Dwadzieścia tysięcy mil pod morzami

(Vingt mille lieues sous les mers)

Źródło opracowania: 20 000 mil podmorskiej żeglugi, tł. Bolesław Kielski

"Nasza Księgarnia", Warszawa 1979

Ilustracje: A. de Neuville oraz E. Riou

AFRODYTA

Postać z mitologii greckiej. Bogini miłości i piękności, początkowo również płodności. Wspomina o niej Aronnax.

AGASSIZ JEAN LUIS

(1807-1873), zoolog, paleozoolog i geolog szwajcarski. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa".

AL-MANZOR

→ MANSUR Al- (kalif)

AMIANNUS MARCELLINUS

(ok. 330-395), historyk rzymski, z pochodzenia Grek, autor 31 ksiąg dziejów Rzymu od 96 do 378 r. n.e. Wierzył w istnienie Atlantydy. Wspomina o nim Aronnax.

ANDERSON

Anglik. Kapitan statku "Great Eastern". 13 lipca 1866 r. wypłynął na Atlantyk w celu położenia kabla telegraficznego. Do Ameryki dotarł 27 lipca 1866 r. Wspomina o nim Aronnax. → "Pływające miasto".

ANDERSON

Kapitan statku "Szkocja", należącego do Linii Cunarda. Jego statek został uszkodzony na morzu przez tajemniczy obiekt.

ANJOU

(1683-1746), Francuz, książę z rodu Burbonów, wnuk Ludwika XIV. Panował na tronie hiszpańskim pod imieniem Filip V. Wspomina o nim Nemo.

ANTONINOWIE

Dynastia cesarzy rzymskich (96-192): Nerwa, Trajan, Hadrian, Antoninus Pius, Marek Aureliusz, Werus, Kommodus. Był to "złoty wiek" cesarstwa. Wspomina o nich Nemo.

ANTONIUSZ MAREK

(83-30 p.n.e.), wódz rzymski, stronnik Cezara; triumwir w latach 43-30 p.n.e.; pokonany wraz z Kleopatrą przez Oktawiana. Wspomina o nim Aronnax.

ANVILLE JEAN BAPTISTE (de)

(1697-1782), kartograf i geograf francuski, który udoskonalił metody tworzenia map. Nie wierzył w istnienie Atlantydy. Wspomina o nim Aronnax.

ARACHNE

Postać z mitologii starożytnej. Arachne, dziewczyna Lidyjska, przędła tak pięknie, że wzbudziła tym zazdrość bogini mądrości, rzemiosła i robót krawieckich - Ateny. Zawistna Atena podarła tkaninę zrobioną przez Arachne i zamieniła młodą prządkę w pająka. Wspomina o niej Aronnax.

ARAGO DOMINIQUE FRANÇOIS JEAN

(1786-1853), słynny uczony, fizyk i astronom francuski. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa". Wspomina o nim Aronnax.

ARCHIMEDES

(ok. 287-212 p.n.e.), matematyk, fizyk i wynalazca grecki. Jeden z najwybitniejszych uczonych starożytności. Wspomina o nim Aronnax.

ARGUS

Według legend greckich król Argosu, który miał sto oczu. Gdy zasypiał, zamykał tylko pięćdziesiąt, a pozostałe czuwały. Po śmierci Argusa bogini Hera ozdobiła jego oczami ogon pawia. Wspomina o nim Aronnax.

ARONNAX PIERRE (profesor)

Francuz, lat 40. Profesor nadzwyczajny Paryskiego Muzeum Przyrodniczego. Autor dzieła "Tajemnice głębin morskich". Jako przedstawiciel Francji, został zaproszony przez rząd Stanów Zjednoczonych na pokład "Abrahama Lincolna", który wyruszył na Pacyfik ścigać "potwora" z głębin. Aronnax początkowo skłaniał się ku istnieniu ogromnych rozmiarów narwala. W odległości 90 mil od wybrzeży Japonii fregata napotkała "potwora". W wyniku zderzenia Aronnax wraz ze swoim służącym Conseilem oraz harpunnikiem Landem trafił na pokład okrętu podwodnego "Nautilus", który był błędnie uważany za ogromnego narwala. Kapitanem "Nautilusa" był tajemniczy Nemo, który zatrzymał rozbitków na pokładzie swojego okrętu. Aronnax wraz z przyjaciółmi odbył cudowną podwodną podróż dookoła świata. Udało się im uwolnić w okolicach wybrzeży norweskich, w momencie kiedy "Nautilus" dostał się w wir morski zwany Malströmem.

ARYSTOTELES

(384-ok. 321 p.n.e.), wielki filozof grecki, zajmował się także przyrodoznawstwem, napisał m.in. "Historię zwierząt". Dopuszczał istnienie potworów morskich. Wspomina o nim Aronnax.

ATENEUSZ

(w oryg. ATHÉNÉE)

Żył w I w. n.e. Poprzednik Galenusa. Napisał "Bankiet sofistów". Wspomina o nim Aronnax.

AUGUST

→ OKTAWIAN

AVEZAC MARIE ARMAND PASCAL (de)

(1800-1875), francuski historyk geografii i podróży geograficznych, członek Akademii Francuskiej. Wierzył w istnienie Atlantydy. Wspomina o nim Aronnax.

AVIENUS RUFUS FESTUS

Poeta i geograf rzymski żyjący w IV w. n.e. Autor (m.in.) pierwszego znanego opisu zachodnich wybrzeży Europy ("Ora maritima"). Wspomina o nim Aronnax.

BACKUSEN LUDOLF

(właśc. BACKHUYSEN)

(1631-1708), marynistyczny malarz holenderski. Kilka jego morskich widoków znajdowało się w salonie "Nautilusa".

BAILLY JEAN-SYLVAIN

(1736-1793), astronom francuski, znany z obliczeń orbity komety Halley'a. Działacz polityczny okresu Wielkiej Rewolucji Francuskiej. M.in. autor obszernej historii astronomii. Napisał do Woltera listy na temat "Atlantydy" Platona, w których uznaje jej istnienie. Wspomina o nim Aronnax.

BAKER

Kapitan statku "Gubernator Higginson", który należał do Linii Okrętowych Kalkuta-Burma. Napotkał na swej drodze poruszającą się "masę" na wschód od wybrzeży australijskich.

BEETHOVEN LUDWIG (van)

(1770-1827), kompozytor niemiecki, jeden z najwybitniejszych twórców w historii muzyki. Jego partytury znajdowały się w zbiorach "Nautilusa".

BELL

Kapitan. W 1822 r. odkrył na statku "Minerwa" wyspę Clermont-Tonnerre (poprawnie: wyspę, a właściwie atol [obecna nazwa Reao] w archipelagu Tuamotu odkrył Francuz, Louis Isidore Duperrey na statku "Muszla"). Wspomina o nim Aronnax. [William Butcher, który obecnie tłumaczy dużo powieści Verne'a, sugeruje, że to olbrzymia pomyłka Verne'a; wg niego powinno być: Bellingshausen i statek "Mirnyj"].

BELLINGSHAUSEN FADDIEJ

(1778-1852), żeglarz rosyjski, oficer marynarki. W latach 1803-1806 brał udział w pierwszej rosyjskiej podróży dookoła świata; 1819-21 kierował wyprawą na statkach "Mirnyj" i "Wostok", która opłynęła kontynent antarktyczny. Odkrył dwie wyspy antarktyczne. Wspomina o nim Nemo.

BERTHELOT PIERRE EUGENE (profesor)

(1827-1907), chemik i polityk francuski. Członek Francuskiej Akademii Nauk. Wynalazł bombę kalorymetryczną. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa".

BERTRAND JOSEPH LOUIS FRANÇOIS

(1822-1900), Francuz, członek Francuskiej Akademii Nauk, matematyk i fizyk. Jego dzieło "Założyciele astronomii" znajdowało się w bibliotece "Nautilusa".

BISSCOE JOHN-BRIGHT SPARCS

(1794-1843), podróżnik i odkrywca angielski. Odkrył 1 lutego 1831 r. Ziemię Enderbiego, 5 lutego Wyspę Adelaidy, a 21 lutego Ziemię Grahama. Wspomina o nim Nemo.

