Van bi điều khiển bằng điện là thiết bị tự động hóa được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống cấp thoát nước, xử lý nước thải, hệ thống HVAC, dây chuyền sản xuất thực phẩm – hóa chất… Nhờ khả năng đóng/mở và điều tiết lưu lượng một cách chính xác thông qua tín hiệu điện, thiết bị này giúp nâng cao hiệu suất vận hành và giảm thiểu thao tác thủ công.
Tuy nhiên, để đảm bảo thiết bị hoạt động ổn định, bền bỉ và an toàn, việc lắp đặt van đúng kỹ thuật là yếu tố cực kỳ quan trọng. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn chi tiết quy trình lắp đặt van bi điều khiển điện từ bước chuẩn bị đến khi vận hành thử.
Trước khi bắt đầu, bạn cần thực hiện một số bước chuẩn bị để đảm bảo lắp đặt suôn sẻ:
✅ Xác định vị trí lắp đặt phù hợp: đảm bảo dễ tiếp cận để vận hành, bảo trì, không nằm trong vùng dễ va đập hoặc rung lắc mạnh.
✅ Kiểm tra thông số kỹ thuật của van: đường kính, vật liệu, áp suất làm việc, loại điện áp điều khiển (24VDC, 220VAC…) có phù hợp với hệ thống không.
✅ Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ và vật tư cần thiết như:
Tua vít, mỏ lết, cờ lê, băng tan, gioăng cao su
Máy hàn hoặc máy tạo ren (tùy vào kiểu kết nối)
Keo chống rò rỉ, bộ dây điện, cầu dao bảo vệ, giá đỡ van
✅ Làm sạch bề mặt kết nối của ống và van, kiểm tra van không bị trầy xước, nứt vỡ, bụi bẩn bên trong.
>>> Xem thêm: 3 điểm cần lưu ý khi lắp đặt van bi Wonil inox 304 phi 60
a. Lắp đặt đường ống và chuẩn bị kết nối
Tùy vào kiểu kết nối mà bạn tiến hành:
Van nối ren:
Dùng máy tạo ren hoặc chọn sẵn ống đã ren đúng kích thước.
Quấn băng tan hoặc sử dụng keo làm kín vào phần ren để chống rò rỉ.
Van mặt bích:
Hàn mặt bích vào đầu ống nếu cần.
Đặt gioăng làm kín giữa hai mặt bích (ống và van).
Chọn đúng loại bu lông, đai ốc phù hợp với kích cỡ van và áp suất làm việc.
b. Lắp van vào hệ thống đường ống
Nối ren:
Vặn van vào đầu ống theo chiều kim đồng hồ, không siết quá chặt để tránh hỏng ren.
Đảm bảo trục van hướng đúng với chiều dòng chảy (theo mũi tên in trên thân van).
Mặt bích:
Lắp gioăng cao su ở giữa hai mặt bích, đưa van vào đúng vị trí.
Bắt bu lông đều ở các vị trí, siết dần từng cặp đối xứng để tránh lệch hoặc vênh mặt bích.
Giá đỡ:
Với những van có kích thước lớn, lắp giá đỡ cố định để chống rung, bảo vệ van và hệ thống.
c. Kết nối bộ điều khiển điện
Mở nắp bộ truyền động (actuator), kiểm tra sơ đồ đấu dây bên trong.
Dùng dây điện phù hợp, đấu nối theo sơ đồ:
ON/OFF: 2 dây nguồn và 1 dây tín hiệu.
Tuyến tính: thêm dây tín hiệu điều khiển (4–20mA, 0–10V).
Đảm bảo mối nối chắc chắn, đúng cực, có cách điện an toàn.
Sau khi hoàn tất, đóng nắp hộp điều khiển, siết chặt ốc bảo vệ.
Sau khi lắp đặt hoàn tất, thực hiện các bước kiểm tra sau:
🔍 Kiểm tra rò rỉ: mở van một phần, quan sát tại các mối nối và mặt bích.
🔌 Kiểm tra nguồn điện: đảm bảo điện áp cấp đúng theo thông số kỹ thuật của bộ truyền động.
▶️ Chạy thử van:
Cho van hoạt động vài chu kỳ đóng/mở liên tiếp.
Quan sát xem van có hoạt động mượt, đúng hướng tín hiệu điều khiển không.
✅ Nếu phát hiện sự cố như không nhận tín hiệu, đóng mở chậm, rò rỉ, cần kiểm tra lại dây điện, áp lực, hoặc tháo van kiểm tra cơ khí bên trong.
Chiều dòng chảy phải trùng với mũi tên trên thân van để đảm bảo van hoạt động hiệu quả.
Không lắp đặt van ở nơi có áp suất, nhiệt độ vượt quá ngưỡng thiết kế hoặc nơi có rung động mạnh.
Bảo đảm an toàn điện: sử dụng aptomat, cầu chì, không để dây điện hở, tránh nước mưa hoặc hơi ẩm xâm nhập.
Không vận hành van bằng tay khi đang có điện áp, tránh gây hỏng mô-tơ hoặc mất an toàn.
Việc lắp đặt van bi điều khiển điện đúng kỹ thuật là yếu tố tiên quyết ảnh hưởng đến tuổi thọ, hiệu suất và độ an toàn của hệ thống vận hành. Một van lắp sai có thể gây rò rỉ, hỏng mô-tơ, tiêu tốn điện năng hoặc thậm chí làm gián đoạn cả dây chuyền sản xuất.
👉 Để hệ thống hoạt động ổn định, bạn nên tuân thủ hướng dẫn kỹ thuật từ nhà sản xuất, sử dụng đúng công cụ, đấu nối điện an toàn và kiểm tra đầy đủ trước khi vận hành chính thức.