Drees

Foto: Marjon van der Vegt

Een naam van één lettergreep die klinkt als een klok. Bij het horen ervan denk ik - en velen met mij - natuurlijk meteen aan Willem Drees, geboren in Amsterdam in 1886 en na een lang leven (hij werd 101 jaar oud) overleden in Den Haag in 1988. Daar ligt hij begraven onder de steen op de foto hierboven, op de mooie begraafplaats Oud Eik en Duinen.

Ter gelegenheid van Allerzielen 2020 schreef ik een sonnet om Drees te eren, dat ik aan zijn graf heb voorgedragen in het kader van het Haagse initiatief Dichter bij de dood. Net als Drees heb ik in mijn loopbaan - als enige mij bekende andere stenograaf - gewerkt voor de gemeenteraad van Amsterdam en voor Eerste en Tweede Kamer. Dat schept een bijzondere en persoonlijke band.

En nu dus de oude Willem Drees. Ik ben opgegroeid met zijn gedachtegoed en in mijn werk was hij mijn meest illustere voorganger, als stenograaf voor Eerste en Tweede Kamer én voor de gemeenteraad van Amsterdam. Ik heb net als hij in beide sferen en in dezelfde vergaderzalen gezeten en het politieke tumult aan me voorbij zien gaan zoals hij dat ook in zijn tijd deed. En we hebben beide nog leren stenograferen in het systeem-Groote, dat Drees zijn hele leven is blijven beoefenen. Daar houdt de overeenkomst op; zoals we allen weten koos Drees voor de actieve politiek en werd hij onder veel meer meer minister-president.

Ik heb me voor deze eervolle en zelfgekozen opdracht ingelezen in het rijke archief van Drees (in het Nationaal Archief), dat de periode omvat van 1853 tot 2002, een omvang heeft van 18.20 meter en 1708 inventarisnummers telt. En doordat de meeste door Drees eigenhandig geschreven stukken, net als een deel van zijn correspondentie, geschreven zijn in de geheimtaal van Groote, doet deze speurtocht af en toe denken aan een sluipgang met een lantaarntje door de catacomben van een geheim genootschap. Mét de verrassende ontdekkingen die daar dan opeens bij horen.

Het was een eer om voor Allerzielen 2020 weer mee te werken aan Dichter bij de dood en om mijn sonnet over mijn meest illustere voorganger, Willem Drees, bij zijn zijn graf op Oud Eik en Duinen voor te dragen in dit filmpje (tussen 5:10-6.06): https://youtu.be/VZZ_OOc1qN8 )

Eelco van der Waals