej autor.

GORDON FRANCIS

Amerykanin, adwokat z Whastonu (stan Wirginia), siostrzeniec Deana Forsytha, sierota. Przystojny mężczyzna o kasztanowych włosach i czar­nych oczach, powszechnie szanowany i sta­rający się żyć w zgodzie z bliźnimi. Usposobienie miał wesołe, maniery eleganckie. Od dzieciństwa wychowywany przez swojego wuja, ukończył studia humanistyczne na Harvardzie, a następnie uzupełnił je na wydziale prawnym. Miał zamiar ożenić się z córką doktora Hudelsona – rywala jego wuja na polu astronomii, jednak odkrycie przez obu astronomów złotego me­teoru na pewien czas zagroziło jego planom. W oczekiwaniu na upadek meteoru, wspólnie ze swoim wujem, jego służącym Omikronem, narzeczoną i jej ojcem udał się na Grenlandię. Po upadku i wybuchu bolidu doszło do pogodzenia się zwaśnionych stron i po powrocie do domu Jenny i Francis mogli pobrać się bez przeszkód. Ich ślub odbył się w kościele św. Andrzeja w Whastonie.

HALDORSEN BIARN

Duńczyk, szef Inspektoratu Północnego na Gren­landii. Załatwiał sprawy własności terenu wykupionego przez ekscentrycznego wynalazcę Zefiryna Xirdala, na który miał upaść złoty meteor odkryty przez Forsytha i Hudelsona.

HARVEY

Amerykanin, prawnik reprezentujący Stany Zjednoczone na Konferencji Międzynarodowej poświęconej złotemu meteorowi odkrytemu przez astronomów-amatorów Hudelsona i Forsytha, przewodniczący stałego prezydium Konferencji.

HUDELSON FLORA

Amerykanka (z domu Clarish). Żona astronoma-amatora – doktora Hudelsona. Wzorowa żona, matka i doskonała gospodyni. Kobieta spokojnego usposobienia, niezdolna do powiedzenia o kimkolwiek złego słowa. Odnosiła się ze zrozumieniem do zainteresowań swego męża i szanowała zajęcia, które go zaprzątały.

HUDELSON JENNY

Amerykanka, osiemnastoletnia, starsza z dwóch córek doktora Sydneya Hudelsona, narzeczona, a później żona adwokata Francisa Gordona. Miła, śliczna i zgrabna blondynka o niebieskich oczach. Wdzięczna, skromna, inteligentna i dobra. Planowała wyjść za mąż za Francisa Gordona, jednak odkrycie przez jej ojca i Deana Forsytha (wuja Francisa) złotego meteoru i spowodowana tym wzajemna niechęć obu astronomów na jakiś czas poważnie zagroziły tym planom. W oczekiwaniu na upadek meteoru, wraz ze swoim ojcem, Francisem i jego wujem a także służącym D. Forsytha Omikronem udała się na Grenlandię. Po wybuchu bolidu doszło do pojednania zwaśnionych stron i po powrocie do domu Jenny i Francis mogli pobrać się bez przeszkód. Ich ślub odbył się w kościele św. Andrzeja w Whastonie.

HUDELSON LUIZA

(zw. LOO)

Amerykanka. Czternastoletnia, młodsza z dwóch córek doktora Sydneya Hudelsona. Żywa, figlarna, żartowała nawet z zainteresowań astronomicznych swojego ojca, co zresztą chętnie jej wybaczano. Była druhną na ślubie swojej siostry Jenny.

HUDELSON SYDNEY

Amerykanin, 47 lat, doktor medycyny, jednak nie praktykujący. Człowiek zacny, aczkolwiek bardzo uparty i drażliwy, uparty w dociekaniach naukowych i zazdrosny o odkrycia. Rywal Deana Forsytha na polu astronomii, w tym samym czasie co on odkrył krążący wokół ziemi złoty meteor, co stało się przyczyną długotrwałego konfliktu obu badaczy i poważną przeszkodą w zawarciu związku małżeńskiego córki doktora Jenny z siostrzeńcem D. Forsytha – Francisem Gordonem. W oczekiwaniu na upadek meteoru, udał się na Grenlandię w towarzystwie swojej córki, jej narzeczonego a także swego adwersarza D. Forsytha i jego służącego – Omikrona. Po upadku i wybuchu bolidu pogodził się ze swym przeciwnikiem.

