geografia kl. 5

05.11.2020

Temat: Dowiem się, czym jest krajobraz.

NaCoBeZu:

1. Krajobraz naturalny i jego składniki.

2. Krajobraz kulturowy i jego składniki.

3. Pasy rzeźby terenu w Polsce oraz ich charakterystyczne cechy.

W podręczniku temat rozpoczyna się na stronie 34. Możecie się z nim zapoznać przed lekcją - będzie więcej plusów z aktywności :)

I zapraszam Was na krótką podróż po Polsce. Z filmu dowiecie się właśnie co to jest krajobraz, jak się dzieli, jakim krajem (pod względem ukształtowania terenu) jest Polska i jeszcze wielu innych ciekawych rzeczy.

I rozwijamy jeszcze trochę temat.

19.11.2020

Temat: Poznam cechy krajobrazu nadmorskiego Wybrzeża Słowińskiego.

NaCoBeZu:

1. Pas pobrzeży:

• teren lekko falisty przylegający do morza

• liczne, niegłębokie jeziora przybrzeżne

2. Położenie Wybrzeża Słowińskiego.

3. Typy wybrzeży w Polsce:

• niskie (szerokie plaże, wydmy)

• wysokie (klifowe)

4. Jak powstają jeziora przybrzeżne (np. Łebsko, Jamno, Gardno)?

• pod wpływem prądów przybrzeżnych

5. Nadmorskie rośliny i zwierzęta.

6. Gospodarowanie na Wybrzeżu.

03.12.2020

Temat: Poznam cechy charakterystyczne krajobrazu Niziny Mazowieckiej.

NaCoBeZu:

1. Położenie geograficzne Niziny Mazowieckiej.

2. Cechy krajobrazu Niziny Mazowieckiej:

• równiny i wysoczyzny

• doliny rzeczne Wisły i jej dopływów

• krajobraz rolniczy

• Warszawa - krajobraz wielkomiejski

3. Kampinoski Park Narodowy.

4. Atrakcje turystyczne Niziny Mazowieckiej.

Dzisiaj kolejny pas ukształtowania terenu Polski, czyli Niziny Środkowopolskie. Omówimy je na przykładzie Niziny Mazowieckiej.

A na początku mały sprawdzianik - quiz z tematów, które były do tej pory ;)

Nizina – równinna lub prawie równinna wielka forma ukształtowania terenu, obszar leżący na wysokości od 0 do 300 m n.p.m. Według tego kryterium na terenie Polski zdecydowanie dominują niziny – zajmują one 91% powierzchni i obejmują północną i środkową część kraju tworząc tzw. Niż Polski, w skład którego zalicza się Niziny Nadmorskie, Pojezierza, Niziny Środkowopolskie.

Niziny Środkowopolskie zajmują blisko 1/3 powierzchni naszego kraju, rozciągają się szerokim, nieregularnym pasem między pojezierzami a wyżynami. Na zachodzie pasa leżą Nizina Wielkopolska i Nizina Śląska. Natomiast w części centralnej i wschodniej znajdują się: Nizina Mazowiecka, Nizina Podlaska oraz Polesie Lubelskie.

10.12.2020

Temat: Poznam cechy krajobrazu wielkomiejskiego oraz atrakcje turystyczne Warszawy.

NaCoBeZu:

1. Cechy charakterystyczne krajobrazu wielkomiejskiego.

2. Położenie geograficzne Warszawy.

3. Atrakcje turystyczne Warszawy.

4. Sieć komunikacyjna Warszawy.

Dzisiaj poznacie bliżej stolicę naszego kraju. Na pewno dużo na ten temat już wiecie, więc aktywność będzie duża :)

03.01.2022

21.01.2021

Temat: Dowiem się, czym wyróżnia się krajobraz miejsko-przemysłowy Wyżyny Śląskiej.

NaCoBeZu:

1. Położenie na mapie Wyżyny Śląskiej i jej największe miasta.

2. Cechy charakterystyczne krajobrazu miejsko-przemysłowego.

3. Wydobywanie węgla kamiennego i jego wykorzystanie:

• metoda głębinowa

• głównie do produkcji energii elektrycznej, lekarstw i kosmetyków

4. Korzyści i negatywne skutki rozwoju przemysłu na Wyżynie Śląskiej.

5. Życie i zwyczaje mieszkańców Śląska.