BOS PAWEŁ

(w oryg. PAUL BOS)

Kapitan z Hawru, przyjaciel Aronnaxa. Opowiadał mu, że na Oceanie Indyjskim spotkał ogromną ośmiornicę.

BOTSARIS MARCOS

(właśc. MARCO BOZZARI)

(1788-1823), jeden z bohaterów walk wyzwoleńczych narodu greckiego przeciwko Turkom. Jego portret znajdował się w pokoju kapitana Nemo.

BOUGAINVILLE LOUIS ANTOINE (de)

(1729-1811), żeglarz francuski. Odbył podróż dookoła świata (1766-69). Wspomina o nim Aronnax.

BOUGUER FREDERIC-MARIE

(właśc. BOUYER)

Francuz, porucznik, dowódca korwety (właśc. awiza) francuskiej "Alecton". W 1861 r. na północny-wschód od Teneryfy napotkał (właśc. wg relacji samego kapitana potwór został wyłowiony) ogromną kałamarnicę, nazwaną od jego nazwiska kałamarnicą Bouyera. Wspomina o nim Aronnax.

BOWEN GEORGE [?]

Dowódca "Albermale" (właśc. "Albemarle"). Poinformował d'Entrecasteaux, który poszukiwał La Pérouse'a, że zaobserwował u wybrzeży Nowej Georgii szczątki jakichś statków. D'Entrecasteaux nie wziął tych wiadomości pod uwagę, jako niepewnych. Wspomina o nim Aronnax.

BROWN JOHN

(1800-1859), Amerykanin, bojownik o zniesienie niewolnictwa Murzynów w Stanach Zjednoczonych. Jego portret znajdował się w pokoju kapitana Nemo.

BRUNSFIELD EDWARD

(właśc. BRANSFIELD)

(1795-1852), angielski oficer marynarki i badacz rejonu Antarktydy. W 1820 r., na statku handlowym "Williams" dotarł do 65º szerokości południowej. Wspomina o nim kapitan Nemo.

BUFFON GEORGES LOUIS LECLERC (de)

(1707-1788), przyrodnik i filozof francuski, znany dzięki swej pracy przyrodniczej "Historia naturalna". Wierzył w istnienie Atlantydy. Wspomina o nim Aronnax.

BUNSEN ROBERT WILHELM

(1811-1899), fizyko-chemik niemiecki. Wspomina o nim Nemo.

BUREAU

Francuski kapitan. Pochodził z Nantes. Dowódca "Pięknej Józefiny" (w oryg. fr. "Aimable Josephine"). Został wraz z całą załogą zamordowany w 1834 r. przez krajowców na wyspie Viti, leżącej w archipelagu Fidżi. Wspomina o nim Aronnax.

BURLEY

Anglik. Udoskonalił działa. Wspomina o nim Nemo.

BYRON GEORGE

(1788-1824), wielki romantyczny poeta angielski. Zmarł w czasie wojny grecko-tureckiej, w której wziął udział po stronie walczącego o wolność narodu greckiego. Wspomina o nim Aronnax.

CAIL JEAN FRANÇOIS

(1804-1871), Francuz, konstruktor maszyn, głównie do produkcji cukru, lokomotyw, rolniczych. Jego firma w Paryżu wyprodukowała zbiorniki dla "Nautilusa". Wspomina o nim Nemo.

CARTERET PHILIP

(1733-1796), żeglarz angielski, oficer marynarki. Był dowódcą statku "Swallow" w wyprawie Wallisa na Pacyfik. Odkrył wyspę Pitcairn, Wyspy Salomona. Badał wyspy na północ od Nowej Gwinei. Wspomina o nim Aronnax.

CHASLES MICHEL

(1793-1880), matematyk francuski. Członek Francuskiej Akademii Nauk. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa".

CHÂTEAURENAUD FRAÇOIS‑LOUIS ROUSSELET

(1637-1716), marszałek i wiceadmirał francuski. W 1702 r. dowodził eskortą okrętów francuskich, chroniących galiony ze złotem płynące z Ameryki dla rządu hiszpańskiego. 22 października 1702 r. w Zatoce Vigo nakazał zatopić statki z powodu ataku przeważających sił angielskich. Wspomina o nim Nemo.

CICERO MARCUS TULLIUS

(106-43 p.n.e.), słynny polityk, pisarz i mówca rzymski. Wspomina o nim Aronnax.

COLES FILIP

(właśc. PHIPPS COWPER COLES)

(1819-1870), Anglik, kapitan marynarki królewskiej. Wymyślił wieżyczkę obrotową dla dział okrętowych (i lądowych). Wspomina o nim Nemo.

CONSEIL

Flamandczyk (Francuz), lat 30. Z natury flegmatyk, z zasady pedant, z nawyku gorliwiec i formalista. Był zręczny, chętny do usług. Posiadał doskonałe zdrowie; organizm jego kpił sobie z wszelkich chorób; miał tęgie mięśnie. Był osobą "bez nerwów". Służący profesora Aronnaxa. Wyuczył się w sprawach klasyfikacji przyrodniczych. Wyruszył wraz ze swoim panem na pokładzie "Abrahama Lincolna" ścigać "potwora" z głębin. W wyniku zderzenia fregaty z "potworem", Conseil razem z Aronnaxem oraz harpunnikiem Landem trafił na pokład okrętu podwodnego "Nautilus", który był błędnie uważany za ogromnego narwala. Kapitanem "Nautilusa" był tajemniczy Nemo, który zatrzymał rozbitków na pokładzie swojego okrętu. Conseil wraz z przyjaciółmi odbył cudowną podwodną podróż dookoła świata. Udało się im uwolnić w okolicach wybrzeży norweskich, w momencie kiedy "Nautilus" dostał się w wir morski zwany Malströmem.

COOK JAMES

(1728-1779), słynny podróżnik i odkrywca angielski. Badał rejon Oceanu Spokojnego. Został zabity przez krajowców na wyspach Sandwich. Wspominają o nim Aronnax i Nemo.

CORREGGIO

(właśc. ANTONIO ALLEGRI)

(ok. 1489-1534), malarz włoski. Jego obraz "Nimfa" znajdował się w salonie "Nautilusa".

CORTEZ FERNANDO

(1485-1547), konkwistador hiszpański. Kierował podbojem Meksyku. Wspomina o nim Aronnax.

COUPVENT-DESBOIS AIMÉE AUGUSTE ELIE

Francuz. Podporucznik marynarki, następnie admirał. Członek sztabu d'Urville'a w czasie jego ostatniej podróży dookoła świata. Sporządził wraz z Vincendonem Dumoulinem dokładne mapy Cieśniny Torresa. Wspomina o nim Aronnax.

CRESPO

Kapitan. Odkrył w 1801 r. wyspę Crespo na Oceanie Spokojnym. Wspomina o nim Aronnax.

CUNARD SAMUEL (sir)

(1787-1865), handlowiec i armator brytyjski, założyciel w 1840 r. pierwszej, znanej na świecie, regularnej atlantyckiej linii parowców: Cunard Steamships Line między Liverpoolem a Halifaxem; także założyciel linii komunikacyjnej przewożącej pocztę i pasażerów między Ameryką i Europą. Wspomina o nim Aronnax.

CUVIER JEAN

(właśc. GEORGES CUVIER)

(1769-1832), słynny przyrodnik francuski, autor wielu prac naukowych z zakresu anatomii porównawczej, mąż stanu. Wspomina o nim Aronnax.

D'ENTRECASTEAUX BRUNI

→ ENTRECASTEAUX ANTOINE RAYMOND JOSEPH de BRUNI (de)

D'ESTAING JEAN-BAPTISTE

→ ESTAING JEAN-BAPTISTE-CHARLES-HENRI-HECTOR

(książę, markiz de Saillans)

D'ORBIGNY CHARLES

→ ORBIGNY CHARLES DESSALINES (de)

DARIUSZ (I WIELKI)

(522-496), władca Persji, król Egiptu z XVII dynastii. Syn Hystaspa (właśc. Hystaspesa). Wzniósł świątynię Amona-Re w Hibis, kontynuował budowę kanału łączącego na długości 84 km wschodnią odnogę Nilu z Morzem Czerwonym, którą zaczął Necho II. Wspomina o nim Nemo.

