Embedded Files
Inkscape, vektör tabanlı bir grafik düzenleme yazılımıdır. GNU Genel Kamu Lisansı ile lisanslı özgür ve ücretsiz bir yazılımdır. Windows, Linux ve Mac OS X’de kullanılabilir. Corel Draw, Adobe Illustrator programlarının muadilidir.
Nokta tabanlı çizim programlarının (Paint, Photoshop, Gimp vb.) aksine Inskcape gibi vektörel çizim programları ile ürettiğiniz grafikleri herhangi bir kalite kaybı olmaksızın istediğiniz kadar büyültebilir, küçültebilirsiniz. Ayrıca istediğiniz zaman dilediğiniz ölçülerde PNG biçiminde dışa aktarım yapabilirsiniz. Örneğin bir şirket logosu hazırlamak, çeşitli diyagramlar, simge setleri, duvar kağıtları oluşturmak için Inkscape’i kullanabilirsiniz. Inskcape, özgür SVG (Ölçeklenebilir Vektörel Grafik) dosya biçiminde çıktı verir. SVG biçimi, W3C tarafından geliştirilen ve kullanımı tavsiye edilen bir standarttır.
İÇİNDEKİLER:
1. TEMEL BİLGİLER
2. RESİM DOSYALARI (PNG vb.) ÜZERİNDE ÇALIŞMA
3. NOKTA DÜZENLEME İŞLEMLERİ
4. NESNE KENETLENME (Snapping)
5. DİĞER NOTLAR
1. TEMEL BİLGİLER
NESNE SEÇME
Grafik arayüzde düğmesi, klavyeden ise Boşluk (Space) ya da S (Select) tuşu kullanılabilir
Seçime nesne eklemek için hem de seçimden nesne çıkarmak için Shift tuşu kullanılır.
Seçilen nesneler Ctrl tuşuna basılı tutularak yatay ya da düşey olarak kaydırılabilir.
Alttaki nesneyi seçme (Alt + tıklama): Bir nesnenin altındaki nesneyi seçmek için Alt tuşuna basılı tutarak istediğimiz nesne seçili hale gelene kadar fare ile tıklarız. Seçili hale getirdiğimiz alttaki nesneyi sürüklemek için de yine Alt tuşuna basılı tutmamız gereklidir. Örneğin resimde, klasör altındaki yazının seçilmesi için bu yöntem kullanılabilir. Alttaki nesneyi üst kademeye getirme: Üst üste gelen nesneleri yukarı ya da aşağı taşımak için altta solda görülen düğmeler kullanılır.
RENK PALETİ
Nesnelerin rengini kısa yoldan ayarlamak için ekranın altındaki renk paleti kullanılabilir. Detaylı ayarlamalar için ise bir sonraki başlıkta anlatılan Fill and Stroke (Doldur ve Çiz) iletişim kutusu kullanılır.
Nesnelerin saydamlığını ayarlamak için yine her iki alanda yer alan Opacity (matlık = saydamsızlık) seçeneği kullanılabilir.
Üstteki resimde solda yer alan;
Fill (Doldur): Nesnelerin iç bölgesinin rengini ifade eder. Fill, kelime olarak "Doldurmak", "Kaplamak" anlamındadır (İngilizce derslerindeki "fill in the blanks")
Stroke (Çizgi-Darbe): Nesnenin kenarlık (çerçeve) rengini ifade eder. Çizgi kalınlığı sıfır iken bu rengin değiştirilmesi bir şeyi değiştirmez. Stroke seçeneğinin yanında yer alan sayısal değer (2.2) çizginin kalınlığını belirtir.
O: Opacity yani saydamsızlık (matlık) değeridir.
Seçilen bir nesnenin iç dolgu rengini (Fill) değiştirmek için renk paletinde istenilen bir renge doğrudan tıklanabilir. Stroke (çizgi) rengini değiştirmek için ise renk paletinde istenilen bir renge ters tıklanıp Set Stroke seçeneğine basılır.
DOLDUR ve DARBELE (Fill and Stroke) (Ctrl + Shift + F)
Fill and Stroke (Doldur ve Darbele) menüsü (Ctrl + Shift + F) tuş bileşimi ile açılabilir. Bu iletişim kutusu aşağıdaki gibi işlemler için kullanılabilir:
Çizilen bir nesnenin dolgu ve kenarlık rengini gelişmiş bir şekilde ayarlamak.