31.01.2022

04.02.2021

Temat: Poznam cechy krajobrazu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.

NaCoBeZu:

1. Położenie geograficzne Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.

2. Co to jest krasowienie?

3. Krajobraz krasowy Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.

• zbudowana ze skał wapiennych

• głębokie doliny o płaskich dnach

• skałki wapienne - ostańce

• jaskinie

4. Skalne formy jaskiń:

• stalaktyty

• stalagmity

• stalagnaty

• wywierzyska - źródła krasowe

5. Roślinność Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.

6. Zwierzęta W. Krakowsko-Częstochowskiej.

7. Turystyka:

• szlakiem Orlich Gniazd

• Ojcowski Park Narodowy

Zachęcam Was do oglądnięcia załączonych filmów, szczególnie drugiego i trzeciego - pierwszy obejrzymy razem na lekcji.

07.02.2022

11.02.2021

Temat: Poznam krajobraz wysokogórski Tatr.

NaCoBeZu:

1. Różnice między Tatrami Wysokimi a Zachodnimi.

2. Pogoda w Tatrach i jej wpływ na piętrowy układ roślinności.

3. Piętra roślinności w Tatrach.

4. Rośliny i zwierzęta Tatr.

5. Tatrzański Parki Narodowy.

6. Mieszkańcy Podhala.

7. Turystyka w Tatrach.

Oprócz filmu, który obejrzeliśmy na lekcji zamieszczam również film o znanych nam już świnkach, które tym razem wybrały się w Tatry.

14.02.2022

18.02.2021

Temat: Powtórzę wiadomości dotyczące krajobrazów Polski.

Skończyliśmy rozdział i dzisiaj powtórzenie.

Sprawdzian (21.02.2022) będzie obejmował tematy:

Wyżyna Śląska, Wyżyna Lubelska, Wyżyna Krakowsko-Częstochowska i Tatry.

Jako przygotowanie do lekcji przeczytajcie podsumowanie z podręcznika (str. 82), oglądnijcie jeszcze raz filmy i wykonajcie z podręcznika "Sprawdź się" (str. 83)

25.02.2021

Temat: Sprawdzian wiadomości i umiejętności - krajobrazy Polski (cz. 2)

Powodzenia :)

04.03.2021

Witam Was serdecznie.

Dzisiaj zaczynamy nowy rozdział naszych geograficznych podróży.

Na początek piosenka, która po części zapowie, o czym będziemy się uczyć.

Temat: Popracuję z globusem - modelem Ziemi.

NaCoBeZu:

1. Co to jest oś ziemska?

2. Kształt Ziemi.

3. Siatka geograficzna i kartograficzna.

4. Cechy południków i równoleżników.

5. Podział Ziemi na półkule.

Ważne z tej lekcji jest właściwie wszystko. To takie podstawowe wiadomości geograficzne, które będą potrzebne zawsze (jak tabliczka mnożenia). Musicie znać pojęcia: równoleżniki, południki; umieć je wskazać oraz wskazać równik, zwrotnik Raka i Koziorożca oraz południk 0 czy 180 stopni. Później nauczymy się określać współrzędne geograficzne używając właśnie równoleżników i południków.

Umieszczam stronę do ćwiczeń samodzielnych (położenie kontynentów i oceanów).

I na koniec w wolnych chwilach obejrzyjcie sobie filmy z cyklu: "Byli sobie podróżnicy". Niestety wiele z filmów o innych podróżnikach jest u nas niedostępna. :(

22.04.2021

Temat: Międzynarodowy Dzień Ziemi.

Właśnie 22 kwietnia obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Ziemi, więc dzisiaj taka lekcja okolicznościowa.

W tym roku Dzień Ziemi obchodzony jest pod hasłem: " Przywróć naszą Ziemię".

Zapraszam :)

29.04.2021

Witam na kolejnej lekcji ;)

Dzisiaj dowiecie się, jakie strefy klimatyczne są na Ziemi, jaka roślinność na ich obszarach występuje.