DARMIER WILLIAM

(właśc. DAMPIER)

(1652-1715), żeglarz i pirat angielski, także odkrywca i badacz. Wspomina o nim Aronnax.

DARWIN CHARLES ROBERT

(1809-1882), przyrodnik angielski, twórca teorii ewolucji. Wspomina o nim Aronnax.

DECAMPS ALEXANDRE GABRIEL

(1803-1860), francuski malarz rodzajowy i historyczny; jeden z pierwszych malarzy francuskich, który zwrócił się ku romantyzmowi. Jego obrazy znajdowały się w salonie "Nautilusa".

DELACROIX EUGÈNE

(1798-1863), malarz francuski, najwybitniejszy przedstawiciel romantyzmu w malarstwie europejskim. Jego obrazy znajdowały się w salonie "Nautilusa".

DENAYROUZE AUGUSTE

(1837-1883), Francuz, porucznik Marynarki Francuskiej. Wraz z Rouquayrolem wynalazł aparat do oddychania pod wodą. Wspomina o nim Nemo.

DENHAM DIXON

(1786-1828), żołnierz angielski, jeden z pierwszych badaczy Afryki. Badał tereny środkowej Afryki (źródła Nigru, Jezioro Czad). Wspomina o nim Aronnax.

DIDEROT DENIS

(1713-1784), wybitny pisarz i filozof francuski z epoki Oświecenia, redaktor naczelny "Wielkiej Encyklopedii Francuskiej". Wspomina o nim Aronnax.

DILLON PETER

(1788-1847), żeglarz angielski. W 1826 r. natrafił na szczątki okrętów La Pérouse'a i przywiózł je do Paryża. Wspomina o nim Aronnax.

DOU GERRIT

(właśc. GERARD DOU)

(1613-1675), barokowy malarz holenderski, znany szczególnie z portretów i obrazów przedstawiających wnętrza mieszkań. Jego rodzajowy obrazek znajdował się w salonie "Nautilusa".

DUMERIL ANDRE MARIE CONSTANT

(1774-1860), przyrodnik i lekarz francuski. Wspomina o nim autor.

DUMONT D'URVILLE JULES SÉBASTIEN

(1790-1842), admirał, żeglarz i podróżnik francuski, który odbył m.in. podróż dookoła świata, dowodził wyprawami badawczymi na pd. Pacyfiku (1826-29) i w rejonie Antarktydy (1837-40). Zginął we Francji w 1842 r. w katastrofie kolejowej. Wspominają o nim Aronnax i Nemo.

DUMOULIN VINCENDON

→ VINCENDON-DUMOULIN CLÉMENT ADRIEN

DUPERRÉ

(w oryg. DUPERREY)

błąd tłumacza → DUPERREY LOUIS ISIDORE

DUPERREY LOUIS ISIDORE

(1786-1865), dowódca francuskiej wyprawy na statku "Muszla" (przemianowany później na "Astrolabe"). Badacz południowego Pacyfiku i wybrzeży Ameryki Południowej. Zwiedzał Nową Gwineę w 1823 r. Uważał, że biegun magnetyczny jest pod 135 stopniem długości i 70°30' szerokości. Wspomina o nim Aronnax.

EDRISI (IDRISI) ABU ABDALLACH MAHOMED

(1100-1166), uczony, geograf i podróżnik arabski po rejonach Afryki Północnej, Azji Mniejszej i półwyspie Iberyjskim. Sporządził wiele map na podstawie ówczesnych wiadomości geograficznych. Wspomina o nim Nemo.

EDWARDS EDWARD

(prawdopodobnie)

(1742-1815), w czasie wyprawy po buntowników z "Bounty" w 1792 r. przebywał na Nowej Gwinei. Wspomina o nim Aronnax.

EDYP

W mitologii greckiej król tebański, który nieświadomie zabił swego ojca i ożenił się z własną matką. Po zabiciu ojca, Lajosa, na drodze do Teb spotkał Sfinksa, potwora o ciele lwa i głowie kobiety, który pożerał każdego przechodnia nie umiejącego rozwiązać zagadki, jaką mu zadawał. Edyp rozwiązał zagadkę i Sfinks popełnił samobójstwo. Wspomina o nim Aronnax.

EHRENBERG CHRISTIAN GOTTFRIED

(1795-1876), przyrodnik i mikrobiolog niemiecki, twórca mikropaleontologii. Wspomina o nim Aronnax.

EKLEZJASTA

Autor jednej z ksiąg Starego Testamentu. Wspomina o nim Aronnax.

ENGEL JOSEF

(1816-1899), profesor anatomii w Wiedniu. Wspomina o nim Aronnax.

ENTRECASTEAUX ANTOINE RAYMOND JOSEPH BRUNI (de)

(1739-1793), oficer marynarki i podróżnik francuski. W 1791 r. postawiony na czele ekspedycji, poszukującej zaginionego na początku 1788 r. La Pérouse'a. Dokonał wielu odkryć na Oceanie Spokojnym. Wspomina o nim Aronnax.

ESTAING JEAN-BAPTISTE-CHARLES-HENRI-HECTOR

(markiz de Saillans, książę)

(1729-1794), admirał francuski. 4 lipca 1779 r. brał udział w zdobyciu wyspy Grenady i Vincent na Morzu Karaibskim. Wspomina o nim Nemo.

FARADAY MICHAEL

(1791-1867), wielki uczony angielski, fizyk i chemik, słynny ze swych badań i odkryć w dziedzinie elektryczności. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa". Wspomina o nim Aronnax.

FARRAGUT

Amerykanin. Dowódca amerykańskiej fregaty "Abraham Lincoln", która wyruszyła ścigać potwora z głębin. Był dobrym marynarzem, godnym fregaty, którą dowodził. Stanowił jedną całość ze swym okrętem. Był jego duszą. Co do potwora, to wierzył weń bez zastrzeżeń. Fregata opuściła nabrzeże w Brooklinie w Nowym Jorku na wieść o tym, że "Tampico", parowiec Linii San Francisco, utrzymujący komunikację między Kalifornią a Szanghajem, dostrzegł zwierzę na północnych wodach Pacyfiku. Po okrążeniu przylądka Horn "Abraham Lincoln" dostał się na Pacyfik, gdzie w odległości dziewięćdziesięciu mil od wybrzeży Japonii napotkał potwora. Fregata natychmiast udała się w pościg, który zakończył się fiaskiem. Na skutek zderzenia z potworem fregata utraciła śrubę oraz ster i musiała zaniechać pościgu.

FIELD CYRUS WEST

(1819-1892), amerykański bankier, promotor ułożenia kabla atlantyckiego. Wspomina o nim Aronnax.

FILIP V

→ ANJOU

FITZ-JAMES

Komandor z okrętu "Lord Clyde". Napisał raport do sztabu generalnego o zaobserwowaniu na morzu dziwnego zjawiska.

FITZROY ROBERT

(1805-1865), oficer marynarki brytyjskiej, hydrograf i meteorolog. Kapitan statku "Beagle", na którym Charles Darwin odbył podróż badawczą. Zwiedził m.in. wyspy Keeling. Wspomina o nim Aronnax.

FORREST THOMAS

(1729-1802), żeglarz i kartograf angielski, w latach 1774-76 odbył podróż do Nowej Gwinei i na Wyspy Moluckie. Wspomina o nim Aronnax.

FOUCAULT JEAN BERNARD

(1819-1868), fizyk francuski. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa".

FRANCISZEK I

Król Francji w latach 1515-47. Wspomina o nim Aronnax.

FULTON ROBERT

(1765-1815), wynalazca amerykański. Wspomina o nim Nemo.

FUMEL

Zwiedzał Nową Gwineę. Wspomina o nim Aronnax.

FURCY

Francuz. Udoskonalił lufy karabinowe. Wspomina o nim Nemo.