Bir nesnenin (örneğin dikdörtgenin) çevresine kenarlık eklemek. Nesneyi iptal edip sadece kenarlığını bırakmak.
Çizgilerin çizgi tipini, rengini, kalınlığını değiştirmek.
Çizgilere çeşitli ok işaretleri eklemek.
Not: Stroke style (Darbeleme stili) sekmesindeki seçeneklerin pasif olması, Stroke Paint sekmesinde kenarlığın olmadığını ifade eden çarpı düğmesi işaretli olmasından kaynaklanabilir ya da kenarlık eklenecek bir nesnenin seçilmemiş olmasından kaynaklanabilir.
HİZALAMA ve DAĞILIM (Align and Distribute) (Ctrl + Shift + A)
Birden fazla nesneyi bir hat hizasında ve istenirse eşit aralıklarla hizalamak için Nesne menüsünde yer alan "Align and Distribute" (Hizalama ve Dağılım) (Ctrl + Shift + A) seçeneği kullanılır.
Aşağıdaki örneklerde olduğu gibi iki veya daha fazla sayıda satır ya da sütunun düzgün hizalanmasını gerektiren durumlarda ise Nesne menüsünde yer alan Arrange seçeneği kullanılmalıdır. Bu iletişim kutusu sayesinde nesnelerin aralıkları kolayca değiştirilebilmektedir.
METNİ NESNEYE HİZALAMA
Bunun için normalde yazının ve hizalanacak nesnenin seçilerek Text > Put On Path yolunu izlemek yeterlidir. Daire, düz çizgi gibi nesneler kendiliğinden bir “Yol” (Path) niteliğindedir. Ancak bazı nesneler örneğin dikdörtgen yol niteliğinde değildir. Yol niteliğinde olmayan bir nesneye hizalama yapabilmek için önce o nesne yol yapılmalıdır. Bunun için: Path (Yol) > Object to Path (Nesneden Yola). Altta her iki durum için örnek verilmiştir.
Nesne Döndürme
Bir nesneyi döndürmek için nesneye iki defa tıklanır. İkinci tıklama ile oluşan kulplar tutularak nesne döndürülebilir.
İkinci tıklama ile nesnenin ortasında ortaya çıkan artı işaretine dikkat edin. Bu işaret resmin dönme merkezidir, bu işaret istenilen bir noktaya kaydırılarak, dönme merkezi değiştirilebilir.
Ctrl tuşuna basılı tutularak 15 derece ve katlarında döndürme sağlanabilir. Eğer daha detaylı bir döndürme-eğme işlemi gerçekleştirmek gerekirse (örneğin 42 derece) Object (Nesne) menüsünde yer alan Transform (Dönüştür) seçeneği kullanılır (Ctrl + Shift + M).
Nesneyi 90, 180 derece döndürmek ve bu şekilde aynalamak için alttaki düğmeler kullanılır.
Çizgi (Bezier eğrileri)Bu araç kullanılarak düz çizgiler ve eğriler çizilebilir. Çizgi çizilirken tıkladığımız bir noktada elimizi fareden çekmeden hareket ettirirsek eğri çizgiler ortaya çıkar.
Ctrl'ye basılı tutarak 15 derece ve katlarında düz çizgiler çizilebilir. Ardışık çizgiler çizerken çizimi sonlandırmak için, son nokta çizildikten sonra fareye ters tıklanır.
Bu çizim aracının orijinal adı Bezier'dir. (Bezier; bilgisayar grafiklerinde yaygın olarak kullanılan parametrik eğri biçimidir). Kısa yolu B tuşudur.
Ardışık çizgiler tek bir nesne olarak davranır. Bu nesnelerin düğüm noktalarına düğmesi kullanılarak müdahale edilebilir. Bu konu aşağıda "Nesne Düzenleme İşlemleri" başlığı altında detaylıca incelenmiştir.
Üçgen ve Çokgen ÇizmeBunun için Inkscape arayüzünde sol taraftaki araç çubuğunda yer alan çokgen çizme düğmesi kullanılır. Bu düğmeye basıldıktan sonra arayüzde resimdeki gibi bir araç çubuğu ortaya çıkacaktır. Buradan, çokgenin kenar sayısı belirlenir...