Temat: Poznam strefy klimatyczne i krajobrazowe.

NaCoBeZu:

1. Strefy klimatyczne:

• obszary o podobnych cechach klimatu

• pasy rozciągające się mniej więcej wzdłuż równoleżników

2. Strefy klimatyczne na Ziemi

3. Zróżnicowanie klimatu w obrębie stref klimatycznych:

• górski

• morski

• kontynentalny

4. Strefy krajobrazowe (wyodrębnione ze względu na występowanie charakterystycznej roślinności, cech klimatu i świata zwierząt).

NaCoBeZu przepisujemy (oczywiście bez mapy). Otwórzcie podręczniki na str. 108 i przyglądnijcie się mapie przedstawiającej kulę ziemską. Kolorami zaznaczone są główne strefy klimatyczne. Jak się układają? Poziomo, czyli inaczej równoleżnikowo (od słowa równoleżniki, czyli linie poziomie na mapie, globusie). I właśnie idąc od głównego równoleżnika - równika, nazywamy te strefy klimatyczne. Jak zauważyliście jest 5 głównych stref klimatycznych, ale w obrębie każdej z nich wyróżnia się jeszcze różne ich odmiany, np. ciepła, umiarkowana, sucha.

Oprócz tego w obrębie jednej strefy klimatycznej, klimat może się różnić ze względu na ukształtowanie terenu - odmiana górska, czy odległość od morza lub oceanu - odmiana morska i kontynentalna. Przeczytajcie o tym - str. 109 (oglądamy też fotografie i czytamy podpisy)

Od klimatu w dużej mierze uzależniony jest rodzaj roślinności, a co za tym idzie również gatunków zwierząt. I w ten sposób wydzielono strefy krajobrazowe. O tym przeczytacie na str. 110 i obejrzycie na 111.

Oczywiście te naturalne strefy krajobrazowe obecnie w wielu miejscach zostały przez ludzi przekształcone. To naturalna kolej rzeczy, bo człowiek musi gdzieś mieszkać, uprawiać ziemię, hodować zwierzęta, rozwijać działalność gospodarczą. W ten sposób powstały krajobrazy rolnicze, miejskie i przemysłowe (o czym już mówiliśmy).

A teraz zalecam Wam przerobić sobie lekcję z epodręcznikiem. Wysłuchajcie koniecznie tych audiobooków - zrozumiale wyjaśniają podział stref. Możecie też zrobić sobie zadania, kliknąć sprawdź i zobaczyć, ile zapamiętaliście i zrozumieliście z lekcji.

06.05.2021

Temat: Dowiem się, czym charakteryzuje się klimat wilgotnych lasów równikowych i lasów strefy umiarkowanej.

NaCoBeZu:

1. Cechy charakterystyczne klimatu strefy wilgotnych lasów równikowych.

2. Położenie największych lasów równikowych.

3. Warstwy wilgotnego lasu równikowego; świat roślin i zwierząt.

4. Życie mieszkańców strefy wilgotnych lasów tropikalnych.

5. Cechy charakterystyczne klimatu strefy lasów liściastych i mieszanych.

6. Położenie strefy lasów liściastych i mieszanych.

7. Warstwy lasów liściastych i mieszanych; świat roślin i zwierząt.

8. Życie mieszkańców strefy lasów liściastych i mieszanych.

Oczywiście zalecam przeczytać ze zrozumieniem temat w podręczniku - najpierw o lasach równikowych (str. 113 - 116). Zobaczycie tam piękne zdjęcia przedstawiające świat roślin i zwierząt wiecznie zielonego lasu, czyli lasu równikowego. Oczywiście domyślacie się, dlaczego nazywa się go wiecznie zielonym? Strefa tych lasów jest dla nas egzotyczna, bo raczej nikt z nas tam nie był (w końcu to okolice równika - Amazonia w Ameryce Południowej, Kotlina Konga w Afryce, Archipelag Malajski). Jest również bardzo ciekawa - średnia temperatura przez cały rok wynosi ok. 25 stopni, nie ma więc rozróżnienia na pory roku, prawie codziennie po południu pada deszcz (nazywa się zenitalny), a dzień i noc trwają przez cały rok tyle samo (po 12 h) - są to przecież okolice równika. Przeczytajcie uważnie, ale tak, żeby umieć opowiedzieć o tej strefie, o przyrodzie, o ludziach tam mieszkających.

