Thị trường trái phiếu chính phủ toàn cầu đối mặt làn sóng bán tháo

Thị trường trái phiếu chính phủ toàn cầu đang chứng kiến làn sóng bán tháo mạnh mẽ, làm dấy lên lo ngại về tình hình tài chính của các quốc gia và khả năng tăng chi phí vay đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp.

Lợi suất trái phiếu tăng cao trên diện rộng

Theo CNBC, lợi suất trái phiếu chính phủ đang gia tăng trên phạm vi toàn cầu. Đầu tuần này, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm đạt đỉnh 14 tháng ở mức 4,799%, do nhà đầu tư điều chỉnh kỳ vọng về tốc độ giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang (Fed).

Tại Anh, lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 30 năm dao động quanh mức cao nhất kể từ năm 1998, trong khi lợi suất kỳ hạn 10 năm chạm mức chưa từng thấy từ năm 2008. Nhật Bản, sau khi kết thúc chính sách lãi suất âm vào giữa năm ngoái, chứng kiến lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm tăng hơn 1%, đạt đỉnh 13 năm vào ngày 14/1.

Tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Ấn Độ tăng mạnh nhất trong một tháng, gần mức cao nhất hai tháng là 6,846%. Tương tự, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của New Zealand và Australia cũng gần mức đỉnh hai tháng.

Ngoại lệ duy nhất là Trung Quốc, nơi giá trái phiếu vẫn tăng bất chấp nỗ lực hạ nhiệt từ giới chức. Trong tháng này, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Trung Quốc giảm xuống mức thấp kỷ lục, buộc ngân hàng trung ương tạm dừng mua trái phiếu vào ngày 10/1.

Nguyên nhân của đợt bán tháo

Các chuyên gia cho rằng đợt bán tháo này xuất phát từ nhiều yếu tố kết hợp. Thứ nhất, nhà đầu tư dự đoán Fed sẽ giảm lãi suất ít hơn dự kiến và yêu cầu mức chênh lệch cao hơn để bù đắp rủi ro đối với các trái phiếu dài hạn, do lo ngại về thâm hụt ngân sách lớn của Mỹ.

Tháng 12/2024, Fed dự kiến chỉ giảm lãi suất hai lần trong năm 2025, giảm một nửa so với triển vọng hồi tháng 9. Báo cáo việc làm tích cực gần đây càng làm tăng sự không chắc chắn về lộ trình nới lỏng tiền tệ. Nền kinh tế Mỹ tăng trưởng nhanh hơn dự kiến, khiến Fed có ít hoặc không còn dư địa để cắt giảm lãi suất, và thị trường trái phiếu phản ánh điều đó.

Ngoài ra, thâm hụt ngân sách gia tăng cũng góp phần vào đợt bán tháo, do nguồn cung trái phiếu trên thị trường tăng lên. Chính phủ Mỹ ghi nhận thâm hụt ngân sách 129 tỷ USD vào tháng 12/2024, tăng 52% so với cùng kỳ năm trước. Tại Anh, nợ ròng của khu vực công hiện tương đương 98% GDP.

Hậu quả tiềm tàng

Lợi suất trái phiếu tăng cao có thể dẫn đến nhiều hệ lụy. Chi phí vay mượn của chính phủ tăng, làm gia tăng gánh nặng nợ công. Đồng thời, lãi suất cho vay đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp cũng có thể tăng theo, ảnh hưởng đến chi tiêu và đầu tư.

Ngoài ra, giá trị danh mục đầu tư của các tổ chức tài chính nắm giữ lượng lớn trái phiếu chính phủ có thể giảm, ảnh hưởng đến lợi nhuận và khả năng thanh khoản của họ. Điều này có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa, tác động tiêu cực đến thị trường tài chính toàn cầu.

Tình hình hiện tại đòi hỏi các nhà hoạch định chính sách và nhà đầu tư theo dõi sát sao diễn biến trên thị trường trái phiếu, để đưa ra các biện pháp phù hợp nhằm ổn định thị trường và giảm thiểu rủi ro cho nền kinh tế.