Η πρόταση μας για το δάσος της Φανερωμένης

H θλιβερή παρούσα εικόνα του δάσους της Φανερωμένης έχει κατά καιρούς απασχολήσει τον πληθυσμό του νησιού μας. Τα διάσπαρτα σκουπίδια, ο μεγάλος όγκος μπαζών και τα αδέσποτα ζώα καθιστούν το μέλλον του δάσους ακόμη πιο αμφίβολο και αβέβαιο, μιας και δεν έχει καταφέρει ως σήμερα να αποτελέσει ένα δάσος αξιοπρεπές και καθαρό για όλες τις γενιές του τόπου μας.

Μετά τις κατά καιρούς σημαντικές προσπάθειες εθελοντικού καθαρισμού του δάσους, όλοι πια είναι βέβαιοι ότι ήρθε η στιγμή να προσανατολιστούμε προς μία πιο μόνιμη λύση που στόχο δε θα έχει στην αξιοποίηση του συγκεκριμένου χώρου, αλλά στην ανάδειξη και στην προστασία του από την ανθρώπινη αδιαφορία και παρέμβαση με ό, τι αυτή συνεπάγεται.

Συνεπώς, η λύση και η πρόταση που τίθεται αυτή τη φορά δεν μπορεί να είναι άλλη πέρα από τη δημιουργία ενός πάρκου περιβαλλοντικήςευαισθητοποίησης , όπως το περιβαλλοντικό πάρκο που ήδη υπάρχει στην περιοχή Ίλιον «Αντώνης Τρίτσης» και το ΚΠΑΕ Αρχιεπισκοπής Αθηνών στη Βουλιαγμένη.

Αρχικά, η συγκεκριμένη πρόταση θα βοηθήσει να επιβιώσει μία μεγάλη ποικιλία φυτών(Πεύκα κι άλλα κωνοφόρα, ελιές, θάμνοι, ανοιχτά πεδία με χόρτα κι αγριολούλουδα), ζώων, αλλά και πουλιών και θα αναβαθμίσει το πλούσιο φυσικό περιβάλλον της περιοχής, το οποίο κινδυνεύει να συρρικνωθεί τα τελευταία χρόνια.

Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι η συγκεκριμένη πρόταση δεν περιλαμβάνει την κοπή κανενός δέντρου και την τσιμεντοποίηση κανενός κομματιού του δάσους. Αντίθετα, περιλαμβάνει τον καθαρισμό και το άνοιγμα των μονοπατιών του δάσους τα οποία θα γίνουν φιλικότερα προς τον πεζοπόρο, ποδηλάτη, δρομέα, αλλά και κάθε άνθρωπο που θέλει να έχει άμεση επαφή με το περιβάλλον.

Επιπρόσθετα, η πρόταση αυτή περιλαμβάνει την κατασκευή ορισμένων ξύλινων καθισμάτων (παγκάκια) για την ανάπαυση, αλλά και την απόλαυση του τοπίου, όπως και την τοποθέτηση ξύλινων καλαθιών για τα σκουπίδια και τη κατασκευή πέτρινων βρυσών που αισθητικά θα αναβαθμίζουν το χώρο και πρακτικά θα ξεδιψούν τον κόσμο που θα φιλοξενεί το δάσος. Πρέπει σε αυτό το σημείο να τονιστεί ότι όλα τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν οφείλουμε να είναι απόλυτα συμβατά με το περιβάλλον (πχ. ξύλο, πέτρα κτλ).

Όσον αφορά τα ήδη υπάρχοντα τσιμεντένια σπιτάκια που βρίσκονται μέσα στο δάσος, κατάλοιπα των κατασκηνώσεων της περιοχής, προτείνεται να γίνουν κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με στόχο στη γνωριμία των παιδιών με τα πουλιά που ζουν κοντά μας και την άμεση επαφή με τη φύση και τη ζωή στα διάφορα οικοσυστήματα. Τα ήδη υπάρχοντα σπιτάκια μπορούν να γίνουν βοηθητικοί χώροι του κέντρου περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης. Πιο συγκεκριμένα, στους χώρους αυτούς μπορούν να δημιουργηθούν μία αίθουσα πολλαπλών χρήσεων πλήρως εξοπλισμένη για ημερίδες, συνέδρια και σεμινάρια, μία βιβλιοθήκη που θα περιλαμβάνει βιβλία περιβαλλοντικού, επιστημονικού περιεχομένου, video-ταινίες, cds κ.λ.π., ένα εργαστήριο βιολογίας-χημείας, μία αίθουσα υπολογιστών, ένα εικαστικό εργαστήριο, ένα παρατηρητήριο πουλιών και μία αίθουσα δραστηριοτήτων για τα ημερήσια προγράμματα του κέντρου. Με τον τρόπο αυτό, το δάσος θα αποτελεί μία μοναδική ευκαιρία για τους μαθητές, τους εκπαιδευτικούς, αλλά κι όλον τον κόσμο του νησιού για δημιουργική δραστηριότητα και μάθηση γύρω από το φυσικό περιβάλλον μέσα σε ένα πανέμορφο πάρκο. Κάθε ημερήσιο πρόγραμμα θα περιλαμβάνει τη θεωρητική παρουσίαση του θέματος, εργαστήρια και εργασία πεδίου.