Małe podsumowanie (same najważniejsze wiadomości):

• Wilgotne lasy deszczowe rosną w strefie ciągnącej się wzdłuż równika.

• Gorący i bardzo wilgotny klimat sprzyja rozwojowi wszelkiego rodzaju organizmów. Las deszczowy jest najbogatszym i najbardziej złożonym środowiskiem na naszej planecie.

• Typowe dla lasów deszczowych rośliny to: bardzo wysokie drzewa olbrzymy, liany, epifity (np. storczyki).

• Do występujących tam licznie zwierząt zaliczamy np.: motyle, tukany, kolibry, papugi, małpy, jaguary, kapibary, anakondy, piranie.

• Rdzenni mieszkańcy lasów równikowych zajmują się głównie łowiectwem i zbieractwem.

• Wpływ kontaktów ze światem zewnętrznym sprawia, że tradycje plemion zamieszkujących lasy deszczowe powoli zanikają i coraz więcej mieszkańców tego obszaru naśladuje wzorce obce ich kulturze.

A teraz zajmiemy się strefą lasów mieszanych i liściastych strefy umiarkowanej.

Ten typ lasów jest nam doskonale znany, bo przecież to nasze lasy, nasza strefa klimatyczna. Oczywiście występują one też na innych kontynentach, czyli też w Ameryce Północnej i Azji. Teraz czytamy dalszą część tematu (str. 116 - 118). Chociaż myślę, że i bez czytania potraficie powiedzieć, jaki jest tu świat roślin i zwierząt. Przyjrzyjcie się też klimatogramom Paryża i Białegostoku.

Najważniejsze wiadomości:

• Lasy strefy umiarkowanej występują w wielu regionach świata, m.in. w Europie Środkowej i Zachodniej oraz we wschodniej części Ameryki Północnej. W zależności od kontynentu lasy charakteryzują się inną szatą roślinną i obecnością innych gatunków zwierząt.

• W strefie klimatu umiarkowanego ciepłego dominują lasy liściaste i mieszane.

• Opady odnotowuje się przez cały rok (im bliżej wybrzeży morskich, tym wyższe), a temperatura zmienia się wraz z porami roku.

• Rośliny na zimę zrzucają liście i w ten sposób wzbogacają glebę w próchnicę.

• Występowanie wyraźnych pór roku prowadzi do tego, że lasy w strefie umiarkowanej żyją własnym rytmem.

• Ze względu na bardzo żyzne ziemie wiele lasów (zwłaszcza grądów – lasów liściastych z grabami, dębami i jaworami) wykarczowano, aby uzyskać pola uprawne. Najwięcej zachowało się suchych borów rosnących na piaskach oraz lasów porastających trudno dostępne bagna.

• Charakterystyczne zwierzęta dla tej strefy to: dziki, jelenie, sarny, wilki. Występuje tu duża różnorodność ptaków, płazów i gadów.

I na koniec porównanie wilgotnych lasów równikowych z lasami liściastymi i mieszanymi w formie tabelki - jest na str. 119.

Jeszcze jeden materiał polecam - filmy dokładnie dla Was i dokładnie na ten temat. Obejrzyjcie!

Nie zapomnijcie o dzisiejszej kartkówce z dwóch ostatnich tematów z tego rozdziału (bez Dnia Ziemi oczywiście).

13.05.2021

Witam serdecznie na kolejnej lekcji o krajobrazach świata. Dzisiaj poznamy kolejne dwa rodzaje krajobrazów - sawanny i stepów.

Temat: Poznam krajobraz sawanny i stepów.

NaCoBeZu:

1. Klimat strefy sawanny i położenie na kuli ziemskiej - strefa klimatów równikowych:

• pora sucha

• pora deszczowa

2. Rośliny i zwierzęta sawanny.

3. Życie mieszkańców sawanny.