HUMBOLDT FRYDERYK HENRYK ALEKSANDER (von)

(1769-1859), baron. Sławny niemiecki geograf, przyrodnik i podróżnik, zasłużony w wielu dziedzinach nauk przyrodniczych. Współtwórca geografii roślin, stworzył podstawy geografii nowożytnej. Wspomina o nim „Dziennik Whastoński”.

KATE

Amerykanka, służąca sędziego Johna Protha z Whas­tonu. Osoba w podeszłym wieku.

KEPLER JOHANNES

(1571-1630), niemiecki astronom i matematyk. Jego zasługą jest odkrycie eliptycznego kształtu orbit planetarnych oraz związku między odległościami i okresami obiegu planet (prawa Keplera). Wspomina o nim „Dziennik Whastoński”.

LECOEUR ROBERT

Francuz. Bankier, opiekun i ojciec chrzestny ekscentrycznego wynalazcy Zefiryna Xirdala, nazywany przez niego wujem. Zajmował się finansami swojego chrześniaka. Zakupił teren na Grenlandii, na który maszyna skonstruowana przez Xirdala sprowadziła krążący wokół Ziemi meteor Forsytha-Hudelsona. Po upadku i zniszczeniu bolidu powrócił do Francji. Wzbogacił się, spekulując akcjami kopalń złota.

LEROUX MARCELI

(w oryg. MARCEL LEROUX)

Francuz. Bakteriolog. Przyjaciel ekscentrycznego wynalazcy Zefiryna Xirdala. Za jego namową Xirdal wyjechał nad morze, w roztargnieniu pozostawiając uruchomioną maszynę mającą sprowadzić na Ziemię złoty meteor (odkryty przez astronomów-amatorów: Forsytha i Hudelsona), co zaowocowało wieloma zabawnymi perypetiami.

LI MAO-CZI

(w oryg. LI-MAO-TCHI)

Chińczyk z Kantonu. Delegat Chin na Konferencję Międzynarodową poświęconą sprawie złotego meteoru odkrytego przez Forsytha i Hudelsona.

LOO

→ HUDELSON LUIZA

LOWENTHAL J. B. K.

Dyrektor obserwatorium astronomicznego w Bos­tonie. Zaobserwował dziwne zmiany w zachowaniu się złotego meteoru odkrytego przez Forsytha i Hudelsona (astronomów-amatorów z Whastonu) i odniósł się krytycznie do poczynionych przez nich obserwacji; przekazywał opinii światowej informacje o ruchu meteoru oraz prawdopodobnym miejscu upadku.

MACKAY DONALD

(1819-1880), amerykański projektant i konstruktor największych kliperów, właściciel stocz­ni. Wspomina o nim autor.

MITZ

Amerykanka. Służąca Deana Forsytha, astronoma-amatora z Whastonu. Wiek: 65 lat, niezwykle energiczna i stanowcza. Była przywiązana do swojego pana, ale potrafiła też przeciwstawić się mu, zwłaszcza jeżeli chodziło o dobro jego siostrzeńca Francisa Gordona, którego nazywała swoim „synusiem”.

MONROE JAMES

(1758-1831), amerykański polityk i dyplomata, prezydent Stanów Zjednoczonych. Autor słynnego oświadczenia znanego jako „doktryna Mon­roe’a” (1823 r.), w którym protestuje przeciw mieszaniu się mocarstw europejskich w sprawy kontynentu amerykańskiego. Wspomniany przez autora.

MORGAN JOHN PIERPONT

(ojciec (1837-1913) i syn, JOHN PIERPONT Jr (1867-1943))

Amerykańska rodzina bankierów i przemysłowców. Wspomina o nich autor.

