Những lỗi thường gặp ở van bướm điều khiển điện và cách khắc phục

Van bướm điều khiển điện là một trong những thiết bị quan trọng trong các hệ thống tự động công nghiệp hiện đại. Với khả năng điều khiển dòng chảy một cách chính xác và ổn định, van bướm điện được ứng dụng rộng rãi trong các ngành như xử lý nước, HVAC, dầu khí, hóa chất và thực phẩm. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, thiết bị này vẫn có thể gặp phải nhiều lỗi kỹ thuật nếu không được lắp đặt, vận hành hoặc bảo trì đúng cách.

Việc nhận biết và xử lý kịp thời các lỗi này không chỉ giúp duy trì hiệu suất làm việc của hệ thống, mà còn kéo dài tuổi thọ của van và đảm bảo an toàn vận hành. Dưới đây là những lỗi thường gặp ở van bướm điều khiển điện và hướng dẫn chi tiết cách khắc phục.

I. Van bướm điều khiển điện không hoạt động (không đóng/mở)

Nguyên nhân:

• Động cơ điện bị hỏng do cháy cuộn, kẹt mô-tơ.

• Bánh răng hoặc trục van bị lệch, gãy, hỏng.

• Nguồn điện cấp không ổn định, mất pha hoặc sai điện áp.

• Dây tín hiệu điều khiển bị đứt, lỏng hoặc sai cực.

Cách khắc phục:

• Kiểm tra lại nguồn điện và hệ thống dây dẫn.

• Sửa chữa hoặc thay thế các linh kiện hư hỏng như bánh răng, trục.

• Nếu động cơ cháy hoặc hỏng nặng, thay động cơ mới.

• Đảm bảo kết nối dây đúng theo sơ đồ kỹ thuật của nhà sản xuất.

II. Van phát ra tiếng ồn lớn bất thường

Nguyên nhân:

• Bánh răng trong hộp số bị vỡ, sứt mẻ.

• Thiếu bôi trơn, trục quay bị ma sát mạnh.

• Van lắp đặt không đúng kỹ thuật, bị rung lắc khi vận hành.

Cách khắc phục:

• Thay thế bánh răng bị hư hỏng.

• Vệ sinh, tra dầu/mỡ bôi trơn vào trục và cơ cấu truyền động.

• Kiểm tra lại các bu lông cố định, siết chặt nếu cần.

III. Rò rỉ lưu chất tại các mối nối hoặc gioăng làm kín

Nguyên nhân:

• Mối nối lỏng do rung động trong quá trình sử dụng.

• Gioăng làm kín bị lão hóa, mòn hoặc biến dạng.

• Lắp đặt không chuẩn, khiến mặt bích không ép kín đều.

• Cánh van bị biến dạng, không còn khít hoàn toàn.

Cách khắc phục:

• Siết lại bu lông, kiểm tra khớp nối.

• Thay mới gioăng làm kín nếu bị hỏng.

• Căn chỉnh lại van, đảm bảo lắp đặt chính xác.

• Nếu cần, thay cánh van hoặc cả bộ van khi hư hỏng quá nặng.
  
  

IV. Van bị kẹt (không đóng/mở hết hành trình)

Nguyên nhân:

• Có tạp chất hoặc cặn bẩn trong lòng van.

• Trục quay bị kẹt do khô dầu hoặc ăn mòn.

• Công tắc hành trình cài sai vị trí hoặc bị lỗi.

• Bộ truyền động bị hao mòn, hoạt động không chính xác.

Cách khắc phục:

• Tháo van ra, làm sạch lòng van và cánh van.

• Bôi trơn trục van, kiểm tra độ mòn.

• Cài lại công tắc hành trình hoặc thay mới.

• Nếu hộp số mòn nặng, cần thay bộ truyền động.

>>> Xem thêm: Cách đấu dây và cài đặt van bướm điều khiển điện chuẩn kỹ thuật cho người mới bắt đầu

V. Bộ điều khiển điện bị hỏng

Nguyên nhân:

• Quá tải do hoạt động liên tục hoặc sai tải trọng.

• Sử dụng bộ điều khiển không chính hãng hoặc không phù hợp.

• Làm việc trong môi trường khắc nghiệt gây hư linh kiện.

Cách khắc phục:

• Tính toán lại tải, giới hạn số lần hoạt động liên tục.

• Dùng bộ điều khiển phù hợp với thông số kỹ thuật.

• Nếu lắp trong môi trường khắc nghiệt, tách đầu điều khiển ra khỏi thân van hoặc dùng hộp bảo vệ.
  
  

VI. Sai lệch tín hiệu đầu vào/đầu ra

Nguyên nhân:

• Cảm biến đọc sai do nhiễu điện hoặc hư hỏng.

• Dây tín hiệu đứt, lỏng, kết nối sai.

• Bộ chuyển đổi tín hiệu bị lỗi.

Cách khắc phục:

• Thay cảm biến mới, đảm bảo chống nhiễu tốt.

• Kiểm tra và thay dây dẫn tín hiệu định kỳ.

• Hiệu chuẩn lại hoặc thay thế bộ chuyển đổi tín hiệu.
  
  

VII. Van bị ăn mòn, rỗ, nứt

Nguyên nhân:

• Chọn sai vật liệu không phù hợp với môi chất (hóa chất ăn mòn, nước mặn…).

• Thiếu bảo trì, không kiểm tra định kỳ.

Cách khắc phục:

• Thay van bằng loại có vật liệu phù hợp như inox 316, nhựa PTFE, v.v.

• Thực hiện kiểm tra định kỳ, vệ sinh và bảo dưỡng thường xuyên.

VIII. Lưu ý chung khi khắc phục sự cố

• Luôn ngắt điện trước khi kiểm tra hoặc sửa chữa.

• Tham khảo tài liệu kỹ thuật, sơ đồ mạch của nhà sản xuất.

• Sử dụng phụ kiện chính hãng hoặc tương đương.

• Thực hiện bảo trì định kỳ để phòng tránh lỗi phát sinh.

IX. Kết luận

Việc nắm vững các lỗi thường gặp ở van bướm điều khiển điện và cách xử lý không chỉ giúp kỹ thuật viên giảm thời gian dừng máy, mà còn giữ cho hệ thống vận hành ổn định, an toàn và tiết kiệm chi phí. Trong môi trường công nghiệp ngày càng khắt khe về hiệu suất và độ tin cậy, hiểu rõ thiết bị và chủ động bảo trì chính là yếu tố then chốt để duy trì hiệu quả vận hành.

Nếu bạn cần tài liệu hướng dẫn chi tiết theo từng dòng van cụ thể (Kosaplus, Haitima, Unid…), đừng ngần ngại liên hệ để được hỗ trợ!

Xem thêm: Cấu tạo chi tiết van bướm điều khiển khí nén Wonil