4. Stepy - strefa klimatów umiarkowanych kontynentalnych.

5. Rośliny i zwierzęta stepów.

6. Życie mieszkańców stepów.

Dwiema najbardziej znanymi i rozległymi strefami krajobrazów trawiastych są sawanny i stepy (preria - nazwa w Ameryce Pólnocnej, pampa - nazwa w Ameryce Południowej). Przy czym znajdują się one w różnych strefach klimatycznych (sawanny - strefa klimatów równikowych; stepy - strefa klimatów umiarkowanych kontynentalnych), a co za tym idzie występują pomiędzy nimi duże różnice.

Jak wyglądają te obszary, jakie pory roku są w strefach sawanny i stepów, jakie rośliny oraz zwierzęta tam występują i jak mieszkają ludzie na tych terenach? Przeczytajcie temat w podręczniku (str. 120 - 126) a porozmawiamy o tym w czwartek.

Podsumowanie, czyli najważniejsze wiadomości:

• Krajobrazy, w których typową roślinnością są trawy i pojedyncze drzewa występują tam, gdzie niewielka ilość opadów lub ich sezonowość uniemożliwia rozwój lasów.

• Przykładami krajobrazów zdominowanych przez trawy są sawanny i stepy.

• Na sawannie występują pory sucha i deszczowa. Większość stepów również odznacza się nierównomiernym rozkładem opadów w ciągu roku.

• Niektórzy mieszkańcy sawann i stepów zajmują się wypasem zwierząt. Z powodu zmieniających się warunków pogodowych muszą się oni przemieszczać w poszukiwaniu pastwisk dla swoich stad.

• Na dawnych obszarach stepowych powstały wielkie obszary upraw zbóż.

• Prerie Ameryki Północnej i pampa w Ameryce Południowej to wielkie obszary chowu zwierząt gospodarskich.

• Największym zagrożeniem dla ludzi zamieszkujących sawanny jest niedostatek wody, który w czasie długotrwałych susz prowadzi do braku żywności.

Obejrzyjcie potem film dotyczący tego tematu.

29.05.2020

Temat: Poznam cechy klimatu strefy śródziemnomorskiej.

NaCoBeZu:

1. Klimat strefy śródziemnomorskiej:

• strefa klimatów podzwrotnikowych

• lato - temperatura powietrza wysoka, opady niewielkie

• zima - łagodna, temperatura nie spada poniżej 0

2. Roślinność

• makia - zarośla wiecznie zielonych krzewów i niskich drzew o twardych, skórzastych liściach

3. Zwierzęta

• gatunki o niewielkich rozmiarach

4. Życie ludzi:

• turystyka

• rolnictwo

• charakterystyczna zabudowa

Dzisiaj poznacie kolejną piękną strefę krajobrazową. Pewnie część z Was widziała ją na żywo, bo to bardzo popularny kierunek wyjazdów wakacyjnych. Czemu? Porozmawiamy o tym na lekcji.

Nie tylko nad Morzem Śródziemnym

Strefa klimatów podzwrotnikowych rozciąga się pomiędzy strefa zwrotnikową, w której panuje wysoka temperatura powietrza, a strefą umiarkowaną, w której leży Polska. Obejmuje cały basen Morza Śródziemnego, dlatego klimat tego obszaru często jest nazywany klimatem śródziemnomorskim. To najbardziej sprzyjający człowiekowi klimat, to w nim rozwinęły się starożytne cywilizacje (m.in. grecka i rzymska). Występuje on, w różnych odmianach, w następujących państwach i regionach:

• w Hiszpanii, Grecji, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowinie, Albanii, Czarnogórze, we Francji, Włoszech i na Malcie – w Europie;

• na wybrzeżu Maroka, w Algierii, Turcji, Izraelu i na Cyprze;

• w Kalifornii (Stany Zjednoczone) w Ameryce Północnej;

• na wybrzeżu Chile w Ameryce Południowej;

• w południowo-zachodniej części Australii;

• na południowym wybrzeżu RPA w Afryce.

Taki wstęp, a teraz trochę przeczytajcie na ten temat w podręczniku (str. 136 - 141).

Podsumowanie:

• Klimat śródziemnomorski występuje na różnych kontynentach; w Europie - w basenie Morza Śródziemnego.