NANSEN FRIDTJOF

(1861-1930), norweski badacz polarny, oceanograf, przyrodnik i działacz społeczny. W 1888 r. wraz z Norwegiem O. Sverdrupem przebył w poprzek Grenlandię. Wielkie znaczenie w dziejach odkryć polarnych miała jego podróż na statku „Fram” (1893-95). Odbył także podróże w głąb Syberii i na Daleki Wschód. Po I wojnie światowej poświęcił się pracy społecznej. W 1922 r. otrzymał pokojową nagrodę Nobla. Wspomina o nim autor.

NEWTON IZAAK

(1642-1727), sławny angielski fizyk, astronom i matematyk. Odkrywca między innymi trzech zasad dynamiki i prawa powszechnego ciążenia. Wspomina o nim autor.

NORDENSKIÖLD NILS ADOLF ERYK

(1832-1901), szwedzki badacz polarny, mineralog i geolog. Podejmował wyprawy na Spitsbergen (1858-73), Grenlandię (1870 i 1883) oraz drogą morską do ujścia Jeniseju (1875 i 1876). W latach 1878-79, na statku wielorybniczym „Vega” kierował wyprawą, która pierwsza w dzie­jach przebyła przejście pn.-wsch. Wspomina o nim autor.

NUMA POMPILIUSZ

(VIII/VII w. p.n.e.), drugi król rzymski. Postać prawdopodobnie historyczna, choć przypisywane mu reformy (kultu, kolegiów kapłańskich, kalendarza) były raczej wynikiem dłuższego rozwoju religijnego i kulturowego. Wspomina o nim „Dziennik Whastoński”.

O’GARTH (wielebny)

Duchowny z kościoła św. Andrzeja w Whastonie. Błogosławił małżeństwo Francisa Gordona i Jenny Hudelson.

OMIKRON

→ WIFE TOM

PALISSE (de la)

(1470-1525), dowódca wojsk francuskich z początków XVI w. n.e., w popularnej piosence francuskiej przed­stawiony jako głupiec wygłaszający z powagą oczywiste dla wszystkich prawdy. Wspomina o nim autor.

PARRY WILLIAM EDWARD (sir)

(1790-1855), angielski żeglarz i podróżnik, oficer marynarki, badacz mórz polarnych. 1818-19 uczestniczył w wyprawie J. Rossa. 1819-20 dowodził wyprawą, która przez cieśn. Lancaster do­tarła do płw. Dundas na Wyspie Melville’a. 1821-23 próbował sforsować przejście pn.-zach. od strony cieśn. Hudsona, a w 1824 r. przez cieśn. Księcia Regenta. W 1828 r. wyruszył ze Spitsbergenu do bieguna pn. i dotarł do 82°45’ N. Wspomina o nim autor.

PIERPONT

Błąd tłumacza polskiego. Pierpont jest imieniem → Morgana [w oryg. prawidłowo].

PLUTARCH

(45 n. e. [?]-125 n. e.), grecki pisarz, filozof i moralista. Autor zbioru „Moralia” zawierającego m.in. pisma filozoficzno-teologiczne, retoryczne, polityczne i etyczne. Sławę przyniosły mu biografie sławnych Greków i Rzymian. Wspomina o nim „Kurier Whastoński”.

PROTH JOHN

Amerykanin, około 50 lat. Sędzia w Whastonie w stanie Wirginia. Z zawodu urzędnik, z zamiłowania filozof, kawaler. Urodzony w Whastonie, rzadko opuszczał to miasto. Był człowiekiem zamożnym a funkcję sędziego pełnił z zamiłowania. Hodował kwiaty. Szanowany i kochany przez podsądnych, w wykonywaniu swego urzędu kierujący się przede wszystkim rozsądkiem a nigdy korzyściami osobistymi, wyrozumiały dla cudzych słabości i błędów. Starał się zawsze łagodzić prowadzone sprawy i doprowadzać przeciwników do pojednania. Prowadził bar­dzo regularny i zdrowy tryb życia – wcześnie wstawał, wcześnie kładł się spać, dużo spacerował. Z prasy czytywał tylko „Nowiny Whastońskie”. Udzielił ślubu, następnie rozwodu, a w końcu ponownie ślubu Sethowi Stanfortowi i Arkadii Walker oraz prowadził w sądzie sprawę Forsyth-Hudelson o prawa do złotego meteoru odkrytego przez tych astronomów.

