Davranışın devamını sağlamak için organizmaya verilir.
İstemli olarak tepki verilir.Ortamda organizmayı farklı düşündürecek bir olay nesne olmalıdır.
Ör:Ayşe ne zaman selfy çekilecekse saçlarını düzeltmektedir.
Organizmada davranışın pekiştirildiği yerde o davranışın artması , pekiştirilmediği yerde ise davranışın kendini gizlemesi.Burada televizyonlardaki kontrast aklınıza gelsin siyah – beyaz ayarıdır. Yani bir yerde beyaz hiç yok bir noktada siyah davranış çok.
Ör:Evde annesi kızdığı için yaramazlık yapamayan bir çocuğun başka evde çokça yapması
Benzer uyarıcılar karşısında aynı tepkiyi vermektir.Bir uyarıcı karşısında verilen tepki o uyarıcıya benzeyen başka uyarıcıya da verilmesidir.
Ör : Görüğü köpeğe ” hav hav ” diye öğretilen bir çocuğa dışarıda köpeğe benzer bir hayvan görünce de ” hav hav” demesi.
Organizmanın bir davranışı pekiştirildikten sonra , benzer davranışları da sergilemeye başlamasıdır.Yani bak bunu yaptım aferin aldım ama bunu da yapabiliyorum demesi gibi.
Ör : Rakamları sırayla okuyan bir çocuk aferin aldıktan sonra , gireceği türkçe dersinde de alfabeyi sırayla okuyarak aferin almak istemesi.
Pekiştirme Tarifeleri – Edimsel Koşullanma (2) başlığı altında sizlere Edimsel Koşullanmanın pekiştirme tariflerini madde madde örnekler ile beraber anlatacağım.Bu anlattıklarım teorik bilgilerden çok örnekler üzerinden gidilerek verilen bilgiler olacaktır.
Her davranışın sonucunda her seferinde yapılan pekiştirmedir.
Ör : Bir futbolcuya her maç sonunda prim vermek ( para vermek)
Burada pekiştirme sabit bir şey olmalıdır.Sürekli pekiştirmeden farkı verilecek ödül sabittir.
Ör : Bir futbolcuya her maç sonunda 100.000 TL prim vermek.
Her davranışın sonucunda her seferinde yapılır fakat bazen çok bazen az vermektir.Değişkenlik gösterir ödülün miktarı.
Ör : Bir futbolcuya her maç sonunda bazen 50.000 TL bazen 75.000 tl prim vermektir.
“Aralık ” kelimesi olaya dahil olduktan sonra burada “zaman” kavramı vardır.Artık ödülün miktarından çok nasıl ve ne zamanlarda verildiği önemlidir.
Ör : Bir futbolcuya her hafta prim vermek.
Tekrardan zaman kavramı dahil olmuştur.Burada zaman değişkenlik gösterir.Bazen bir hafta bazen üç hafta gibi değişecek.
Ör : Bir futbolcuya bazen her hafta bazen ayda bir prim vermek.
Crespi Etkisi
Az pekiştireç den çok pekiştireçe doğru devam eden davranış bütünüdür. Buradan Crespi çubuğu aklımıza gelsin birine bir tane çubuk verdiğiniz zaman sonra tadı hoşuna gidiyor biraz daha çubuğunuzdan alıyor gibi.
Kademeli Yaklaşma
Organizmanın yapmayı bilmediği bir davranışı kademeli şekilde öğretmektir.
Ör : Kalabalık alanda şarkı söyleyemeyen birini önce ailesine sonra sınıfta en sonunda da o kalabalıkta şarkı söyletmektir.
Zincirleme
Burada bir davranış zinciri vardır. Her zincirin basamağından sonra daha büyük bir davranış gerçekleşir.
Ör: ATM ‘den para çekme adımları. Kartı tak – şifreyi gir – tutar gir vs..
Koşullu Anlaşma
Burada bir anlaşma mevcuttur.Belli koşullar yerine getirildiği vakit ödül veya sonuca ulaşılır.Koşullu anlaşmada farklı bir insana gerek yoktur insanlar kendileri ile de anlaşma yapabilir.
Ör: Sınıfı geçersem bisiklet alırım. | Atanırsam İtalya’ya gideceğim.
Premack İlkesi – Büyükanne Kuralı
Koşullu anlaşmaya benzerdir.Bu sebeple genelde aynı şıklara konulmazlar. Bir koşul vardır.
Ör: Ödevlerini yaparsan bisiklet sürmeye çıkabilirsin.
Batıl Davranış
Burada tesadüfen bir pekiştirme vardır.Bunu da insanlar batıl davranışa yorarlar.
Ör: Uğurlu kolyeler , şanslı ayakkabılar vs.
Simgesel Ödüllü Pekiştirme
Gerçek ödüle ulaşmak için organizmaya simgesel ödüller verilir.
Ör: Yıldız , Gülen surat , kupon biriktirme , marka biriktirme
KAYNAK: http://kpssdersnotu.com/kategori/egitim-bilimleri/ogrenme-psikolojisi/
Kaçma ve Kaçınmalı Koşullanma konusu edimsel koşullanmanın son konusudur.Burada KPSS de iki yılda bir soru gelmektedir.Dikkat etmekte fayda var arkadaşlar.
Kaçma Nedir ?
Acı verici veya zararlı bir davranışa maruz kalan organizmanın bu zarardan kurtulması için gerçekleştirdiği eyleme ” kaçma” denir.
Kaçınma Nedir ?
Burada organizma zarar verici davranış gerçekleşemeden bunun önlemini almasıdır. Yani zarardan kaçınma olarak da düşünebilirsiniz.
Öğrenilmiş Çaresizlik
Öğrenilmiş Çaresizlik insanın zaten o eylemi yapamayacağını kafasında kararlaştırmasıdır. Örneklerle daha iyi kavrayalım.
Kendini Gerçekleştiren Kehanet
Kişinin hiç bir beklentisi olmadığı için sonuç olarak da olayın tastiklenmesidir. Örneklerle anlayalım.
KAYNAK: http://kpssdersnotu.com/kategori/egitim-bilimleri/ogrenme-psikolojisi/