GALEN

(łac. CLAUDIUS GALENUS)

(129-ok.199 n.e.), lekarz rzymski, pochodzenia greckiego. Jego nauka była podstawą wiedzy medycznej przez całe średniowiecze. Wspomina o nim Aronnax.

GALILEUSZ

(1564-1642), wielki uczony, astronom, fizyk i matematyk włoski. Wspomina o nim Aronnax.

GAMA VASCO (da)

(1469-1524), słynny żeglarz portugalski. W 1489 r. odkrył drogę morską z Europy do Indii, wiodącą dookoła Afryki. Wspomina o nim Aronnax.

GARGANTUA

Olbrzym, bohater napisanej przez Rabelais'ego fantastyczno-satyrycznej opowieści "Nieocenione życie Gargantui", wyszydzającej ciemnotę i zabobony średniowiecza. Wspomina o nim Aronnax.

GÉRICAULT THÉODORE

(1791-1824), malarz i grafik francuski. Przedstawiciel romantyzmu. Jedno z jego płócien znajdowało się w zbiorach "Nautilusa".

GHÉRITK DIRK (DIRCK)

(właśc. GHERRITZ)

Holender. W 1600 r. (właśc. 1598 [1599]) dotarł do wysepki położonej w archipelagu Szetlandów Południowych. Wspomina o nim kapitan Nemo.

GOUNOD CHARLES

(1818-1893), kompozytor francuski, twórca znanych oper, m.in. "Fausta". Jego partytury znajdowały się w zbiorach "Nautilusa".

GRASSE FRANÇOIS JOSEPH PAUL (de, hrabia)

(1722-1788), oficer marynarki, admirał francuski, który prowadził działania militarne przeciwko Anglikom podczas wojny o niepodległość USA. Uczestniczył w bitwie w zatoce Chesapeake (1781). Wspomina o nim kapitan Nemo.

GRATIOLET LOUIS-PIERRE (profesor)

(1815-1865), Francuz, profesor anatomii i antropologii na Sorbonie w Paryżu. Wspominają o nim Aronnax i Nemo.

GRIJALVA HERNANDO (de)

Hiszpański żeglarz, odkrywca Wysp Gilberta, zwiedzał też Nową Gwineę w 1537 r. Wspomina o nim Aronnax.

HANSTEN CHRISTOPHER

(właśc. HANSTEEN)

(1784-1873), astronom i fizyk norweski, znany z badań nad magnetyzmem ziemskim; uważał, że biegun magnetyczny leży mniej więcej pod 70° szerokości i 130° długości. Wspomina o nim Aronnax.

HARRINGTON GEORGE HENRY (kapitan)

Dowódca statku "Castillan" (właśc. "Castillian"), widział potwora morskiego. Wspomina o nim Aronnax.

HART (bracia)

Ich firma w Nowym Jorku wyprodukowała narzędzia precyzyjne dla "Nautilusa". Wspomina o nich kapitan Nemo.

HAYDN JOSEPH

(1732-1809), kompozytor austriacki, jeden z tzw. klasyków wiedeńskich. Jego partytury znajdowały się w zbiorach "Nautilusa".

HEGGED PAUL

(w oryg. HEGGEDE)

(właśc. EGEDE)

(1708-1789), protestancki misjonarz norweski, syn Hansa Egede'a, pierwszego badacza Grenlandii. W jednej ze swoich prac zamieścił opis i rysunek potwora morskiego. Wspomina o nim Aronnax.

HERKULES

Postać z mitologii greckiej. Syn Zeusa i Alkmeny. Słynny z 12 prac. Wzięty na Olimp i unieśmiertelniony. Wspomina o nim Aronnax.

HEROLD LOUIS JOSEPH FERDINAND

(1791-1833), kompozytor francuski oper, koncertów i symfonii. Jego partytury znajdowały się w zbiorach "Nautilusa".

HOBBS JAMES

Porucznik na statku "Unia" z Kalkuty. Wspomina o nim Aronnax.

HOBSON J.B.

Amerykanin, Sekretarz Stanu do Spraw Marynarki [w 1867 r. sekretarzem był Gideon Welles]. Zaprosił Aronnaxa na pokład "Abrahama Lincolna".

HOLBEIN HANS

(1497 lub 1498-1543), syn Hansa (st.), malarz, rysownik i grafik niemiecki. Przedstawiciel północnoeuropejskiego renesansu i manieryzmu. Wybitny portrecista. Jeden z jego portretów znajdował się w salonie "Nautilusa".

HOMER

(VIII [?] w. p.n.e.), poeta grecki. Uważany za autora "Iliady" i "Odysei". Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa".

HUGO VICTOR

(1802-1885), wielki powieściopisarz, poeta i dramaturg francuski. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa".

HUMBOLDT ALEKSANDER (von)

(1769-1859), przyrodnik, geograf i podróżnik niemiecki. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa". Wspomina o nim Aronnax.

HUNTER JOHN

(1737-1821), Anglik, były Gubernator Nowej Południowej Walii w latach 1795-98, kapitan. Napisał raport, w którym wskazywał miejsce rozbicia wyprawy La Pérouse'a u wybrzeży Wyspy Admiralicji. Wspomina o nim Aronnax.

HYSTASP

(właśc. HYSTASPES)

Ojciec Dariusza I. Wspomina o nim Nemo.

INGRES JEAN AUGUSTE DOMINIQUE

(1780-1867), malarz francuski. Jego obrazy znajdowały się w salonie "Nautilusa".

INMAN WILLIAM

(1825-1881), Anglik, założyciel Linii Oceanicznych, armator. Z pokładu transatlantyku "Pereire", należącym do jego Towarzystwa, poczyniono pewne informacje dotyczące niewyjaśnionych zjawisk na morzu.

JACQUINOT CHARLES HECTOR

(1796-1879), Francuz, porucznik. Zastępca dowódcy statku "Astrolabe", należącego do wyprawy poszukującej La Pérouse'a, dowodzonej przez Dumonta d'Urville'a.

JAMBLICJUSZ

(właśc. JAMBLICH)

(250-330 [270-330]), filozof grecki, założyciel syryjskiej szkoły neoplatonizmu. Nie wierzył w istnienie Atlantydy. Wspomina o nim Aronnax.

JANSEN

Holender. Powiedział, że na morzu pierwszym wrażeniem jest poczucie otchłani. Wspomina o nim Aronnax.

JONASZ

Prorok. Według Biblii wyrzucony w morze przez załogę statku, którym podróżował, został połknięty przez wieloryba i zwrócony na ląd po trzech dniach podróży podmorskiej. Wspomina o nim Aronnax.

KAROL III

(właśc. KAROL VI)

(1685-1740), arcyksiążę austriacki, cesarz niemiecki od 1711 r., ostatni męski potomek dynastii Habsburgów. Pretendował do tronu hiszpańskiego po śmierci Karola II (proklamowany królem Hiszpanii jako Karol III w 1703 r.). Mimo zwycięstwa koalicji antyfrancuskiej w wojnie sukcesyjnej został zmuszony do wycofania swych roszczeń do Hiszpanii na rzecz Filipa V. Dokonał ostatecznego zjednoczenia ziem węgierskich pod berłem Habsburgów.

KAROL X

(1757-1836), z dynastii Burbonów. Król Francuzów 1824-30. Przyjął Dillona, który wrócił z wieściami o La Pérouse'ie. Wspomina o nim Aronnax.

KASSJODOR MAGNUS AURELIUS

(468-ok. 552 n.e.), chrześcijański pisarz łaciński i mąż stanu w państwie Gotów, za panowania króla Teodoryka. Wspomina o nim kapitan Nemo.

KING PHILIP PARKER

(1791-1865), hydrograf i żeglarz angielski, kapitan. Badał wybrzeża Australii. Opracował dobre mapy Cieśniny Torresa. Wspomina o nim Aronnax.

KOLUMB KRZYSZTOF

(1451-1506), żeglarz włoski w służbie hiszpańskiej. Odkrywca Ameryki (1492). Jedna z najwybitniejszych postaci w dziejach odkryć geograficznych i żeglugi. Wspomina o nim Aronnax.