• Obszary z klimatem śródziemnomorskim są szczególnie atrakcyjne dla turystów.

• W klimacie śródziemnomorskim występują upalne i suche lata oraz deszczowe i ciepłe zimy.

• Typową roślinnością tej strefy są wiecznie zielone zarośla twardolistne nazywane makią.

• Świat roślin stanowią tu m.in. wawrzyny, oleandry, mirty, sosny pinie, dęby oraz liczne zioła.

• Roślinność w basenie Morza Śródziemnego ma zwykle grube, skórzaste liście pokryte ochronną warstwą w celu zapobiegania nadmiernemu parowaniu.

• W klimacie śródziemnomorskim uprawia się wiele roślin powszechnie używanych w kuchni – przypraw oraz owoców.

• Wiele roślin uprawnych zostało sprowadzonych do Polski z krajów śródziemnomorskich.

• Przedstawicielami świata zwierząt są przede wszystkim jaszczurki, ptaki śpiewające, flamingi, daniele, króliki, koziorożce, kozice i muflony.

• Wiele gatunków zwierząt żyjących nad Morzem Śródziemnym występuje także w Polsce.

• W regionie uprawia się głównie: winorośl , owoce cytrusowe (pomarańcze, cytryny, mandarynki), oliwki, figowce, orzech włoski, a także zboża i warzywa, w oparciu o sztuczne nawadnianie.

• Basen Morza Śródziemnego jest kolebką starożytnej cywilizacji, o czym przypominają takie zabytki, jak świątynie Akropolu ateńskiego oraz rzymskie Forum Romanum i Koloseum.

• Ważnym źródłem dochodów mieszkańców strefy śródziemnomorskiej są wpływy z turystyki.

I jeszcze tylko film do tematu:

05.06.2020

Temat: Poznam cechy charakterystyczne tajgi i tundry.

NaCoBeZu:

1. Tajga:

• położenie i klimat

• rośliny i zwierzęta

• życie mieszkańców

2. Tundra:

• położenie i klimat

• rośliny i zwierzęta

• życie mieszkańców

Tajga to ogromne obszary lasów iglastych i mieszanych, będących środowiskiem życia wielu gatunków roślin i zwierząt. Występuje w strefie klimatu umiarkowanego chłodnego.

Tajga rozciąga się:

• w północnej Azji (m.in. Nizina Zachodniosyberyjska, Wyżyna Środkowosyberyjska);

• w północno-wschodniej części Europy (Nizina Wschodnioeuropejska), na Półwyspie Skandynawskim;

• w Ameryce Północnej (znaczna część Kanady i Alaski).

Arktyczna tundra od południa graniczy ze strefą lasów iglastych – tajgą, od północy zaś z pustynią lodową. Tundra to otwarta, bezdrzewna przestrzeń porośnięta jedynie małymi roślinami, mchem i porostami. Tylko w nieco cieplejszych regionach pojawiają się pojedyncze drzewa, których w miarę przesuwania się na południe jest coraz więcej. Ta przejściowa strefa to lasotundra, sąsiadująca bezpośrednio z tajgą. Natomiast wraz ze zbliżaniem się do bieguna północnego tundra stopniowo zanika, za nią rozciągają się już tylko obszary stale pokryte lodem. Południowa granica tundry na półkuli północnej jest jednym z przyjętych sposobów określania zasięgu Arktyki.

Czyli wiecie już, co to jest tajga i tundra. Teraz zapoznajcie się z tym tematem w podręczniku (str. 142 - 148). Oglądnijcie piękne zdjęcia, na mapach zobaczcie, jaki jest zasięg tych stref.

Podsumowanie:

• Tajga to strefa krajobrazowa występująca w klimacie umiarkowanym chłodnym.

• Zimy w tajdze są bardzo mroźne, na niektórych obszarach w głębi Azji miesięczne temperatury spadają wówczas poniżej –35°C. Lata trwają krótko.

• Tajgę tworzą drzewa iglaste (świerki, sosny, jodły, modrzewie) z domieszką drzew liściastych (np. brzóz, jarzębów, olch).

