พิจารณาความสัมพันธ์จากตัวอย่างต่อไปนี้
12 = 2 x 2 x 3
18 = 2 x 3 x 3
ห.ร.ม. ของ 12 และ 18 คือ 2 x 3 = 6
ค.ร.น. ของ 12 และ 18 คือ 2 x 3 x 2 x 3 = 36
ผลคูณของจำนวนทั้งสอง คือ 12 x 18 = 216
ผลคูณของ ห.ร.ม. กับ ค.ร.น. คือ 6 x 36 = 216
จากตัวอย่างข้างต้น จะได้ว่า
ผลคูณของจำนวน 2 จำนวน = ห.ร.ม. x ค.ร.น.ของ 2 จำนวนนั้น
ตัวอย่างที่ 1 ผลคูณของจำนวนสองจำนวน เท่ากับ 2,700 ถ้า ห.ร.ม. คือ 15 ค.ร.น. ของจำนวนทั้งสองนี้มีค่าเท่าไร
วิธีทำ ห.ร.ม. x ค.ร.น. = ผลคูณของจำนวนสองจำนวน
15 x ค.ร.น. = 2700
ค.ร.น. = 2700 / 15
ค.ร.น. = 180
ดังนั้น ค.ร.น. คือ 180 ตอบ.
ตัวอย่างที่ 2 ค.ร.น.ของสองจำนวนคือ 24 และ ห.ร.ม. ของเลขสองจำนวนนี้คือ 14 จงหาผลคูณ ของเลขสองจำนวนนั้น
วิธีทำ ห.ร.ม. x ค.ร.น. = ผลคูณของจำนวนสองจำนวน
14 x 24 = ผลคูณของจำนวนสองจำนวน
336 = ผลคูณของจำนวนสองจำนวน
ดังนั้น ผลคูณของเลขสองจำนวนนั้น คือ 336 ตอบ.
ตัวอย่างที่ 3 เลขสองจํานวนมี ค.ร.น. เท่ากับ 400 และ ห.ร.ม. เท่ากับ 10 หากจํานวนหนึ่งมีค่าเท่ากับ 50 อีกจํานวนหนึ่งมีค่าเท่าใด
วิธีทำ ห.ร.ม. x ค.ร.น. = ผลคูณของจำนวนสองจำนวน
10 x 400 = 50 x อีกจำนวนหนึ่ง
4000 = 50 x อีกจำนวนหนึ่ง
4000 / 50 = อีกจำนวนหนึ่ง
80 = อีกจำนวนหนึ่ง
ดังนั้น อีกจำนวนหนึ่ง คือ 80 ตอบ.
การหา ห.ร.ม. และ ค.ร.น. ในรูปเศษส่วน
ห.ร.ม. ของเศษส่วน = ห.ร.ม. ของเศษ
ค.ร.น. ของส่วน
ค.ร.น. ของเศษส่วน = ค.ร.น. ของเศษ
ห.ร.ม. ของส่วน
ตัวอย่าง จงหา ห.ร.ม. ของ 5/6 , 2/5 และ 12/30
ห.ร.ม. ของ 5, 2, 12 คือ 1
ค.ร.น. ของ 6, 5, 30 คือ 30
ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 5/6 , 2/5 และ 12/30 = 1/30 ตอบ.