De afgelopen honderd jaar is veel wetenschappelijk onderzoek verricht naar hoe wij mensen leren. Tevens hebben wij in de loop der tijden veel technieken ontwikkeld zoals geheugentechnieken (Grieken!), snel lezen en Mindmappen. Deze kennis en technieken zijn gebundeld in onze praktische methode Snel>Leren en geeft iedereen een handvat hoe leren het beste aangepakt kan worden. Snel>Leren kan ook gebruikt worden om erachter te komen wat je voorkeurmanieren voor leren zijn en hoe je deze manieren voor leren kunt uitbreiden. Maar bovenal is Snel>Leren ontwikkeld omdat wij vinden dat iedereen, van jong tot oud plezier in leren kan hebben: Leven = Leren is ons motto!
Pas rond de 25 zijn jonge hersenen volgroeid. Wat betekent dit voor de onderwijspraxis van HBO en WO. De auteur schetste in zijn verhaal het beeld van een jongere die op zoek is naar zichzelf en met vallen en opstaan tot volwassenheid komt. De één gaat dat makkelijker af dan de ander, maar in dat proces is de ontwikkeling van de hersenen, het brein, een sterk bepalende factor. En die ontwikkeling is pas rond het 25e levensjaar afgerond. Tot die tijd kan het gedrag van jongeren erg wisselvallig zijn, omdat de regiefunctie in het brein nog niet helemaal ontwikkeld is. "Jongeren worden overschat .Ze maken vaak al een volwassen indruk en worden zo ook benaderd. Niet alleen door aanbieders van commerciële producten, zoals kleding en ict. Ook ouders en leraren en docenten zien jongeren al snel als volwassenen. Maar vanwege die onvolgroeide hersenfuncties knokken ze vaak met wisselende emoties en stemmingswisselingen." "Ook kunnen ze meestal zaken maar moeilijk met elkaar verbinden, ze hebben nog geen goed vermogen tot abstraheren, ze hebben moeite met plannen, anticiperen, prioriteiten stellen, met concentreren. Ze zijn egoïstisch, zoeken de grenzen op en gaan daar makkelijk overheen. Daarnaast oefenen ze hun gedrag bij vrienden en vriendinnen om te zien hoe er op gereageerd wordt. Ze zijn, kortom, druk doende met zichzelf op hun weg naar volwassenheid", aldus Nelis.
Nelis stelt daarom dat jongeren - ook HO-studenten - meer gebaat bij een duidelijke structuur, heldere regels, strakke afspraken. "Dat is nodig want ze zijn nog zoekende. Ouders, docenten en andere beïnvloeders moeten die structuur bieden. Zij moeten de jongeren begeleiden in hun weg naar volwassenheid, rekening houdend met ieders ontwikkeling."
Hij ziet daarom drie randvoorwaarden voor studiesucces in het HBO en WO: motivatie, zelfreflectie en zelfredzaamheid. "Daar moeten de studenten in begeleid worden." Voor docenten betekent dat volgens Nelis dat deze zich bewust moeten te zijn van hun rol hierin. De docenten moeten daarbij letten op het creëren van een goede sfeer in een goede omgeving, ze moeten zich verdiepen in verschillende leerstijlen, twijfel en uitval goed begeleiden, emoties benutten. "Zorg ook dat studenten het gevoel hebben dat ze erbij horen en denk vooral positief."
Gebruik je de nieuwe inzichten in het brein van jongeren in je lessen en begeleiding? Volgens Jolles heeft de hoge uitval in het HBO onder meer te maken met het gebrek aan structuur. Deze structuur hebben ze – gegeven de fase in de neuropsychologische ontwikkeling waarin ze zitten - wel degelijk nodig. Ook blijkt uit zijn onderzoek dat jongeren in de leeftijd van 17 tot 25 jaar nog niet klaar zijn om al te grote beslissingen te nemen, om al te zeer zelfstandig te zijn en zichzelf te sturen. Hij pleit dan ook in het onderwijs voor meer kennisoverdracht, structuur en inspiratie die de studenten helpen, waarbij ook de individuele achtergrond van de student in acht wordt genomen. Download de presentatie 'Brein, leren en onderwijsontwikkeling in het hbo' van Jelle Jolles (pdf)
De neurocognitieve wetenschap geeft ons als opleiders nieuwe inzichten en onderbouwing van bestaande inzichten. Opleiders kunnen op basis hiervan expliciet keuzes maken bij de opzet en uitvoering van leertrajecten. Het geeft ons ook een verklaring voor de effectiviteit van werkvormen en ontwerpprincipes zoals metaforen, actieplannen, mentor-systemen en andere follow-up systemen. En het geeft ons een handvat om leren leren te bevorderen. Zie hier Voorbeelden van praktische tips per leervaardigheid
Over nieuwe ontwikkelingen in het denken over leren, onderwijs en leeromgevingen. Het boek bevat inspirerende voorbeelden voor een ieder die geïnteresseerd is in ‘leren en onderwijzen’. Meer informatie en verwijzingen naar sites waar het gehele boek gratis te downloaden via de Wikipedia-site over dit boek: 'How People Learn: Bridging Research and Practice'