• Krótkie lato i słabe gleby nie sprzyjały rolnictwu, dlatego ludzie zajmowali się tu od wieków zbieractwem, łowiectwem i rybołówstwem. Największym bogactwem tego obszaru jest drewno, służące do budowy domów, łodzi i jako opał.

• Lasy i mokradła stanowią środowisko życia dla wielu gatunków zwierząt.

• Życie ludzi w tajdze w różnych regionach świata zależy przede wszystkim od poziomu rozwoju gospodarczego danego kraju.

• Tundra to zbiorowisko roślin i zwierząt występujące w strefie klimatów okołobiegunowych.

• Klimat tundry charakteryzuje się krótkim, chłodnym latem oraz długą, mroźną zimą. Opady (w postaci deszczu lub śniegu) mogą występować przez cały rok.

• Na przeważającym obszarze tundry występują dni i noce polarne.

• Tundra jest też środowiskiem życia ssaków, m.in. lisów polarnych, reniferów, lemingów, oraz wielu ptaków, np. sów śnieżnych, alczyków, brodźców i różnych gatunków mew.

• Tundrę tworzą niewielkie rośliny (brzoza karłowata, turzyce, borówki, mchy) oraz bardzo rozpowszechnione porosty (np. chrobotek reniferowy).

• Ludzie zamieszkujący tundrę przeważnie łowią ryby lub zajmują się pasterstwem (hodują renifery). Coraz częściej jednak ich źródłem utrzymania stają się dochody z rękodzieła (rzeźbiarstwa, obróbki skór, plecionek) i turystyki.

I oczywiście film :)

09.06.2020

Temat: Poznam krajobraz wysokogórski Himalajów.

NaCoBeZu:

1. Cechy klimatu górskiego.

2. Wysokogórska rzeźba terenu.

3. Himalaje - położenie i ogólne informacje.

4. Świat roślin i zwierząt.

5. Życie ludzi w Himalajach.

Kilkadziesiąt milionów lat temu rozpoczął się powolny proces powstawania najwyższych gór naszej planety – Himalajów. To jednocześnie jedne z najmłodszych łańcuchów górskich na Ziemi. Spośród 14 ośmiotysięczników, czyli gór o wysokości co najmniej 8000 m n.p.m., aż 10 znajduje się w Himalajach. Wśród nich jest też najwyższy szczyt Ziemi – Mount Everest, o wysokości 8850 m n.p.m.

Himalaje to, liczące ok. 2,5 tys. km, pasmo górskie, ciągnące się łukiem od doliny Indusu na zachodzie do doliny Brahmaputry na wschodzie. Od południa góry graniczą z Niziną Gangesu, od północy zaś − z Wyżyną Tybetańską.

Warunki klimatyczne w Himalajach są bardzo zróżnicowane i zależą przede wszystkim od wysokości nad poziomem morza. W górach temperatura powietrza spada wraz ze wzrostem wysokości – o 6˚C na każde 1000 metrów. To dlatego w najwyższych partiach gór temperatura powietrza wynosi zawsze poniżej 0˚C, a opady występują wyłącznie w postaci śniegu, który gromadzi się przez wiele dziesiątek lat i tworzy lodowce górskie.

Temat ten umieszczony jest w podręczniku na str.149 - 154. Przeczytajcie, oglądnijcie zdjęcia, zanalizujcie klimatogram i mapę.

Podsumowanie:

• Himalaje to najwyższe pasmo górskie, w którym znajduje się też najwyższy szczyt Ziemi – Mount Everest o wysokości 8850 m n.p.m.

• W górach wraz ze wzrostem wysokości spada temperatura powietrza, co przyczyniło się do wytworzenia piętrowego układu roślinności.

• Trudne warunki życia sprawiają, że tylko nieliczne gatunki zwierząt są w stanie zasiedlać wysokie partie gór.

• Ludzie w Himalajach mieszkają w niewielkich wioskach, trudnią się uprawą roli, hodowlą zwierząt oraz obsługą coraz większej liczby turystów.

Jeśli zdążymy - wykonamy wspólnie ćwiczenia z ćwiczeniówki do tego tematu

I oczywiście film.

Pozdrawiam :)