Can thiệp trẻ

và tài liệu tham khảo

NGUYÊN TẮC VÀNG TRONG CAN THIỆP CHO TRẺ

"SỚM - ĐÚNG - ĐỦ"

Trẻ rối loạn phổ tự kỷ nói riêng và trẻ rối loạn phát triển nói chung có cách học, tiếp nhận và giao tiếp khác với trẻ thông thường vì vậy để can thiệp cho trẻ phụ huynh cần được đào tạo những kỹ năng nền tản cũng như kiến thức can thiệp. Để can thiệp có hiệu quả, phụ huynh nên thuộc lòng Nguyên tắc vàng trong can thiệp cho trẻ là "Sớm - Đúng - Đủ" tức là phải can thiệp sớm, đúng phương pháp và đủ về số lượng, thời gian can thiệp.

Sớm: đối với trẻ tự kỷ hay rối loạn phát triển thì can thiệp càng sớm càng tốt ta có thể can thiệp các kỹ năng cơ bản ngay khi nghi ngờ trẻ có rối loạn phát triển mà không cần đợi đến chẩn đoán xác định. Thường trước 3 tuổi mà đặt biệt là trước 2 tuổi được xem là giai đoạn vàng để can thiệp cho trẻ. Sau giai đoạn này, trẻ phát triển chậm hơn và tiên lượng khó hơn rất nhiều, đặt biệt là sau 6 tuổi.

Đúng: như đã nói, trẻ tự kỷ có cách học và giao tiếp rất khác trẻ thường, nên không thể áp dụng kinh nghiệm nuôi dạy trẻ bình thường của phụ huynh được, phụ huynh cần được hỗ trợ từ bác sĩ chuyên khoa, nhà tâm lý lâm sàng và giáo viên can thiệp ... cần được đào tạo qua những khoá rất cơ bản (có thể học online) và biết xây dựng mục tiêu, kế hoạch can thiệp cho trẻ. Có rất nhiều chương trình và phương pháp can thiệp cho trẻ tuy nhiên không có phương pháp hiệu quả nhất mà cần chỉ có kết hợp nhiều phương pháp cho mỗi trẻ trong những hoàng cảnh cụ thể.

Đủ: ngoài việc can thiệp sớm, can thiệp đúng thì thì trẻ phải được can thiệp đủ. Theo các nghiên cứu trẻ cần được can thiệp tích cực 40 giờ/mỗi tuần, tức là 5-6 tiếng/ngày còn theo hướng dẫn của Bộ Y Tế Việt Nam khuyến cáo là ít nhất 3 tiếng/ngày (can thiệp tích cực, có mục tiêu, kế hoạch dạy trẻ rõ ràng chứ không phải giữ trẻ hay ngồi chơi với trẻ). Chính vì vậy phụ huynh phải biết và tham gia can thiệp, vai trò của phụ huynh là VÔ CÙNG LỚN.

Để giúp phụ huynh có thể can thiệp cho trẻ, chúng tôi đã tổng hợp những tài liệu cơ bản hữu ích dưới dây từ nhiều nguồn, phụ huynh có thể tham khảo và tìm hiểu sâu hơn từ các nguồn tham khảo khác cũng như các lớp học dành cho phụ huynh.

QUY TRÌNH CAN THIỆP TRẺ RỐI LẠON PHỔ TỰ KỶ CỦA BỘ Y TẾ 16.3.21 (giúp phụ huynh có cái nhìn tổng quát về can thiệp cho trẻ)

Những điểm chính trong quy trình can thiệp trẻ tự kỷ của bộ Y Tế phụ huynh nên biết - Bs.Thắng

Quy trình can thiệp RLPTK - BYT - Bs Thắng.pptx

Tài liệu hướng dẫn quy trình can thiệp trẻ tự kỷ Bộ Y Tế

Hướng dẫn can thiệp trẻ tự kỷ - Bộ Y Tế 16.3.21.pdf

MỘT SỐ LƯU Ý KHI CAN THIỆP TRẺ 0-6 TUỔI CỦA CỦA BỘ Y TẾ

Can thiệp cho trẻ mắc rối loạn phổ tự kỷ dưới 6 tuổi được chú trọng, đặc biệt giai đoạn trước 3 tuổi, còn gọi là “giai đoạn vàng”, thể hiện tầm quan trọng đặc biệt và ý nghĩa tích cực của can thiệp sớm đến hiệu quả can thiệp [13].

Trong can thiệp sớm, đòi hỏi các hoạt động can thiệp phải đủ về cường độ và thời gian (ít nhất 3h mỗi ngày), phải có tính nhất quán nhằm đảm bảo chất lượng của can thiệp, và dựa trên những bằng chứng khoa học. Người thực hiện can thiệp đòi hỏi phải được đào tạo và có kinh nghiệm thực hành. Can thiệp cũng cần lưu ý đến giá thành, cách thức tổ chức để gia đình có thể tiếp cận dễ dàng ngay tại địa phương mình sinh sống. Can thiệp trong độ tuổi mầm non có vai trò quan trọng trong chuẩn bị sẵn sàng nhận thức và kỹ năng để trẻ bước vào các cấp học tiếp theo [1].

