Egwyddorion gwerthuso a gwella 

Beth?

Mae sawl ffordd o graffu'r dysgu, e.e. craffu'r llyfrau, gwaith digidol, cynllunio/cynlluniau gwaith ac arddangosfeydd, dros gyfnod o amser. 

Mae modd canolbwyntio ar gohort, ystod oedran a/neu allu penodol. Mewn rhai achosion, byddwch yn craffu ochr yn ochr â'r dysgwyr.

Pam?... Cyfle i:

• ganfod beth yw y darlun cyflawn o gynnydd y dysgwyr

• gwirio agweddau penodol, e.e. safonau, gwahaniaethu, lefel yr her, rhifedd/llythrennedd/cymhwysedd digidol ar draws y cwricwlwm, adborth

• gwirio dilyniant mewn sgiliau a gwybodaeth ar draws y continwwm

• gweld ystod y profiadau dysgu ac addysgu 

Beth?
Yn ystod taith ddysgu, byddwch yn teithio drwy wahanol ddosbarthiadau er mwyn gweld, cael blas a datblygu dealltwriaeth o safon y dysgu a'r addysgu sydd ar waith. Mae taith ddysgu’n cynnwys ymweliadau byr â phob dosbarth (tua 15-20 munud) sydd yn caniatáu mwy nag un ymweliad mewn gwers. Byddwch yn sgwrsio gyda dysgwyr er mwyn cael darlun llawn o'r broses ddysgu, yn ogystal â chanfod eu barn am y gwaith a'u hyder wrth fynd ati i'w gwblhau. Mae modd cynnal taith ddysgu drwy'r ysgol gyfan neu ganolbwyntio ar ystod oedran neu adrannau penodol.

Dylai fod ffocws penodol iawn i’r taith ddysgu, e.e. safonau’r dysgwyr yn eu sgiliau cyfrifo, darpariaeth darllen sy’n hybu sgiliau darllen dysgwyr, medrau llafar y dysgwyr i siarad yn gydweithredol, defnydd effeithiol o gwestiynu neu adborth i annog cynnydd dysgwyr yn eu medrau llythrennedd, rhyngweithio, ayb.

Dylid cytuno ar ffocws cyn cynnal taith ddysgu er mwyn i'r ymarferwyr sicrhau fod y maes hwnnw ar waith yn ystod y cyfnod.

Pam?... Cyfle i:

• Fonitro a gwerthuso safon y dysgu a'r addysgu gan adnabod cryfderau a'r meysydd i'w datblygu

• Sgwrsio â dysgwyr

• Gweld os yw lefel yr her yn addas ac yn cynnig dilyniant ar draws yr ystod oedran dan sylw

• Cael blas ar sut mae'r maes yn edrych ar draws yr ystod oedran / adrannau dan sylw

• Adnabod arferion effeithiol i'w rhannu 

Beth?

Byddwch yn cyfweld â thrawstoriad o ddysgwyr ar draws ystod o oedrannau.

Wrth gyfweld â hwy’n unigol neu fel grŵp, bydd cyfle i chi drafod dysgu/gwaith y dysgwyr gyda nhw yn unol â’r ffocws. Gall hyn fod yn fwy effeithiol os daw dysgwyr â'u llyfrau/tasgau digidol gyda nhw iddynt ddangos y dysgu/gwaith maent yn ei drafod. Gallwch drafod yr adborth y maent yn ei dderbyn a sut y mae hwn yn eu helpu i ddysgu ac i godi safon eu dysgu/gwaith.

Pam?... Cyfle i:

• ddysgwyr egluro'u dysgu a’r hyn maent wedi ei gyflawni; a hynny drwy ddefnyddio terminoleg bynciol ac iaith dechnegol yn gywir

• dysgu am farn y dysgwyr am y gwaith a’u hagweddau

• drafod sut mae'r addysgu wedi arwain at gynnydd yn y safonau

• drafod sut mae'r dysgwyr wedi datblygu’r sgiliau trawsgwricwlaidd mewn cyd-destun bywyd go iawn

Beth?

Fel arweinydd/cydlynydd sydd â chyfrifoldeb dros llythrennedd, rhifedd a/neu gymhwysedd digidol, mae'n bwysig eich bod yn derbyn cyfleoedd i gynnal sgyrsiau proffesiynol er mwyn siarad, trafod ac esbonio sut ydych yn hyrwyddo addysgu o ansawdd uchel, a gwneud defnydd effeithiol o adnoddau a safonau dysgu er mwyn galluogi cynnydd a chyflawniad gwell i bob dysgwr ar draws yr ysgol. Os yn berthasol, bydd paratoi a chynnal awdit a holiaduron hefyd yn rhan o'ch rôl (mwy o fanylion yn y tab isod).

Pam?... Cyfle:

• i'r arweinydd/cydlynydd esbonio beth yw ei rôl strategol o fewn y tri cham o weithredu gwelliant (monitro a gwerthuso, cynllunio a gweithredu).

• i ganfod effeithiolrwydd rôl yr arweinydd/cydlynydd, e.e. gwneud defnydd effeithiol a phwrpasol o ganfyddiadau  gweithgareddau monitro, sicrhau dysgu proffesiynol i ddatblygu'r addysgeg a sgiliau staff, ayb.

Beth?

Gall cynnal awdit neu holiadur fod yn ffordd effeithiol a chyflym o werthuso sefyllfa'r ysgol yn erbyn agwedd benodol.

Mae’r canlyniadau’n caniatáu trosolwg o sefyllfa gyfredol yr ysgol (e.e. adnabod y gwaelodlin, yr agweddau sydd angen eu targedu ac arferion effeithiol i'w rhannu).

 Trwy ailymweld ag awdit / holiadur (unwaith y flwyddyn er enghraifft), gallwch fesur effaith yn ogystal ag effaith gweithredu yn ystod y cyfnod hwn. 

Pam?

Gall awdit / holiadur fod yn ffordd effeithiol o werthuso’r canlynol:

• Sgiliau a hyder staff mewn agweddau penodol ac wrth gynllunio a pharatoi profiadau dysgu sy’n ymwneud â rhifedd, llythrennedd a chymhwysedd digidol

• Barn dysgwyr ynghylch y ffordd y maent yn cymhwyso ac yn defnyddio eu sgiliau rhifedd, llythrennedd a chymhwysedd digidol i’w helpu i ddysgu tu hwnt i’r gwersi

• Agweddau dysgwyr tuag at ddysgu ac elfennau penodol