Van bi khí nén là thiết bị tự động hóa được sử dụng rộng rãi trong hệ thống đường ống công nghiệp. Nhờ khả năng đóng mở nhanh, chính xác và vận hành ổn định bằng khí nén, van bi giúp kiểm soát lưu lượng chất lỏng hoặc khí trong nhiều lĩnh vực như hóa chất, nước sạch, xử lý nước thải, thực phẩm, dược phẩm...
Một trong những yếu tố quan trọng khi lựa chọn van bi khí nén là vật liệu thân van. Hai dòng vật liệu phổ biến nhất hiện nay là inox và gang. Việc lựa chọn giữa van bi khí nén thân inox hay thân gang ảnh hưởng trực tiếp đến độ bền, khả năng chịu ăn mòn và hiệu quả vận hành của hệ thống. Bài viết dưới đây sẽ giúp người dùng đánh giá và lựa chọn loại vật liệu phù hợp.
Van bi điều khiển khí nén thân inox được chế tạo từ các loại thép không gỉ như inox 304, inox 316. Đây là vật liệu có khả năng chống oxy hóa, ăn mòn và chịu nhiệt rất tốt. Van phù hợp với môi trường khắc nghiệt như axit, kiềm, nước biển, hơi nóng...
Trong khi đó, van bi khí nén thân gang thường được làm từ gang xám hoặc gang dẻo. Loại vật liệu này có ưu điểm là giá thành thấp, độ bền cơ học cao và thường sử dụng trong các hệ thống nước sạch, khí nén, hơi ở điều kiện bình thường.
>>> Tìm hiểu thêm: Cách chọn kích thước van bi điện phù hợp với đường ống
Việc chọn van thân inox hay thân gang cần dựa vào đặc điểm kỹ thuật của hệ thống và môi trường làm việc. Một số yếu tố cần cân nhắc gồm:
Môi trường vận hành: Nếu lưu chất là axit, bazơ, nước mặn hoặc dung dịch có tính ăn mòn, nên chọn van thân inox để đảm bảo tuổi thọ và độ an toàn. Ngược lại, nếu lưu chất là nước sạch, khí nén hoặc hơi ở điều kiện bình thường, van thân gang là lựa chọn kinh tế hợp lý.
Áp suất và nhiệt độ: Hệ thống có áp lực cao, nhiệt độ lớn nên sử dụng van inox để đảm bảo không biến dạng. Van gang phù hợp với áp lực trung bình và thấp.
Ngân sách đầu tư: Van inox có giá thành cao hơn, do đó phù hợp với các hệ thống đòi hỏi độ ổn định cao. Van gang phù hợp cho các công trình dân dụng, nhà máy nhỏ hoặc hệ thống không yêu cầu cao về khả năng chịu hóa chất.
Thời gian sử dụng và chi phí bảo trì: Van inox ít phải thay thế, phù hợp với hệ thống yêu cầu độ tin cậy cao. Van gang cần kiểm tra và bảo trì thường xuyên hơn.
Khi sử dụng van bi khí nén thân gang trong hệ thống có khả năng ăn mòn, cần trang bị thêm lớp phủ chống rỉ hoặc sử dụng các phụ kiện chống ăn mòn đi kèm.
Với van inox, dù có khả năng chống ăn mòn tốt, vẫn nên kiểm tra định kỳ để phát hiện các dấu hiệu mài mòn cơ học hoặc hư hỏng do áp lực cao kéo dài.
Cần chọn loại gioăng làm kín phù hợp với vật liệu thân van. Gioăng PTFE, Viton thường được dùng trong van inox. Với van gang, nên sử dụng EPDM hoặc NBR tùy môi trường.
Van bi khí nén thân inox và thân gang đều có những ưu điểm và hạn chế riêng. Van inox nổi bật về khả năng chống ăn mòn, chịu nhiệt tốt, tuổi thọ cao và phù hợp với môi trường làm việc khắc nghiệt. Ngược lại, van gang có lợi thế về giá thành, khả năng chịu lực và dễ sử dụng trong các hệ thống tiêu chuẩn.
Việc lựa chọn loại van phù hợp không chỉ dựa vào ngân sách, mà còn cần đánh giá điều kiện vận hành thực tế, yêu cầu kỹ thuật và thời gian sử dụng dự kiến. Để đảm bảo hệ thống vận hành ổn định, an toàn và tiết kiệm chi phí, nên tham khảo tư vấn từ đơn vị chuyên cung cấp van công nghiệp uy tín hoặc đội ngũ kỹ thuật có chuyên môn.