KOŚCIUSZKO TADEUSZ BONAWENTURA

(1746-1817), Polak, wódz powstania narodowego 1794 r., generał w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Jego portret znajdował się w pokoju Nemo.

KRUPP

Rodzina przemysłowców niemieckich, z których najsłynniejszy był Alfred (1812-1887), o przydomku "Król Armat". Stworzyli ogromny koncern przemysłowy, głównie stalowo-węglowy. Wyprodukowali maszyny dla "Nautilusa". Wspomina o nich Nemo.

KRYTIAS

(właśc. KRITIAS)

(460-403 p.n.e.), Grek, wuj Platona. Postać z dzieła Platona "Timaios i Kritias" . Wspomina o nim Aronnax.

KSENOFONT

(ok. 430-ok. 355 p.n.e.), historyk, filozof i dowódca grecki. Wspomina o nim Aronnax.

LA PÉROUSE JEAN FRANCOIS

(1741-1788), słynny żeglarz i podróżnik francuski. Zginął w czasie wyprawy odkrywczej na Pacyfiku, zamordowany przez dzikich mieszkańców Wanikoro. Wspominają o nim Aronnax i Nemo.

LACÉPÈDE BERNARD GERMAIN ÉTIENNE (de)

(1756-1825), przyrodnik francuski, autor m. in. "Historii naturalnej ryb" i "Historii naturalnej waleni". Wspomina o nim Aronnax.

LAND NED

Kanadyjczyk z Quebecu, lat 40. Wielorybnik, król harpunników. Był bardzo wysoki, potężnie zbudowany, poważny, małomówny, czasem gwałtowny. Zaprzyjaźnił się z Aronnaxem. Początkowo nie wierzył w "potwora" z głębin. Był na pokładzie "Abrahama Lincolna" w roli harpunnika, który miał pomóc załodze okrętu w unicestwieniu "potwora". W wyniku zderzenia fregaty z "potworem", Land wraz z Aronnaxem i Conseilem trafił na pokład okrętu podwodnego "Nautilus", który był błędnie uważany za ogromnego narwala. Kapitanem "Nautilusa" był tajemniczy Nemo, który zatrzymał rozbitków na pokładzie swojego okrętu. Land wraz z przyjaciółmi odbył cudowną podwodną podróż dookoła świata. Nie będąc jednak uczonym ani podróżnikiem, ciężko znosił monotonię życia na "Nautilusie". Fakt ten sprawił, że Land przez cały czas planował ucieczkę. Udało się im uwolnić w okolicach wybrzeży norweskich, w momencie kiedy "Nautilus" dostał się w wir morski zwany Malströmem.

LANDI

Włoch. Udoskonalił lufy karabinowe. Wspomina o nim Nemo.

LANGLE PAUL ANTOINE (de)

(1744-1787), Francuz, kapitan statku "Astrolabe" w wyprawie La Pérouse'a. Poległ na archipelagu Wysp Żeglarskich (Wyspy Samoa). Przyjaciel La Pérouse'a. Wspomina o nim Aronnax.

LEARD

Jego firma w Liverpoolu wyprodukowała stalowe blachy na pokrycie kadłuba "Nautilusa". Wspomina o nim Nemo.

LENIEBROEK

Chemik austriacki. Wynalazł szklane kapsułki naładowane elektrycznością niczym butelki lejdejskie. Służyły one na "Nautilusie" jako pociski do "wiatrówek". Wspomina o nim Nemo.

LEONIDAS

(Pocz. V w. p.n.e.), król starożytnego greckiego państwa Sparty. Zasłynął z bohaterskiej obrony przeciwko najeźdźcą perskim w wąwozie Termopile, w którym zginął ze wszystkimi swoimi żołnierzami. Aronnax porównuje do niego Botsarisa.

LESSEPS FERDINAND MARIE (de)

(1805-1894), inżynier, dyplomata i przemysłowiec francuski. Budowniczy Kanału Sueskiego. Członek Akademii Francuskiej. Wspomina o nim Aronnax.

LINCOLN ABRAHAM

(1809-1865), prezydent Stanów Zjednoczonych, rzecznik zniesienia niewolnictwa. Został zamordowany przez zwolennika niewolnictwa. Jego portret znajdował się w pokoju kapitana Nemo.

LINNEUSZ CARL (von)

(1707-1778), przyrodnik szwedzki; twórca systemu klasyfikacji organizmów; autor binominalnego nazewnictwa biologicznego; opisał wiele nowych gatunków roślin i zwierząt. Wspomina o nim autor.

LUDWIK XIV

(1638-1715), z dynastii Burbonów. Król Francji od 1643 r. Wspomina o nim Aronnax.

LUDWIK XVI

(1754-1793), z dynastii Burbonów. Król Francji 1774-92. W 1785 r. wysłał La Pérouse'a w podróż dookoła świata. Wspomina o nim Aronnax.

MAC CLINTOCK (M'CLINTOCK) FRANCIS LEOPOLD (sir)

(1819-1907), żeglarz angielski, oficer Marynarki Wojennej, badacz terenów położonych w okolicach bieguna północnego. Wspomina o nim Aronnax.

MAC CLUER JOHN

(właśc. MCCLUER)

Anglik, kapitan statku "Pantera" należącego do Kompanii Wschodnioindyjskiej. Zwiedzał Pacyfik, m.in. Nową Gwineę. W 1791 r. zatrzymał się w zatoce (noszącej obecnie jego imię) położonej w pn.-zach. części wybrzeża Zachodniej Nowej Gwinei. Wspomina o nim Aronnax.

MACÉ JEAN

(1815-1894), pedagog francuski, założyciel Związku Szkolnego. Aronnax czytał na pokładzie "Nautilusa" jego książkę "Słudzy żołądka".

MAGNUS OLAUS

(1490-1557), humanista i kartograf szwedzki, arcybiskup katolicki Szwecji. Opisywał głowonoga, który miał pół mili długości i przypominał raczej wyspę niż żywe stworzenie. Wspomina o nim Aronnax.

MALTE-BRUN CONRAD

(1775-1826), geograf francuski pochodzenia duńskiego. Współzałożyciel Francuskiego Towarzystwa Geograficznego oraz współautor wielotomowej geografii świata. Nie wierzył w istnienie Atlantydy. Wspomina o nim Aronnax.

MANIN DANIELE

(1804-1857), patriota włoski, przywódca powstania w Wenecji przeciw monarchii austriackiej. Jego portret znajdował się w pokoju kapitana Nemo.

MANSUR Al- (kalif)

(709-775), drugi kalif (754-775) z dynastii Abbasydów, uważany za rzeczywistego założyciela kalifatu abbasydzkiego W roku 761 lub 762 kazał zasypać kanał na równinie egipskiej, wybudowany przez Necho II i jego następców, w celu odcięcia dowozu żywności zbuntowanemu Mohamedowi-ben Abdalla. Wspomina o nim Nemo.

MASSENET JULES (profesor)

(1842-1912), kompozytor francuski, profesor konserwatorium w Paryżu. Jego partytury znajdowały się w zbiorach "Nautilusa".

MAURY MATTHEW FONTAINE

(1806-1873), oficer marynarki amerykańskiej, hydrograf i pionier hydrogeografii i jeden z twórców oceanografii. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa". Wspomina o nim Aronnax.

MEISSONIER JEAN LOUIS ERNEST

(1815-1891), malarz i grafik francuski. Tworzył liczne kompozycje batalistyczne. Jego obrazy znajdowały się w salonie "Nautilusa".

MENESES JORGE (de)

Żeglarz i odkrywca portugalski. Odkrył Nową Gwineę w 1526-27 r., nadając jej nazwę "Papua". Wspomina o nim Aronnax.

METSU GABRIEL

(1629-1667), malarz holenderski. Jego rodzajowy obrazek znajdował się w salonie "Nautilusa".

MEYERBEER GIACOMO

(1791-1864), niemiecki kompozytor operowy. Jego partytury znajdowały się w zbiorach "Nautilusa".