RAMONTCHO

Delegat Andory na Konferencji Międzynarodowej poświęconej sprawie złotego meteoru odkrytego przez Forsytha i Hudelsona.

ROCKEFELLER (rodzina)

Amerykańska rodzina przemysłowców, finansistów i polityków. Twórcą wielkiej fortuny był John Davison (1839-1917). Wspomina o niej autor.

ROTHSCHILD (rodzina)

Rodzina pięciu braci, bankierów pochodzenia żydowskiego, wywodząca się z Frankfurtu nad Menem. Prowadziła banki we Frankfurcie, Londynie, Paryżu, Wiedniu i Neapolu. Była jedną z największych potęg finansowych świata, miała poważny wpływ na politykę zagraniczną państw. Wspomina o niej autor.

SARATOW IWAN

(w oryg. IVAN SARATOFF)

Rosjanin z Rygi. Delegat Rosji na Konferencji Międzynarodowej poświęconej złotemu meteorowi odkrytemu przez Forsytha i Hudelsona – astronomów-amatorów z Whastonu. Był wiceprzewodniczącym Konferencji.

SCHNACK EWALD

(w oryg. EWALD DE SCHNACK)

Delegat Grenlandii na Konferencji Międzynarodowej poświęconej złotemu meteorowi odkrytemu przez astronomów-amatorów Forsytha i Hudelsona (Grenlandia w powieści jest samodzielnym państwem, w rzeczywistości od 1721 r. należy do Danii). Usiłował w imieniu swojego rządu zdobyć meteor, pomimo tego iż upadł on na terytorium prywatnym, należącym do wynalazcy-ekscentryka, Zefiryna Xirdala.

SOLIÈS

Profesor oceanografii i delegat księstwa Monaco na Konferencji Międzynarodowej poświęconej złotemu meteorowi odkrytemu przez Forsytha i Hudelsona.

STANFORT SETH

Amerykanin. Bogaty i wolny podróżnik, pochodzący z Bostonu w stanie Wirginia. Wiek około 30 lat, wzrostu powyżej średniego, pięknej i moc­nej budowy, rysy twarzy regularne, włosy ciemne, kasztanowa broda o kształcie klina, wargi starannie wygolone. Człowiek energiczny i impulsywny, kryjący wrodzoną niecierpliwość pod pozorami chłodu. Ożenił się z podróżniczką Arkadią Walker. W dwa miesiące później wziął rozwód z powodu niemożności podjęcia z żoną wspólnej decyzji co do kierunku podróży. Spotkał się ze swą byłą żoną ponownie na Grenlandii, dokąd obydwoje udali się aby obserwować upadek złotego meteoru. Podczas wybuchu bolidu z narażeniem życia uratował Arkadię przed utonięciem w morzu i po powrocie do Whastonu ponownie się z nią ożenił.

THIBAUT

Francuzka. Wdowa, była rzeźniczka, dosyć gadatliwa. Cechowało ją wrodzone zamiłowanie do porządku i czystości. Prowadziła gospodarstwo ekscentrycznego wynalazcy Zefiryna Xirdala. Przesuwając podczas sprzątania tajemniczą maszynę wynalezioną przez Xirdala, przypadkowo spowodowała zaburzenia w ruchu złotego meteoru krążącego wokół Ziemi.

VANDERBILT CORNELIUS

(1794-1877), amerykański kapitalista, kierownik stoczni, a później właściciel trzech linii kolejowych. Fundator uniwersytetu w Nashville. Wspo­mina o nim autor.