Dikdörtgen Çizme ve Köşelerini Yuvarlatma
Bir dikdörtgenin köşelerini resimdeki gibi yuvarlatmak için dikdörtgene çift tıklayarak veya nesne seçiliyken dikdörtgen çizme düğmesine tıklayarak düzenleme modu açılır. Ardından şu seçenek kullanılabilir:
1. YOL: Düzenleme modundayken dikdörtgenin bir köşesinde olan yuvarlak daireyi tutup hareket ettirerek dikdörtgenin tüm köşelerini eşit bir şekilde yuvarlanabilir.
2. YOL: Inkscape arayüzünde ortaya çıkan Rx, Ry düğmeleri kullanılarak X, Y eksenlerinde farklı miktarda yuvarlatma işlemi uygulanabilir.
Birleşim
Resimdeki gibi kesişen iki nesnenin kesişim bölgesini budayarak nesneleri birleştirmek için Path (Yol) menüsünde yer alan Union (Birleşim) seçeneği kullanılır.
Alan Boyama
Inkscape'de kesişen nesnelerin oluşturduğu kapalı alanlar bu araçla kolayca boyanabilir. Alttaki örnekte birbirinden bağımsız bir dikdörtgen ve düz bir çizgi kullanılmıştır.
Boyanan bölgeler, dolgulu ve kenarlıklı ayrı cisimler haline gelir.
Ölçekleme
Seçilen nesneleri en boy oranını koruyarak belli bir ölçüde küçültmek ya da büyütme işlemini göz hesabıyla kabaca gerçekleştirmek için nesne seçildikten sonra köşelerinde oluşan ok düğmeleri kullanılabilir.
Ölçekleme işlemini detaylı bir şekilde belli bir oran girerek gerçekleştirmek için ise (Ctrl + Shift +M) kullanılarak ya da Object (Nesne) menüsünde yer alan Transform seçeneğine basılarak Transform iletişim kutusu açılır. Burada Scale (ölçekleme) sekmesi üzerinden istenilen işlem gerçekleştirilebilir. "Scale proportionally" seçeneği işaretlenerek en-boy oranı korunabilir. Apply düğmesi kullanılarak, yapılan değişiklikler uygulanır.
Ayrıca Inksacpe arayüzünde alttaki resimde görülen kilit düğmesi kilitli hale getirildikten sonra W değeri değiştirilerek ölçekleme yapılabilir.
Gruplandırma
Birden fazla nesnenin sürüklenirken, hizalanırken tek bir nesne gibi hareket etmesini sağlamak için gruplandırmadan yararlanılır. Birden fazla nesne seçip Object (Nesne) menüsünde yer alan Group seçeneği kullanılarak gurup oluşturulabilir. Grup içindeki bir nesneyi, grubu bozmadan düzenleyebiliriz, bunun için Ctrl tuşu ile nesneye tıklamamız yeterlidir. Grubu çözmek için ise Ungroup seçeneğini kullanılabilir ya da (Ctrl + U) yapılabilir. Grup halindeki nesneler başka nesne ya da gruplarla grup oluşturabilir. Grup çözme düğmesi (Ungroup) bu grupları sırasıyla çözer.
2. RESİM DOSYALARI (PNG vb.) ÜZERİNDE ÇALIŞMA
Resim Üzeride Çalışma
Inkscape, bir vektörel grafik düzenleme yazılımı oluğu için nokta(yani piksel) tabanlı resim dosyalarının (PNG, BMP gibi) içeriğine Inkscape'de müdahale edemezsiniz. Ancak isterseniz nokta tabanlı bir resmi Inkscape'de açıp resmin üzerine istediğiniz şekilleri çizebilir, yazı yazabilir, eklemelerde bulunabilir, filtreler uygulayabilir, saydamlaştırabilir, döndürebilir, ölçekleyebilirsiniz. Düzenlemelerinizi yaptıktan sonra, kayıpsız bir dosya biçimi olan PNG biçiminde dışa aktarım yaptığınızda herhangi bir kalite kaybı yaşanmayacaktır.
Bir SVG dosyası üzerinde çalışırken "File > Import" yolunu izlediğinde yandaki iletişim kutusu karşına gelir. Burada önemli olan Embed (Gömülü) seçeneğini kullanmaktır. Bu seçeneği kullandığımızda, daha sonra resim dosyasını bilgisayardan silsek de Inkscape içindeki resim dosyası yerinde durur.