MICHELET JULES

(1798-1874), słynny historyk i pisarz francuski, autor monumentalnej "Historii Francji". Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa". Wspomina o nim Aronnax.

MIKOŁAJ

(w oryg. NICOLAS)

(zw. RYBA)

Pochodził z przylądka Matapan, ale był znany na całym Archipelagu Cykladów. Doskonały nurek. W jakiś tajemniczy sposób związany z kapitanem Nemo. Napotkany przez "Nautilusa" w okolicach Krety. Nemo przekazał mu złoto dla powstania na Krecie.

MILNE-EDWARDS HENRI

(1800-1885), lekarz i zoolog francuski, autor licznych prac o mięczakach, skorupiakach itp. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa". Wspomina o nim Aronnax.

MOHAMED-BEN ABDALLA

(właśc. MUHAMMAD IBN ABDALLAH)

Przywódca szyicki w Medynie. W roku 761 lub 762 (właśc. 762-763) zorganizował bunt przeciwko kalifowi Al-Mansurowi. Wspomina o nim Nemo.

MOIGNO FRANÇOIS NAPOLEON MARIE

(1804-1884), fizyk i pisarz francuski, założył dziennik "Kosmos". Opat. Napisał rozprawę do "Kosmosu", która dotyczyła niewyjaśnionych zjawisk na morzu.

MOJŻESZ

(pierwsza połowa XIII w. p.n.e.), główny twórca i prawodawca judaizmu. Prorok uznawany w trzech tradycjach religijnych: judaizmie, chrześcijaństwie i islamie. Wspomina o nim Nemo.

MOQUIN-TANDON ALFRED

(1804-1863), Francuz, profesor historii naturalnej i medycyny na Wydziale Medycznym w Paryżu. Wspomina o nim Nemo.

MOZART WOLFGANG AMADEUS

(1756-1791), kompozytor austriacki. Jego partytury znajdowały się w zbiorach "Nautilusa".

MUHAMMAD IBN ABDALLAH

→ MOHAMED-BEN ABDALLA

MURILLO BARTOLOME

(przed 1617-1682), malarz hiszpański. Jego obraz "Wniebowzięcie" znajdował się w salonie "Nautilusa".

NEKAO

(właśc. NECHO II lub NEKAU II)

Władca Egiptu z XXVI dynastii w latach 610-595 p.n.e. W roku 615 (właśc. 609) p.n.e. zaczął budowę kanału zasilanego wodami Nilu w poprzek równiny egipskiej na wprost Arabii. Wspomina o nim Nemo.

NEMO

Hindus, wiek trudny do określenia, między 30 a 50 lat. Inżynier. Studiował w Londynie, Paryżu i w Nowym Jorku. Kapitan "Nautilusa". Wyglądał dumnie, jego pewny i spokojny wzrok zdawał się być odbiciem górnych myśli, a z całości jego wyglądu przebijała bezwzględna szczerość. Był wysokiego wzrostu, o wysokim czole i pięknie zarysowanych ustach, miał wspaniałe zęby i długie piękne ręce. Oczy jego lekko rozstawione, zdolne były objąć jednocześnie prawie ćwierć widnokręgu. Zdolność tę wspierał jeszcze nadzwyczaj bystry wzrok. Ubrany był w beret z futerek z wydr morskich, buty ze skór foczych i strój z nieznanej tkaniny, obcisły w talii a jednocześnie pozostawiający doskonałą swobodę ruchów. Człowiek ten zerwał wszelkie więzi z ludzkością. Był tajemniczym mścicielem, który szukał zemsty za utratę ojczyzny i rodziny.

NEPTUN

W wierzeniach rzymskich bóg morza i żeglugi. Wspominają o nim Nemo i Aronnax.

O'CONNELL DANIEL

(1775-1847), działacz irlandzki, broniący uciskanej przez lordów angielskich Irlandii w parlamencie brytyjskim i w prasie. Jego portret znajdował się w pokoju kapitana Nemo.

OKTAWIAN

(63 r. p.n.e.-14 r. n.e.), zwany Augustem, pierwszy cesarz rzymski, założyciel dynastii julijsko-klaudyjskiej. Wspomina o nim Aronnax.

OMAR I

(właśc. UMAR IBN AL-KHATTAB, kalif)

(581-644), drugi kalif muzułmański. Stworzył potężne państwo, podbijając Syrię, Egipt, Mezopotamię, część Persji i Palestyny. Kazał w 644 r. oczyścić kanał na równinie egipskiej, który zaczął budować Necho II, a kontynuowali Dariusz i Ptolemeusz II. Wspomina o nim kapitan Nemo

OPPIANUS

(II w. n.e.), poeta grecki, autor poematów "Łowiectwo" i "Rybołówstwo". Wspomina o nim Aronnax.

ORBIGNY CHARLES DESSALINES (de)

(1806-1876), geolog, zoolog i botanik francuski, autor "Powszechnego słownika historii naturalnej". Wspomina o nim Aronnax.

ORFEUSZ

Postać z mitologii greckiej. Był tak znakomitym muzykiem, że gdy grał, drapieżne zwierzęta przybiegały go słuchać. Wspomina o nim kapitan Nemo.

ORTEZ JUIGO

(właśc. ORTIS DE RETEZ YNIGO)

(pol. ORTIS DE RETES ONIGO)

Żeglarz i podróżnik hiszpański. W latach 1543-45 opłynął wybrzeża Nowej Gwinei, nadając tej wyspie współczesną nazwę. Wspomina o nim Aronnax.

ORYGENES

(ok. 185-254), zwany Adamantinusem, grecki filozof i teolog chrześcijański Wschodu. Nie wierzył w istnienie Atlantydy. Wspomina o nim Aronnax.

PARKER GEORGE [?]

Porucznik amerykańskiej fregaty "Kongres" [w oryg. "Congress"]. Aronnax wspomina jego sondowania głębokości Atlantyku.

PEN

Jego firma w Londynie wyprodukowała wał śruby dla "Nautilusa". Wspomina o nim Nemo.

PERCEVAL

Anglik. Podróżował po Cejlonie. Wspomina o nim kapitan Nemo.

PETERMANN AUGUST HEINRICH

(1822-1878), geograf i kartograf niemiecki. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa".

PEYSONNEL JEAN-ANDRÉ

Francuz, Marsylczyk. W roku 1722 [1723] zaliczył korale [madreporowe] do zwierząt. Wspomina o nim Aronnax.

PLATON

(427-347 p.n.e.), filozof grecki. Brał pod uwagę możliwość istnienia Atlantydy. Wspomina o nim Aronnax.

PLINIUSZ

(I w. n.e.), przyrodnik rzymski, autor 37-tomowego dzieła pt. "Historia naturalna" stanowiącego encyklopedię wiedzy przyrodniczej starożytnych. Zginął w czasie wybuchu Wezuwiusza w 79 r. Dopuszczał istnienie potworów morskich oraz Atlantydy. Wspomina o nim Aronnax.

PLUTON

W mitologii rzymskiej bóg podziemi i umarłych. Wspomina o nim Aronnax.

POE EDGAR ALLAN

(1809-1849), pisarz i poeta amerykański. Wspomina o nim Aronnax.

PONTOPPIDAN ERIK

(1698-1765), Norweg. Biskup z Bergen. Dopuszczał istnienie potworów morskich. Opisywał ośmiornicę, na której mógł odbywać ćwiczenia pułk kawalerii. Wspomina o nim Aronnax.

PORFIRIUSZ Z TYRU

(233-ok. 305), filozof grecki, przedstawiciel neoplatonizmu, uczeń i biograf Plotyna. Nie wierzył w istnienie Atlantydy. Wspomina o nim Aronnax.

POSSIDONIUS

(także POSIDONIUS lub z gr. POSEJDONIOS, POSEIDONIOS)

(135-50 p.n.e.), stoicki filozof grecki i historyk pochodzący z Apamei (Syria).Wierzył w istnienie Atlantydy. Wspomina o nim Aronnax.

POTTER PAULUS

(1625-1654), malarz holenderski. Jego rodzajowy obrazek znajdował się w salonie "Nautilusa".