VRAGG WALTER

Amerykanin. Aeronauta, właściciel balonu, z któ­rego, podróżując wraz z Sethem Stanfortem, dokonywał obserwacji meteoru Forsytha-Hudelsona.

WALKER ARKADIA

Amerykanka. Podróżniczka z Trenton w stanie New Jersey. Wiek – 24 lata, oczy bladoniebieskie, włosy ciemnokasztanowe, cera świeża (od­ro­binę ogorzała od wiatru), zęby niezwykle równe i białe, wzrost nieco wyższy od średniego, zachwycająca sylwetka, chód „rzadkiej elegancji”. Ubierała się wykwintnie, ze smakiem. Była osobą niezależną majątkowo (miała tylko dalekich krewnych). Wykształcona i wychowana przez swego opiekuna, wiele podróżowała. Roz­mawiała dobrze w kilku językach (francuskim, włoskim, niemieckim) i znała się na prowadzeniu interesów (sama zarządzała swoim majątkiem). Wyszła za mąż za Setha Stanforta, a dwa miesiące później wzięła z nim rozwód z powodu niezgodności co do planowanego kierunku wspólnej podróży. Później spotkała się ze swym byłym mężem na Grenlandii, dokąd udali się obydwoje, aby obserwować upadek meteoru Forsytha-Hudelsona. Podczas wybuchu bolidu omal nie utonęła. Uratowana przez Stanforta po przyjeździe do Whastonu ponownie wyszła za niego za mąż.

WHARF

Amerykanin, astronom z obserwatorium w Bostonie, wydelegowany przez J.B.K. Lowenthala, udał się na Grenlandię, by obserwować upadek meteoru Forsytha-Hudelsona.

WIFE TOM

(zw. OMIKRON)

Amerykanin. Służący Deana Forsytha – astronoma-amatora z Whastonu. Miał ponad pięćdziesiąt lat, u swego pana służył już od trzydziestu pięciu. Swoje „alfabetyczne” przezwisko zawdzięczał niepozornej postawie („o-mikron” – greckie małe „o”). Razem z Forsythem uczestniczył w odkryciu złotego meteoru, a później udał się na Grenlandię, by zaobserwować jego upadek. Po zniszczeniu bolidu wrócił ze swym panem do Whastonu.

XIRDAL ZEFIRYN

(w oryg. ZÉPHYRIN XIRDAL)

Francuz. Ekscentryczny wynalazca. Odkrywca „xirdalium” – fantastycznego pierwiastka, sto tysięcy razy bardziej radioaktywnego od radu. Niesamowicie zdolny samouk. Wiek: 31 lat, rysy twarzy nieregularne – ciężki, kwadratowy podbródek, wielkie usta z grubymi wargami, szeroki spłaszczony nos, brzydkie odstające uszy, wspaniale ukształtowane czoło o szlachetnych liniach, oczy wyłupiaste, wyrażające zależnie od momentu najwspanialszą inteligencję lub najbar­dziej bezdenną głupotę, długie ramiona, ogromne kosmate dłonie. Ubierał się bardzo niestarannie, wręcz niechlujnie, rzadko się mył. Mieszkał przy ulicy Casette w Paryżu. Niezależny finansowo od 18 roku życia – żył z rocznej renty wypłacanej mu przez jego ojca chrzestnego, Roberta Lecoeur. Przeczytawszy w gazecie o odkryciu krążącego po orbicie okołoziemskiej meteoru ze złota, skonstruował aparat, który sprowadził bolid na Ziemię, na terytorium wykupione uprzednio przez Lecoeura a będące częścią Grenlandii. Zniechęcony i rozgoryczony postawami ludzi wobec meteoru zdecydował się go zniszczyć za pomocą tej samej, nieco zmodyfikowanej maszyny. Uczyniwszy to, powrócił ze swym ojcem chrzestnym do Francji.

[bez imienia i nazwiska]

Grenlandczyk, przewodnik, który zaprowadził astronomów i towarzyszące im osoby na miejsce upadku złotego meteoru.