ความงามและคุณค่าของนาฏศิลป์ไทย

                สุนทรียภาพ หมายถึง ศาสตร์หรือวิชาที่เกี่ยวข้องกับ ความงามตามแนวคิดของชาวตะวันตก สุนทรียภาพเป็นส่วน หนึ่งของวิชาปรัชญาที่มุ่งหาความจริง ความดี ความงาม คือ ความดีที่เกี่ยวข้องกับ จริยศาสตร์ และความงามที่เกี่ยวข้อง กับสุนทรียศาสตร์ ปรัชญาหรือสุนทรียศาสตร์นั้นอาจเป็น เรื่องของ ความเชื่อ เป็นเรื่องของทรรศนะ หรือเป็นเรื่อง ของเหตุผลในบริบทความคิดใดความคิดหนึ่ง ในช่วงระยะ เวลาใดระยะเวลาหนึ่งก็ได้ 

              สุนทรียภาพของการแสดงนาฏศิลป์ไทย คือ การรู้สึก ถึงคุณค่าของความงามอันเกิดจากมีประสบการณ์ที่ได้เห็น ลีลาท่ารำ ได้ยินเสียงขับร้องและบรรเลงเพลงที่ไพเราะ ได้ ฟังบทร้องที่ประณีตมีอรรถรส ซึ่งสอดคล้องกับ (ธรากร จัน ทนะสาโร. สัมภาษณ์: 2559)  กล่าวในเรื่องสุนทรียภาพของ การแสดงนาฏศิลป์ ไว้ว่า “ต้องเข้าใจองค์ประกอบของงาน นาฏศิลป์เสียก่อน มีอยู่ 8 ประการ ได้แก่ บทการแสดง นักแสดง ลีลา ดนตรี อุปกรณ์ เครื่องแต่งกาย สถานที่แสดง และแสงประกอบการแสดง ทั้ง 8 องค์ประกอบควรจะต้องมี สัดส่วนที่เหมาะสม สอดคล้องกับประเด็นและทัศนคติที่จะ นำเสนอในงานนาฏศิลป์ไทยชุดนั้น ๆ ความงามในการแสดงนาฏศิลป์ไทย เป็นอีกทัศนะ หนึ่งที่เห็นว่าความงามในการแสดงนาฏศิลป์ไทยจะเกิดขึ้น ไม่ได้หากขาดองค์ประกอบต่างๆ ดังนี้ 

ตัวพระ คัดเลือกจากผู้มีใบหน้ารูปไข่ จมูกโด่ง ตากลม คอระหง มืออ่อน รูปร่างสูงโปร่ง เพราะการแสดง ที่เป็นตัวพระนั้นจะต้องเน้นไปในทางลักษณะที่มีความสง่า ส่วนใหญ่การแสดงที่เป็นตัวพระจะแสดงในบทบาท ตัวละคร หลักหรือเป็นพระเอกนั่นเอง 

ตัวนาง คัดเลือกจากผู้ที่มีใบหน้ารูปไข่หรือ ใบหน้ากลมลักษณะอื่นๆ บนใบหน้าดูสมส่วน มืออ่อน แขนอ่อน รูปร่างไม่สูงใหญ่นัก ท่าทางดูอ่อนหวานนุ่มนวล เพราะการแสดงที่เป็นตัวนาง บางครั้งจะต้องตัวเล็กกว่า ตัวพระ สามารถทำให้ตัวพระโอบได้ในบางบทบาท ลักษณะ ของตัวนางจะมีความนุ่มนวลในกระบวนท่าร่ายรำและจะ แสดงในบทบาทเป็นนางเอก หรือแสดงแทนเพศหญิงนั่นเอง