POWELL GEORGE

Anglik, żeglarz i przyrodnik-amator. Wraz z Nathanielem B. Palmerem (Amerykaninem), na statkach "James Monroe" i "Dove" dotarli w 1825 r. [właśc. 1821 r.] do 62 stopnia szerokości południowej i odkryli Orkady Południowe. Wspomina o nim Nemo.

POYPE-VERTRIEUX LOUIS ARMANDE (de la, markiz)

Admirał francuski, dowódca okrętu "Marsylianin" (późniejszy "Mściciel"), który walczył 13 sierpnia 1778 r. przeciwko okrętowi "Preston" w czasie wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Wspomina o nim kapitan Nemo.

PROMETEUSZ

Postać z mitologii greckiej. Dobroczyńca ludzkości. Wykradł bogom ogień i przekazał ludziom z pouczeniem, jak mają z niego korzystać. Przykutemu za karę do skały Kaukazu orzeł wyszarpywał odrastającą stale wątrobę.

PRUD'HON PIERRE PAUL

(1758-1823), malarz i rysownik francuski. Łączył elementy klasycyzmu i romantyzmu. Jedno z jego płócien znajdowało się w zbiorach "Nautilusa".

PTOLEMEUSZ II FILADELFOS

(308-246 p.n.e.), król Egiptu. Prawdopodobnie dokończył kanał na równinie egipskiej zaczęty przez Necho II i Dariusza I. Wspomina o nim kapitan Nemo.

QUATREFAGES JEAN LOUIS ARMAND (de)

(1810-1892), zoolog i antropolog francuski. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa". Wspomina o nim Aronnax.

QUIRÓS PEDRO FERNANDEZ (de)

(1565-1615), Portugalczyk. Doskonały pilot i żeglarz. Odkrył kilka wysp na Pacyfiku, m.in. Tahiti, Wyspę Gilberta i Vanuatu w Archipelagu Nowych Hybrydów. Wspomina o nim Aronnax.

RABELAIS FRANÇOIS

(1494-1553), wielki pisarz francuski. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa". Wspomina o nim Aronnax.

RAFAEL

(1483-1520), sławny malarz i architekt włoski. Jeden z jego obrazów, z cyklu "Madonn", znajdował się w salonie "Nautilusa".

RIBEIRA JUSEPE (de)

(właśc. JOSE RIBERA)

(zw. LO SPAGNOLETTO)

(1591-1652), malarz hiszpański okresu baroku działający w Neapolu; specjalizował się w tematyce religijnej. Jego obraz "Męka" [właśc. "Męczeństwo Apostoła Filipa"] znajdował się w salonie "Nautilusa".

ROSS JAMES CLARK

(1800-1862), podróżnik angielski, badał tereny antarktyczne, odkrył Ziemię Wiktorii. Jego imię nosi słynna bariera lodowa, wyspa i morze przy Antarktydzie. Wspominają o nim Aronnax i Nemo.

ROSSINI GIOACCHINO

(1792-1868), kompozytor włoski, najwybitniejszy twórca operowy I połowy XIX w. Jego partytury znajdowały się w zbiorach "Nautilusa".

ROUQUAYROL BENOIT

(1826-1875), Francuz, inżynier górniczy. Wraz z Denayrouze'em wynalazł aparat do oddychania pod wodą. Wspomina o nim Nemo.

RUBENS PETER PAUL

(1577-1640), malarz flamandzki, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli baroku. Jego obraz "Kiermasz" znajdował się w salonie "Nautilusa".

RUHMKORFF HEINRICH DANIEL

(1803-1877), konstruktor niemiecki. Lampę jego konstrukcji stosowano na "Nautilusie" do podwodnych spacerów. Wspomina o nim Nemo.

SAAVEDRA ALVARO (AVAR) (de)

(?-1529), żeglarz i odkrywca hiszpański. Zwiedzał Nową Gwineę w 1528 r. Odkrył Karoliny, Wyspy Marshalla i Wyspy Admiralicji. Wspomina o nim Aronnax.

SAINTE-CLAIRE DEVILLE HENRI ÉTIENNE

(1818-1881), chemik francuski zajmujący się zastosowaniami aluminium w przemyśle. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa".

SAND GEORGE

(właśc. AURORE DUDEVANT)

(1804-1876), bardzo popularna w XIX stuleciu powieściopisarka francuska; wywarła znaczny wpływ na życie literacko-artystyczne i społeczno-polityczne epoki romantyzmu. Jej dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa".

SCOTT

Jego firma w Glasgow wyprodukowała śrubę dla "Nautilusa". Wspomina o nim Nemo.

SECCHI PIETRO-ANGELO

(1818-1878), astronom włoski, pionier badań astrofizycznych. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa".

SENEKA

(właśc. LUCIUS ANNAEUS SENECA zw. także MŁODSZYM)

(4 p.n.e.-66 n.e.), filozof i pisarz rzymski. Wspomina o nim Aronnax.

SERRANO FRANCISCO

Portugalczyk. Odkrył [?] w 1511 r. Nową Gwineę. Wspomina o nim Aronnax.

SESOSTRIS (SEZOSTRIS) I [z gr.]

(właśc. SENUSERET I)

Władca Starożytnego Egiptu, panujący w latach 1962-1928 p.n.e. [różne źródła podają różne daty]. Doprowadził kraj do gospodarczego rozkwitu. Za jego czasów zaczęto budowę kanału łączącego Nil z Morzem Czerwonym. Wspomina o nim Nemo.

SHERER

Wierzył w istnienie Atlantydy. Wspomina o nim Aronnax.

SHOUTEN WILLEM CORNELISZOON

(właśc. SCHOUTEN)

(ok. 1580-1625), żeglarz holenderski. Zastępca Jakuba Le Maire, który odkrył Cieśninę Le Maire i jako pierwszy statek świata przepłynął obok Przylądka Horn, nadając mu obecną nazwę (od swego rodzinnego miasta Hoorn). Wspomina o nim Aronnax.

SIRR CHARLES HENRY

(1807-1872), Anglik. Napisał książkę "Cejlon i Cejlończycy", którą czytał na "Nautilusie" Aronnax.

SMITH SIDNEY (sir)

(1764-1840), admirał floty angielskiej. Wspomina o nim Aronnax.

SOLON

(ok. 635-560 p.n.e.), ateński poeta i prawnik. Wspomina o nim Aronnax.

SRUIC MIKOŁAJ

(w oryg. NICOLAS SRUICK)

Zwiedzał Nową Gwineę w 1753 r. Wspomina o nim Aronnax.

STABEL VAN

Admirał. Dowódca konwoju zbożowego, który płynął z Ameryki do Francji wiosną 1794 r. Wspomina o nim Nemo.

STRABON

(58 p.n.e.-25 n.e.), słynny geograf grecki z Amasei, autor dzieła "Geografia", pierwszego w dziejach opracowania geografii powszechnej. Wspomina o nim Nemo.

TASMAN ABEL JANSZOON

(1603-1659), żeglarz holenderski. Podróżował po Pacyfiku i Oceanie Indyjskim. Odkrył Tasmanię, Nową Zelandię, Tonga i Wyspy Fidżi. Wspomina o nim Aronnax.

TAVERNIER JEAN-BAPTISTE

(1605-1689), podróżnik francuski żyjący w XVII w. Przewędrował Europę, Azję i Afrykę. Wspomina o nim Aronnax.

TENIERS DAVID

(1610-1690), malarz flamandzki, wybitny twórca scen rodzajowych. Dwa jego pejzaże znajdowały się w salonie "Nautilusa".

TEOPOMP

(ok. 376-po 315 p.n.e.), historyk i retor grecki z Chios, uczeń Isokratesa, autor mów popisowych i pochwalnych. Wspomina o nim Aronnax.

TERTULIAN

(właśc. QUINTUS SEPTIMIUS FLOREUS TERTULLIANUS)

(ok. 160-ok. 240), filozof, apologeta chrześcijański z Kartaginy, prawnik. Wierzył w istnienie Atlantydy. Wspomina o nim Aronnax.

