Designathon werkt!

Wat is Designathon?

De unieke Designathon leermethode laat leerkrachten en basisschoolkinderen op speelse en uitdagende wijze kennis maken met wetenschap en techniek (W&T) in het onderwijs. De methode stimuleert kinderen om oplossingen te bedenken door creatief, kritisch en ondernemend te zijn. Deze instellingen en vaardigheden zijn kernwaarden die kinderen nu en in de toekomst nodig hebben. Op deze website maak je uitgebreid kennis met de Designathon methode en de didactiek van ontwerpend leren. Aan de hand van gebruiksvriendelijke lespakketten - designathons - verzinnen, bouwen en presenteren kinderen oplossingen rondom duurzaamheidsvraagstukken zoals mobiliteit, voedsel, water, afval en ons plastic probleem.

Hoe werkt het?

Alle Designathons volgen een speciale ontwerpcyclus, waarin design en techniek samenkomen. Tijdens een designathon gaan kinderen (7 t/m 12 jaar) ontwerpend aan de slag. Zij verzinnen, bouwen en presenteren zelfbedachte oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken rondom de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties (SDGs). Voor leerkrachten en onderwijsprofessionals die designathon workshops in hun klas willen organiseren verzorgen wij trainingen. Tevens ontwikkelen wij lesprogramma's en challenges voor op school en bieden we ondersteuning bij het implementeren van W&T in het curriculum.

Designathon is een mooie combinatie van Ontwerpen, Maakonderwijs en Duurzaamheid. Op welke wijze wordt duurzaamheid in een Designathon concreet gemaakt?

Alle Designathons gaan over een probleem en oplossingen om de wereld te verbeteren. De meeste Designathons zijn wel gekoppeld aan duurzaamheid of een van de Sustainable Development Goals. De eerste stap van elke Designathon is het verkennen van het vraagstuk door middel van een start-presentatie met inspirerende voorbeelden. Er zijn Designathons over onderwerpen als: Afval scheiden, Kringloopstad, verspilling van eten, Energie. Er wordt verder verkend, onderzocht wat er al over een onderwerp bekend is en wat er al aan oplossingen is bedacht. De tweede stap is het zelf bedenken en ontwerpen van oplossingen. Dat kan van alles zijn. Bij het onderwerp water kan het bijvoorbeeld gaan over waterbeschikbaarheid voor mensen in arme gebieden of over schoon water dichter bij huis. Het maken van een prototype is een belangrijke stap omdat daar alle kennis wordt toegepast. Hier worden Makereducation doelen bereikt: het maken van een object met origineel ontwerp dat voorziet in bepaalde behoefte stelt leerlingen in staat om kennis toe te passen en uiteindelijk onderlegd te worden op gebied van onderzoeken, ontwerpen, maken, wetenschap en technologie.

Hoe sluit Designathon aan bij nieuwe kerndoelen, grote opdrachten en bouwstenen in het curriculum?

Designathon lessen lopen vooruit op dit 'curriculum van de toekomst'. Designathon draagt bij aan ontwikkeling van kinderen o.a. wat betreft:

1. changemaker vaardigheden
2. creatief denken
3. technologische geletterdheid

In alle Designathon-lessen wordt gericht gewerkt aan vakinhoudelijke stof zoals beschreven in de huidige SLO kerndoelen en aan de digitale geletterdheid. Tegelijkertijd behandelen de lessen de benodigde 21e eeuwse vaardigheden.

Als je aan leerlingen vraagt wat ze hebben geleerd dan noemen ze iets dat het opviel (bijvoorbeeld dat maar 20 % van het gescheiden ingezamelde plastic wordt gerecycled.), dat ze het leuk vinden om zelf een idee te bedenken en dat ze het heel leuk vinden om iets te maken en met ledjes, elektromotortjes, propellorbladen, etc. aan de slag te gaan.

Wat is een ‘changemaker’?

Een changemaker is iemand die zich inzet met de bedoeling om de wereld beter te maken. Een changemaker is gemotiveerd om wat te veranderen, is te doen en is creatief in de aanpak daarvan.

Daarbij is het goed om uit te gaan van mogelijkheden in plaats van te denken vanuit hoe het op dit moment werkt. Dit schept waardevolle nieuwe mogelijkheden die voorbij gaan aan huidige beperkingen. Projecten van leerlingen moeten dus verbonden zijn met betekenisvolle problemen, waarbij het ontwerpen van oplossingen zowel leerzaam is als leerlingen in hun kracht zet en vertrouwen in eigen kunnen om de wereld beter te maken vergroot.

Kinderen als mede-ontwikkelaars van de samenleving lijkt meer en meer deel te worden van onderwijs. Denk aan de Raad van Kinderen waarbij leerlingen meedenken over een dilemma en advies geven aan een bedrijf of organisatie. Van een afstandje, met frisse ideeen en een creatieve aanpak. Werkt Designathon ook samen met bedrijven of organisaties?

Begin november 2018 vond de finale van de eerste Changemaker Challenge Junior plaats. In deze challenge – georganiseerd door de Dopper Foundation in samenwerking met Designathon Works – streden 15.000 basisschoolkinderen uit heel Nederland om de nieuwe ‘Boyan’ of ‘Boyanita’ te worden – oftewel hét nieuwe wereld-verbeterende idee te bedenken dat plasticvervuiling tegengaat.

De vraag is inderdaad hoe krijg je grote mensen zover dat ze luisteren naar kleine mensen. En we zien in een aantal projecten dan zodra de mogelijkheid voor kinderen is gecreeert om zichzelf te zien als ‘changemakers’, dat volwassenen de creatieve capaciteiten van kinderen en mogelijkheden om samen met kinderen op te trekken veel serieuzer worden opgepakt.

Meer informatie over de Changemaker Challenge Junior 2018 vind je hier: https://changemakerchallengejunior.com/

De VN waarschuwt deze week opnieuw, we moeten 3x zoveel inspanning leveren om CO2 uitstoot terug te brengen. Vooral zware industrie is in Nederland gemiddeld verantwoordelijk voor 80% van de uitstoot van broeikasgas en huishoudens 20%. Die uitstoot van de zware industrie is in de afgelopen 12 jaar nauwelijks veranderd (afname 4% broeikasgassen).

Welke rol zie je voor leerkrachten in het onderwijs op gebied van duurzaamheid?

Leerkrachten moeten leerlingen de kans geven om over duurzaamheid na te denken en leerlingen stimuleren initiatief te nemen.

In Zweden zit Gretha Thunberg elke vrijdag op de stoep bij het Zweedse parlement. Mooi toch? Doen we wel genoeg? Moeten we ook op de stoep gaan zitten met leerlingen?

Zeker een mooie actie! Als leerlingen actie ondernemen dan moeten we dat ondersteunen. Actie voeren is niet het enige dat moet gebeuren. Volwassenen moeten het goede voorbeeld geven en binnen hun mogelijkheden zelf ook actie ondernemen. Leerlingen geven we de kennis mee, het vertrouwen en de mogelijkheid om eigen creativiteit te ontwikkelen en met nieuwe oplossingen te komen, en zelf het initiatief te nemen om de wereld een beetje mooier te maken.