Vì có những bất thường trong cấu trúc kết nối hệ thống não bộ, nên trẻ mắc rối loạn phổ tự kỷ còn hiếu động hơn rất nhiều, một số trẻ còn có rối loạn cảm giác, vì thế trẻ cần nhiều trải nghiệm vận động – cảm giác hơn nữa, cần nhiều các hoạt động vui chơi hơn nữa với sự tham gia của cha mẹ và các thành viên trong gia đình. Môi trường can thiệp chủ yếu diễn ra tại gia đình, bởi phần lớn trẻ sống và tiếp xúc với bố mẹ, người chăm sóc và các thành viên khác. Hoạt động can thiệp chủ yếu dựa vào các hoạt động diễn ra theo lịch trình sinh hoạt của trẻ kết hợp với các trò chơi vận động cảm giác vui nhộn có ý nghĩa sẽ đem lại những tác động tích cực đến trẻ [23]. Và yếu tố then chốt trong giai đoạn can thiệp này là cần tập trung vào việc tư vấn, hướng dẫn, đào tạo cho cha mẹ, người chăm sóc về phương pháp can thiệp để hỗ trợ trẻ có hiệu quả nhất [3].

Những nội dung can thiệp sớm trẻ mắc rối loạn phổ tự kỷ cần bao phủ tất cả các kỹ năng phát triển của trẻ, chứ không phải chỉ chú trọng lời nói và giao tiếp. Trong đó, can thiệp sớm sẽ tập trung vào các hoạt động: Hướng sự chú ý của trẻ tới những người xung quanh; Khiến các trò chơi xã hội trở nên thích thú hơn; Dạy trẻ các kỹ năng nền tảng để học hỏi; Chú ý đến khuôn mặt, giọng nói và hành động của người khác; Bắt chước; Sử dụng lời nói, giọng điệu và điệu bộ cơ thể để giao tiếp; Chia sẻ cảm xúc, nhu cầu và sở thích với người khác; Hiểu ý nghĩa các thông điệp giao tiếp của người khác; Chơi với đồ chơi theo cách khuyến khích sự phát triển; Học cách hiểu và sử dụng lời nói; Giảm thiểu các hành vi ảnh hưởng tiêu cực đến việc học hỏi.

Nguyên tắc trong can thiệp sớm trẻ mắc rối loạn phổ tự kỷ là: Đáp ứng với nguyên tắc chung trong can thiệp; Toàn diện; Dựa trên các hoạt động chơi và các hoạt động can thiệp; Dễ tiếp cận, dễ đào tạo đối với gia đình; Có cấu trúc; Thực hiện tại các môi trường tự nhiên; Được thiết kế cá nhân hóa với trẻ và gia đình; Lôi kéo sự tham gia của nhiều thành viên khác trong cộng đồng [16].


Các bài giảng hữu ích cho phụ huynh

Kỹ năng tiền ngôn ngữ (C.Thảo)

6 kỹ năng trước lời nói 180818.pptx

Mô hình và các chiến lược can thiệp

Can thiệp tự kỷ - Bs Thắng.ppt

Các phương pháp can thiệp (Ths.Dương)

cac pp can thiep tu ky co bang chung khoa hoc.pptx

Kỹ thuật phát triển ngôn ngữ (C.Thảo)

Kỹ thuật kích thích phát triển ngôn ngữ 180818.pptx

Đánh giá hành chức năng vi của trẻ

FBA.pptx

Rối loạn tâm lý và hành vi ở trẻ (Bs.Thắng)

Rối Loạn tâm lý - tâm thần trẻ em 03 2020.ppt

TÀI LIỆU HAY VỀ AAC (PHƯƠNG PHÁP GIAO TIẾP TĂNG CƯỜNG VÀ THAY THẾ) VÀ VIDEO HAY CỦA TS.BS.CÚ HOÀNG OANH VỀ AAC

Tài liệu AAC - giao tiếp tăng cường

AACinClassroom-cho-lorp-hoc.pdf

Video hay của cô Cú Hoàng Oanh

TÀI LIỆU CAN THIỆP ABA/BA

Tài liệu ABA/BA

Tai-lieu-Verbal-Behavior-VB.docx

Video của cô Thương Hồ (nên xem thêm cái video liên quan của của cô)

TÀI LIỆU VỀ MORE THAN WORDS - BS PHẠM NGỌC THANH - NGUYÊN TRƯỞNG KHOA TÂM LÝ BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1 DỊCH

TỔNG HỢP CÁC TÀI LIỆU HỮU ÍCH KHÁC (CẬP NHẬT THƯỜNG XUYÊN)

Tài liệu không có tiêu đề