TIMEOS Z LOKRES

(właśc. TIMAJOS [TYMAIOS])

(V w. p.n.e.), filozof pitagorejski. Wywarł zasadniczy wpływ na rozwój myśli platońskiej. Platon uczynił go główną postacią dialogu "Timajos", w którym, wychodząc od mitów, rozwija swoją filozofię przyrody (w tym o ludzkości z czasów Atlantydy). Wspomina o nim Aronnax.

TORICELLI EVANGELISTA

(właśc. TORRICELLI)

(1606-1647), matematyk i fizyk włoski, uczeń Galileusza. Stwierdził istnienie ciśnienia atmosferycznego, wynalazł barometr; zapoczątkował badania w dziedzinie hydrodynamiki; prekursor rachunku różniczkowego i całkowego. Wspomina o nim Aronnax.

TORRES LUIS VAEZ (de)

(1560-ok. 1613), żeglarz hiszpański. W 1606 r. odkrył Luizjady i cieśninę między Nową Gwineą a Australią (Cieśnina Torresa). Wspomina o nim Aronnax.

TOURNEFORT JOSEPH PITTON (de)

(1656-1708), francuski botanik i podróżnik. Wierzył w istnienie Atlantydy. Wspomina o nim Aronnax.

TRAYON CONSTANT

(1810-1865), malarz francuski. Jego obrazy znajdowały się w salonie "Nautilusa".

TROMELIN LEGOARANT (de)

Francuski kapitan, żyjący w XVIII wieku, dowódca korwety "Bayonnaise". Poszukiwał La Pérouse'a. Wspomina o nim Aronnax.

TYCJAN

(właśc. TIZIANO VECELLIO)

(ok. 1485-1576), malarz włoski, jeden z najwybitniejszych artystów renesansu. Jego obraz "Kobieta" znajdował się w salonie "Nautilusa".

TYNDALL JOHN

(1820-1893), fizyk irlandzki, autor prac z zakresu magnetyzmu, ciepła, akustyki, optyki, glacjologii. Jego dzieła znajdowały się w bibliotece "Nautilusa".

VELAZQUEZ DIEGO RODRIGUEZ DE SILVA Y

(1599-1660), malarz hiszpański okresu baroku. Jego obraz "Mnich" znajdował się w salonie "Nautilusa".

VERNET

Rodzina malarzy francuskich, tworzących na przełomie XVIII i XIX w. Jedna z ich kompozycji znajdowała się w zbiorach "Nautilusa". Mógłby to być Claude Joseph Vernet (1714-1789), tworzący sceny z rozbiciami okrętów.

VERONESE

(właśc. PAOLO CALIARI)

(1528-1588), malarz włoski, twórca fresków, obrazów o tematyce religijnej, mitologicznej, historycznej i rodzajowej. Jeden z jego obrazów, z cyklu "Adoracji", znajdował się w salonie "Nautilusa".

VILLARET DE JOYEUSE LOUIS THOMAS (de, hrabia)

(1747-1812), admirał francuski. Dowódca eskadry, która miała konwojować wiosną 1794 r. transport zboża, płynący z Ameryki. Wspomina o nim Nemo.

VINCENDON-DUMOULIN CLEMÉNT ADRIEN

(1811-1858), francuski inżynier i hydrograf, towarzysz wypraw Dumonta d'Urville'a. W roku 1838 pierwszy oznaczył wielkość inklinacji magnetycznej. Sporządził wiele map, w tym Cieśniny Torresa. Wspomina o nim Aronnax.

VINCI LEONARDO (da)

(1452-1519), włoski malarz i teoretyk sztuki, rzeźbiarz, architekt, uczony i myśliciel epoki renesansu. Wszechstronny i genialny artysta. Jego obraz "Dziewica" znajdował się w salonie "Nautilusa".

WAGNER RICHARD

(1813-1883), kompozytor niemiecki, dyrygent, poeta i teoretyk sztuki. Jego partytury znajdowały się w zbiorach "Nautilusa".

WASHINGTON GEORGE

(1732-1799), polityk amerykański, wódz naczelny w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych, pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych. Jego portret znajdował się w pokoju kapitana Nemo.

WEBER CARL MARIA (von)

(1786-1826), kompozytor niemiecki, twórca niemieckiej opery romantycznej; także pianista, kapelmistrz, pisarz i krytyk muzyczny. Jego partytury znajdowały się w zbiorach "Nautilusa".

WEDDELL JAMES

(1787-1834), żeglarz i odkrywca angielski. Kapitan statku wielorybniczego i badacz mórz południowych. Wspomina o nim Nemo.

WERGILIUSZ

(właśc. PUBLIUS VERGILIUS MARO)

(70-19 p.n.e.), jeden z największych poetów rzymskich, autor epopei "Eneida", a także "Bukolik" i "Georgik". Cytuje go Nemo.

WILKES CHARLES

(1798-1877), żeglarz i odkrywca amerykański, kontradmirał; 1838-1842 kierował wyprawą amerykańską dookoła świata, odkrywając część Antarktydy, tzw. Ziemię Wilkesa. Pierwszy ogłosił istnienie Antarktydy jako kontynentu. Wspomina o nim Nemo.

[bez imienia i nazwiska]

Biskup z Nidros. Podobno wybudował ołtarz na ogromnej skale. Po skończonej mszy skała "ożyła" i zanurzyła się pod wodę. Skałą tą była ośmiornica. Opowiadał o nim Aronnax.

[bez imienia i nazwiska]

Francuz. Marynarz "Nautilusa". Porwany w głąb oceanu przez kałamarnicę.

[bez imienia i nazwiska]

Imam Maskatu. Władca państwa arabskiego położonego nad Zatoką Perską. Posiadał ogromną perłę. Wspomina o nim Aronnax.

[bez imienia i nazwiska]

Kanonier "Abrahama Lincolna". Był stary i siwobrody. Miał spokojny wzrok i chłodną twarz. Strzelał z działa do potwora z głębin.

[bez imienia i nazwiska]

Marynarz "Nautilusa". Śmiertelnie ranny w głowę. Człowiek mniej więcej czterdziestoletni. Miał energiczną twarz znamionującą typowego Anglosasa. Pochowany na "koralowym cmentarzu" pod powierzchnią morza.

[bez imienia i nazwiska]

Marynarz "Nautilusa". Typ Herkulesa o ogromnej zapewne sile. Towarzyszył Nemo, Aronnaxowi i Conseilowi w spacerze po dnie morskim w pobliżu wyspy Crespo.

[bez imienia i nazwiska]

Papuaski wódz z wyspy Gueboroar. Musiał to być wysokiej rangi "mado", ponieważ przystrojony był w matę z liści bananowych, postrzępioną na brzegach i jaskrawo ufarbowaną. Jego ludzie zaatakowali "Nautilusa", który osiadł na mieliźnie w Cieśninie Torresa. Zostali odstraszeni prądem elektrycznym przez kapitana Nemo.

[bez imienia i nazwiska]

Poławiacz pereł. Ciemnoskóry cejloński Hindus. Uratowany przez Nemo i Landa przed atakiem rekina w pobliżu wyspy Cejlon.

[bez imienia i nazwiska]

Rybak z wysp Lofockich, u którego znaleźli schronienie profesor Aronnax, Ned Land i Conseil po ucieczce z "Nautilusa".

[bez imienia i nazwiska]

Steward na "Nautilusie". Zaatakowany przez Landa. Podawał posiłki.

[bez imienia i nazwiska]

Zastępca kapitana Nemo. Porucznik. Towarzyszył Nemo podczas jego pierwszego spotkania z Aronnaxem, Landem i Conseilem. Często widywany na mostku "Nautilusa". Niewysoki, muskularny, krępy, barczysty, z dużą głową, z gęstymi czarnymi włosami, ciemnym wąsem, spojrzeniem żywym i przenikliwym. Z całej postaci przebijała południowa żywość. Ubrany był w beret z futerek z wydr morskich, buty ze skór foczych i strój z nieznanej tkaniny, obcisły w talii a jednocześnie pozostawiający doskonałą swobodę ruchów.