Bilgisayardaki bir resim dosyasına sağ tıklayıp "Birlikte Aç > Inkscape" yolunu izlediğimizde Inkscape'de açılan çalışma sayfasının ebatı otomatikman, resim ebatı ile aynı olur. Bu yöntemi kullanırken dikkat edilmesi gereken şudur: Resim dosyasını Inkscape ile açar açmaz üzerinde bir değişiklik yapmadan önce SaveAs yaparak bir SVG dosyası oluşturmaktır. Aksi taktirde dosya üzerinde çalışırken Save yaptığımız anda mevcut resim dosyasını kalıcı olarak kayıt etmiş oluruz. Tabi amacımız zaten bir SVG dosyası oluşturmadan hızlıca düzenleme yapıp bir daha geri almamak üzere kayıtetmek ise Save As yapmaya gerek yoktur.
Dışa aktarma: Seçilen nesneler ya da tüm çizim, istenilen boyutlarda PNG resim dosyası olarak dışarı aktarılabilir. Bunun için File > Export PNG Image yolu izlenir.
Resmi Vektörize Etme
Inkscape çalşma sayfasına eklediğiniz nokta tabanlı (Bitmap) bir resmi otomatik olarak vektörize etmek (sayısallaştırmak) için Path (Yol) menüsünde yer alan "Resmi Vektörize Et" seçeneğini kullanabilirsiniz.
Tabi istenire çizgi çizme aracı kullanılarak bitmap resmin üzerinden elle yeniden çizim yapılarak da sayısallaştırma yapılabilir. Elle vektörize etme işlemini uygulayacaksanız bu esnada daha rahat çalışmak için şu adımları uygulayabilirsiniz:
- Bitmap resmin kaymasını önlemek için bu nesneyi kilitleyin. Bunun için resme ters tıklayıp Object Properties > Lock yolunu izleyin. Kilitleri açmak istediğinizde Object menüsünde yer alan Unlock All seçeneğini kullanabilirsiniz.
- Bitmap resim eğer çok koyu renkli ise çalışma esnasında resmin saydamsızlığını (Opacity) düşürerek daha rahat çalışabilirsiniz (Ctrl + Shift + F).
3. NOKTA DÜZENLEME İŞLEMLERİ
Yukarıda da belirttiğimiz gibi çizgi çizme aracı kullanılırken; Ctrl'ye basılı tutarak 15 derece ve katlarında düz çizgiler çizilebilir. Ardışık çizgiler çizerken çizimi sonlandırmak için, çizilecek son noktaya ters tıklanır.
Ardışık çizgiler tek bir nesne olarak davranmaktadırlar. Bu nesnelerin düğüm noktalarına düğmesi kullanılarak müdahale edilebilir.
Çizgilerin ve diğer nesnelerin düğüm noktalarını (node) kullanarak düzenlemek için resimde görülen (a) düğmesi (yani ) kullanılır.
Her seferinde bu düğmeye tıklamak yerine klavyede N tuşu (ya da F2) kullanılabilir.
Eğri Çizgi Çizme
1. YOL: Çizgi çizme düğmesi ile çizgi çizilirken yeni bir noktaya tıkladıktan sonra elimizi fareden çekmeden hareket ettirirsek eğri çizgi ortaya çıkar.
2. YOL: (a) düğmesi açık iken düz bir çizginin orta bölümünde bir yerden tutup fareyi hareket ettirerek nesneyi eğri bir çizgi haline getirebiliriz.
Nesneye tekrar tıkladığımızda altta üçüncü resimde olduğu gibi yardımcı çizgiler ortaya çıkacaktır. Bu çizgilerin ucundaki yuvarlak daireleri (1), (2) hareket ettirerek çizgiyi istediğimiz gibi eğebiliriz.
Nokta Ekleme
(a) düğmesi açık iken bir çizginin üzerinde herhangi bir noktaya çift tıklanarak nokta ekleyebilirsin. Ayrıca (b) düğmesine tıklayarak çizginin tam ortasına nokta ekleyebilirsin.
Alttaki ilk örnekte çizgiye bir adet nokta eklenmiş, ikinci örnekte ise iki adet nokta eklenmiştir.
Eğri Bir Çizgiyi Düzleştirmek
1. YOL: (a) düğmesi açık iken düzleştirmek isteğiniz çizgiye bir-iki saniye arayla ikiz kez tıklayın (daha hızlı bir şekilde tıklarsan nokta ekler). (1) ve (2) daireleri ortaya çıkacaktır. Klavyeden CTRL tuşuna basılı tutarak bu noktalara tıkla. İkinci örnekte sondaki ikinci görselde ortaya çıkan (3), (4) düğmelerini silmek için ise (c) düğmesini kullan.