Επίσης, στο χώρο αυτό, μπορούν να πραγματοποιούνται εκδηλώσεις, όπως «Η Γιορτή των πουλιών»(αρχές Φθινοπώρου), «Η ημέρα του περιβάλλοντος»(αρχές καλοκαιριού), ημέρες παρατήρησης πουλιών με την υποστήριξη έμπειρων ορνιθολόγων κ.α. Το κέντρο θα συνεργάζεται με επιστημονικά ιδρύματα, οργανώσεις και φορείς και θα δημιουργήσει δασική συνείδηση και περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση στον κόσμο του νησιού μας. Παράλληλα, τα ήδη υπάρχοντα γήπεδα μπορούν να αναβαθμιστούν και να επισκευαστούν κατάλληλα ώστε να γίνουν χώροι επίσκεψης και εκδρομής των σχολείων των δικών μας, αλλά και άλλων περιοχών.

Απαραίτητο είναι, ωστόσο, να τοποθετηθούν σε όλο το μήκος του δάσους καλαίσθητα τσιμεντένια κολωνάκια (τσιμεντένια, διότι έτσι θα αποφευχθεί η εύκολη καταστροφή τους), τα οποία θα εμποδίζουν τα φορτηγά αυτοκίνητα να εναποθέτουν αυθαίρετα μπάζα κι άλλα υλικά. Έτσι, η Μονή της Φανερωμένης θα περιβάλλεται από ένα καθαρό χώρο, ο οποίος θα κερδίζει ακόμη περισσότερο τους επισκέπτες της.

Τέλος, η παλιά οικία του Α. Σικελιανού θα αποτελέσει τη σύνδεση του φυσικού περιβάλλοντος με τον πολιτισμό μας, όπως κι ο ίδιος ο ποιητής έκανε άλλωστε, αναφέροντας τον τόπο από τον οποίο εμπνεύστηκε, όταν έγραφε χαρακτηριστικά σε ένα από τα ποιήματά του « Στο έρμο χωράφι, εκεί στη Σαλαμίνα, π’ανάμεσα απ’αγκάθια και χαλίκια, μια κοίτη καθαρή είχα διαλέξει, τα δειλινά για να πλαγιάζω, ως γύρα». Αντίστοιχη σύνδεση μπορεί κάλλιστα και πρέπει να γίνει με τον υγρότοπο «Βουρκάρι Μεγάρων», ο οποίος σύμφωνα με την έκθεση της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας το 2009 έχει μεγάλη ορνιθολογική αξία και με τον τρόπο αυτό να αποτελέσουν μαζί με το δάσος της Φανερωμένης δύο χώροι προστασίας, δασικός και θαλάσσιος, τόσο λόγω της εγγύτητάς τους, όσο και λόγω του ξεχωριστού πλούτου τους.

Η πρόταση αυτή προσδοκά να βρει συμμάχους που θα την αγκαλιάσουν και θα προσπαθήσουν να τη δουν να πραγματοποιείται. Σε οτιδήποτε κι αν διεκδικούμε αναφορικά με το περιβάλλον, τα δάση, τις θάλασσες και τις ακτές μας, τον αέρα και τα βουνά μας, ένα πράγμα πρέπει πάντα να έχουμε στο μυαλό μαςˑ «Το περιβάλλον δεν το κληρονομήσαμε από τους γονείς μας. Το δανειστήκαμε από τα παιδιά μας».

Κανάκη Μαίρη

Εκ μέρους του Περιβαλλοντικού ομίλου Σαλαμίνας