2. YOL: (a) düğmesi açık iken (h) düğmesi kullanılabilir.
Kırıklı Bir Çizgiyi Düzleştirmek
(a) düğmesi açık iken (c) düğmesi yardımıyla (1) ve (2) noktalarını sil.
Ardından CTRL tuşu yardımıyla (3) ve (4) noktalarını sil.
İki Noktayı (Çizgiyi) Birleştirme
İki nokta arasını tek bir noktada birleştirmek için ya da iki nokta arasını bir çizgi ile birleştirmek için aşağıdaki adımlar takip edilir (bkz. örnek video):
1. Nesneler seçilir.
2. Nokta düzenleme düğmesine (a) tıklanır.
3. Path (Yol) menüsünden Object to Path seçeneğine tıklanır.
4. Shift tuşu yardımıyla, birleştirilecek iki uç noktaya tıklanır (ikinci noktayı işaretli hale getirmek için Shift gerekir)
5. Son olarak (d) ya da ( f ) düğmesine tıklanır.
Bir Noktayı İki Noktaya Çevirip Ayırma
Bir noktayı iki nokta haline getirip parçalayabilmek için (a) düğmesi açık iken, parçalanmak istenen noktaya tıklanır ve arından (e) düğmesi kullanılır.
İki Nokta Arasını Silmek
Alttaki örneğimizde ilk olarak bir çubuk üzerinde iki noktaya çift tıklayarak iki nokta ekleyelim.
İki nokta arasını silmek için (a) düğmesi açık iken (g) düğmesi kullanılır.
Bu işlemin kısa yolu (Shift + B) dir (B = Break = Kırmak).
4. NESNE KENETLENME (Snapping)
Inkscape arayüzünde sağ tarafta bulunan çubuk üzerindeki tüm düğmeler nesne kenetlenme (snapping) ile ilgilidir. Bu çubuk üzerinde en üstteki düğmeye tıklanarak nesne kenetlenme işlemi kapatılıp açılabilir.
Çalışmanız esnasında bir nesnenin herhangi bir noktasına kenetlenmek istediğinizde yandaki düğmelerden hangisini kullanmanız gerektiğini bilmiyorsanız ilk aşamada tüm kenetlenme seçeneklerini açık hale getirerek çalışabilirsiniz.
TASLAK
TASLAK
TASLAK
TASLAK
TASLAK
TASLAK
TASLAK
TASLAK
TASLAK
TASLAK
TASLAK
TASLAK
5. DİĞER NOTLAR
Diyagram Bağlayıcı ÇizgiBu düğme ile çeşitli diyagramlardaki nesneler düz çizgiler ile düzgün bir biçimde bir birlerine bağlanabilir. Üstelik daha sonra diyagramdaki bir nesneyi hareket ettirdiğimizde ona bağlı olan düz çizgi de nesneyi takip ederek hareket edecektir. İstenirse
düğmesi yardımıyla düğüm noktalarına müdahale edilerek yerleri değiştirilebilir.
Gradyan (Artımlı Geçiş)
Arayüzde sol altta yer alan Gradyan oluşturma düğmesine tıklanır, sonra gradyan etkisi verilecek nesneye tıklanır, gradyan etkisinin doğrultusu çizilir.
Bir nesne üzerine beyaz renkli bir çember çizilip dairesel bir artımlı geçiş sağlanabilir.
DWG Dosyalarını SVG Biçimine Çevirmek (DWG to SVG)
DWG dosya biçimi, AutoCAD yazılımının üreticisi olan Autodesk firmasına ait sahipli ve kapalı kodlu bir dosya biçimidir. AutoCAD, QCad gibi programlarda elde edilmiş DWG ya da DXF dosyalarını Inkscape'de kullanabilmek amacıyla SVG biçimine dönüştürmek isteyebilirsiniz. Bunun için pek çok yol bulunmakla birlikte bazı yöntemler ya da araçlar daha başarılı sonuç vermektedir.
İlk Yayınlanma: 2 Kasım 2011
Güncellenme: 2 Mart 2016
Lisans: İçerik Creative Commons BY-SA lisansı altındadır. Kaynak belirtmek ve aynı, benzer ya da uyumlu bir lisans kullanmak şartıyla istediğiniz amaç için kopyalayabilir, kullanabilirsiniz.
Page updated
Google Sites
Report abuse